Simeon Kalfa (Semyon veya sadece Simeon olarak da bilinir, d.?-1761 İstanbul), Rum asıllı Osmanlı vatandaşı mimar. Nuruosmaniye Camii'nin mimarlarından olarak bilinmektedir.
Simeon Kalfa | |
---|---|
Doğum | DT bilinmiyor İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 1761 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
Meslek | Osmanlı mimarisi |
Vatandaşlık | Osmanlı |
Kökeni
Yaşamına ait çok fazla bir şey bilinmeyen Simeon Kalfa'nın Rum veya Ermeni asıllı olabileceğine dair araştırmalar yapılmıştır. Konu hakkında nümizmat Yertvart Alyanakyan (1874-1949), 5 Ocak 1945 tarihli Jamanak (Vakit) gazetesinde Nuruosmaniye Camii'nden bahsederken mimarının Ermeni asıllı Kayserili Simeon Kalfa olduğunu belirtmiştir. Buna delil olarak da, bugün mevcut olmayan Pangaltı Ermeni Mezarlığı'na gömülen ve mezar taşı kitabesine göre Kayseri'nin Nirze köyünden olup 1761'de vefat eden bir Simeon Kalfa'nın mevcudiyetini göstermektedir. Lakin Ermeni olduğuna dair eski Ermeni kaynaklarında herhangi bir kayıt bulunmamaktadır.
Ancak Rahip Hagop Çamçiyants'ın bir mektubunda kendisinden Rum olarak bahsedilmiştir. Rum kaynaklarının araştırılmasında Rum Patrik Vekili Metropolit Melitinis Yuvakim tarafından verilen kaynakta; "18. asrın ortalarında, Türklerin nezdinde nüfuzlu olan muasır mimar, İstanbul'da muhteşem Nuruosmaniye Camii'ni inşa eden (1754) Simeon idi. Hassa mimarı olan Simeon dahi, Komninos İpsilantis'in kaydettiğine göre, karaktersiz patrik V. Kirillos'u destekledi" ifadesinin olması Simeon'un Rum kökenli olduğunu göstermektedir.
Nuruosmaniye Camii
Nuruosmaniye Camii'nin yapım sürecine ilişkin Stefan Yerasimos, Simeon Kalfa’nın bir taraftan ‘Sinan’ın eserlerini esas alıp, büyük kubbe arayışını sürdürerek’ geleneği devam ettirdiğini, öbür taraftan ‘caminin geri kalan ögelerini serbestçe tasarlayarak’ yenilik yaptığını belirtir. Nuruosmaniye’deki rolü, kayıtlarda ‘bina kalfası Simeon’ olarak geçiyor. İnşaat sırasında Nuriosmaniye’yi gezen Fransız mimar Li Roi, kubbenin yapımında teknik sorumluğun bir Rum mimarda olduğunu yazmıştır. Sadece kubbe değil, bütün şantiyeden sorumlu olduğu anlaşılıyor. Simeon Kalfa’nın ismi, inşaat tamamlandıktan sonra padişah tarafından hil’at giydirilen Hristiyan mimarlar listesinin başında bulunuyor. Padişah’ın Simeon Kalfa’ya Kandilli’de bir yalı verdiği de biliniyor.
Bina kâtibi Ahmet Efendi Simeon kalfayı Fen ve sanatında maharet-i tamı olan neccar kalfalarından kar-ı azmude (çok deneyimli) olarak tanımlanmaktadır. Osmanlı'nın ilk barok yapısı olarak bilinen Nuruosmaniye Camii'nde sonraki cami tasarımlarda bir daha görülmeyecek olan özellik, poligonal avlu biçimlenmesidir. Bu, Barok üslupta tasarımı yapmakta olan Simeon Kalfa'nın avlunun biçimi, asıl kütlede binayı ananevi kare formundan ayıramamış olan mimarın, hiç olmazsa burada ovale yakın bir form aramış olabileceği biçiminde tanımlanmaktadır.
Ancak bu yalı daha sonra Sultan III. Mustafa'nın (1716-1773) Boğaziçi'nde Bebek'te yaptığı bir gezintiye de konu olmuştur. Bu gezi hakkında Rahip Hagop Çamçiyants'ın yazdığı mektupta şu ifadeler vardır;
"11 Ağustos Cumartesi günü,Padişah alayla Bebek'e gitti.Yollardaki halk çok korku içinde idi. Bebek'te otururken, Kandilli'de, kıyıda, koyu kırmızı bir ev gördü (zira Kandilli Bebek'in karşısındadır). Bu evi, Sultan Mahmud'un inşa ettirdiği Yeni Camii'nin mimarı Kızıl Simon Kalfa yaptırmıştır. Çünkü Sultan Mahmud ve ondan sonra da Sultan Osman, bu yeri mimarlığına karşılık olarak ihsanda bulunmuşlardı. İmdi, Padişah bu evi görünce kime ait olduğunu sordu. Onlar da Simon Kalfa'ya ait olduğunu söylediler. Padişah da:'Gavur, Müslümanlar arasında niçin ikamet etmektedir?' dedi. Ve evin anahtarlarını göndermesini emretti. Derhal ev sahibine tebligat yapıldığından, evi boşalttı ve Ortaköy'de, Şöhretoğlu'nun bostanına nazır kızıl eve naklolundu. Kandilli'deki evi satılıktır. Bazılarına göre, Sultan Bostancıbaşı'ya:'15 kese verip sen al' demiştir. Fakat sahibi 18 kese talep etmektedir. Bu sebeple, yeni ev yapmak veya evlerini tamir etmek isteyen Rumların ileri gelenleri arzularından vazgeçtiler. Onlardan birçoğu ve bilhassa kadınları,serbestçe dışarı çıkmaktan dahi korkmaktadırlar".
Ayrıca bakınız
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Simeon Kalfa Semyon veya sadece Simeon olarak da bilinir d 1761 Istanbul Rum asilli Osmanli vatandasi mimar Nuruosmaniye Camii nin mimarlarindan olarak bilinmektedir Simeon KalfaDogumDT bilinmiyor Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum1761 Istanbul Osmanli ImparatorluguMeslekOsmanli mimarisiVatandaslikOsmanliKokeniYasamina ait cok fazla bir sey bilinmeyen Simeon Kalfa nin Rum veya Ermeni asilli olabilecegine dair arastirmalar yapilmistir Konu hakkinda numizmat Yertvart Alyanakyan 1874 1949 5 Ocak 1945 tarihli Jamanak Vakit gazetesinde Nuruosmaniye Camii nden bahsederken mimarinin Ermeni asilli Kayserili Simeon Kalfa oldugunu belirtmistir Buna delil olarak da bugun mevcut olmayan Pangalti Ermeni Mezarligi na gomulen ve mezar tasi kitabesine gore Kayseri nin Nirze koyunden olup 1761 de vefat eden bir Simeon Kalfa nin mevcudiyetini gostermektedir Lakin Ermeni olduguna dair eski Ermeni kaynaklarinda herhangi bir kayit bulunmamaktadir Ancak Rahip Hagop Camciyants in bir mektubunda kendisinden Rum olarak bahsedilmistir Rum kaynaklarinin arastirilmasinda Rum Patrik Vekili Metropolit Melitinis Yuvakim tarafindan verilen kaynakta 18 asrin ortalarinda Turklerin nezdinde nufuzlu olan muasir mimar Istanbul da muhtesem Nuruosmaniye Camii ni insa eden 1754 Simeon idi Hassa mimari olan Simeon dahi Komninos Ipsilantis in kaydettigine gore karaktersiz patrik V Kirillos u destekledi ifadesinin olmasi Simeon un Rum kokenli oldugunu gostermektedir Nuruosmaniye CamiiNuruosmaniye Camii nin yapim surecine iliskin Stefan Yerasimos Simeon Kalfa nin bir taraftan Sinan in eserlerini esas alip buyuk kubbe arayisini surdurerek gelenegi devam ettirdigini obur taraftan caminin geri kalan ogelerini serbestce tasarlayarak yenilik yaptigini belirtir Nuruosmaniye deki rolu kayitlarda bina kalfasi Simeon olarak geciyor Insaat sirasinda Nuriosmaniye yi gezen Fransiz mimar Li Roi kubbenin yapiminda teknik sorumlugun bir Rum mimarda oldugunu yazmistir Sadece kubbe degil butun santiyeden sorumlu oldugu anlasiliyor Simeon Kalfa nin ismi insaat tamamlandiktan sonra padisah tarafindan hil at giydirilen Hristiyan mimarlar listesinin basinda bulunuyor Padisah in Simeon Kalfa ya Kandilli de bir yali verdigi de biliniyor Bina katibi Ahmet Efendi Simeon kalfayi Fen ve sanatinda maharet i tami olan neccar kalfalarindan kar i azmude cok deneyimli olarak tanimlanmaktadir Osmanli nin ilk barok yapisi olarak bilinen Nuruosmaniye Camii nde sonraki cami tasarimlarda bir daha gorulmeyecek olan ozellik poligonal avlu bicimlenmesidir Bu Barok uslupta tasarimi yapmakta olan Simeon Kalfa nin avlunun bicimi asil kutlede binayi ananevi kare formundan ayiramamis olan mimarin hic olmazsa burada ovale yakin bir form aramis olabilecegi biciminde tanimlanmaktadir Ancak bu yali daha sonra Sultan III Mustafa nin 1716 1773 Bogazici nde Bebek te yaptigi bir gezintiye de konu olmustur Bu gezi hakkinda Rahip Hagop Camciyants in yazdigi mektupta su ifadeler vardir 11 Agustos Cumartesi gunu Padisah alayla Bebek e gitti Yollardaki halk cok korku icinde idi Bebek te otururken Kandilli de kiyida koyu kirmizi bir ev gordu zira Kandilli Bebek in karsisindadir Bu evi Sultan Mahmud un insa ettirdigi Yeni Camii nin mimari Kizil Simon Kalfa yaptirmistir Cunku Sultan Mahmud ve ondan sonra da Sultan Osman bu yeri mimarligina karsilik olarak ihsanda bulunmuslardi Imdi Padisah bu evi gorunce kime ait oldugunu sordu Onlar da Simon Kalfa ya ait oldugunu soylediler Padisah da Gavur Muslumanlar arasinda nicin ikamet etmektedir dedi Ve evin anahtarlarini gondermesini emretti Derhal ev sahibine tebligat yapildigindan evi bosaltti ve Ortakoy de Sohretoglu nun bostanina nazir kizil eve naklolundu Kandilli deki evi satiliktir Bazilarina gore Sultan Bostancibasi ya 15 kese verip sen al demistir Fakat sahibi 18 kese talep etmektedir Bu sebeple yeni ev yapmak veya evlerini tamir etmek isteyen Rumlarin ileri gelenleri arzularindan vazgectiler Onlardan bircogu ve bilhassa kadinlari serbestce disari cikmaktan dahi korkmaktadirlar Ayrica bakinizBarok yapilar listesiKaynakca a b c d PDF 10 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 10 Kasim 2021 9 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Kasim 2021 10 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Kasim 2021