Mısost Bematıqo (Kabardeyce: Бэматикъуэ Мысост), Çerkes aristokrat ve askerî komutan. 1785 ile 1788 yılları arasında Kabarda başprensi. Rusya'nın Çerkesya'yı işgaline karşı çıktı ve Rusya'ya karşı Kırım Hanı ile ittifaklar kurdu. Yaşlılığında ise Rusya'ya bağlılık yemini ettiğini belirten bir mektup gönderdi.
Mısost Bematıqo | |
---|---|
Kabarda Başprensi | |
Görev süresi 1785-1788 | |
Yerine geldiği | Cembulat |
Yerine gelen | Atajuq |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 18.yy Kabarda |
Ölüm | 1788 Kabarda |
Partisi | Kabardey beyleri içinde anti-Rus Kısım |
Dini | Sünni İslam |
Askerî hizmeti | |
Çatışma/savaşları | Rus-Çerkes Savaşı |
Hayatı
İlk yılları hakkında neredeyse hiçbir şey bilinmemektedir.
II. Katerina döneminde Rus ordusu Çerkes topraklarına girmeye başladı ve Rusya, Çerkesya'yı hızla ilhak etmek amacıyla tahkimatlar inşa etmeye başladı. 17 Temmuz (O.S.), 1763'te Rus kuvvetleri, Doğu Çerkesya'daki Mezdeug (günümüz Mozdok) kasabasına girerek orayı bir Rus tahkimatına dönüştürdü. Bematıqo, Mozdok kalesinin Çerkes topraklarında yapılmasına karşı çıktı ve bunu Rusya'nın Çerkesya'yı işgali olarak gördü.
Ocak 1764'te Bematıqo da dahil olmak üzere Kabardey soyluları, Rus kalesi Kizlyar'ın temsilcisi komutan Tümgeneral NA Potapov ile bir araya geldi ve başarısız bir şekilde kalenin yıkılmasını talep etti. Kabardey prensleri, Rusya'yı Kırım Hanı ile ittifak etmekle tehdit ettiler. Haziran 1767'de, o zamanlar bir askeri komutan olan Bematıqo, Rusya'ya karşı bir askeri direniş başlattı, ancak diğer bazı Kabardey soyluları teslim olmayı tercih etti. 1768'in ortalarında, on beş Kabardey prensi, Rusya'ya bağlılık yemini etmeye hazır olduklarını Kızılyar'a bildirdi. Teslim olmak veya Hristiyanlığa geçmek istemeyen Mısost Bematıqo bunu reddetti.
18 Ekim 1768'de Rusya'ya savaş ilan eden Osmanlı Padişahı'nın Bematıqo'ya halife olarak Kafkasya'daki Müslüman halkların Rusya'ya resmen savaşa gitmelerini emrettiğini belirten bir mektup göndermesiyle Bematıqo'nun direnişi güçlendi. Aralık 1768'de Kırım Hanı'nın özel elçisi Muhammed-ağa Kaberdey'e geldi. Kırım Hanı, Kabardey prenslerinden yaklaşan seferde onlara yardım etmelerini istedi. Ocak 1769'da Kizlyar komutanı NA Potapov, Bematıqo'ya bir mektup yazdı. Haziran 1769'da, Rusya ile savaşa karşı çıkan Kabardey soylularının bazıları teslim oldu. Ancak Bematıqo ve safdaşları direnmeye devam etti.
Rus karşıtı grubun başında Bematıqo vardı. O ve destekçileri, Kuma nehrinin üst kısımlarına taşındı. Müttefiklere ihtiyaç duyan Bematıqo ve arkadaşları, yardım için Kırım Hanı Devlet VI Giray'a döndü. Han, onlara yardım etmek için Kuban Seraskeri Kazy Giray'ın oğlu komutasındaki küçük bir Tatar müfrezesini gönderdi. Rus korgeneral Johann de Medem Kabardeylere karşı silahlarla donanmış Kazak ve Kalmık süvari müfrezelerini gönderdi. Kırım ise müfrezesi geç geldi. Eşkokon nehri üzerinde eşit olmayan bir savaşta Rus kuvvetleri Kabardeyleri yendi. 1771'de, Kırım Hanı'ndan Kaberdey'e elçiler geldi.
1772'de Kabardey prensleri Mısost Bematıqo ve Aslanbek Hamurzin, Devlet-Girey'e bir elçi göndererek onu Mozdok kalesini ve tüm Kafkas hattını "yok etmek" için ortak bir sefere davet etti. Haziran 1774'te Kırım Hanlığı Çerkesya'ya asker sevk etti ve Rus ordusuna karşı savaştı. Ancak aynı zamanda Çerkes köylerini yağmaladı.
1785'te, önceki prensin ölümünden sonra Mısost Bematıqo, Kabardey'in en yüksek prensi seçildi. Nisan 1788'de Mısost Bematıqo Rusya ile ateşkes yaptı, aynı yıl öldü.
Kaynakça
- ^ Мальбахов Б. К. Кабарда на этапах политической истории (середина XVI — первая четверть XIX века). — Москва: «Поматур», 2002. — С. 293. — .
- ^ Мальбахов Б. К. Кабарда на этапах политической истории (середина XVI — первая четверть XIX века). — Москва: «Поматур», 2002. — С. 299. — .
- ^ Мальбахов Б. К. Кабарда на этапах политической истории (середина XVI — первая четверть XIX века). — Москва: «Поматур», 2002. — С. 301. — .
- ^ a b Мальбахов Б. К. Кабарда на этапах политической истории (середина XVI — первая четверть XIX века). — Москва: «Поматур», 2002. — С. 302. — .
- ^ Мальбахов Б. К. Кабарда на этапах политической истории (середина XVI — первая четверть XIX века). — Москва: «Поматур», 2002. — С. 305. — .
- ^ a b c d Мальбахов Б. К. Кабарда на этапах политической истории (середина XVI — первая четверть XIX века). — Москва: «Поматур», 2002. — С. 307. — .
- ^ Мальбахов Б. К. Кабарда на этапах политической истории (середина XVI — первая четверть XIX века). — Москва: «Поматур», 2002. — С. 311. — .
- ^ Мальбахов Б. К. Кабарда на этапах политической истории (середина XVI — первая четверть XIX века). — Москва: «Поматур», 2002. — С. 316. — .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Misost Bematiqo Kabardeyce Bematikue Mysost Cerkes aristokrat ve askeri komutan 1785 ile 1788 yillari arasinda Kabarda basprensi Rusya nin Cerkesya yi isgaline karsi cikti ve Rusya ya karsi Kirim Hani ile ittifaklar kurdu Yasliliginda ise Rusya ya baglilik yemini ettigini belirten bir mektup gonderdi Misost BematiqoKabarda BasprensiGorev suresi 1785 1788Yerine geldigi CembulatYerine gelen AtajuqKisisel bilgilerDogum 18 yy KabardaOlum 1788 KabardaPartisi Kabardey beyleri icinde anti Rus KisimDini Sunni IslamAskeri hizmetiCatisma savaslari Rus Cerkes SavasiHayatiIlk yillari hakkinda neredeyse hicbir sey bilinmemektedir II Katerina doneminde Rus ordusu Cerkes topraklarina girmeye basladi ve Rusya Cerkesya yi hizla ilhak etmek amaciyla tahkimatlar insa etmeye basladi 17 Temmuz O S 1763 te Rus kuvvetleri Dogu Cerkesya daki Mezdeug gunumuz Mozdok kasabasina girerek orayi bir Rus tahkimatina donusturdu Bematiqo Mozdok kalesinin Cerkes topraklarinda yapilmasina karsi cikti ve bunu Rusya nin Cerkesya yi isgali olarak gordu Ocak 1764 te Bematiqo da dahil olmak uzere Kabardey soylulari Rus kalesi Kizlyar in temsilcisi komutan Tumgeneral NA Potapov ile bir araya geldi ve basarisiz bir sekilde kalenin yikilmasini talep etti Kabardey prensleri Rusya yi Kirim Hani ile ittifak etmekle tehdit ettiler Haziran 1767 de o zamanlar bir askeri komutan olan Bematiqo Rusya ya karsi bir askeri direnis baslatti ancak diger bazi Kabardey soylulari teslim olmayi tercih etti 1768 in ortalarinda on bes Kabardey prensi Rusya ya baglilik yemini etmeye hazir olduklarini Kizilyar a bildirdi Teslim olmak veya Hristiyanliga gecmek istemeyen Misost Bematiqo bunu reddetti 18 Ekim 1768 de Rusya ya savas ilan eden Osmanli Padisahi nin Bematiqo ya halife olarak Kafkasya daki Musluman halklarin Rusya ya resmen savasa gitmelerini emrettigini belirten bir mektup gondermesiyle Bematiqo nun direnisi guclendi Aralik 1768 de Kirim Hani nin ozel elcisi Muhammed aga Kaberdey e geldi Kirim Hani Kabardey prenslerinden yaklasan seferde onlara yardim etmelerini istedi Ocak 1769 da Kizlyar komutani NA Potapov Bematiqo ya bir mektup yazdi Haziran 1769 da Rusya ile savasa karsi cikan Kabardey soylularinin bazilari teslim oldu Ancak Bematiqo ve safdaslari direnmeye devam etti Rus karsiti grubun basinda Bematiqo vardi O ve destekcileri Kuma nehrinin ust kisimlarina tasindi Muttefiklere ihtiyac duyan Bematiqo ve arkadaslari yardim icin Kirim Hani Devlet VI Giray a dondu Han onlara yardim etmek icin Kuban Seraskeri Kazy Giray in oglu komutasindaki kucuk bir Tatar mufrezesini gonderdi Rus korgeneral Johann de Medem Kabardeylere karsi silahlarla donanmis Kazak ve Kalmik suvari mufrezelerini gonderdi Kirim ise mufrezesi gec geldi Eskokon nehri uzerinde esit olmayan bir savasta Rus kuvvetleri Kabardeyleri yendi 1771 de Kirim Hani ndan Kaberdey e elciler geldi 1772 de Kabardey prensleri Misost Bematiqo ve Aslanbek Hamurzin Devlet Girey e bir elci gondererek onu Mozdok kalesini ve tum Kafkas hattini yok etmek icin ortak bir sefere davet etti Haziran 1774 te Kirim Hanligi Cerkesya ya asker sevk etti ve Rus ordusuna karsi savasti Ancak ayni zamanda Cerkes koylerini yagmaladi 1785 te onceki prensin olumunden sonra Misost Bematiqo Kabardey in en yuksek prensi secildi Nisan 1788 de Misost Bematiqo Rusya ile ateskes yapti ayni yil oldu Kaynakca Malbahov B K Kabarda na etapah politicheskoj istorii seredina XVI pervaya chetvert XIX veka Moskva Pomatur 2002 S 293 ISBN 5 86208 106 2 Malbahov B K Kabarda na etapah politicheskoj istorii seredina XVI pervaya chetvert XIX veka Moskva Pomatur 2002 S 299 ISBN 5 86208 106 2 Malbahov B K Kabarda na etapah politicheskoj istorii seredina XVI pervaya chetvert XIX veka Moskva Pomatur 2002 S 301 ISBN 5 86208 106 2 a b Malbahov B K Kabarda na etapah politicheskoj istorii seredina XVI pervaya chetvert XIX veka Moskva Pomatur 2002 S 302 ISBN 5 86208 106 2 Malbahov B K Kabarda na etapah politicheskoj istorii seredina XVI pervaya chetvert XIX veka Moskva Pomatur 2002 S 305 ISBN 5 86208 106 2 a b c d Malbahov B K Kabarda na etapah politicheskoj istorii seredina XVI pervaya chetvert XIX veka Moskva Pomatur 2002 S 307 ISBN 5 86208 106 2 Malbahov B K Kabarda na etapah politicheskoj istorii seredina XVI pervaya chetvert XIX veka Moskva Pomatur 2002 S 311 ISBN 5 86208 106 2 Malbahov B K Kabarda na etapah politicheskoj istorii seredina XVI pervaya chetvert XIX veka Moskva Pomatur 2002 S 316 ISBN 5 86208 106 2