Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Maskat, Umman Sultanlığı'nın başkenti ve en büyük şehri. Arabistan yarımadasının güneydoğu sahilinde olup eskiden beri denizcilikle uğraşan Umman halkının başlıca ticaret limanıdır. 2014 yılı verilerine göre şehrin toplam nüfusu 1.208.114 olup bu nüfusun 464.236'sı Ummanlıdır.
| Maskat | |
|---|---|
مسقط | |
 | |
 Bayrak | |
 Maskat Haritası. | |
  Maskat | |
| Ülke |  Umman |
| Valilik | Maskat |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 3500 km² |
| Nüfus (2014) | |
| • Toplam | 1,208,114 [1] |
Resmî site www.omanet.om | |
2010 yılı Asya Plaj Oyunları Maskat'ta gerçekleştirilmiştir.
Tarih
1507 yılında Portekiz hakimiyetine girmeden önce önemli bir yerleşim olarak bilinmemekteydi. İbnü’l-Fakih şehri, Makdisî adıyla “meyveleri bol güzel bir liman şehri” olarak tanımlamış ve Hindistan’a ve Çin’e giden gemilerin bu limandan su aldıklarını belirtirmiştir. 13. yüzyıl Arap denizci ve coğrafyacılarından İbnü’l-Mücâvir, Maskat’ın bölgede seyahat eden gemilerin uğrak yeri olduğunu belirtmiştir. Şehrin önemi 16. yüzyılın başlarında Portekizlilerin bölgeye gelmesiyle ortaya çıkmıştır. Basra Körfezine girişi sağlayan Hürmüz Boğazı ile birlikte Maskat’ın da önemi arttı. Basra Körfezi ve Hindistan ticaret yoluna hakimiyeti dolayısıyla Pîrî Reis 1552’de şehri ele geçirerek Osmanlı topraklarına kattı. Fakat kısa bir süre sonra şehir Portekizliler tarafından yeniden ele geçirildi. Basra körfezinde yeniden hakimiyet kuran Portekizliler, muhtemel Türk baskınlarına karşı şehrin limanı kontrol edecek şekilde Celâlî (St. John) ve Mirânî (Fort Capital) adlarıyla iki kale inşa ettiler.
1648’da Portekizlilerden Maskat’ı alan (Umman İmamlığı) Hindistan, Doğu Afrika kıyıları ve Zengibar’la ticaretlerini genişletme yolunda bu liman şehrini bir üs olarak kullandılar. İbadiye mezhebine bağlı Umman halkının karıştığı Maskat iç savaşlarında 40.000 kişi hayatını kaybetti. arasındaki şiddetli mücadelelerle İran Hükümdarı Nadir Şah’ın Hint seferi sırasında Maskat’ı ele geçirmesi Ya'rubîlerin son dönemlerine rastlar. Ya'rubîlerin ardından gelen hanedanı döneminde Maskat güçlü devletlerin sahip çıkmak istedikleri bir yer oldu. Hanedanın kurucusu Ahmed bin Saîd Maskat’ı İranlıların işgalinden kurtardı. Doğu Afrika limanlarından Zengibar ve Kilve ile yapılan ticaret Maskat üzerinden Hindistan’a bağlandı ve bu durum şehrin gelişmesine yol açtı. Bu arada İngilizlerin siyasi ve ticarî merkezlerini karşı İran kıyılarındaki Benderabbas'tan 1763 yılında buraya taşımalarıyla sonucu şehir bölgenin en önemli limanı oldu. 1784'te Umman’ın başşehrinin iç kesimlerdeki ’tan Maskat’a taşınması önemini daha da arttırdı. 1798’de İngilizler burada daimî temsilcilik kurdular. Mısır’ı işgal eden Napolyon Bonapart’ın da 1803'te konsolosluk açmasıyla Maskat, Basra Körfezi-Hindistan-Afrika ticaret ve siyasetinde çok hareketli bir merkez hâline geldi. Seyyid Sultan’ın ölümü üzerine bir ara yönetimi ele geçiren yeğeni Bedir b. Seyf döneminde (1804-1806) Maskat çok zenginleşti. Bedir b. Seyf’i öldürerek tahta geçen Seyyid Sultan’ın oğlu Saîd b. Sultan yönetim merkezini Maskat’tan Zengibar’a taşıdı. Önceleri bu iki şehirde de ikamet eden Saîd b. Sultan daha sonra Zengibar’da oturmayı tercih etti. Öldüğünde oğlu Süveynî Maskat’ta, diğer oğlu Mâcid Zengibar’da kaldı. Bu yıllardan itibaren Maskat önemini yitirmeye başladı. 1899’da şehirde çıkan veba salgını halkın başka yerlere göç etmesine yol açtı. Ancak buharlı motorların icadından sonra Maskat’ın gemiler için kömür deposu hâline gelmesi burayı yeniden hareketlendirdi.
Sultan Kâbus'un 1970'te Umman İmamlığı ve Maskat Sultanlığı'nı birleştirerek "Umman Sultanlığı"nı kurmasıyla şehir ekonomik ve altyapı yönüyle gelişmeye başladı.
Coğrafya
Maskat, Umman' ın kuzeydoğusunda yer almaktadır. Yengeç Dönencesi şehrin güneyinden geçmektedir. Kayalık El Hacer dağının batı bölümü Maskat'ın manzarasına hakimdir. Maskat; batıda El Batina Bölgesi, doğuda Eş Şarkiya Bölgesi, güneyde Ed Dahiliye Bölgesi ile sınırlanmaktadır. Şehir, kuzey ve kuzeybatıdan Umman Körfezi ile çevrelenmektedir. Şehrin "Maskat" ve "Muttrah" adında iki limanı bulunmaktadır.
Ekonomi
Maskat ekonomisinde; ticaret, petrol ve deniz taşımacılığı ön plandadır. 1998 yılında Maskat Menkul Kıymetler Borsası kurulmuştur. Maskat (Seeb) Uluslararası Havaalanı şehir merkezine 32 km uzaklıkta yer almaktadır.
İklim
Maskat uzun ve çok sıcak yaz, ılık-sıcak kış özellikleri ile kurak iklim kuşağında yer almaktadır. Yıllık yağış 90–100 mm civarında olup, yağışlar çoğunlukla Aralık-Nisan ayları arasında görülmektedir. Ancak son yıllarda Umman Körfezi'nden genel tropikal kaynaklı ağır yağışlar meydana gelmektedir. İklim genellikle çok sıcak, yaz aylarında sıcaklık çoğu zaman 30-40 °C dir. Yaz aylarında nemlilik %40-60 arasındadır.
 Maskat iklimi  | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
| Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 25,1 | 26,4 | 29,5 | 34,7 | 39,6 | 40,0 | 38,0 | 35,6 | 35,6 | 34,6 | 30,3 | 26,8 | 33,02 |
| Ortalama sıcaklık (°C) | 19,4 | 21,9 | 24,8 | 28,7 | 32,3 | 35,5 | 34,0 | 32,3 | 30,4 | 29,5 | 24,7 | 22,0 | 27,96 |
| Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | 16,7 | 17,8 | 20,3 | 24,2 | 28,7 | 30,3 | 30,1 | 28,2 | 26,8 | 24,2 | 20,8 | 18,3 | 23,87 |
| Ortalama yağış (mm) | 13,2 | 14 | 16,4 | 11,3 | 0,0 | 10,9 | 3,4 | 1,6 | 0,0 | 0,8 | 1,6 | 16,5 | 89,5 |
| Kaynak: Worldweather.org | |||||||||||||
Kardeş şehirler
Resimler
-
![image]()
Celâlî ve Mirânî kaleleri -
![image]()
Maskat şehir merkezi
Kaynakça
- ^ TOTAL POPULATION REGISTERED BY GOVERNORATE AND NATIONALITY, 2014 Aylık istatistik Bülteni
- ^ a b "İslam Ansiklopedisi, Mustafa L. Bilge". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ocak 2015.
- ^ "Worldweather.org". 31 Ocak 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ocak 2015.
- ^ Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü 21 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Maskat Umman Sultanligi nin baskenti ve en buyuk sehri Arabistan yarimadasinin guneydogu sahilinde olup eskiden beri denizcilikle ugrasan Umman halkinin baslica ticaret limanidir 2014 yili verilerine gore sehrin toplam nufusu 1 208 114 olup bu nufusun 464 236 si Ummanlidir MaskatمسقطBayrakMaskat Haritasi MaskatUlkeUmmanValilikMaskatYuzolcumu Toplam3500 km Nufus 2014 Toplam1 208 114 1 Resmi site www omanet om 2010 yili Asya Plaj Oyunlari Maskat ta gerceklestirilmistir Tarih1507 yilinda Portekiz hakimiyetine girmeden once onemli bir yerlesim olarak bilinmemekteydi Ibnu l Fakih sehri Makdisi adiyla meyveleri bol guzel bir liman sehri olarak tanimlamis ve Hindistan a ve Cin e giden gemilerin bu limandan su aldiklarini belirtirmistir 13 yuzyil Arap denizci ve cografyacilarindan Ibnu l Mucavir Maskat in bolgede seyahat eden gemilerin ugrak yeri oldugunu belirtmistir Sehrin onemi 16 yuzyilin baslarinda Portekizlilerin bolgeye gelmesiyle ortaya cikmistir Basra Korfezine girisi saglayan Hurmuz Bogazi ile birlikte Maskat in da onemi artti Basra Korfezi ve Hindistan ticaret yoluna hakimiyeti dolayisiyla Piri Reis 1552 de sehri ele gecirerek Osmanli topraklarina katti Fakat kisa bir sure sonra sehir Portekizliler tarafindan yeniden ele gecirildi Basra korfezinde yeniden hakimiyet kuran Portekizliler muhtemel Turk baskinlarina karsi sehrin limani kontrol edecek sekilde Celali St John ve Mirani Fort Capital adlariyla iki kale insa ettiler 1648 da Portekizlilerden Maskat i alan Umman Imamligi Hindistan Dogu Afrika kiyilari ve Zengibar la ticaretlerini genisletme yolunda bu liman sehrini bir us olarak kullandilar Ibadiye mezhebine bagli Umman halkinin karistigi Maskat ic savaslarinda 40 000 kisi hayatini kaybetti arasindaki siddetli mucadelelerle Iran Hukumdari Nadir Sah in Hint seferi sirasinda Maskat i ele gecirmesi Ya rubilerin son donemlerine rastlar Ya rubilerin ardindan gelen hanedani doneminde Maskat guclu devletlerin sahip cikmak istedikleri bir yer oldu Hanedanin kurucusu Ahmed bin Said Maskat i Iranlilarin isgalinden kurtardi Dogu Afrika limanlarindan Zengibar ve Kilve ile yapilan ticaret Maskat uzerinden Hindistan a baglandi ve bu durum sehrin gelismesine yol acti Bu arada Ingilizlerin siyasi ve ticari merkezlerini karsi Iran kiyilarindaki Benderabbas tan 1763 yilinda buraya tasimalariyla sonucu sehir bolgenin en onemli limani oldu 1784 te Umman in bassehrinin ic kesimlerdeki tan Maskat a tasinmasi onemini daha da arttirdi 1798 de Ingilizler burada daimi temsilcilik kurdular Misir i isgal eden Napolyon Bonapart in da 1803 te konsolosluk acmasiyla Maskat Basra Korfezi Hindistan Afrika ticaret ve siyasetinde cok hareketli bir merkez haline geldi Seyyid Sultan in olumu uzerine bir ara yonetimi ele geciren yegeni Bedir b Seyf doneminde 1804 1806 Maskat cok zenginlesti Bedir b Seyf i oldurerek tahta gecen Seyyid Sultan in oglu Said b Sultan yonetim merkezini Maskat tan Zengibar a tasidi Onceleri bu iki sehirde de ikamet eden Said b Sultan daha sonra Zengibar da oturmayi tercih etti Oldugunde oglu Suveyni Maskat ta diger oglu Macid Zengibar da kaldi Bu yillardan itibaren Maskat onemini yitirmeye basladi 1899 da sehirde cikan veba salgini halkin baska yerlere goc etmesine yol acti Ancak buharli motorlarin icadindan sonra Maskat in gemiler icin komur deposu haline gelmesi burayi yeniden hareketlendirdi Sultan Kabus un 1970 te Umman Imamligi ve Maskat Sultanligi ni birlestirerek Umman Sultanligi ni kurmasiyla sehir ekonomik ve altyapi yonuyle gelismeye basladi CografyaMaskat Umman in kuzeydogusunda yer almaktadir Yengec Donencesi sehrin guneyinden gecmektedir Kayalik El Hacer daginin bati bolumu Maskat in manzarasina hakimdir Maskat batida El Batina Bolgesi doguda Es Sarkiya Bolgesi guneyde Ed Dahiliye Bolgesi ile sinirlanmaktadir Sehir kuzey ve kuzeybatidan Umman Korfezi ile cevrelenmektedir Sehrin Maskat ve Muttrah adinda iki limani bulunmaktadir EkonomiMaskat ekonomisinde ticaret petrol ve deniz tasimaciligi on plandadir 1998 yilinda Maskat Menkul Kiymetler Borsasi kurulmustur Maskat Seeb Uluslararasi Havaalani sehir merkezine 32 km uzaklikta yer almaktadir IklimMaskat uzun ve cok sicak yaz ilik sicak kis ozellikleri ile kurak iklim kusaginda yer almaktadir Yillik yagis 90 100 mm civarinda olup yagislar cogunlukla Aralik Nisan aylari arasinda gorulmektedir Ancak son yillarda Umman Korfezi nden genel tropikal kaynakli agir yagislar meydana gelmektedir Iklim genellikle cok sicak yaz aylarinda sicaklik cogu zaman 30 40 C dir Yaz aylarinda nemlilik 40 60 arasindadir Maskat iklimi Aylar Oca Sub Mar Nis May Haz Tem Agu Eyl Eki Kas Ara YilOrtalama en yuksek sicaklik C 25 1 26 4 29 5 34 7 39 6 40 0 38 0 35 6 35 6 34 6 30 3 26 8 33 02Ortalama sicaklik C 19 4 21 9 24 8 28 7 32 3 35 5 34 0 32 3 30 4 29 5 24 7 22 0 27 96Ortalama en dusuk sicaklik C 16 7 17 8 20 3 24 2 28 7 30 3 30 1 28 2 26 8 24 2 20 8 18 3 23 87Ortalama yagis mm 13 2 14 16 4 11 3 0 0 10 9 3 4 1 6 0 0 0 8 1 6 16 5 89 5Kaynak Worldweather orgKardes sehirlerAnkara Turkiye 2014 ResimlerCelali ve Mirani kaleleri Maskat sehir merkeziKaynakca TOTAL POPULATION REGISTERED BY GOVERNORATE AND NATIONALITY 2014 Aylik istatistik Bulteni a b Islam Ansiklopedisi Mustafa L Bilge 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Ocak 2015 Worldweather org 31 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ocak 2015 Mahalli Idareler Genel Mudurlugu 21 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde