NGC 1097 Ocak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 45 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan çubuklu sarmal

NGC 1097 Ocak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 45 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan çubuklu sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 9 Ekim 1790 tarihinde keşfedildi. tarafından görüntülenmiş ve Arp 77 olarak "Eşlikçileri küçük ama yüksek yüzey parlaklığına sahip sarmal gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. Bu gökadanın Arp 77 olarak listelenmesine yol açan "nesne", hemen yanında yer alan eliptik gökada (PGC 10479) NGC 1097A'dır. NGC 1097 içerisinde , ve olmak üzere üç süpernova gözlenmiştir.

NGC 1097

ESO VLT tarafından elde edilen NGC 1097 fotoğrafı.

Gözlem verisi (Dönem J2000)

Takımyıldız

Ocak

Sağ açıklık ( $α$ )

02^sa 46^d 19,0^s

Dik açıklık ( $δ$ )

-30° 16′ 30″

Galaksi sınıfı

(R'_1:)SB(r'l)bSy1

Görünür büyüklük (V)

9,5

Görünür büyüklük (B)

10,3

Yüzey parlaklığı (SB)

13,8

Görünür boyut (V)

9,3′ × 6,3′

Özellikler

Grup veya küme

(LGG 75)

Kırmızıya kayma ( $z$ )

(+4,24 ± 0,01) ∙ 10^-3

Helyo dikey hız ( $v_{r}$ )

(+1.271 ± 3) km/s

Mesafe

45 milyon Iy

Keşif

William Herschel (9 Ekim 1790)

Katalog belirtmeleri

NGC 1097 • GC 610 • IRAS 02441-3029 • 2MASX J02461905-3016296 • Arp 77 • ESO 416-G20 • H 5.48 • h 2495 • MCG -05-07-024 • PGC 10488 • SGC 024411-3028.9 • UGCA 41 • AM 0244-302 • HIPASS J0246-30

Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

NGC 1097 içerisinde yıldız oluşum halkası. HUT. 0,9′ görünümü

Şili'de Avrupa Güney Rasathanesi'ne ait Çok Büyük teleskop (VLT) ve girişimölçüm (interferometri) tekniğini kullanan astronomlar, güney gökküre'de 45 milyon ışık yılı uzaklıkta NGC 1097'nin merkezinde, maddenin dev kütleli bir karadeliğe nasıl düştüğünü belirlediler. Ocak (Fornax) takımyıldızındaki galaksi, Aktif Galaksi Çekirdeği (Active Galactic Nucleus – AGN) denen bir türün, nisbî olarak küçük bir örneğidir. Bu türe ait galaksilerin ışığının büyük kısmı, merkezlerinde aktif durumda bulunan dev kütleli bir karadeliğe düşen gaz ve yıldızların yaydığı ışınımdan kaynaklanıyor.

NGC 1097 adlı galaksinin çekirdeğiyse nisbî olarak küçüktür. Merkezdeki karadeliğin, türün daha muhteşem örneklerinde görüldüğü gibi fazla gıda bulamadığı, dolayısıyla çevresindeki ışınımın ötekiler kadar güçlü olmadığı anlaşılıyor. Ama belki de bu sayede VLT, merkezdeki ışığın perdelenmesi tekniğini kullanarak, çevredeki gazın deliğe doğru sarmal yapılar hâlinde çekildiğini görüntüleyebilmiş. NGC 1097’nin çubuklu bir merkezi ve bunun içinde de yoğun yıldız oluşumunun görüldüğü belirgin bir halka var. Halkanın içinde de ana çubuğa neredeyse dik konumda ikinci bir çubuk görülüyor VLT’nin yeni görüntülerindeyse, 300 kadar yıldız oluşum bölgesi görülüyor. Bunlar, resimde beyaz noktacıklar hâlinde seçilebiliyor. Halkanın ortasında, küçük bir aktif çekirdek var. Ancak, galaksinin toplam ışığı görüntüyü belirsizleştiriyor ve dolayısıyla çekirdek ve yakın çevresinin detayları izlenemiyor. Görünümü netleştirmek için astronomlar, yıldız ışığını bastıracak bir maskeleme tekniği kullanmışlar. Sonuçta, merkezde parlak bir çekirdek, ama daha çok merkez bölgede toplanmış karmaşık lifsi yapılardan oluşan bir görüntü ortaya çıkmış. Bilgisayar modellemelerinin ortaya koyduğu yapıyla oluşan bu görüntüdeki lifler, sonunda AGN’ye yakıt sağlamak üzere merkeze doğru çökmekte olan soğuk toz ve gaz kütlelerini betimliyor. Astronomlara göre bu sarmal lifler, en içteki 300 ışıkyılı genişliğindeki bölgede birbirleri üzerine kıvrılıyorlar. Bu da merkezde gerçekten dev kütleli bir karadeliğin varlığını kanıtlıyor.

Kaynakça

^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g "NASA/IPAC Extragalactic Database". NGC 1097 için sonuçlar. 14 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Kasım 2006.
^ . European Southern Observatory. 15 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2008.
^ Seligman, Courtney. [hhttp://cseligman.com/text/atlas/ngc10a.htm#1097 "NGC 1097 (= PGC 10488, and with PGC 10479 = Arp 77)"]. 22 Ocak 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Eylül 2019.
^ Arp, Halton (1966). "Atlas of Peculiar Galaxies". Figure 1. 25 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Eylül 2019.
^ NASA basın bülteni, 17 Ekim 2005

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Antilhue-Chile: NGC 1097 in Fornax19 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Astronomy Picture of the Day for 1 December 200621 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
WikiSky'da NGC 1097: DSS2, SDSS, GALEX, IRAS, Hidrojen α, X-Ray, Astrofoto, Gök Haritası

NGC cisimleri

Liste

NGC 1073 | NGC 1074 | NGC 1075 | NGC 1076 | NGC 1077 | NGC 1078 | NGC 1079 | NGC 1080 | NGC 1081 | NGC 1082 | NGC 1083 | NGC 1084 | NGC 1085 | NGC 1086 | NGC 1087 | NGC 1088 | NGC 1089 | NGC 1090 | NGC 1091 | NGC 1092 | NGC 1093 | NGC 1094 | NGC 1095 | NGC 1096 | NGC 1097 | NGC 1098 | NGC 1099 | NGC 1100 | NGC 1101 | NGC 1102 | NGC 1103 | NGC 1104 | NGC 1105 | NGC 1106 | NGC 1107 | NGC 1108 | NGC 1109 | NGC 1110 | NGC 1111 | NGC 1112 | NGC 1113 | NGC 1114 | NGC 1115 | NGC 1116 | NGC 1117 | NGC 1118 | NGC 1119 | NGC 1120 | NGC 1121 | NGC 1122

[ned-1] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g "NASA/IPAC Extragalactic Database". NGC 1097 için sonuçlar. 14 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Kasım 2006.

[2] . European Southern Observatory. 15 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2008.

[Seligman-3] Seligman, Courtney. [hhttp://cseligman.com/text/atlas/ngc10a.htm#1097 "NGC 1097 (= PGC 10488, and with PGC 10479 = Arp 77)"]. 22 Ocak 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Eylül 2019.

[halton-4] Arp, Halton (1966). "Atlas of Peculiar Galaxies". Figure 1. 25 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Eylül 2019.

[5] NASA basın bülteni, 17 Ekim 2005