Nicolas Steno (11 Ocak 1638 - 25 Kasım 1686), (Danca: Niels Stensen, Latince yazılı kitaplarda: Nicolaus Steno), anatomi ve jeoloji dalında öncü Danimarkalı bilimci ve Katolik piskospos.
Nicolas Steno | |
---|---|
Nicolas Steno | |
Doğum | 11 Ocak 1638 Kopenhag Danimarka |
Ölüm | 25 Kasım 1686 (48 yaşında) |
Milliyet | Danimarkalı |
Kariyeri | |
Dalı | Anatomi ve Jeoloji |
1659 yılında, bazı bilgileri sadece bir kitapta yazdığı için kabul etmemeye, bunun yerine kendi kendine araştırıp açıklığa kavuşturmaya karar verdi. Steno, jeoloji ve stratigrafinin babası olarak kabul edilir.
Erken dönem çalışmaları
Nicolas Steno, Jülyen takvimine göre Yeni Yıl Günü'nde, Danimarka Kralı için düzenli olarak çalışan Lutheran bir kuyumcunun oğlu olarak Kopenhag'da doğmuştur. Stensen, bilinmeyen bir hastalık yüzünden çocukluğunda yalnız olarak büyüdü. Annesinin başka bir kuyumcu ile yeniden evlenmesinin ardından, 1644 yılında babası vefat etti. 1654-1655 yılları arasında, onunla aynı okulu ziyaret eden 240 öğrenci, bu dönemde salgın gösteren büyük vebahastalığı yüzünden öldü. Steno'nun yaşadığı evin sokağının hemen karşısında, 1671 yılında ona Kopenhag'da profesörlük önerisi yapacak olan yaşıyordu. Steno, üniversite eğitimini tamamladıktan sonra, aslında hayatının geri kalan kısmına kadar sürecek olan bir Avrupa yolculuğuna çıkar. Bu yolculukta Steno, Hollanda, Fransa, İtalya ve Almanya'da önde gelen hekim ve bilim insanları ile temaslarda bulundu. Steno'nun bunlardan etkilenmesi, önemli bilimsel keşifler yapmak için onun kendi gözlem gücünü kullanmasına yol açtı. Bilimsel soruların genellikle yerleşmiş ve katı otoritelerce cevaplanmaya çalıştığı bir dönemde Steno, yaptığı gözlemler her ne kadar geleneksel doktrinlerden farklı olsa bile, kendi gözlerine güvenecek kadar cesurdu.
Thomas Bartholin'in çağrısına uyan Steno, önce Rostock'a, sonra da 'dan anatomi eğitimi aldığı Amsterdam'a giderek lenfatik sisteme tekrar odaklandı. Steno, koyun, köpek ve tavşan kafalarında, daha önce de tanımlanmış olan "duktus stenonianus" () isimli bir yapıyı keşfetti. Bu keşfin kime mal edileceğine dair Blasius ile bir anlaşmazlık olsa da Steno'nun ismi bu yapıyla ilişkilidir.
Birkaç ay içinde Steno, , Frederik Ruysch, gibi öğrencilerle, bunun yanında ünlü bir profesör olan ve Baruch Spinoza ile buluşmak üzere Leiden kentine gitti. Ayrıca bu dönemde René Descartes de beyin çalışmaları üzerine araştırmalar yazıyor ve Steno, Descartes'ın gözyaşının kökenine dair yaptığı açıklamaların doğru olmadığı kanısındaydı. Steno, kalp üzerine eğitim almıştı ve kalbin sıradan bir kas olduğunu belirlemişti.
Steno daha sonra Fransa'ya Saumur kentine gitti ve burada ve ile bir araya geldi. Steno, buradan da Montpellier'e geçerek onun çalışmalarını ünlü bir İngiliz bilim topluluğu olan Royal Society'e tanıtan ve ile buluştu. Steno, İtalya'nın Pisa kentine giderek orada sanat ve bilimi destekleyen Toskana Grandük'ü ile bir araya geldi. Floransa'nın 'nda (Palazzo Vecchio) kalması için teklif alan Steno, bunun karşılığında ondan doğa bilimleri hakkında Rönesans devrine ait birçok paha biçilmez eserlerin barındığı 'ne (Cabinet of curiosities) çeki düzen vermesi istenildi. Steno, önce Roma'ya gitti ve burada dönemin papası olan ve İtalyan bir hekim olan Marcello Malpighi ile buluştu. Bir hastanede anatomi uzmanı olarak görev alan Steno burada kas sistemi ve kas kasılmasının doğası üzerine çalışmalara odaklandı. Ayrıca Floransa 'nin (Accademia del Cimento) bir üyesi oldu. gibi Steno da kasların kasılırken şekil değiştirdiğini ama hacimlerinin sabit kaldığını göstermek için geometriden yararlandı.
Paleontoloji ve jeolojiye katkıları
Ekim 1666'da, iki balıkçı Livorno kenti açıklarında büyük bir dişi köpekbalığı yakalarlar ve bunun haberini alan Toskana grandükü yakalanan hayret verici bu köpek balığının incelenmesi için kafa kısmının Steno'ya getirilmesini emreder. Steno parçalara ayırdığı kadavrayı dikkatle inceleyerek buna dair elde ettiği bulguları 1667 yılında yayınlar. Steno, köpekbalığı dişlerinin, kaya oluşumları içinde gömülü bulunan ve kendi çağdaşlarının dile benzedikleri için glossopetrae yani "konuşan taşlar" olarak adlandırdığını belirli taş nesnelerle şaşırtıcı derecede büyük benzerlikler taşıdığını fark etti. Romalı yazar Plinius gibi bazı antik dönem yazarlar, örneğin onun "Doğa Tarihi" (Latince: Naturalis Historia) isimli eserinde, bu taşların gökten ya da Ay'dan düştüklerini öne sürmüştür. Bu antik dönem yazarların fikirlerini takip eden diğerleri de, bu fosillerin taş ve kayalar içinde kendiliğinden doğal olarak büyüdükleri görüşündeydiler. Örneğin Steno'nun çağdaşlarından biri olan Athanasius Kircher, Aristotelesçi bir yaklaşımla, bahsi geçen fosillerin "tüm geokozmik vücudun (vahdeti vücut) taşa çevrilmiş bir fazileti" olarak tanımlamış ve yeryüzünün doğal bir özelliği olarak kabul etmiştir. Ancak Fabio Colonna, 1616 yılında yayınlanan De glossopetris dissertatio isimli ahitnamesinde zaten konuşan taşların, glossopetrae'nın köpekbalığı dişleri olduğunu inandırıcı bir şekilde göstermişti. Steno, Colonno'nun teorisine ek olarak glossopetrae ile yaşayan köpekbalıklarının dişleri arasında kompozisyon farklılıkları olduğuna dair yeni bir tartışma konusu ekledi. Steno, bu dönemdeki kullanarak, fosillerin şekil değiştirmeseler bile, sahip oldukları ilk kimyasal bileşimlerin zaman içinde değişebileceğini öne sürdü.
Steno'nun köpekbalığı dişleri üzerindeki çalışması onu, böyle bir kaya veya kaya katmanı gibi herhangi bir katı nesnenin başka bir katı nesnenin içinde nasıl gelmiş olabileceği sorusuna yöneltti. Steno'nun ilgisini çeken sadece "katı nesne içindeki katı organ parçaları" değildi. Aynı zamanda, bizim bugün tanımladığımız gibi mineraller, kristaller, kireç oluşumları, kireç kabukları, kaya ve taş damarlar gibi tüm kaya katmanları ve tabakaları da ilgilendiriyordu. Steno, buna dair yaptığı jeolojik çalışmaları 1669 yılında, "De solido intra solidum naturaliter contento dissertationis prodromus" veya "Katı Bir Nesne İçinde Doğal Olarak Kaplanmış Bululan Katı Bir Vücut Hakkındaki Teze Dair Bir Ön Söylem" isimli bir kitabında yayınladı. Steno fosillerin, yaşayan organizmalar olduğunu belirten ilk kişi değildi; nitekim çağdaşları Robert Hooke ve John Ray de fosillerin, bir zamanlar yaşayan organizmaların kalıntıları olduğunu savunmuştur.
Steno, 1669 tarihli "Dissertationis prodromus" isimli kitabında stratigrafi biliminde bugün de itibar edilen beş ilkeden üçünü belirlemiştir:
- 1) Üst üste bulunma prensibi/süperpozisyon prensibi (principle of superposition)
- Ardışık taşkınlar önceki çökellerin üzerine gelen ya da depolanan yeni çökel tabakalarını oluşturur. Bu çökel tabakaları taşlaşarak çökel kayaç haline gelir. Bu yüzden bozulmamış bir çökel kayaç tabakası diziliminde en yaşlı tabaka altta ve en genç tabaka üsttedir. Bu üst üste bulunma ilkesi katmanların ve içerdikleri fosillerin göreceli yaşlarının belirlenmesi için temeldir.
- 2) Orijinal yataylık prensibi (principle of original horizantality)
- Steno aynı zamanda çökel tanelerinin yerçekimi etkisi altında suda çökeldiğinden ötürü sedimanın başlangıçta orijinal yataylılık ilkesini gösterir şekilde temelde yatay tabakalar olarak depolandığını gözlemiştir. Bu yüzden yataydan eğimlenen çökel kayaç tabaka istifi depolanma ve katılaşma sonrasında eğimlenmiş olmalıdır
- 3) Yanal devamlılık prensibi (principle of lateral continuity)
- Steno’nun üçüncü ilkesi olan yanal devamlılık ilkesi, çökellerin depolanma havzasının kenarında incelene, sıkışana ya da sönümlenene kadar tüm yönlerde yanal olarak yayıldığını belirtir. Sedimanter birimler depolandıkları ortama bağlı olarak uzun mesafelerde devamlılıklarını korurlar.
Bu ilkeler, tarafından 1772 yılında uygulanarak geliştirildi. Steno'nun, farklı dönemlerdeki farklı canlıların fosil kayıtlarında kronolojik bir sıralama olduğuna ve tabaka istifinin altındaki fosillerin tabakanın üstündekilerden daha yaşlı olduğuna hüküm verdiği Landmark Teorisi, Darwin'in doğal seçilim yoluyla evrim teorisinin oluşmasında başlıca bir şart oluşturdu.
Steno'nun "Sabit Açılar Konumu Yasası" veya basitçe "Steno Yasası" olarak bilinen öne sürdüğü başka bir ilkesinde, kristal yüzlerinde mevcut olan açıların aynı kristal türlerinde aynı örnekler oluşturduğunu belirtmesi jeoloji biliminde temel bir atılım gelişmesi olmuş ve kristal yapısına dair sonra gelecek olan tüm araştırma ve çalışmaların temel kaynağını teşkil etmiştir.
Notlar
- ^ Kooymans, L. (2007) Gevaarlijke kennis. Inzicht en angst in de dagen van Jan Swammerdam. Information from Steno's diary, called Chaos, written around 1659, and discovered in 1946 in a Florence library
- ^ . How the Catholic Church Built Western Civilization, p 4 & 96. (Washington, DC: Regenery, 2005);
- ^ Kermit, Hans (2003), Niels Stensen, 1638-1686: The Scientist Who Was Beatified, Leominster, UK: Gracewing, ss. 82-83, ISBN , erişim tarihi: 18 Şubat 2008
- ^ L. Kooymans (2004) De Doodskunstenaar. De anatomische lessen van Frederik Ruysch, p. 53
- ^ internet site of Centro dei Musei di Scienze Naturali, university of Naples 18 Mart 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde . retrieved 10 december 2007
- ^ Francesco Abbona, Geologia, Dizionario Interdisciplinare di Scienza e Fede, Urbaniana University Press - Città Nuova Editrice, Roma 2002, http://www.disf.org/Voci/4.asp 6 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . online article retrieved 10 December 2007. Colonna had been schooled in the collection of , apothecary and virtuoso of Naples, who published his natural history notes in 1599
- ^ "Paul Eric Olsen , Columbia University". 9 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2011.
- ^ Prof. Dr. Kadir Dirik Jeolojik Zaman 26 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Hacettepe Üniversitesi Ders Notları, Bölüm 8
- ^ (PDF). 20 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2011.
Kaynakça
- The Seashell on the Mountaintop: A Story of Science, Sainthood, and the Humble Genius Who Discovered a New History of the Earth by Alan Cutler, 2003
- Blessed Nicholas Steno (1638–1686). Natural-History Research and Science of the Cross by Frank Sobiech, in: Australian EJournal of Theology, August 2005, Issue 5, ISSN 1448-632 ()
- The Revolution in Geology from the Renaissance to the Enlightenment (GSA Memoir 203) by Gary D. Rosenberg (editor), 2009 (Steno hakkında 10 makale, cf. http://www.gsajournals.org/perlserv/?SESSID=8547475e4f608c5280fc475816fd4488&request=get-specialpub-toc&isbn=978-0-8137-1203-114 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
- UC Berkeley Üniversitesi Steno makalesi27 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Niels Stensen23 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nicolas Steno 11 Ocak 1638 25 Kasim 1686 Danca Niels Stensen Latince yazili kitaplarda Nicolaus Steno anatomi ve jeoloji dalinda oncu Danimarkali bilimci ve Katolik piskospos Nicolas StenoNicolas StenoDogum11 Ocak 1638 Kopenhag DanimarkaOlum25 Kasim 1686 48 yasinda MilliyetDanimarkaliKariyeriDaliAnatomi ve Jeoloji 1659 yilinda bazi bilgileri sadece bir kitapta yazdigi icin kabul etmemeye bunun yerine kendi kendine arastirip acikliga kavusturmaya karar verdi Steno jeoloji ve stratigrafinin babasi olarak kabul edilir Erken donem calismalariElementorum myologiae specimen 1669 Nicolas Steno Julyen takvimine gore Yeni Yil Gunu nde Danimarka Krali icin duzenli olarak calisan Lutheran bir kuyumcunun oglu olarak Kopenhag da dogmustur Stensen bilinmeyen bir hastalik yuzunden cocuklugunda yalniz olarak buyudu Annesinin baska bir kuyumcu ile yeniden evlenmesinin ardindan 1644 yilinda babasi vefat etti 1654 1655 yillari arasinda onunla ayni okulu ziyaret eden 240 ogrenci bu donemde salgin gosteren buyuk vebahastaligi yuzunden oldu Steno nun yasadigi evin sokaginin hemen karsisinda 1671 yilinda ona Kopenhag da profesorluk onerisi yapacak olan yasiyordu Steno universite egitimini tamamladiktan sonra aslinda hayatinin geri kalan kismina kadar surecek olan bir Avrupa yolculuguna cikar Bu yolculukta Steno Hollanda Fransa Italya ve Almanya da onde gelen hekim ve bilim insanlari ile temaslarda bulundu Steno nun bunlardan etkilenmesi onemli bilimsel kesifler yapmak icin onun kendi gozlem gucunu kullanmasina yol acti Bilimsel sorularin genellikle yerlesmis ve kati otoritelerce cevaplanmaya calistigi bir donemde Steno yaptigi gozlemler her ne kadar geleneksel doktrinlerden farkli olsa bile kendi gozlerine guvenecek kadar cesurdu Thomas Bartholin in cagrisina uyan Steno once Rostock a sonra da dan anatomi egitimi aldigi Amsterdam a giderek lenfatik sisteme tekrar odaklandi Steno koyun kopek ve tavsan kafalarinda daha once de tanimlanmis olan duktus stenonianus isimli bir yapiyi kesfetti Bu kesfin kime mal edilecegine dair Blasius ile bir anlasmazlik olsa da Steno nun ismi bu yapiyla iliskilidir Birkac ay icinde Steno Frederik Ruysch gibi ogrencilerle bunun yaninda unlu bir profesor olan ve Baruch Spinoza ile bulusmak uzere Leiden kentine gitti Ayrica bu donemde Rene Descartes de beyin calismalari uzerine arastirmalar yaziyor ve Steno Descartes in gozyasinin kokenine dair yaptigi aciklamalarin dogru olmadigi kanisindaydi Steno kalp uzerine egitim almisti ve kalbin siradan bir kas oldugunu belirlemisti Steno daha sonra Fransa ya Saumur kentine gitti ve burada ve ile bir araya geldi Steno buradan da Montpellier e gecerek onun calismalarini unlu bir Ingiliz bilim toplulugu olan Royal Society e tanitan ve ile bulustu Steno Italya nin Pisa kentine giderek orada sanat ve bilimi destekleyen Toskana Granduk u ile bir araya geldi Floransa nin nda Palazzo Vecchio kalmasi icin teklif alan Steno bunun karsiliginda ondan doga bilimleri hakkinda Ronesans devrine ait bircok paha bicilmez eserlerin barindigi ne Cabinet of curiosities ceki duzen vermesi istenildi Steno once Roma ya gitti ve burada donemin papasi olan ve Italyan bir hekim olan Marcello Malpighi ile bulustu Bir hastanede anatomi uzmani olarak gorev alan Steno burada kas sistemi ve kas kasilmasinin dogasi uzerine calismalara odaklandi Ayrica Floransa nin Accademia del Cimento bir uyesi oldu gibi Steno da kaslarin kasilirken sekil degistirdigini ama hacimlerinin sabit kaldigini gostermek icin geometriden yararlandi Paleontoloji ve jeolojiye katkilariSteno nun kafatasindaki kopek baligi disleri ile fosil bir disi karsilastirdigi 1667 tarihli bir cizim calismasi Ekim 1666 da iki balikci Livorno kenti aciklarinda buyuk bir disi kopekbaligi yakalarlar ve bunun haberini alan Toskana granduku yakalanan hayret verici bu kopek baliginin incelenmesi icin kafa kisminin Steno ya getirilmesini emreder Steno parcalara ayirdigi kadavrayi dikkatle inceleyerek buna dair elde ettigi bulgulari 1667 yilinda yayinlar Steno kopekbaligi dislerinin kaya olusumlari icinde gomulu bulunan ve kendi cagdaslarinin dile benzedikleri icin glossopetrae yani konusan taslar olarak adlandirdigini belirli tas nesnelerle sasirtici derecede buyuk benzerlikler tasidigini fark etti Romali yazar Plinius gibi bazi antik donem yazarlar ornegin onun Doga Tarihi Latince Naturalis Historia isimli eserinde bu taslarin gokten ya da Ay dan dustuklerini one surmustur Bu antik donem yazarlarin fikirlerini takip eden digerleri de bu fosillerin tas ve kayalar icinde kendiliginden dogal olarak buyudukleri gorusundeydiler Ornegin Steno nun cagdaslarindan biri olan Athanasius Kircher Aristotelesci bir yaklasimla bahsi gecen fosillerin tum geokozmik vucudun vahdeti vucut tasa cevrilmis bir fazileti olarak tanimlamis ve yeryuzunun dogal bir ozelligi olarak kabul etmistir Ancak Fabio Colonna 1616 yilinda yayinlanan De glossopetris dissertatio isimli ahitnamesinde zaten konusan taslarin glossopetrae nin kopekbaligi disleri oldugunu inandirici bir sekilde gostermisti Steno Colonno nun teorisine ek olarak glossopetrae ile yasayan kopekbaliklarinin disleri arasinda kompozisyon farkliliklari olduguna dair yeni bir tartisma konusu ekledi Steno bu donemdeki kullanarak fosillerin sekil degistirmeseler bile sahip olduklari ilk kimyasal bilesimlerin zaman icinde degisebilecegini one surdu Steno nun kopekbaligi disleri uzerindeki calismasi onu boyle bir kaya veya kaya katmani gibi herhangi bir kati nesnenin baska bir kati nesnenin icinde nasil gelmis olabilecegi sorusuna yoneltti Steno nun ilgisini ceken sadece kati nesne icindeki kati organ parcalari degildi Ayni zamanda bizim bugun tanimladigimiz gibi mineraller kristaller kirec olusumlari kirec kabuklari kaya ve tas damarlar gibi tum kaya katmanlari ve tabakalari da ilgilendiriyordu Steno buna dair yaptigi jeolojik calismalari 1669 yilinda De solido intra solidum naturaliter contento dissertationis prodromus veya Kati Bir Nesne Icinde Dogal Olarak Kaplanmis Bululan Kati Bir Vucut Hakkindaki Teze Dair Bir On Soylem isimli bir kitabinda yayinladi Steno fosillerin yasayan organizmalar oldugunu belirten ilk kisi degildi nitekim cagdaslari Robert Hooke ve John Ray de fosillerin bir zamanlar yasayan organizmalarin kalintilari oldugunu savunmustur Kuvars kristalleri seffaflik sergiler Steno 1669 tarihli Dissertationis prodromus isimli kitabinda stratigrafi biliminde bugun de itibar edilen bes ilkeden ucunu belirlemistir 1 Ust uste bulunma prensibi superpozisyon prensibi principle of superposition Ardisik taskinlar onceki cokellerin uzerine gelen ya da depolanan yeni cokel tabakalarini olusturur Bu cokel tabakalari taslasarak cokel kayac haline gelir Bu yuzden bozulmamis bir cokel kayac tabakasi diziliminde en yasli tabaka altta ve en genc tabaka usttedir Bu ust uste bulunma ilkesi katmanlarin ve icerdikleri fosillerin goreceli yaslarinin belirlenmesi icin temeldir 2 Orijinal yataylik prensibi principle of original horizantality Steno ayni zamanda cokel tanelerinin yercekimi etkisi altinda suda cokeldiginden oturu sedimanin baslangicta orijinal yataylilik ilkesini gosterir sekilde temelde yatay tabakalar olarak depolandigini gozlemistir Bu yuzden yataydan egimlenen cokel kayac tabaka istifi depolanma ve katilasma sonrasinda egimlenmis olmalidir 3 Yanal devamlilik prensibi principle of lateral continuity Steno nun ucuncu ilkesi olan yanal devamlilik ilkesi cokellerin depolanma havzasinin kenarinda incelene sikisana ya da sonumlenene kadar tum yonlerde yanal olarak yayildigini belirtir Sedimanter birimler depolandiklari ortama bagli olarak uzun mesafelerde devamliliklarini korurlar Bu ilkeler tarafindan 1772 yilinda uygulanarak gelistirildi Steno nun farkli donemlerdeki farkli canlilarin fosil kayitlarinda kronolojik bir siralama olduguna ve tabaka istifinin altindaki fosillerin tabakanin ustundekilerden daha yasli olduguna hukum verdigi Landmark Teorisi Darwin in dogal secilim yoluyla evrim teorisinin olusmasinda baslica bir sart olusturdu Steno nun Sabit Acilar Konumu Yasasi veya basitce Steno Yasasi olarak bilinen one surdugu baska bir ilkesinde kristal yuzlerinde mevcut olan acilarin ayni kristal turlerinde ayni ornekler olusturdugunu belirtmesi jeoloji biliminde temel bir atilim gelismesi olmus ve kristal yapisina dair sonra gelecek olan tum arastirma ve calismalarin temel kaynagini teskil etmistir Notlar Kooymans L 2007 Gevaarlijke kennis Inzicht en angst in de dagen van Jan Swammerdam Information from Steno s diary called Chaos written around 1659 and discovered in 1946 in a Florence library How the Catholic Church Built Western Civilization p 4 amp 96 Washington DC Regenery 2005 ISBN 0 89526 038 7 Kermit Hans 2003 Niels Stensen 1638 1686 The Scientist Who Was Beatified Leominster UK Gracewing ss 82 83 ISBN 0852445830 erisim tarihi 18 Subat 2008 L Kooymans 2004 De Doodskunstenaar De anatomische lessen van Frederik Ruysch p 53 internet site of Centro dei Musei di Scienze Naturali university of Naples 18 Mart 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde retrieved 10 december 2007 Francesco Abbona Geologia Dizionario Interdisciplinare di Scienza e Fede Urbaniana University Press Citta Nuova Editrice Roma 2002 http www disf org Voci 4 asp 6 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde online article retrieved 10 December 2007 Colonna had been schooled in the collection of apothecary and virtuoso of Naples who published his natural history notes in 1599 Paul Eric Olsen Columbia University 9 Mayis 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2011 Prof Dr Kadir Dirik Jeolojik Zaman 26 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hacettepe Universitesi Ders Notlari Bolum 8 PDF 20 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 7 Kasim 2011 KaynakcaThe Seashell on the Mountaintop A Story of Science Sainthood and the Humble Genius Who Discovered a New History of the Earth by Alan Cutler 2003 ISBN 0 525 94708 6 Blessed Nicholas Steno 1638 1686 Natural History Research and Science of the Cross by Frank Sobiech in Australian EJournal of Theology August 2005 Issue 5 ISSN 1448 632 The Revolution in Geology from the Renaissance to the Enlightenment GSA Memoir 203 by Gary D Rosenberg editor 2009 ISBN 978 0 8137 1203 1 Steno hakkinda 10 makale cf http www gsajournals org perlserv SESSID 8547475e4f608c5280fc475816fd4488 amp request get specialpub toc amp isbn 978 0 8137 1203 114 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde UC Berkeley Universitesi Steno makalesi27 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Niels Stensen23 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde