Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nübye ya da Nûbe (Nübyece: Nobīn;Arapça: النُوبَة, an-Nūba), Mısır'ın güneyinde, Nil Nehri boyunca kuzey Sudan'a uzanan bir bölgedir. Bölge Asvan'ın güneyinde yer alan Nil'in ilk akanağından, Hartum yakınlarında yer alan Mavi ve Beyaz Nil'in birleşme noktasına kadar olan alanı kapsar.
Bölge Afrika'daki en eski uygarlıklardan biri olan ev sahipliği yapmıştır. Kerma kültürü varlığını MÖ 2500'den beri sürdürmüş olup, bölge MÖ 1500 dolaylarında Mısır Yeni Krallık firavunu I. Thutmose tarafından ele geçirilmiştir. Nübye 400 sene boyunca Mısır egemenliği altında kalmıştır. MÖ 8. yüzyılda Piye egemenliği altında Nübye merkezli Kuş Krallığı, Geç Bronz Çağı Çöküşü dolayısıyla zayıflamış Mısır'ı ele geçirerek kurmuş, bu hanedan ise yaklaşık 100 yıl sonra Asurlularca yıkılmıştır. MÖ 3. yüzyıl ve MS 3. yüzyıl arasında Nübye Yunan ve Romalılar tarafından kontrol edilmiş Mısır'a bağlı bir şekilde var olmuştur. 4. yüzyılda yeniden bağımsız olan Kuş, aynı yüzyılda, Aksum Krallığı'nın Meroe'yı ele geçirmesi ve yıkmasıyla gerilemiştir. Yenilginin ardından bölgede daha sonra hristiyanlaşacak , Mukurra ve krallıklarını kurdular. Makurra ve Alodya varlıklarını yaklaşık bin sene boyunca sürdürdüler. Daha sonra Nübye'nin kuzeyi Osmanlı, güneyi ise Func hâkimiyetine girdi. Nübyelilerin İslamlaşması ve kısmî olarak Araplaşmaları bu devletlerin yıkılmasında rol oynadı. 19. yüzyılda Mısır Hidivliği'nin Sudan'ın fethi ile Nübye tek bir politik varlık altında yönetilmeye başlandı. Günümüzde Nübye, Mısır ve Sudan devletleri arasında bölünmüştür.
Kaynakça
- ^ Reinisch, Leo (1879). Die Nuba-Sprache. Wien. ss. 271.
- ^ Appiah, Anthony; Gates, Henry Louis (2005). Africana: The Encyclopedia of the African and African American Experience (İngilizce). Oxford University Press. ISBN .
- ^ Raue, Dietrich (4 Haziran 2019). Handbook of Ancient Nubia (İngilizce). Walter de Gruyter GmbH & Co KG. ISBN .
- ^ Janice Kamrin; Adela Oppenheim. . www.metmuseum.org. 8 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2020.
- ^ O'Connor, David (1993). Ancient Nubia: Egypt's Rival in Africa. University of Pennsylvania, USA: University Museum of Archaeology and Anthropology. ss. 1-112. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nubye ya da Nube Nubyece Nobin Arapca الن وب ة an Nuba Misir in guneyinde Nil Nehri boyunca kuzey Sudan a uzanan bir bolgedir Bolge Asvan in guneyinde yer alan Nil in ilk akanagindan Hartum yakinlarinda yer alan Mavi ve Beyaz Nil in birlesme noktasina kadar olan alani kapsar Nubye nin ve Nil in akanaklarinin uzaydan gorunumu Bolge Afrika daki en eski uygarliklardan biri olan ev sahipligi yapmistir Kerma kulturu varligini MO 2500 den beri surdurmus olup bolge MO 1500 dolaylarinda Misir Yeni Krallik firavunu I Thutmose tarafindan ele gecirilmistir Nubye 400 sene boyunca Misir egemenligi altinda kalmistir MO 8 yuzyilda Piye egemenligi altinda Nubye merkezli Kus Kralligi Gec Bronz Cagi Cokusu dolayisiyla zayiflamis Misir i ele gecirerek kurmus bu hanedan ise yaklasik 100 yil sonra Asurlularca yikilmistir MO 3 yuzyil ve MS 3 yuzyil arasinda Nubye Yunan ve Romalilar tarafindan kontrol edilmis Misir a bagli bir sekilde var olmustur 4 yuzyilda yeniden bagimsiz olan Kus ayni yuzyilda Aksum Kralligi nin Meroe yi ele gecirmesi ve yikmasiyla gerilemistir Yenilginin ardindan bolgede daha sonra hristiyanlasacak Mukurra ve kralliklarini kurdular Makurra ve Alodya varliklarini yaklasik bin sene boyunca surdurduler Daha sonra Nubye nin kuzeyi Osmanli guneyi ise Func hakimiyetine girdi Nubyelilerin Islamlasmasi ve kismi olarak Araplasmalari bu devletlerin yikilmasinda rol oynadi 19 yuzyilda Misir Hidivligi nin Sudan in fethi ile Nubye tek bir politik varlik altinda yonetilmeye baslandi Gunumuzde Nubye Misir ve Sudan devletleri arasinda bolunmustur Kaynakca Reinisch Leo 1879 Die Nuba Sprache Wien ss 271 Appiah Anthony Gates Henry Louis 2005 Africana The Encyclopedia of the African and African American Experience Ingilizce Oxford University Press ISBN 978 0 19 517055 9 Raue Dietrich 4 Haziran 2019 Handbook of Ancient Nubia Ingilizce Walter de Gruyter GmbH amp Co KG ISBN 978 3 11 042038 8 Janice Kamrin Adela Oppenheim www metmuseum org 8 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2020 O Connor David 1993 Ancient Nubia Egypt s Rival in Africa University of Pennsylvania USA University Museum of Archaeology and Anthropology ss 1 112 ISBN 0924171286