Mutualizm, farklı türlerden iki canlının karşılıklı yardımlaşarak her iki tarafa da yarar sağlamasına dayalı olan bir ortak yaşam biçimidir. Kendi başlarına da hayatlarını devam ettirme becerisine sahip olan iki canlı bir araya gelerek daha kolay besin bulmasına dayanan bir simbiyotik yaşam biçimidir. Mantarlar ve alglerin oluşturdukları liken birlikleri bunun en bilinen örneğidir. Mantarlar ve algler bir arada bulunurlar ve mantarın gereksinim duyduğu glikoz sağlanırken, algin glikoz sentezlemede ihtiyaç duyduğu karbondioksit sağlamış olur. Termitler odunla beslendikleri halde kendi başlarına bunu hazmedemezler, ancak bağırsaklarında yaşayan kamçılılar salgıladıkları enzimlerle odunu parçalayarak hem kendilerinin hem de termitlerin beslenmesini sağlarlar.[]
İki farklı organizmanın birbirlerinden fayda sağlamasından oluşan bu yaşam biçimine mutualizm, bu canlılara ise mutualist denilebilir.
Mutualizme diğer bir örnek, Afrika'da yaşayan bir kürdan kuşu türüyle gergedan ve benzeri vahşi hayvanlar arasındaki işbirliğidir. Ağaçkakana benzeyen bu kuş, söz konusu yabani hayvanların derileri üzerindeki bit ve keneleri yiyerek gıdasını sağlar. Kuvvetli içgüdüsü ile de yaklaşan düşmanı hissedip bağırarak kaçar ve gıdasını sağladığı hayvanı tehlikeye karşı uyarır.
Ayrıca bakınız
Konuyla ilgili yayınlar
Wikimedia Commons'ta Mutualizm (biyoloji) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Boucher, D. G., James, S. & Kresler, K. (1984) The ecology of mutualism. Annual Review of Ecology and Systematics, 13: 315-347.
- Boucher, D. H. (editor) (1985) The Biology of Mutualism : Ecology and Evolution London : 388 p.
- Breton, Lorraine M., and John F. Addicott. 1992. Density-Dependent Mutualism in an Aphid-Ant Interaction. Ecology (journal), Vol. 73, No. 6, pp. 2175–2180.
- Bronstein, JL. 1994. Our current understanding of mutualism. Quarterly Review of Biology 69 (1): 31-51 March 1994
- Bronstein JL. 2001. The costs of mutualism. American Zoologist 41 (4): 825-839 S
- DeVries, PJ; and Baker, I. 1989. Butterfly exploitation of an ant-plant mutualism: Adding insult of herbivory. Journal of the New York Entomological Society [J. N.Y. ENTOMOL. SOC.]. Vol. 97, no. 3, pp. 332–340. ISSN 0028-7199
- Hoeksema, J.D. & E.M. Bruna. 2000. Pursuing the big questions about interspecific mutualism: a review of theoretical approaches .Oecologia 125:321-330 ISSN 0029-8549
- Jahn, G.C. and J.W. Beardsley. 2000. Interactions of ants (Hymenoptera: Formicidae) and mealybugs (Homoptera: Pseudococcidae) on pineapple. Proceedings of the Hawaiian Entomological Society 34: 181-185. ISSN 0073-134X
- Jahn, Gary C., J. W. Beardsley and H. González-Hernández 2003. A review of the association of ants with mealybug wilt disease of pineapple. 26 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Proceedings of the Hawaiian Entomological Society. 36:9-28.ISSN 0073-134X
- Noe, R. & P. Hammerstein. 1994. Biological markets: supply and demand determine the effect of partner choice in cooperation, mutualism and mating. Behavioral Ecology and Sociobiology 35:1-11 ISSN 0340-5443
- Ollerton, J. 2006. "Biological Barter": Patterns of Specialization Compared across Different Mutualisms. pp. 411–435 in: Waser, N.M. & Ollerton, J. (Eds) Plant-Pollinator Interactions: From Specialization to Generalization. University of Chicago Press.
- Paszkowski, U. 2006. Mutualism and parasitism: the yin and yang of plant symbioses. Current Opinion in Plant Biology 9 (4): 364-370. (doi:10.1016/j.pbi.2006.05.008. PMID 16713732
- Porat, D. & Chadwick-Furman, N. E. 2005. Effects of anemonefish on giant sea anemones: ammonium uptake,zooxanthella content and tissue regeneration. Mar. Freshw. Behav. Phys. 38, 43–51. (doi:10.1080/102362405000 57929)
- Thompson, J. N. 2005. The Geographic Mosaic of Coevolution. University of Chicago Press.
- Wright, David Hamilton. 1989. A Simple, Stable Model of Mutualism Incorporating Handling Time. The American Naturalist, Vol. 134, No. 4, pp. 664–667.
Kaynakça
- ^ . Evrim Ağacı. 23 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2021.
Biyoloji ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mutualizm farkli turlerden iki canlinin karsilikli yardimlasarak her iki tarafa da yarar saglamasina dayali olan bir ortak yasam bicimidir Kendi baslarina da hayatlarini devam ettirme becerisine sahip olan iki canli bir araya gelerek daha kolay besin bulmasina dayanan bir simbiyotik yasam bicimidir Mantarlar ve alglerin olusturduklari liken birlikleri bunun en bilinen ornegidir Mantarlar ve algler bir arada bulunurlar ve mantarin gereksinim duydugu glikoz saglanirken algin glikoz sentezlemede ihtiyac duydugu karbondioksit saglamis olur Termitler odunla beslendikleri halde kendi baslarina bunu hazmedemezler ancak bagirsaklarinda yasayan kamcililar salgiladiklari enzimlerle odunu parcalayarak hem kendilerinin hem de termitlerin beslenmesini saglarlar kaynak belirtilmeli Iki farkli organizmanin birbirlerinden fayda saglamasindan olusan bu yasam bicimine mutualizm bu canlilara ise mutualist denilebilir Mutualizme diger bir ornek Afrika da yasayan bir kurdan kusu turuyle gergedan ve benzeri vahsi hayvanlar arasindaki isbirligidir Agackakana benzeyen bu kus soz konusu yabani hayvanlarin derileri uzerindeki bit ve keneleri yiyerek gidasini saglar Kuvvetli icgudusu ile de yaklasan dusmani hissedip bagirarak kacar ve gidasini sagladigi hayvani tehlikeye karsi uyarir Ayrica bakinizAmensalizm Kommensalizm Parazitlik RekabetKonuyla ilgili yayinlarWikimedia Commons ta Mutualizm biyoloji ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Boucher D G James S amp Kresler K 1984 The ecology of mutualism Annual Review of Ecology and Systematics 13 315 347 Boucher D H editor 1985 The Biology of Mutualism Ecology and Evolution London 388 p ISBN 0 7099 3238 3 Breton Lorraine M and John F Addicott 1992 Density Dependent Mutualism in an Aphid Ant Interaction Ecology journal Vol 73 No 6 pp 2175 2180 Bronstein JL 1994 Our current understanding of mutualism Quarterly Review of Biology 69 1 31 51 March 1994 Bronstein JL 2001 The costs of mutualism American Zoologist 41 4 825 839 S DeVries PJ and Baker I 1989 Butterfly exploitation of an ant plant mutualism Adding insult of herbivory Journal of the New York Entomological Society J N Y ENTOMOL SOC Vol 97 no 3 pp 332 340 ISSN 0028 7199 Hoeksema J D amp E M Bruna 2000 Pursuing the big questions about interspecific mutualism a review of theoretical approaches Oecologia 125 321 330 ISSN 0029 8549 Jahn G C and J W Beardsley 2000 Interactions of ants Hymenoptera Formicidae and mealybugs Homoptera Pseudococcidae on pineapple Proceedings of the Hawaiian Entomological Society 34 181 185 ISSN 0073 134X Jahn Gary C J W Beardsley and H Gonzalez Hernandez 2003 A review of the association of ants with mealybug wilt disease of pineapple 26 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Proceedings of the Hawaiian Entomological Society 36 9 28 ISSN 0073 134X Noe R amp P Hammerstein 1994 Biological markets supply and demand determine the effect of partner choice in cooperation mutualism and mating Behavioral Ecology and Sociobiology 35 1 11 ISSN 0340 5443 Ollerton J 2006 Biological Barter Patterns of Specialization Compared across Different Mutualisms pp 411 435 in Waser N M amp Ollerton J Eds Plant Pollinator Interactions From Specialization to Generalization University of Chicago Press ISBN 9780226874005 Paszkowski U 2006 Mutualism and parasitism the yin and yang of plant symbioses Current Opinion in Plant Biology 9 4 364 370 doi 10 1016 j pbi 2006 05 008 PMID 16713732 Porat D amp Chadwick Furman N E 2005 Effects of anemonefish on giant sea anemones ammonium uptake zooxanthella content and tissue regeneration Mar Freshw Behav Phys 38 43 51 doi 10 1080 102362405000 57929 Thompson J N 2005 The Geographic Mosaic of Coevolution University of Chicago Press ISBN 978 0 226 79762 5 Wright David Hamilton 1989 A Simple Stable Model of Mutualism Incorporating Handling Time The American Naturalist Vol 134 No 4 pp 664 667 Kaynakca Evrim Agaci 23 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Agustos 2021 Biyoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz