Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Narsisizm veya özseverlik, kişinin kendi bedensel ve/veya zihinsel benliğine karşı duyduğu hayranlık ve bağlılık, kabaca tabirle kişinin kendisine aşık olması olarak tanımlanan bir terimdir. Kelime kökeni Yunan mitolojisinde bir kahraman olan Narkissos'dan gelir. Narkissos adını narkoza ve bir çiçek familyası olan nergisgillere de vermiştir. Narsisizmin ileri boyutlarda olmasına tıpta narsisistik kişilik bozukluğu adı verilmektedir.Sigmund Freud narsisizmi "dış dünyadan soyutlanan libidonun (cinsel enerji) egoya (ben) yönlendirilmesi" şeklinde açıklamıştır. Yani libidonun büyük bir depoda toplanır gibi egoda toplanması ve daha sonra nesnelere yönlendirilmesi; fakat kolaylıkla tekrar soyutlanarak egoya yönlenmesi durumudur.
Bebek dış dünya ile ilişki kuramadığı erken bebeklik döneminde gerçek bir narsisizm durumu içindedir. Libido dış dünyaya yönlendirilmemiştir. Bebeğin nesneleri "ben olmayan nesneler" olarak algılaması aylar alır. "Ben" ve "ben olmayan" arasında bir ayrım yapamaz. Dış dünyaya ilgi duymuyordur ve dış dünyada bile değildir. Bebek için tek gerçek kendisidir. Acıkması, susaması, üşümesi bebek için tek gerçekliktir. Bu durum "birincil narsisizm" olarak tanımlanır.
Bebek büyüdükçe dış dünya ile ilişkileri artar ve dış dünya kurallarını öğrenir. Giderek libidosunu nesnelere yönlendirir; nesne sevgisi ve giderek nesnel düşünce ağırlık kazanır. İnsan her ne kadar libidosuna nesne bulabilse de mutlaka görece olarak bir ölçüde narsisist kalır. Bu durumu "ikincil narsisizm" olarak tanımlanmıştır.
Narsisizm insan için yaşamını sürdürebilmesi açısından bir ölçüde gereklidir. Bazı durumlarda; kişinin narsisizmi toplum için, hatta kendi akıl sağlığı için makul oranlarda değilse, kişi akıl hastalıklarıyla karşılaşabilir. Önemli psikiyatrik rahatsızlıklar olan nevroz, paranoya hatta psikozda narsisizm etkileri görülmektedir. Birincil narsisizmde bebek dış dünyanın ayrımına varmamışken; ikincil narsisizmde dış dünya gerçekliğini yitirmiştir.
Narsisizmin çok özel bir türü de, Roma sezarları, Mısır firavunları, diktatörler gibi çok güçlü kişilerde bulunan türüdür. Bu insanlar adeta nefes alıp yürüyen yeryüzü tanrıları gibidirler kendi gözlerinde. Yaşam ya da ölüm gibi önemli doğa olaylarına bile bir tek cümleyle karar verebilmekteydiler. En büyük korkuları güçlerini kaybetmeleri, ölüm, etraflarındaki herkesin kendilerine düşman olmasıydı. Güçlerinin ve şehvetlerinin bir sınırı yokmuş gibi davranmaya çalışırlar; sayısız insan öldürüp, sayısız şatolar kurarlardı. Varlıklarının kendilerinin de çözemediği sorununu insan değilmiş gibi çözmeye çalışsalar da aslında durumları düpedüz deliliktir. Dış dünya "ben" olmadığı için, narsisist kişi dış dünyayı anlayamaz/algılayamaz ve bu durum kişide korku yaratır. Diktatör gitgide daha yıkıcı, daha yalnız ve korkak olur.
Narsisistik kişilik bozukluğu olan kişiler, başkalarının düşünce ya da isteklerine gereken ilgiyi gösteremeyen kişilerdir. Plan ve hedeflerine ulaşamadıklarında, gereken ilgiyi göremediklerinde aynı Narkissos gibi erirler, çökerler. Başkalarının hakkına saygı göstermeden ve gerçeklerle bağdaşmasa bile daima kendilerini haklı göstererek ve o hedefi, gerekli emeği vermeden bile hak etmiş sayarak en önde, en gözde ve tek olmak isterler. Kendilerini başkalarının yerine koyamaz ve başkalarını anlayamazlar. Sanki her şey sadece kendileri için vardır ve ne olursa olsun her şeyin kendi amaçlarına hizmet etmesi gerekir. Başkalarının fikir ve hareketleri kendi amaçlarına hizmet ediyorsa vardır, aksi halde bu fikir ve hareketler tahammül edilemez düşüncelerdir. Gerçekle bağdaşmayan, başkalarının zararına olup sadece kendi çıkarlarına uygun, kendi plan ve hedeflerine hitap eden maddi ve manevi kazanç sağlayabilecek plan ve hedeflerine ulaşamadıklarında öfkelerine hakim olamaz, saldırganlaşır, çöker, hatta ağır psikotik tablolara girerler.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Erich Fromm: Sevginin ve Şiddetin Kaynağı. Payel yayınları, 5. basım, Sayfa:63/67
- ^ "Narsisizm nedir ve görülme sıklığı neden artıyor?". bbc.com. 22 Mart 2019. 26 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2020.
- ^ a b "Narsist kişilik bozukluğu nedir?". 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mart 2020.
- ^ Halisçelik, Murat (2021). MAJÖR DEPRESYON İLE NARSİSİSTİK KİŞİLİK BOZUKLUĞU ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ARAŞTIRILMASI (Yüksek Lisans). BURSA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Narsisizm veya ozseverlik kisinin kendi bedensel ve veya zihinsel benligine karsi duydugu hayranlik ve baglilik kabaca tabirle kisinin kendisine asik olmasi olarak tanimlanan bir terimdir Kelime kokeni Yunan mitolojisinde bir kahraman olan Narkissos dan gelir Narkissos adini narkoza ve bir cicek familyasi olan nergisgillere de vermistir Narsisizmin ileri boyutlarda olmasina tipta narsisistik kisilik bozuklugu adi verilmektedir Sigmund Freud narsisizmi dis dunyadan soyutlanan libidonun cinsel enerji egoya ben yonlendirilmesi seklinde aciklamistir Yani libidonun buyuk bir depoda toplanir gibi egoda toplanmasi ve daha sonra nesnelere yonlendirilmesi fakat kolaylikla tekrar soyutlanarak egoya yonlenmesi durumudur Italyan ressam Caravaggio nun 1594 1596 tarihleri arasinda tamamladigi Narcissus ya da Kendine Asik Olan Adam adli yagli boya tablosu Eser Roma daki Galleria Nazionale d Arte Antica da bulunuyor Bebek dis dunya ile iliski kuramadigi erken bebeklik doneminde gercek bir narsisizm durumu icindedir Libido dis dunyaya yonlendirilmemistir Bebegin nesneleri ben olmayan nesneler olarak algilamasi aylar alir Ben ve ben olmayan arasinda bir ayrim yapamaz Dis dunyaya ilgi duymuyordur ve dis dunyada bile degildir Bebek icin tek gercek kendisidir Acikmasi susamasi usumesi bebek icin tek gercekliktir Bu durum birincil narsisizm olarak tanimlanir Bebek buyudukce dis dunya ile iliskileri artar ve dis dunya kurallarini ogrenir Giderek libidosunu nesnelere yonlendirir nesne sevgisi ve giderek nesnel dusunce agirlik kazanir Insan her ne kadar libidosuna nesne bulabilse de mutlaka gorece olarak bir olcude narsisist kalir Bu durumu ikincil narsisizm olarak tanimlanmistir Narsisizm insan icin yasamini surdurebilmesi acisindan bir olcude gereklidir Bazi durumlarda kisinin narsisizmi toplum icin hatta kendi akil sagligi icin makul oranlarda degilse kisi akil hastaliklariyla karsilasabilir Onemli psikiyatrik rahatsizliklar olan nevroz paranoya hatta psikozda narsisizm etkileri gorulmektedir Birincil narsisizmde bebek dis dunyanin ayrimina varmamisken ikincil narsisizmde dis dunya gercekligini yitirmistir Narsisizmin cok ozel bir turu de Roma sezarlari Misir firavunlari diktatorler gibi cok guclu kisilerde bulunan turudur Bu insanlar adeta nefes alip yuruyen yeryuzu tanrilari gibidirler kendi gozlerinde Yasam ya da olum gibi onemli doga olaylarina bile bir tek cumleyle karar verebilmekteydiler En buyuk korkulari guclerini kaybetmeleri olum etraflarindaki herkesin kendilerine dusman olmasiydi Guclerinin ve sehvetlerinin bir siniri yokmus gibi davranmaya calisirlar sayisiz insan oldurup sayisiz satolar kurarlardi Varliklarinin kendilerinin de cozemedigi sorununu insan degilmis gibi cozmeye calissalar da aslinda durumlari dupeduz deliliktir Dis dunya ben olmadigi icin narsisist kisi dis dunyayi anlayamaz algilayamaz ve bu durum kiside korku yaratir Diktator gitgide daha yikici daha yalniz ve korkak olur Narsisistik kisilik bozuklugu olan kisiler baskalarinin dusunce ya da isteklerine gereken ilgiyi gosteremeyen kisilerdir Plan ve hedeflerine ulasamadiklarinda gereken ilgiyi goremediklerinde ayni Narkissos gibi erirler cokerler Baskalarinin hakkina saygi gostermeden ve gerceklerle bagdasmasa bile daima kendilerini hakli gostererek ve o hedefi gerekli emegi vermeden bile hak etmis sayarak en onde en gozde ve tek olmak isterler Kendilerini baskalarinin yerine koyamaz ve baskalarini anlayamazlar Sanki her sey sadece kendileri icin vardir ve ne olursa olsun her seyin kendi amaclarina hizmet etmesi gerekir Baskalarinin fikir ve hareketleri kendi amaclarina hizmet ediyorsa vardir aksi halde bu fikir ve hareketler tahammul edilemez dusuncelerdir Gercekle bagdasmayan baskalarinin zararina olup sadece kendi cikarlarina uygun kendi plan ve hedeflerine hitap eden maddi ve manevi kazanc saglayabilecek plan ve hedeflerine ulasamadiklarinda ofkelerine hakim olamaz saldirganlasir coker hatta agir psikotik tablolara girerler Ayrica bakinizDunning Kruger Etkisi Gurur Hybris Itimat MegalomaniKaynakcaErich Fromm Sevginin ve Siddetin Kaynagi Payel yayinlari 5 basim Sayfa 63 67 Narsisizm nedir ve gorulme sikligi neden artiyor bbc com 22 Mart 2019 26 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2020 a b Narsist kisilik bozuklugu nedir 30 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mart 2020 Haliscelik Murat 2021 MAJOR DEPRESYON ILE NARSISISTIK KISILIK BOZUKLUGU ARASINDAKI ILISKININ ARASTIRILMASI Yuksek Lisans BURSA ULUDAG UNIVERSITESI SAGLIK BILIMLERI ENSTITUSU