Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nuruosmaniye Camii, İstanbul'da inşa edilmiş ilk barok özellikli camidir. Çemberlitaş semtinde, Kapalıçarşı girişinde yer alır. 1748-1755 yıllarında inşa edilmiştir.
 Nuruosmaniye Camii | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | İstanbul, Türkiye |
| Koordinatlar | 41°00′37″K 28°58′13″D / 41.01028°K 28.97028°D |
| İnanç | İslam |
| Durum | Etkin |
| Mimari | |
| Mimar(lar) | Mustafa Ağa Simon Kalfa |
| Mimari tür | Cami |
| Mimari biçim | Osmanlı barok mimari |
| İnşaat başlangıcı | 1748 |
| Tamamlanma | 1755 |
| Özellikler | |
| Minare sayısı | 2 |
Batılılaşma eğilimlerinin mimaride ortaya çıkmaya başladığı bir devirde ortaya çıkan camii ve külliyesi, Osmanlı mimarisinde bir dönüm noktası sayılmaktadır.
Caminin yer aldığı alanda daha önce Osmanlı şeyhülislamlarından Hoca Sâdeddin Efendi’nin eşi Fatma Hatun’un mescidi bulunmaktaydı. Fatma Hatun Mescidi yıkılmaya yüz tutunca I. Mahmut’un emri ile yerine camii inşaatı başladı; Mustafa Ağa ve yardımcısı Simeon Kalfa (Mimar Simeon) tarafından gerçekleştirilen inşaat; I. Mahmut’un ölümünden sonra üç yıllık saltanat süren kardeşi III. Osman zamanında “Nur-u Osmani” (Osmanlı’nın Nuru) adıyla tamamlandı. Adını, padişah III. Osman’dan ve caminin içindeki ışıktan aldığı söylenir.
Cami ile birlikte medrese, imarethane, kütüphane, türbe, çeşme ve sebilden oluşan bir külliye inşa edilmiştir. Çevresindeki birkaç dükkân da külliyeye dahildir. Barok sanatının etkisi kütüphane, türbe, çeşme ve sebilde de görülmektedir.
Mimari özellikler
Yüksek mermer merdivenlerle iki yönden camiye çıkılır. Barok üslupta inşa edilen camii, kare plan üzerine inşa edilmiştir. Harim kısmı (namaz kılmaya ayrılmış alan) tek bir kubbe ile örtülmüştür. İki yanda revaklı birer koridor bulunur ve bu koridorlardan harim kısmına birer giriş vardır.
Eteği 32 pencere ile çevrili olan ana kubbe 26 m çapındadır. Osmanlı camilerinde kullanılan en büyük kubbelerden biri olan bu kubbe, duvarların üstüne oturan kemerler tarafından taşınır. Kubbe kemerlerinin duvar üzerindeki bitiminde bir kuşak halinde Fetih Suresi yazılıdır. Kubbede ise En-Nur Suresi’nin 35. Ayeti yer alır: “Allah, göklerin ve yerin nurudur”.
Cami, beş sıra halindeki 174 pencere ile aydınlatılır. Pencereler, barok stilinde ve alçıdandır. Beş kubbeli son cemaat yeri U biçimindedir. Cami yazıları , , , 'nindir.
Mihrap, çıkıntılıdır ve klasik Osmanlı camilerinden farklı olarak çok köşelidir ve bir yarım kubbe ile kapanmıştır.
Mahfil katına, ana giriş kretsının iki yanındaki mermer merdivenlerden çıkılır. Mahfil katı balkonları doğu ve batı cephelerindeki iki koridor üzerinde uzanır. Hünkâr mahfili, doğu koridorunun sonunda bulunur. Mahfile dışarıdan, padişahın atı üstünde camiye girişine yol veren rampalı bir giriş bağlanmıştır. Hünkâr Mahfili, günümüzde Eminönü müftülüğüne hizmet verir.
Yapıya bitişik iki şerefeli iki minaresinin taş külahları bulunur. Kurşun yerine taş alemler ilk defa bu camide kullanılmıştır.
Cami, revaklı ve çok köşeli bir avluya sahiptir. Bu özelliği ile Osmanlı mimarisinde türünün tek örneğidir. Şadırvanı yoktur, önde ve arkada abdestlikleri vardır, ayrıca ek bir abdestlik giriş kapısı karşısında bodrumdadır. Avlu, Cağaloğlu ile Çemberlitaş arasında geçiş yolu olarak kullanılır.
Külliye yapıları
Camiinin güneyinde medrese ve imaret yapıları yan yana bulunur. Medrese, Osmanlı’daki sultani medreselerin (Sultan’ın yaptırdığı medrese) sonuncusudur. İmaretin olağanüstü büyük bacaları Nuruosmaniye’nin kent içindeki görsel etkisine katkıda bulunur. Bu iki yapı, günümüzde yatılı bir Kur’an kursu olarak kullanılır.
Türbe; I. Mahmud için inşa edilmeye başlamış; külliye inşaatı tamamlanmadan vefat eden padişah, Yeni Camii’nin avlusundaki, babasının da mezarının bulunduğu Valide Turhan Sultan türbesine gömülmüştür. 3 sene sonra şirpençeden vefat eden III. Osman’da kendi adının verildiği türbeye gömdürülmeyip babası ve kardeşinin mezarlarının bulunduğu Valide Sultan Türbesine gömüldü. Nuruosmaniye Camii içindeki türbede III. Osman’dan bir yıl önce hayatını kaybeden annesi Şehsuvar Sultan ile bazı şehzadelerin sandukaları bulunur.
Nuruosmaniye Camii kütüphanesi, Türkiye’de barok tasarımın en özgün örneklerinden birisi kabul edilir. Caminin iç avlusunda iki katlı bir yapıdır. Üst katı kütüphane, alt katı dükkân olarak kullanılır. Birisi okuyuculara, diğeri padişaha ayrılmış iki giriş kapısı vardır. Kütüphanede 5000'den fazla yazma ve basma eser vardır.
Nuruosmaniye Sebili, dairesel bir ana mekan ve yanındaki dikdörtgen bir alandan oluşan mermer bir yapıdır. 2003 yılında geçirdiği onarımdan sonra halı satış mekanı olarak kullanılmaktadır.
Galeri
-
![image]()
Nuruosmaniye Camii, 1890 -
![image]()
Nuruosmaniye Camii, 2018 -
![image]()
Nuruosmaniye Camisi planı
Kaynakça
- ^ a b . 29 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2011.
- ^ a b c d e f g . 28 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2011.
- ^ a b c "3dmekanlar.com sitesi, Erişim tarihi:23.06.2011". 8 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Haziran 2011.
- ^ . 7 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2011.
- ^ "Nilüfer Sağlay Onay, Ayşe Hilal Uğurlu, A Public Meeting Point: "Sebil" of Nuruosmaniye, A | Z ITU Journal of The Faculty of Architecture, Volum 7, No.1 Spring 2010" (PDF). 20 Eylül 2011 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 23 Haziran 2011.
- "Nuruosmaniye", Anabritannica, c.16, Ana Y. İst.1989.
- Tahsin Öz, İstanbul Camileri I-II, TTK, İst.1997.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Nuruosmaniye Camii ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- T.C. İstanbul Valiliği (Harika İstanbul) / Nuruosmaniye Camii ve Tanıtımı
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nuruosmaniye Camii Istanbul da insa edilmis ilk barok ozellikli camidir Cemberlitas semtinde Kapalicarsi girisinde yer alir 1748 1755 yillarinda insa edilmistir Nuruosmaniye CamiiNuruosmaniye CamiiTemel bilgilerKonumIstanbul TurkiyeKoordinatlar41 00 37 K 28 58 13 D 41 01028 K 28 97028 D 41 01028 28 97028InancIslamDurumEtkinMimariMimar lar Mustafa Aga Simon KalfaMimari turCamiMimari bicimOsmanli barok mimariInsaat baslangici1748Tamamlanma1755OzelliklerMinare sayisi2 Batililasma egilimlerinin mimaride ortaya cikmaya basladigi bir devirde ortaya cikan camii ve kulliyesi Osmanli mimarisinde bir donum noktasi sayilmaktadir Caminin yer aldigi alanda daha once Osmanli seyhulislamlarindan Hoca Sadeddin Efendi nin esi Fatma Hatun un mescidi bulunmaktaydi Fatma Hatun Mescidi yikilmaya yuz tutunca I Mahmut un emri ile yerine camii insaati basladi Mustafa Aga ve yardimcisi Simeon Kalfa Mimar Simeon tarafindan gerceklestirilen insaat I Mahmut un olumunden sonra uc yillik saltanat suren kardesi III Osman zamaninda Nur u Osmani Osmanli nin Nuru adiyla tamamlandi Adini padisah III Osman dan ve caminin icindeki isiktan aldigi soylenir Cami ile birlikte medrese imarethane kutuphane turbe cesme ve sebilden olusan bir kulliye insa edilmistir Cevresindeki birkac dukkan da kulliyeye dahildir Barok sanatinin etkisi kutuphane turbe cesme ve sebilde de gorulmektedir Mimari ozelliklerYuksek mermer merdivenlerle iki yonden camiye cikilir Barok uslupta insa edilen camii kare plan uzerine insa edilmistir Harim kismi namaz kilmaya ayrilmis alan tek bir kubbe ile ortulmustur Iki yanda revakli birer koridor bulunur ve bu koridorlardan harim kismina birer giris vardir Etegi 32 pencere ile cevrili olan ana kubbe 26 m capindadir Osmanli camilerinde kullanilan en buyuk kubbelerden biri olan bu kubbe duvarlarin ustune oturan kemerler tarafindan tasinir Kubbe kemerlerinin duvar uzerindeki bitiminde bir kusak halinde Fetih Suresi yazilidir Kubbede ise En Nur Suresi nin 35 Ayeti yer alir Allah goklerin ve yerin nurudur Cami bes sira halindeki 174 pencere ile aydinlatilir Pencereler barok stilinde ve alcidandir Bes kubbeli son cemaat yeri U bicimindedir Cami yazilari nindir Mihrap cikintilidir ve klasik Osmanli camilerinden farkli olarak cok koselidir ve bir yarim kubbe ile kapanmistir Mahfil katina ana giris kretsinin iki yanindaki mermer merdivenlerden cikilir Mahfil kati balkonlari dogu ve bati cephelerindeki iki koridor uzerinde uzanir Hunkar mahfili dogu koridorunun sonunda bulunur Mahfile disaridan padisahin ati ustunde camiye girisine yol veren rampali bir giris baglanmistir Hunkar Mahfili gunumuzde Eminonu muftulugune hizmet verir Yapiya bitisik iki serefeli iki minaresinin tas kulahlari bulunur Kursun yerine tas alemler ilk defa bu camide kullanilmistir Cami revakli ve cok koseli bir avluya sahiptir Bu ozelligi ile Osmanli mimarisinde turunun tek ornegidir Sadirvani yoktur onde ve arkada abdestlikleri vardir ayrica ek bir abdestlik giris kapisi karsisinda bodrumdadir Avlu Cagaloglu ile Cemberlitas arasinda gecis yolu olarak kullanilir Kulliye yapilariCamiinin guneyinde medrese ve imaret yapilari yan yana bulunur Medrese Osmanli daki sultani medreselerin Sultan in yaptirdigi medrese sonuncusudur Imaretin olaganustu buyuk bacalari Nuruosmaniye nin kent icindeki gorsel etkisine katkida bulunur Bu iki yapi gunumuzde yatili bir Kur an kursu olarak kullanilir Turbe I Mahmud icin insa edilmeye baslamis kulliye insaati tamamlanmadan vefat eden padisah Yeni Camii nin avlusundaki babasinin da mezarinin bulundugu Valide Turhan Sultan turbesine gomulmustur 3 sene sonra sirpenceden vefat eden III Osman da kendi adinin verildigi turbeye gomdurulmeyip babasi ve kardesinin mezarlarinin bulundugu Valide Sultan Turbesine gomuldu Nuruosmaniye Camii icindeki turbede III Osman dan bir yil once hayatini kaybeden annesi Sehsuvar Sultan ile bazi sehzadelerin sandukalari bulunur Nuruosmaniye Camii kutuphanesi Turkiye de barok tasarimin en ozgun orneklerinden birisi kabul edilir Caminin ic avlusunda iki katli bir yapidir Ust kati kutuphane alt kati dukkan olarak kullanilir Birisi okuyuculara digeri padisaha ayrilmis iki giris kapisi vardir Kutuphanede 5000 den fazla yazma ve basma eser vardir Nuruosmaniye Sebili dairesel bir ana mekan ve yanindaki dikdortgen bir alandan olusan mermer bir yapidir 2003 yilinda gecirdigi onarimdan sonra hali satis mekani olarak kullanilmaktadir GaleriNuruosmaniye Camii 1890 Nuruosmaniye Camii 2018 Nuruosmaniye Camisi planiKaynakca a b 29 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Haziran 2011 a b c d e f g 28 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Haziran 2011 a b c 3dmekanlar com sitesi Erisim tarihi 23 06 2011 8 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Haziran 2011 7 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Haziran 2011 Nilufer Saglay Onay Ayse Hilal Ugurlu A Public Meeting Point Sebil of Nuruosmaniye A Z ITU Journal of The Faculty of Architecture Volum 7 No 1 Spring 2010 PDF 20 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 23 Haziran 2011 Nuruosmaniye Anabritannica c 16 Ana Y Ist 1989 Tahsin Oz Istanbul Camileri I II TTK Ist 1997 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Nuruosmaniye Camii ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir T C Istanbul Valiligi Harika Istanbul Nuruosmaniye Camii ve Tanitimi