Nótt (Eski Norsça telaffuz: , "gece"), İskandinav mitolojisinde gece teşhisi olan tanrıça. Nótt jötunn Narfi ve Nór'un kızı, Thor'un büyükannesidir.Yggdrasill ağacının altındaki vadilerde doğmuştur. Hayvanı, Alfödr'in Nott ve Dagr'a verdiği atlardan biri olan Hrímfaxi'dir. Anonim Eski Norsça şiirlerin 13. yüzyıldaki derlemesi niteliğindeki Manzum Edda ve 13. yüzyılda yazılan Nesir Edda'da Nótt, Narfi'nin kızı olarak geçer ve Hrímfaxi (Nótt'un atı) ile ilişkilendirilir. Nesir Edda'da Nótt'un evlilikleri ve soyağacından bahsedilir. Nótt; ilki Naglfari, ikincisi Annar, üçüncüsü ise Dellingr ile olmak üzere her birinden bir çocuğu olan üç evlilik yapmıştır. Bir özel isim olan nótt kelimesi, Eski Norsça edebiyatında da geçer.
Nótt | |
---|---|
Peter Nicolai Arbo'nun 19. yüzyıla ait yağlı boya tablosunda Hrímfaxi adlı ata binerken tasvir edilen Nótt | |
Diğer adları | Gece |
Eski Norsça'da adı | [ˈnoːtː] |
Hayvanları | At |
Ten rengi | Esmer |
Bineği | Hrímfaxi |
Metinleri | |
Cinsiyeti | Kadın |
Etnik grubu | İskandinav |
Kişisel bilgileri | |
Doğum | |
Eşi | |
Çocukları | |
Ebeveynleri | Narfi (baba), Nór (anne) |
Kardeşleri | Dagr |
Tasvirler
Manzum Edda
Manzum Edda'daki "Vafþrúðnismál" şiirinin 24. kıtasında, kendisini "Gagnráðr" olarak gizlemiş olan Odin, jötunn Vafþrúðnir'e gündüz ve gecenin kaynağını sorar. Vafþrúðnir'in 25. kıtadaki cevabı şu şekildedir:
- Delling denir, Dag'ın (gündüzün) babasına,
- ancak Nótt (gece), Nör'den doğmuştur;
- yeni ve küçülen ayı yarattı, cömert tanrılar,
- insanlara zamanı söyleyebilme adına.
"Vafþrúðnismál"ın 14. kıtası, At Hrímfaxi'nin "cömert tanrılara geceyi getirdiği"ni ve her sabah geminden düşen köpüğün, vadiye düşen çiyi oluşturduğunu söyler. "Alvíssmál" şiirinin 29. kıtasında Thor, Nórr'un doğduğu dokuz dünyanın her birinde gecenin nasıl adlandırıldığını cüce Alviss'e sorar. Alvíss, gecenin insanlık tarafından "gece", tanrılar tarafından "karanlık", güçler tarafından "maskeleyici", jötunn tarafından "aydınlıksız", elfler tarafından "uyku keyfi", cüceler tarafından ise "rüya tanrıçası" olarak adlandırdığını söyler.[a]
"Sigrdrífumál"da kahraman Sigurd, uyku lanetinden uyandırdığı valkür Sigrdrifa'ya adını sorar. Bal şarabı dolu boynuzdan yapılmış kadehle Sigurd'a "hafıza içeceği" ikram eden Sigrdrifa, ardından bir kafir duası eder. Bu duanın ilk kısmında, "Dagr'ın oğulları" ile "Nótt'un kızı"ndan bahsedilir:
- Gündüze selam olsun! Gündüzün oğullarına selam olsun!
- Geceye ve kızına selam olsun!
- Sakin gözlerle bize dikkatle bakın
- ve bize zaferimizi verin.
Nesir Edda
Nesir Edda'nın "Gylfaginning" kısmında Nótt, tekrar kişileştirilmiştir. 10. bölümde, Yüksek'lerin tahtında oturan figür Nótt'un, Jötunheimr'den "Norfi veya Narfi" adında bir jötunn'un kızı olduğunu belirtir. "Kara ve esmer" bir kadın olarak tanımlanan Nótt, üç evlilik yapmıştır. İlk evliliği Naglfari iledir ve bu evlilikten Auðr adında bir oğulları olur. Annar ile olan ikinci evliliğinden Jörð adlı kızı dünyaya gelir. Tanrı Dellingr ile olan üçüncü evlilikten ise, ihtişamı ve adaleti açısından "babasının halkına çeken" Dagr adlı bir erkek çocuğu doğar. Nótt ile Dagr'ı alarak her ikisine de birer at arabası ile at veren Odin, ikiliyi göğe yerleştirir. Gün boyunca dünya çevresinde turlayan Nótt ile Dagr, gece ve gündüzün birbiri ardına gelmesine yol açarlar. Dagr'ın önünde ilerleyen Nótt'un atı Hrímfaxi'nin ağzındaki köpükler ise dünyaya düşer.
Araştırmacı Haukur Thorgeirsson, "Gylfaginning"in dört el yazmasında Nótt, Jörð, Dagr ve Dellingr arasındaki aile ilişkilerine ilişkin ifadelerin farklılıklarına dikkat çeker. El yazmasına bağlı olarak Jörð ya da Nátt'tan biri, Dagr'ın annesi ve Dellingr'in eşidir. Thorgeirsson, "en eski el yazması olan U, Dellingr'in karısı ve Dagr'ın annesi olarak Jǫrð'yo gösterirken diğer el yazmaları R, W ve T ise Dellingr'in karısı ve Dagr'ın annesi rolüne Nótt'u koyduğu"nu ve "U'daki anlatımın, U'nun yazarı ya da U'dan önceki metinde; R, W ve T'dekine benzer bir kısaltma esnasında yapılan bir hata sonucu ortaya çıktığı"nı ifade ederek "bu hatanın, İzlanda şiir geleneğinde kendine yer bulduğu" sonucuna varır.
Nesir Edda'nın "Skáldskaparmál" kısmında, "Nótt'un kızı" da dahil olmak üzere Jörð'e birçok atıfta bulunulur. 58. bölümde "Hrímfaxi ya da Fiorsvartnir'in geceyi getirdiği" belirtilir. 64. bölümde ise "Alvíssmál"daki ilgili kısma bir atıfta bulunularak "nótt", zamanı için kullanılan kelimelerden biri olarak gösterilir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Notlar
- Larrington'da (1996:113) "dream-Njörun" hariç tüm bu bölümün çevirisi. Larrington, draum-Njörun'u (Jónsson (1931:84, Eski İskandinav: "dream-Njörun") "rüya-tanrıçası" olarak öne çıkmıştır.
- Şiir'deki bu kıt'a Henry Adams Bellows tarafından 1936 yılında İngilizceye çevrilmiştir.
- Dipnotlar
- ^ a b Grimes 2010, s. 292.
- ^ Orchard 1997, s. 120.
- ^ Monaghan 2010, s. 489.
- ^ Loar 2010, s. 12.
- ^ Calaway 2019, s. 356.
- ^ Littleton 2005, s. 1464.
- ^ a b c Lindow 2002, s. 246.
- ^ Thorpe 1907, s. 13.
- ^ Larrington 1996, s. 42.
- ^ Thorpe 1907, s. 181.
- ^ Lindow 2001, s. 92.
- ^ Anderson 1884, s. 178.
- ^ Lindow 2002, s. 91.
- ^ a b c Byock 2005, s. 19.
- ^ Haukur 2008, ss. 159-168.
- ^ Faulkes 1995, s. 90.
- ^ Faulkes 1995, s. 137.
- ^ Faulkes 1995, s. 144.
- ^ Bellows 1936.
- Kullanılan kaynaklar
- The Prose Edda: Norse Mythology. Snorri Sturluson,?-1241, Jesse L. Byock. Londra: Penguin. 2005. ISBN . OCLC 59352542.
- Edda. Snorri Sturluson,?-1241, Anthony Faulkes (yeniden basım bas.). Londra. 1995. ISBN . OCLC 33898288.
- Egilsson, Sveinbjörn; Jónsson, Finnur (1931). Lexicon poeticum antiquae linguae septentrionalis: ordbog over det Norsk-Islandske skjaldesprog: oprindelig forfattet (Latince). Kopenhag. OCLC 69252759.
- Thorgeirsson, Haukur (2008). "Hinn fagri foldar son". Gripla XIX. Árni Magnússon İzlanda Çalışmaları Enstitüsü. ss. 159-168.
- Lindow, John (19 Eylül 2002). Norse Mythology: A Guide to Gods, Heroes, Rituals, and Beliefs (İngilizce). Oxford University Press, USA. ISBN . 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Şubat 2022.
- The Poetic Edda. Carolyne Larrington. Oxford: Oxford University Press. 1999. ISBN . OCLC 41359646.
- Orchard, Andy (1997). Dictionary of Norse Myth and Legend. Londra: Cassell. ISBN . OCLC 36763217.
- Thorpe, Benjamin; Blackwell, I. A; Anderson, Rasmus B; Buel, James W; Norrœna Society (1907). The Elder Edda of Saemund Sigfusson (İngilizce). Londra, New York: Norrœna Society. OCLC 2132983.
- Lindow, John; Lindow, Professor of Scandinavian Folklore and Medieval Studies John (2001). Handbook of Norse Mythology (İngilizce). ABC-CLIO. ISBN . 27 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Şubat 2022.
- Anderson, Rasmus Björn (1884). Norse Mythology: Or, The Religion of Our Forefathers, Containing All the Myths of the Eddas, Systematized and Interpreted (İngilizce). S. C. Griggs. 27 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Şubat 2022.
- Calaway, Bernie L. (22 Ekim 2019). History and Mystery: The Complete Eschatological Encyclopedia of Prophecy, Apocalypticism, Mythos, and Worldwide Dynamic Theology Vol 4 (İngilizce). Lulu.com. ISBN . 27 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Haziran 2022.
- Littleton, C. Scott (2005). Gods, Goddesses, And Mythology (İngilizce). Marshall Cavendish. ISBN . 27 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Şubat 2022.
- Grimes, Heilan Yvette (24 Şubat 2010). The Norse Myths (İngilizce). Heilan Yvette Grimes. ISBN . 27 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Şubat 2022.
- Loar, Julie (22 Kasım 2010). Goddesses for Every Day: Exploring the Wisdom and Power of the Divine Feminine around the World (İngilizce). New World Library. ISBN . 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Şubat 2022.
- Bellows, Henry Adams (1936). . www.voluspa.org. 5 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2022.
- Monaghan, Patricia (2010). Encyclopedia of goddesses and heroines. Santa Barbara, Calif.: Greenwood. ISBN . OCLC 606742611.
Konuyla ilgili yayınlar
- Bellows, Henry Adams (1 Ocak 2004). The Poetic Edda: The Mythological Poems (İngilizce). Courier Corporation. ISBN . 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Şubat 2022.
Dış bağlantılar
- Vikisözlük'te Nótt ile ilgili tanım bulabilirsiniz.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nott Eski Norsca telaffuz ˈnoːtː gece Iskandinav mitolojisinde gece teshisi olan tanrica Nott jotunn Narfi ve Nor un kizi Thor un buyukannesidir Yggdrasill agacinin altindaki vadilerde dogmustur Hayvani Alfodr in Nott ve Dagr a verdigi atlardan biri olan Hrimfaxi dir Anonim Eski Norsca siirlerin 13 yuzyildaki derlemesi niteligindeki Manzum Edda ve 13 yuzyilda yazilan Nesir Edda da Nott Narfi nin kizi olarak gecer ve Hrimfaxi Nott un ati ile iliskilendirilir Nesir Edda da Nott un evlilikleri ve soyagacindan bahsedilir Nott ilki Naglfari ikincisi Annar ucuncusu ise Dellingr ile olmak uzere her birinden bir cocugu olan uc evlilik yapmistir Bir ozel isim olan nott kelimesi Eski Norsca edebiyatinda da gecer NottPeter Nicolai Arbo nun 19 yuzyila ait yagli boya tablosunda Hrimfaxi adli ata binerken tasvir edilen NottDiger adlariGeceEski Norsca da adi ˈnoːtː HayvanlariAtTen rengiEsmerBinegiHrimfaxiMetinleriManzum EddaNesir EddaCinsiyetiKadinEtnik grubuIskandinavKisisel bilgileriDogumYggdrasillEsiAnnarNaglfariDellingrCocuklariAudrJordDagrEbeveynleriNarfi baba Nor anne KardesleriDagrTasvirlerManzum Edda Manzum Edda daki Vafthrudnismal siirinin 24 kitasinda kendisini Gagnradr olarak gizlemis olan Odin jotunn Vafthrudnir e gunduz ve gecenin kaynagini sorar Vafthrudnir in 25 kitadaki cevabi su sekildedir Delling denir Dag in gunduzun babasina ancak Nott gece Nor den dogmustur yeni ve kuculen ayi yaratti comert tanrilar insanlara zamani soyleyebilme adina Vafthrudnismal in 14 kitasi At Hrimfaxi nin comert tanrilara geceyi getirdigi ni ve her sabah geminden dusen kopugun vadiye dusen ciyi olusturdugunu soyler Alvissmal siirinin 29 kitasinda Thor Norr un dogdugu dokuz dunyanin her birinde gecenin nasil adlandirildigini cuce Alviss e sorar Alviss gecenin insanlik tarafindan gece tanrilar tarafindan karanlik gucler tarafindan maskeleyici jotunn tarafindan aydinliksiz elfler tarafindan uyku keyfi cuceler tarafindan ise ruya tanricasi olarak adlandirdigini soyler a Sigrdrifumal da kahraman Sigurd uyku lanetinden uyandirdigi valkur Sigrdrifa ya adini sorar Bal sarabi dolu boynuzdan yapilmis kadehle Sigurd a hafiza icecegi ikram eden Sigrdrifa ardindan bir kafir duasi eder Bu duanin ilk kisminda Dagr in ogullari ile Nott un kizi ndan bahsedilir Gunduze selam olsun Gunduzun ogullarina selam olsun Geceye ve kizina selam olsun Sakin gozlerle bize dikkatle bakin ve bize zaferimizi verin AEsir e selam olsun Asyniur a selam olsun Comert yeryuzune selam olsun Kelimeleri ve irfani soylu iki seyi verin bize ve sifali elleri yasadigimiz muddetce b Nesir Edda Nesir Edda nin Gylfaginning kisminda Nott tekrar kisilestirilmistir 10 bolumde Yuksek lerin tahtinda oturan figur Nott un Jotunheimr den Norfi veya Narfi adinda bir jotunn un kizi oldugunu belirtir Kara ve esmer bir kadin olarak tanimlanan Nott uc evlilik yapmistir Ilk evliligi Naglfari iledir ve bu evlilikten Audr adinda bir ogullari olur Annar ile olan ikinci evliliginden Jord adli kizi dunyaya gelir Tanri Dellingr ile olan ucuncu evlilikten ise ihtisami ve adaleti acisindan babasinin halkina ceken Dagr adli bir erkek cocugu dogar Nott ile Dagr i alarak her ikisine de birer at arabasi ile at veren Odin ikiliyi goge yerlestirir Gun boyunca dunya cevresinde turlayan Nott ile Dagr gece ve gunduzun birbiri ardina gelmesine yol acarlar Dagr in onunde ilerleyen Nott un ati Hrimfaxi nin agzindaki kopukler ise dunyaya duser Arastirmaci Haukur Thorgeirsson Gylfaginning in dort el yazmasinda Nott Jord Dagr ve Dellingr arasindaki aile iliskilerine iliskin ifadelerin farkliliklarina dikkat ceker El yazmasina bagli olarak Jord ya da Natt tan biri Dagr in annesi ve Dellingr in esidir Thorgeirsson en eski el yazmasi olan U Dellingr in karisi ve Dagr in annesi olarak Jǫrd yo gosterirken diger el yazmalari R W ve T ise Dellingr in karisi ve Dagr in annesi rolune Nott u koydugu nu ve U daki anlatimin U nun yazari ya da U dan onceki metinde R W ve T dekine benzer bir kisaltma esnasinda yapilan bir hata sonucu ortaya ciktigi ni ifade ederek bu hatanin Izlanda siir geleneginde kendine yer buldugu sonucuna varir Nesir Edda nin Skaldskaparmal kisminda Nott un kizi da dahil olmak uzere Jord e bircok atifta bulunulur 58 bolumde Hrimfaxi ya da Fiorsvartnir in geceyi getirdigi belirtilir 64 bolumde ise Alvissmal daki ilgili kisma bir atifta bulunularak nott zamani icin kullanilan kelimelerden biri olarak gosterilir Ayrica bakinizGece tanrilari listesiKaynakcaNotlarLarrington da 1996 113 dream Njorun haric tum bu bolumun cevirisi Larrington draum Njorun u Jonsson 1931 84 Eski Iskandinav dream Njorun ruya tanricasi olarak one cikmistir Siir deki bu kit a Henry Adams Bellows tarafindan 1936 yilinda Ingilizceye cevrilmistir Dipnotlar a b Grimes 2010 s 292 Orchard 1997 s 120 Monaghan 2010 s 489 Loar 2010 s 12 Calaway 2019 s 356 Littleton 2005 s 1464 a b c Lindow 2002 s 246 Thorpe 1907 s 13 Larrington 1996 s 42 Thorpe 1907 s 181 Lindow 2001 s 92 Anderson 1884 s 178 Lindow 2002 s 91 a b c Byock 2005 s 19 Haukur 2008 ss 159 168 Faulkes 1995 s 90 Faulkes 1995 s 137 Faulkes 1995 s 144 Bellows 1936 Kullanilan kaynaklarThe Prose Edda Norse Mythology Snorri Sturluson 1241 Jesse L Byock Londra Penguin 2005 ISBN 0 14 044755 5 OCLC 59352542 Edda Snorri Sturluson 1241 Anthony Faulkes yeniden basim bas Londra 1995 ISBN 0 460 87616 3 OCLC 33898288 Egilsson Sveinbjorn Jonsson Finnur 1931 Lexicon poeticum antiquae linguae septentrionalis ordbog over det Norsk Islandske skjaldesprog oprindelig forfattet Latince Kopenhag OCLC 69252759 Thorgeirsson Haukur 2008 Hinn fagri foldar son Gripla XIX Arni Magnusson Izlanda Calismalari Enstitusu ss 159 168 Lindow John 19 Eylul 2002 Norse Mythology A Guide to Gods Heroes Rituals and Beliefs Ingilizce Oxford University Press USA ISBN 978 0 19 515382 8 28 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Subat 2022 The Poetic Edda Carolyne Larrington Oxford Oxford University Press 1999 ISBN 0 19 283946 2 OCLC 41359646 Orchard Andy 1997 Dictionary of Norse Myth and Legend Londra Cassell ISBN 0 304 34520 2 OCLC 36763217 Thorpe Benjamin Blackwell I A Anderson Rasmus B Buel James W Norrœna Society 1907 The Elder Edda of Saemund Sigfusson Ingilizce Londra New York Norrœna Society OCLC 2132983 Lindow John Lindow Professor of Scandinavian Folklore and Medieval Studies John 2001 Handbook of Norse Mythology Ingilizce ABC CLIO ISBN 978 1 57607 217 2 27 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Subat 2022 Anderson Rasmus Bjorn 1884 Norse Mythology Or The Religion of Our Forefathers Containing All the Myths of the Eddas Systematized and Interpreted Ingilizce S C Griggs 27 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Subat 2022 Calaway Bernie L 22 Ekim 2019 History and Mystery The Complete Eschatological Encyclopedia of Prophecy Apocalypticism Mythos and Worldwide Dynamic Theology Vol 4 Ingilizce Lulu com ISBN 978 1 387 70316 6 27 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Haziran 2022 Littleton C Scott 2005 Gods Goddesses And Mythology Ingilizce Marshall Cavendish ISBN 978 0 7614 7559 0 27 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Subat 2022 Grimes Heilan Yvette 24 Subat 2010 The Norse Myths Ingilizce Heilan Yvette Grimes ISBN 978 1 879196 02 5 27 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Subat 2022 Loar Julie 22 Kasim 2010 Goddesses for Every Day Exploring the Wisdom and Power of the Divine Feminine around the World Ingilizce New World Library ISBN 978 1 57731 951 1 28 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Subat 2022 Bellows Henry Adams 1936 www voluspa org 5 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Subat 2022 Monaghan Patricia 2010 Encyclopedia of goddesses and heroines Santa Barbara Calif Greenwood ISBN 978 0 313 34990 4 OCLC 606742611 Konuyla ilgili yayinlarBellows Henry Adams 1 Ocak 2004 The Poetic Edda The Mythological Poems Ingilizce Courier Corporation ISBN 978 0 486 43710 1 28 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Subat 2022 Dis baglantilarVikisozluk te Nott ile ilgili tanim bulabilirsiniz