Ohri Çerçeve Anlaşması, Kuzey Makedonya hükümeti ile bu ülkede yaşayan Arnavut temsilcileri arasında imzalanan barış anlaşmasıdır. Anlaşma 13 Ağustos 2001 tarihinde yapılmıştır. Anlaşma, Makedonya’nın güneybatısında yer alan Ohri şehrinde imzalanmış ve şehrin adını almıştır.
Ohri Çerçeve Anlaşması, 2001 yılında Makedonya’da yaşanan etnik çatışmaları sona erdirmiştir. Neticede Makedonya’da etnik haklar konusunda birçok değişiklik yaşanmıştır.
Bu anlaşma, ülkedeki dil kullanımında yenilikler getirmiş, Makedonya genelinde % 20’den fazla kişinin konuştuğu dil veya diller Makedonca ile beraber resmî dil özelliği kazanmıştır. Şu an bu uygulama sadece Arnavutça için geçerli olmuştur. Makedonya’daki büyük ve asli etnik topluluklardan olan Türkler, bu anlaşmadan olumlu olarak yararlanmamışlardır.
Tarih
Anlaşma, Ohri görüşmeleri denen ve Arnavut ve Makedon temsilcileri arasında gerçekleştirilen birçok görüşme sonrasında oluşturulmuştur. Uluslararası camiadan Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri temsilcileri de anlaşmada yer almışlardır. Kuzey Makedonya’nın güneybatısındaki turizm ve kültür merkezi Ohri, görüşmelerin ve anlaşmanın yapıldığı yerdir.
Ohri Çerçeve Anlaşması, Cumhurbaşkanı Boris Trajkovski’nin genel sekreteri Zoran Jolevski tarafından müzakere edilmiştir. Anlaşmada Makedon tarafı VMRO-DPMNE ve SDSM partileriyle, Arnavut tarafı ise ve partileriyle temsil edilmiştir. görüşmelerde doğrudan yer almamıştır.
Anlaşmayı imzalayanlar
- Boris Trajkovski – Kuzey Makedonya Cumhuriyeti 2. Cumhurbaşkanı
- – Kuzey Makedonya Cumhuriyeti 3. Başbakanı
- Branko Crvenkovski – Kuzey Makedonya Cumhuriyeti 3. Cumhurbaşkanı, o dönemde SDSM Lideri
- – PDSH Lideri
- – Lideri
- François Léotard – Avrupa Birliği arabulucusu
- – Amerika Birleşik Devletleri arabulucusu
Anlaşmanın etkisi
Ohri Çerçeve Anlaşması, 2001 yılından sonra Makedonya’da siyasi ve sosyal alanda etkili olmuştur. Bu anlaşma genelde Makedonya’da yaşayan Arnavutların siyasi ve sosyal haklarını düzeltmiştir. Oysa anlaşma Makedonya’da yaşayan diğer etnik topluluklara (başta en büyük topluluk olan Türklere) uygulanmamıştır. Çerçeve anlaşmasının hazırlanmasında Türklere danışılmadığı, düşüncelerinin alınmadığı belirtilmiştir. Bu anlaşma ile hakça temsil olarak belirtilen ilkeden Türkler nüfusları oranında değil, çok daha düşük oranda yararlanmışlardır. Daha önceki yıllarda olduğu gibi, 2011 yılı itibarıyla, Makedonya kamu kurumlarında Türklerin çalışan olarak yer alma oranları, Makedonya’daki nüfus oranlarının altında gerçekleşmiştir. “Adalet beklediğimiz Ohri Çerçeve Anlaşması’ndan Makedonya’da yaşayan Arnavutların durumu iyileştirilerek, çeşitli kurum ve kuruluşlarda yer alması sağlandı. Türkler unutuldu.”
Kaynakça
- ^ Ulf Brunnbauer, The implementation of the Ohrid Agreement: Ethnic Macedonian resentments, Journal on Ethnopolitics and Minority Issues in Europe, 2002 5 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- ^ a b Enes İbrahim, Ohri Çerçeve Anlaşması’nın Türklere Getirdikleri, Ufuk Dergisi, S: 15, Eylül-Ekim 2011, Üsküp 2011, s. 2-3.
- ^ Vasko Popetrevski ve Veton Latifi, The Ohrid Framework Agreement Negotiations, The 2001 Conflict in FYROM - Reflections, Conflict Studies Research Centre, 2004 18 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- ^ Ohri Çerçeve Anlaşması’nın 10. Yılında Türkler, Ufuk Dergisi, S: 15, Eylül-Ekim 2011, Üsküp 2011, s. 18-19.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ohri Cerceve Anlasmasi Kuzey Makedonya hukumeti ile bu ulkede yasayan Arnavut temsilcileri arasinda imzalanan baris anlasmasidir Anlasma 13 Agustos 2001 tarihinde yapilmistir Anlasma Makedonya nin guneybatisinda yer alan Ohri sehrinde imzalanmis ve sehrin adini almistir Ohri Cerceve Anlasmasi 2001 yilinda Makedonya da yasanan etnik catismalari sona erdirmistir Neticede Makedonya da etnik haklar konusunda bircok degisiklik yasanmistir Bu anlasma ulkedeki dil kullaniminda yenilikler getirmis Makedonya genelinde 20 den fazla kisinin konustugu dil veya diller Makedonca ile beraber resmi dil ozelligi kazanmistir Su an bu uygulama sadece Arnavutca icin gecerli olmustur Makedonya daki buyuk ve asli etnik topluluklardan olan Turkler bu anlasmadan olumlu olarak yararlanmamislardir TarihAnlasma Ohri gorusmeleri denen ve Arnavut ve Makedon temsilcileri arasinda gerceklestirilen bircok gorusme sonrasinda olusturulmustur Uluslararasi camiadan Avrupa Birligi ve Amerika Birlesik Devletleri temsilcileri de anlasmada yer almislardir Kuzey Makedonya nin guneybatisindaki turizm ve kultur merkezi Ohri gorusmelerin ve anlasmanin yapildigi yerdir Ohri Cerceve Anlasmasi Cumhurbaskani Boris Trajkovski nin genel sekreteri Zoran Jolevski tarafindan muzakere edilmistir Anlasmada Makedon tarafi VMRO DPMNE ve SDSM partileriyle Arnavut tarafi ise ve partileriyle temsil edilmistir gorusmelerde dogrudan yer almamistir Anlasmayi imzalayanlarBoris Trajkovski Kuzey Makedonya Cumhuriyeti 2 Cumhurbaskani Kuzey Makedonya Cumhuriyeti 3 Basbakani Branko Crvenkovski Kuzey Makedonya Cumhuriyeti 3 Cumhurbaskani o donemde SDSM Lideri PDSH Lideri Lideri Francois Leotard Avrupa Birligi arabulucusu Amerika Birlesik Devletleri arabulucusuAnlasmanin etkisiOhri Cerceve Anlasmasi 2001 yilindan sonra Makedonya da siyasi ve sosyal alanda etkili olmustur Bu anlasma genelde Makedonya da yasayan Arnavutlarin siyasi ve sosyal haklarini duzeltmistir Oysa anlasma Makedonya da yasayan diger etnik topluluklara basta en buyuk topluluk olan Turklere uygulanmamistir Cerceve anlasmasinin hazirlanmasinda Turklere danisilmadigi dusuncelerinin alinmadigi belirtilmistir Bu anlasma ile hakca temsil olarak belirtilen ilkeden Turkler nufuslari oraninda degil cok daha dusuk oranda yararlanmislardir Daha onceki yillarda oldugu gibi 2011 yili itibariyla Makedonya kamu kurumlarinda Turklerin calisan olarak yer alma oranlari Makedonya daki nufus oranlarinin altinda gerceklesmistir Adalet bekledigimiz Ohri Cerceve Anlasmasi ndan Makedonya da yasayan Arnavutlarin durumu iyilestirilerek cesitli kurum ve kuruluslarda yer almasi saglandi Turkler unutuldu Kaynakca Ulf Brunnbauer The implementation of the Ohrid Agreement Ethnic Macedonian resentments Journal on Ethnopolitics and Minority Issues in Europe 2002 5 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce a b Enes Ibrahim Ohri Cerceve Anlasmasi nin Turklere Getirdikleri Ufuk Dergisi S 15 Eylul Ekim 2011 Uskup 2011 s 2 3 Vasko Popetrevski ve Veton Latifi The Ohrid Framework Agreement Negotiations The 2001 Conflict in FYROM Reflections Conflict Studies Research Centre 2004 18 Mayis 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 1 904423 77 9 Ingilizce Ohri Cerceve Anlasmasi nin 10 Yilinda Turkler Ufuk Dergisi S 15 Eylul Ekim 2011 Uskup 2011 s 18 19