Bu madde olması gerekenden az içermektedir veya içermemektedir.Aralık 2023) ( |
Nelly Sachs (asıl adı: Leonie Sachs; d. 10 Aralık 1891, Schöneberg, Berlin - ö. 12 Mayıs 1970, Stockholm) Alman asıllı İsveçli yazar ve şair. Eserlerinde savaşın insan üzerindeki tahribatını konu edindi; Tevrat ve Yahudi geleneği temaları ağırlıklı yer tuttu. 1966 yılında Nobel edebiyat ödülünü Shmuel Yosef Agnon ile paylaştı.
Nelly Sachs | |
---|---|
Nelly Sachs, 1966 | |
Doğum | Leonie Sachs 10 Aralık 1891 Schöneberg, Almanya |
Ölüm | 12 Mayıs 1970 (78 yaşında) Stockholm, İsveç |
Meslek | Şair, Oyun yazarı |
Milliyet | Alman |
Önemli ödülleri | Nobel Edebiyat Ödülü (1966) |
İmza | |
Hayatı ve Kariyeri
Nelly Sachs asıl adıyla Leonie Sachs 10 Aɾalık 1891'de, Berlin'in Schöneberg ilçesinde, bir fabrikatörün kızı olarak doğdu. Sağlık sorunları nedeniyle eğitimini özel dersler alarak tamamladı. Şarkı söylemeyi, dans etmeyi ve şiir yazmayı seviyordu. Okuduğunda çok etkilendiği Gösta Berlings saga'sının İsveçli yazarı Selma Lagerlöf ile yazışmaya başladı. İlk şiir kitabını 1929 yılında yayınladı. Nazilerin baskıları sırasında, Selma Lagerlöf ve İsveç Prensi Eugen'in daveti üzerine 1940 yılında annesiyle birlikte Berlin'den Stockholm'e kaçtı.Zengin bir doğal kauçuk ve gütaperka üreticisi olan Georg William Sachs (1858–1930) ve karısı Margarete, kızlık soyadı Karger (1871–1950), onun ebeveynleriydi. Kırılgan sağlığı nedeniyle evde eğitim gördü. Bir dansçı olarak erken yetenek belirtileri gösterdi, ancak koruyucu ebeveynleri onu bir kariyer peşinde koşmaktan vazgeçirdi. Hiç evlenmemiş, çok korunaklı, içine kapanık bir genç bayan olarak yetiştirildi. Arkadaşları Selma Lagerlöf ve Hilde Domin ile uzun yazışmalar yaptı. Naziler iktidara geldikçe, giderek daha fazla dehşete düştü, bir noktada konuşma yeteneğini kaybetti, ayette hatırladığı gibi: "Büyük terör geldiğinde/dilsiz kaldım." Sachs yaşlı annesiyle kaçtı. Almanya'da yazar olarak 1959 yılında yazdığı Flucht und Verwandlung (Kaçış ve Değişim) kitabı ile tanındı. Sonraki yıllarında eserlerini İsveççe ve Almanca yayınlamaya devam etti. Her iki ülkede de pek çok edebiyat ödülüne layık görüldü. Sachs, Stockholm'de iki odalı bir apartman dairesinde uzun yıllar tek başına annesine baktı ve İsveççe ve Almanca arasındaki çevirilerle hayatta kalmalarını sağladı. Sachs, annesi öldükten sonra, halüsinasyonlar, paranoya ve Nazi zulmü illüzyonlarının damgasını vurduğu sinir krizi geçirerek birkaç yılını bir akıl hastanesinde geçirdi. Hastanedeyken yazmaya devam etti ve sonunda kendi başına yaşayacak kadar iyileşti, ancak zihinsel durumu istikrarsız kaldı. İddiaya göre en büyük çöküşü, İsviçre'de bir edebiyat ödülünü kabul ederken konuşulan Almancayı duymasıyla tetiklenmişti. Yine de genç Almanlara karşı hoşgörülü kaldı ve savaş sonrası dönemin Almanca konuşan çok sayıda yazarıyla iletişim kurdu, aralarında Hans Magnus Enzensberger ve Ingeborg Bachmann da vardı. Nelly Sachs 12 Mayıs 1970'te Stockholm'de bağırsak kanseri nedeniyle 79 yaşında öldü.
Paul Celan ve Lirik Şiir
Leonie Sachs, 1891'de Almanya'nın Berlin-Schöneberg kentinde Yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Zengin bir doğal kauçuk ve güta-perka üreticisi olan Georg William Sachs (1858–1930) ve karısı Margarete, kızlık soyadı Karger (1871–1950), onun ebeveynleriydi. Kırılgan durumu nedeniyle evde eğitim gördü. Dansçı olarak erken yetenek ipuçları sergiledi, ancak koruyucu ebeveynleri onu bir kariyer peşinde koşmaktan vazgeçirdi. Hiç evlenmemiş, çok tenha, içine kapanık bir genç bayan olarak yetiştirildi. Arkadaşları Selma Lagerlöf ve Hilde Domin ile uzun bir iletişim kurdu. Naziler iktidara geldikçe, giderek daha fazla korkmaya başladı, bir noktada konuşma yeteneğini kaybetti, ayette hatırladığı gibi: "Büyük korku geldiğinde/dilsiz oldum." Sachs, 1940 yılında yaşlı annesiyle İsveç'e gitti. Lagerlöf'ün, ölümünden kısa bir süre önce İsveç kraliyet ailesine müdahale ederek Almanya'dan serbest bırakılmalarını sağlayan ilişkisi sayesinde hayatları bağışlandı. Sachs ve annesi, Nazi Almanyası'ndan İsveç'e sondan bir önceki uçuşla kaçtı, Sachs'ın bir toplama kampına rapor vermesi gerekmeden sadece bir hafta önce. Sachs, İsveç'e yerleştikten sonra 1952'de İsveç vatandaşı oldu.
Sachs'ın şiiri derinden liriktir ve özellikle erken dönem çalışmalarında Alman Romantizminden etkilenir. Berlin'de genç bir hanımken kaleme aldığı şiirleri, Yahudilikten ziyade Hristiyanlıktan etkilenmiştir ve geleneksel Romantik imgeler ve konuları kullanır. Çoğu, Sachs'ın ergenlik döneminde Yahudi olmayan bir adamla yaşadığı ve daha sonra bir ölüm kampında idam edilen korkunç bir aşk ilişkisi hakkında. Sachs yalnız sevgilisinin ölümünü öğrendiğinde, onun kaderini halkının kaderiyle ilişkilendirdi ve sadece sevgilisinin ölümüyle değil, aynı zamanda Holokost ile de biten birkaç aşk şarkısı besteledi. Sachs ihanete uğramış bir aşık olarak değil, tarih ve Tanrı ile olan gergin ilişkilerinde Yahudi halkının bir temsili olarak yas tutuyor.
Kederin incelikli romantik unsurlarla kaynaşması, Shekhinah'ın Tanrı'nın yeryüzündeki varlığını temsil ettiği ve acı çeken halkından Tanrı'nın ayrılması için yas tuttuğu kabala tasviriyle uyumludur. Böylece Sachs'ın Romantizmi, kendi dilinde bir değişiklikle bir Alman'dan Yahudi bir yazara bilinçli bir şekilde gelişmesine izin verdi: Holokost hakkındaki ilk şiirlerinin bazılarında hala çiçekli ve geleneksel, daha da sıkıştırılmış ve gerçeküstü hale geliyor, geri dönüyor. bazen sadece okuyucularının anlayabileceği şekillerde bir dizi aynı imge ve mecaz (toz, yıldızlar, nefes, taşlar ve mücevherler, kan, dansçılar, sudan ıstırap çeken balıklar, delilik ve her zaman hüsrana uğrayan aşk), ama her zaman hareketli ve rahatsız edici. Sachs pek çok yazara benzemese de Celan'ın yanı sıra Gertrud Kolmar ve Else Lasker-Schüler'den de etkilenmiş görünüyor.
1961'de Sachs, Alman şehri Dortmund tarafından iki yılda bir verilen ve onuruna verilen bir edebiyat ödülü olan ilk Nelly Sachs Ödülü'nü kazandı. Şehir, Walter Steffens'i 1967'de yeni opera binasında prömiyeri yapılan gizemli oyununa dayanan Eli operasını bestelemesi için görevlendirdi. Shmuel Yosef Agnon ile 1966 Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazandığında, Agnon'un İsrail'i temsil ettiğini, oysa Agnon'un İsrail'i temsil ettiğini gözlemledi. "Yahudi halkının trajedisini temsil ediyorum." Törende "In der Flucht" adlı şiirini okudu.
Eserleri
- In den Wohnungen des Todes, (Ölüm Evlerinde, 1947)
- Sternverdunkelung, (Yıldızların Sönüşü, 1949)
- Die Leiden Israels, (İsrail'in Kederi, 1951)
- Flucht und Verwandlung, (Kaçış ve Değişim, 1959)
- Fahrt ins Staublose. Die Gedichte, Band 1, (Tozsuz Ülkelere Hareket, 1961)
- Zeichen im Sand. Die szenischen Dichtungen, (Kum Üzerinde İzler, 1962)
- Ausgewählte Gedichte, (Seçilmiş Şiirler, 1963)
- Landschaft aus Schreien, (Çığlıklar Peyzajı, 1966)
- Teile dich Nacht, Gedichte, (Gecenin Bölümleri, 1971)
- Gedichte, (Şiirler, 1977)
- Suche nach Lebenden. Die Gedichte, Band 2, (Yaşamın Sonuna Doğru, 1979)
- Frühe Gedichte und Prosa, (Gün Ağarması Şiir ve Nesir, 1983)
Kaynakça
Alman yazar ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Bir İsveçlinin biyografisi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Alman şair ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde olmasi gerekenden az ic baglanti icermektedir veya hic icermemektedir Lutfen bu sayfadan ilgili maddelere ic baglanti vermeye calisin Aralik 2023 Nelly Sachs asil adi Leonie Sachs d 10 Aralik 1891 Schoneberg Berlin o 12 Mayis 1970 Stockholm Alman asilli Isvecli yazar ve sair Eserlerinde savasin insan uzerindeki tahribatini konu edindi Tevrat ve Yahudi gelenegi temalari agirlikli yer tuttu 1966 yilinda Nobel edebiyat odulunu Shmuel Yosef Agnon ile paylasti Nelly SachsNelly Sachs 1966DogumLeonie Sachs 10 Aralik 1891 1891 12 10 Schoneberg AlmanyaOlum12 Mayis 1970 78 yasinda Stockholm IsvecMeslekSair Oyun yazariMilliyetAlmanOnemli odulleriNobel Edebiyat Odulu 1966 ImzaNelly Sachs in Berlin Schoneberg Maassenstrasse 12 adresinde dogdugu ev muzeye donusturulduHayati ve KariyeriNelly Sachs asil adiyla Leonie Sachs 10 Aɾalik 1891 de Berlin in Schoneberg ilcesinde bir fabrikatorun kizi olarak dogdu Saglik sorunlari nedeniyle egitimini ozel dersler alarak tamamladi Sarki soylemeyi dans etmeyi ve siir yazmayi seviyordu Okudugunda cok etkilendigi Gosta Berlings saga sinin Isvecli yazari Selma Lagerlof ile yazismaya basladi Ilk siir kitabini 1929 yilinda yayinladi Nazilerin baskilari sirasinda Selma Lagerlof ve Isvec Prensi Eugen in daveti uzerine 1940 yilinda annesiyle birlikte Berlin den Stockholm e kacti Zengin bir dogal kaucuk ve gutaperka ureticisi olan Georg William Sachs 1858 1930 ve karisi Margarete kizlik soyadi Karger 1871 1950 onun ebeveynleriydi Kirilgan sagligi nedeniyle evde egitim gordu Bir dansci olarak erken yetenek belirtileri gosterdi ancak koruyucu ebeveynleri onu bir kariyer pesinde kosmaktan vazgecirdi Hic evlenmemis cok korunakli icine kapanik bir genc bayan olarak yetistirildi Arkadaslari Selma Lagerlof ve Hilde Domin ile uzun yazismalar yapti Naziler iktidara geldikce giderek daha fazla dehsete dustu bir noktada konusma yetenegini kaybetti ayette hatirladigi gibi Buyuk teror geldiginde dilsiz kaldim Sachs yasli annesiyle kacti Almanya da yazar olarak 1959 yilinda yazdigi Flucht und Verwandlung Kacis ve Degisim kitabi ile tanindi Sonraki yillarinda eserlerini Isvecce ve Almanca yayinlamaya devam etti Her iki ulkede de pek cok edebiyat odulune layik goruldu Sachs Stockholm de iki odali bir apartman dairesinde uzun yillar tek basina annesine bakti ve Isvecce ve Almanca arasindaki cevirilerle hayatta kalmalarini sagladi Sachs annesi oldukten sonra halusinasyonlar paranoya ve Nazi zulmu illuzyonlarinin damgasini vurdugu sinir krizi gecirerek birkac yilini bir akil hastanesinde gecirdi Hastanedeyken yazmaya devam etti ve sonunda kendi basina yasayacak kadar iyilesti ancak zihinsel durumu istikrarsiz kaldi Iddiaya gore en buyuk cokusu Isvicre de bir edebiyat odulunu kabul ederken konusulan Almancayi duymasiyla tetiklenmisti Yine de genc Almanlara karsi hosgorulu kaldi ve savas sonrasi donemin Almanca konusan cok sayida yazariyla iletisim kurdu aralarinda Hans Magnus Enzensberger ve Ingeborg Bachmann da vardi Nelly Sachs 12 Mayis 1970 te Stockholm de bagirsak kanseri nedeniyle 79 yasinda oldu Paul Celan ve Lirik SiirLeonie Sachs 1891 de Almanya nin Berlin Schoneberg kentinde Yahudi bir ailenin cocugu olarak dunyaya geldi Zengin bir dogal kaucuk ve guta perka ureticisi olan Georg William Sachs 1858 1930 ve karisi Margarete kizlik soyadi Karger 1871 1950 onun ebeveynleriydi Kirilgan durumu nedeniyle evde egitim gordu Dansci olarak erken yetenek ipuclari sergiledi ancak koruyucu ebeveynleri onu bir kariyer pesinde kosmaktan vazgecirdi Hic evlenmemis cok tenha icine kapanik bir genc bayan olarak yetistirildi Arkadaslari Selma Lagerlof ve Hilde Domin ile uzun bir iletisim kurdu Naziler iktidara geldikce giderek daha fazla korkmaya basladi bir noktada konusma yetenegini kaybetti ayette hatirladigi gibi Buyuk korku geldiginde dilsiz oldum Sachs 1940 yilinda yasli annesiyle Isvec e gitti Lagerlof un olumunden kisa bir sure once Isvec kraliyet ailesine mudahale ederek Almanya dan serbest birakilmalarini saglayan iliskisi sayesinde hayatlari bagislandi Sachs ve annesi Nazi Almanyasi ndan Isvec e sondan bir onceki ucusla kacti Sachs in bir toplama kampina rapor vermesi gerekmeden sadece bir hafta once Sachs Isvec e yerlestikten sonra 1952 de Isvec vatandasi oldu Sachs in siiri derinden liriktir ve ozellikle erken donem calismalarinda Alman Romantizminden etkilenir Berlin de genc bir hanimken kaleme aldigi siirleri Yahudilikten ziyade Hristiyanliktan etkilenmistir ve geleneksel Romantik imgeler ve konulari kullanir Cogu Sachs in ergenlik doneminde Yahudi olmayan bir adamla yasadigi ve daha sonra bir olum kampinda idam edilen korkunc bir ask iliskisi hakkinda Sachs yalniz sevgilisinin olumunu ogrendiginde onun kaderini halkinin kaderiyle iliskilendirdi ve sadece sevgilisinin olumuyle degil ayni zamanda Holokost ile de biten birkac ask sarkisi besteledi Sachs ihanete ugramis bir asik olarak degil tarih ve Tanri ile olan gergin iliskilerinde Yahudi halkinin bir temsili olarak yas tutuyor Kederin incelikli romantik unsurlarla kaynasmasi Shekhinah in Tanri nin yeryuzundeki varligini temsil ettigi ve aci ceken halkindan Tanri nin ayrilmasi icin yas tuttugu kabala tasviriyle uyumludur Boylece Sachs in Romantizmi kendi dilinde bir degisiklikle bir Alman dan Yahudi bir yazara bilincli bir sekilde gelismesine izin verdi Holokost hakkindaki ilk siirlerinin bazilarinda hala cicekli ve geleneksel daha da sikistirilmis ve gercekustu hale geliyor geri donuyor bazen sadece okuyucularinin anlayabilecegi sekillerde bir dizi ayni imge ve mecaz toz yildizlar nefes taslar ve mucevherler kan danscilar sudan istirap ceken baliklar delilik ve her zaman husrana ugrayan ask ama her zaman hareketli ve rahatsiz edici Sachs pek cok yazara benzemese de Celan in yani sira Gertrud Kolmar ve Else Lasker Schuler den de etkilenmis gorunuyor 1961 de Sachs Alman sehri Dortmund tarafindan iki yilda bir verilen ve onuruna verilen bir edebiyat odulu olan ilk Nelly Sachs Odulu nu kazandi Sehir Walter Steffens i 1967 de yeni opera binasinda promiyeri yapilan gizemli oyununa dayanan Eli operasini bestelemesi icin gorevlendirdi Shmuel Yosef Agnon ile 1966 Nobel Edebiyat Odulu nu kazandiginda Agnon un Israil i temsil ettigini oysa Agnon un Israil i temsil ettigini gozlemledi Yahudi halkinin trajedisini temsil ediyorum Torende In der Flucht adli siirini okudu EserleriIn den Wohnungen des Todes Olum Evlerinde 1947 Sternverdunkelung Yildizlarin Sonusu 1949 Die Leiden Israels Israil in Kederi 1951 Flucht und Verwandlung Kacis ve Degisim 1959 Fahrt ins Staublose Die Gedichte Band 1 Tozsuz Ulkelere Hareket 1961 Zeichen im Sand Die szenischen Dichtungen Kum Uzerinde Izler 1962 Ausgewahlte Gedichte Secilmis Siirler 1963 Landschaft aus Schreien Cigliklar Peyzaji 1966 Teile dich Nacht Gedichte Gecenin Bolumleri 1971 Gedichte Siirler 1977 Suche nach Lebenden Die Gedichte Band 2 Yasamin Sonuna Dogru 1979 Fruhe Gedichte und Prosa Gun Agarmasi Siir ve Nesir 1983 Kaynakca Schelbert Leo 2014 Historical dictionary of Switzerland 2 bas Lanham Md Oxford University Press ISBN 978 1442233515 Dinar Hasia 2021 The Oxford handbook of the Jewish diaspora New York Oxford University Press ISBN 978 0190240943 Alman yazar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Bir Isveclinin biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Alman sair ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz