Nevesinli Salih Paşa (d. 1607, Nevesin, Bosna - ö. 17 Eylül 1647, İstanbul), Osmanlı Padişahı İbrahim saltanatında 17 Aralık 1645 - 16 Eylül 1647 tarihleri arasında bir yıl dokuz ay sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.
Nevesinli Salih Paşa | |
---|---|
Osmanlı Sadrazamı | |
Görev süresi 17 Aralık 1645 - 16 Eylül 1647 | |
Hükümdar | İbrahim |
Yerine geldiği | Sultanzade Mehmed Paşa |
Yerine gelen | Kara Musa Paşa |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 1607 Nevesin, Bosna |
Ölüm | 17 Eylül 1647 İstanbul |
Hayatı
Hersek sancağına bağlı Nevesin'lidir. Boşnak asıllıdır. Önce defterdar Niğdeli Mustafa Ağa'ya intisap etmiştir. Sicill-i Osmani ise onun Niğdeli Mustafa Paşa'nın oğlu olduğunu bildirir. Defterdar Mustafa Ağa'nın ölümünden sonra Ruznameci İbrahim Ağa'ya intisap edip maliye mesleğinde yetişmiştir. Sırasıyla baş-muhasebeci, cizye muhasebecisi, matbah emini, defter emini, tersaney-i hümayun emini ve kapıcılar kethüdası; 1643'te ikinci imrahor; Haziran 1644'te Yeniçeri Ağası olmuştur. 1644'te vezirlik rütbesi verilerek başdefterdar görevine geçmiştir.
17 Aralık 1645'te Sultanzade Mehmed Paşa sadrazamlıktan azledildikten sonra sadrazam olmuştur.
Bu dönemin başında Girit Savaşında Hanya Kalesinin fethedildiği haberi geldi ve bunun için Haliç'te ve Galata'da günlerce şenlik düzenlendi. Sultan İbrahim, Hanya fatihi Yusuf Paşa'ya kendisine özel hediyeler getirmediği için sinirlenmişti. Şubat 1646'da Sultan Yusuf Paşa'yı huzuruna çağırarak hemen Girit'e gitmesini emretti. Yusuf Paşa hazırlıksız olması ve mevsimin uygun olmaması dolayısı ile bunun imkânsız olduğu cevabını verince Sultan'ın sinirleri daha da depreşti. Yusuf Paşa'ya bu kaleyi fethinden sonra kale savunucularını serbest bırakması nedeniyle serzenişte bulundu. Yusuf Paşa buna gayet dik yanıt verince Sadrazam Salih Paşa'nın onun hayatını bağışlaması için yalvarmalarına rağmen Sultan, Yusuf Paşa'yı boğdurup katlettirdi. Deli Hüseyin Paşa Girit serdarlığına atandı.
Bundan sonra Sultan İbrahim ruhsal bunalımlar içine girdi. Fakat iki yaşında olan kızını Fazlı Paşa ile evlendirerek büyük bir düğün eğlentisi yaptı. Sadrazam Salih Paşa sağdıç oldu. Hazırlanan büyük nahılların Eski Saraya gidişi için yolların genişletilmesi ve diğer düğü ve eğlence hazırlıkları büyük masraflara yapıldı. Sadrazam 50 bohça giysi, çeyiz yüklü hayvan katarları, şekerden yapılma maket ve ağaçlar için yapılan masraflar için 50 bin kuruş harcadı.
Sultan İbrahim şehrin çeşitli semtlerinde bulunan şeyhler, imamlar ve üfürükçülerden sağlık ummaktaydı ve onları ziyaret eder olmuştu. İstanbul'da araba ile dolaşıp sultanın yolunu geciktirmeyi yasakladı ve bunu uygulaması için Sadrazam Salih Paşa'ya kati emir verdi. Sultan, 17 Eylül 1647'de Davutpaşa'da bulunan bir üfürükçüye gitmekteyken Etyemez'de önüne bir araba çıktı. Bu durum, araba yasağına dair verdiği emrin yerine getirilmemesinden dolayı Sultan İbrahim'i çok öfkelendirdi. Sadrazam Salih Paşa'yı ikindi divan toplantısında önüne getirtti. Görmek istediği üfürükçü imamın evinin önünde onu kuyu ipi ile boğdurttu. Bazı tarihçiler bu idama asıl nedenin o yılki savaşlarda olan başarısızlık ve sadrazam aleyhtarlarının devamlı aksi telkinlerine bağlarlar. Bir yıl dokuz ay sadrazamlık yapmıştı ve yaşı 40'a varmamıştı.
Kaynakça
- ^ Uzunçarsılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım, XVİ. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010) say.393
- ^ a b Kuyaş, Ahmet, "Salih Paşa" (1999) Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, c.2 s.495, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Yayıncılık A.Ş. ISBN 975-08-0071-01.
- ^ a b Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları C.IV s.356 [1]
- ^ a b c Sakaoğlu, Necdet (1999) Bu Mülkün Sultanları, İstanbul:Oğlak Yayınları s.261
- ^ Mufassal Osmanlı Tarihi, Cilt IV, Baha Matbaası, s. 1983.
Dış bağlantılar
- Uzunçarșılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım, XVİ. Yüzyıl Ortalarından XVİİ. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010) say.393-394
- Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları C.III s.201 [2]
- Buz, Ayhan, (2009) Osmanlı Sadrazamları, İstanbul: Neden Kitap, ISBN978-975-254-278-5,
- Danışmend, İsmail Hami, (2011), İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi 6 Cilt, İstanbul:Doğu Kütüphanesi,
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Sultanzade Mehmed Paşa | Osmanlı Sadrazamı 17 Aralık 1645 - 16 Eylül 1647 | Sonra gelen: Kara Musa Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nevesinli Salih Pasa d 1607 Nevesin Bosna o 17 Eylul 1647 Istanbul Osmanli Padisahi Ibrahim saltanatinda 17 Aralik 1645 16 Eylul 1647 tarihleri arasinda bir yil dokuz ay sadrazamlik yapmis Osmanli devlet adamidir Nevesinli Salih PasaOsmanli SadrazamiGorev suresi 17 Aralik 1645 16 Eylul 1647Hukumdar IbrahimYerine geldigi Sultanzade Mehmed PasaYerine gelen Kara Musa PasaKisisel bilgilerDogum 1607 Nevesin BosnaOlum 17 Eylul 1647 IstanbulHayatiHersek sancagina bagli Nevesin lidir Bosnak asillidir Once defterdar Nigdeli Mustafa Aga ya intisap etmistir Sicill i Osmani ise onun Nigdeli Mustafa Pasa nin oglu oldugunu bildirir Defterdar Mustafa Aga nin olumunden sonra Ruznameci Ibrahim Aga ya intisap edip maliye mesleginde yetismistir Sirasiyla bas muhasebeci cizye muhasebecisi matbah emini defter emini tersaney i humayun emini ve kapicilar kethudasi 1643 te ikinci imrahor Haziran 1644 te Yeniceri Agasi olmustur 1644 te vezirlik rutbesi verilerek basdefterdar gorevine gecmistir 17 Aralik 1645 te Sultanzade Mehmed Pasa sadrazamliktan azledildikten sonra sadrazam olmustur Bu donemin basinda Girit Savasinda Hanya Kalesinin fethedildigi haberi geldi ve bunun icin Halic te ve Galata da gunlerce senlik duzenlendi Sultan Ibrahim Hanya fatihi Yusuf Pasa ya kendisine ozel hediyeler getirmedigi icin sinirlenmisti Subat 1646 da Sultan Yusuf Pasa yi huzuruna cagirarak hemen Girit e gitmesini emretti Yusuf Pasa hazirliksiz olmasi ve mevsimin uygun olmamasi dolayisi ile bunun imkansiz oldugu cevabini verince Sultan in sinirleri daha da depresti Yusuf Pasa ya bu kaleyi fethinden sonra kale savunucularini serbest birakmasi nedeniyle serzeniste bulundu Yusuf Pasa buna gayet dik yanit verince Sadrazam Salih Pasa nin onun hayatini bagislamasi icin yalvarmalarina ragmen Sultan Yusuf Pasa yi bogdurup katlettirdi Deli Huseyin Pasa Girit serdarligina atandi Bundan sonra Sultan Ibrahim ruhsal bunalimlar icine girdi Fakat iki yasinda olan kizini Fazli Pasa ile evlendirerek buyuk bir dugun eglentisi yapti Sadrazam Salih Pasa sagdic oldu Hazirlanan buyuk nahillarin Eski Saraya gidisi icin yollarin genisletilmesi ve diger dugu ve eglence hazirliklari buyuk masraflara yapildi Sadrazam 50 bohca giysi ceyiz yuklu hayvan katarlari sekerden yapilma maket ve agaclar icin yapilan masraflar icin 50 bin kurus harcadi Sultan Ibrahim sehrin cesitli semtlerinde bulunan seyhler imamlar ve ufurukculerden saglik ummaktaydi ve onlari ziyaret eder olmustu Istanbul da araba ile dolasip sultanin yolunu geciktirmeyi yasakladi ve bunu uygulamasi icin Sadrazam Salih Pasa ya kati emir verdi Sultan 17 Eylul 1647 de Davutpasa da bulunan bir ufurukcuye gitmekteyken Etyemez de onune bir araba cikti Bu durum araba yasagina dair verdigi emrin yerine getirilmemesinden dolayi Sultan Ibrahim i cok ofkelendirdi Sadrazam Salih Pasa yi ikindi divan toplantisinda onune getirtti Gormek istedigi ufurukcu imamin evinin onunde onu kuyu ipi ile bogdurttu Bazi tarihciler bu idama asil nedenin o yilki savaslarda olan basarisizlik ve sadrazam aleyhtarlarinin devamli aksi telkinlerine baglarlar Bir yil dokuz ay sadrazamlik yapmisti ve yasi 40 a varmamisti Kaynakca Uzuncarsili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Altinci Baski 2011 ISBN 978 975 16 0010 say 393 a b Kuyas Ahmet Salih Pasa 1999 Yasamlari ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi c 2 s 495 Istanbul Yapi Kredi Kultur Yayincilik A S ISBN 975 08 0071 01 a b Mehmed Sureyya haz Nuri Akbayar 1996 Sicill i Osmani Istanbul Tarih Vakfi Yurt Yayinlari ISBN 975 333 0383 C IV s 356 1 a b c Sakaoglu Necdet 1999 Bu Mulkun Sultanlari Istanbul Oglak Yayinlari ISBN 975 329 2996 s 261 Mufassal Osmanli Tarihi Cilt IV Baha Matbaasi s 1983 Dis baglantilarUzuncarșili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Altinci Baski 2011 ISBN 978 975 16 0010 say 393 394 Mehmed Sureyya haz Nuri Akbayar 1996 Sicill i Osmani Istanbul Tarih Vakfi Yurt Yayinlari ISBN 975 333 0383 C III s 201 2 Buz Ayhan 2009 Osmanli Sadrazamlari Istanbul Neden Kitap ISBN978 975 254 278 5 Danismend Ismail Hami 2011 Izahli Osmanli Tarihi Kronolojisi 6 Cilt Istanbul Dogu Kutuphanesi ISBN 9789944397681Siyasi goreviOnce gelen Sultanzade Mehmed Pasa Osmanli Sadrazami 17 Aralik 1645 16 Eylul 1647 Sonra gelen Kara Musa Pasa