Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde, uygun değildir. (Mayıs 2019) |
Oligopol piyasası, genelde 2, 3 veya 4 oyuncunun (, aracı veya satıcı) hakimiyetinde şekillenen piyasa.
Doğal nedenlerin etkili olmadığı durumlarda çoğu piyasa oligopol piyasasına dönüşür. Zira büyük kâr imkânlarının çekiciliği yeni oyuncuların katılımına yol açar. Aynı şekilde, tam rekabet piyasasındaki kâr imkânlarının zorluğu oyuncuların kaçmasına yol açar. Bu yüzden, özellikle büyük sermaye isteyen piyasaların çoğu kendiliğinden oligopole döner.
Fazla oyuncunun veya tek oyuncunun hakim olduğu piyasalarda fiyatın oluşturulmasıyla ilgili kolay teknikler bulunur. Ne var ki, oligopol piyasalarında fiyatın belirlenmesi ile ilgili teoriler son derece karmaşıktır. Hatta, oligopol piyasasında fiyat belirlenmesine dair oyun teorisi, ünlü Amerikalı matematikçi John Nash'e Nobel Ödülü kazandırmıştır.
Saf oligopol
Saf oligopol piyasasında firmaların ürünleri birbirlerine oldukça benzerdir. Petrol üreticileri, çelik fabrikaları saf oligopollere örnek olarak gösterilebilir. Bu tip piyasada firmalar özellikle fiyat konusunda birbirlerinin davranışlarından oldukça etkilenmektedirler.
Farklılaştırılmış oligopol
Farklılaştırılmış oligopol piyasasında firmaların ürettiği ürünler homojen değillerdir. Bu tip bir piyasada firmalar birbirlerinin fiyat değişimlerinden çok etkilenmezler, çünkü ürünler farklılaştırılmıştır.
Oligopol Modelleri
Anlaşmalı Oligopol Modeli
Eğer birkaç firma bir araya gelme, üretimi azaltma ve fiyatları yükseltme konusunda anlaşırlarsa -yani rekabet yapmaktan vazgeçerlerse- toplam kardan daha fazla pay elde edebileceklerdir. Bir grup firmanın bir araya gelmek suretiyle fiyat ve miktar konusundaki kararları beraberce alıyor olmalarına kartel denir. Günümüzde en belirgin kartel, Organization of the Petroleum Exporting Countries OPEC, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'dür. Ancak OPEC bir hükûmet kartelidir. Firmalar tarafından oluşturulmuş karteller kanunlara göre yasaklanmıştır. Çünkü fiyat ve miktar üzerine yapılmış herhangi bir anlaşma mahkeme tarafından fiyat sabitleme olarak kabul edilir ve yasadışıdır.
Fiyat Liderliği Modeli
Piyasada hakim tek bir büyük firmanın olduğu; buna karşılık belli sayıda küçük firmanın ise lider konumundaki bu firmanın fiyat politikasını izlediği durumdur. Eğer lider firma, diğer küçük firmaların kendisini izlediklerini bilirse, bu küçük firmanın belli bir fiyattan mal satmak suretiyle tatmin olacakları üretim miktarlarını toplam piyasa talebinden çıkararak kendi piyasa talebini oluşturur.
Cournot Modeli
Oligopolist bir piyasada firmaların birbiriyle bağlantılı olduklarını ifade eden model. 19. yüzyılda, bir matematikçi olan Antoine Augustin Cournot tarafından ortaya çıkarılan modeldir.
Dirsekli Talep Eğrisi Modeli
Dirsekli talep eğrisi ya da Sweezy modeli, piyasa fiyatının istikrarlı olmasını pazardaki firmalar arasındaki örtük anlaşmaya bağlayan bir oligopol piyasası modelidir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Özel
- Genel
- Case Fair Oster Ekonominin İlkeleri syf:287-288-289
 | Ekonomi veya finans ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Mayis 2019 Oligopol piyasasi genelde 2 3 veya 4 oyuncunun araci veya satici hakimiyetinde sekillenen piyasa Dogal nedenlerin etkili olmadigi durumlarda cogu piyasa oligopol piyasasina donusur Zira buyuk kar imkanlarinin cekiciligi yeni oyuncularin katilimina yol acar Ayni sekilde tam rekabet piyasasindaki kar imkanlarinin zorlugu oyuncularin kacmasina yol acar Bu yuzden ozellikle buyuk sermaye isteyen piyasalarin cogu kendiliginden oligopole doner Fazla oyuncunun veya tek oyuncunun hakim oldugu piyasalarda fiyatin olusturulmasiyla ilgili kolay teknikler bulunur Ne var ki oligopol piyasalarinda fiyatin belirlenmesi ile ilgili teoriler son derece karmasiktir Hatta oligopol piyasasinda fiyat belirlenmesine dair oyun teorisi unlu Amerikali matematikci John Nash e Nobel Odulu kazandirmistir Saf oligopolSaf oligopol piyasasinda firmalarin urunleri birbirlerine oldukca benzerdir Petrol ureticileri celik fabrikalari saf oligopollere ornek olarak gosterilebilir Bu tip piyasada firmalar ozellikle fiyat konusunda birbirlerinin davranislarindan oldukca etkilenmektedirler Farklilastirilmis oligopolFarklilastirilmis oligopol piyasasinda firmalarin urettigi urunler homojen degillerdir Bu tip bir piyasada firmalar birbirlerinin fiyat degisimlerinden cok etkilenmezler cunku urunler farklilastirilmistir Oligopol ModelleriAnlasmali Oligopol Modeli Eger birkac firma bir araya gelme uretimi azaltma ve fiyatlari yukseltme konusunda anlasirlarsa yani rekabet yapmaktan vazgecerlerse toplam kardan daha fazla pay elde edebileceklerdir Bir grup firmanin bir araya gelmek suretiyle fiyat ve miktar konusundaki kararlari beraberce aliyor olmalarina kartel denir Gunumuzde en belirgin kartel Organization of the Petroleum Exporting Countries OPEC Petrol Ihrac Eden Ulkeler Orgutu dur Ancak OPEC bir hukumet kartelidir Firmalar tarafindan olusturulmus karteller kanunlara gore yasaklanmistir Cunku fiyat ve miktar uzerine yapilmis herhangi bir anlasma mahkeme tarafindan fiyat sabitleme olarak kabul edilir ve yasadisidir Fiyat Liderligi Modeli Piyasada hakim tek bir buyuk firmanin oldugu buna karsilik belli sayida kucuk firmanin ise lider konumundaki bu firmanin fiyat politikasini izledigi durumdur Eger lider firma diger kucuk firmalarin kendisini izlediklerini bilirse bu kucuk firmanin belli bir fiyattan mal satmak suretiyle tatmin olacaklari uretim miktarlarini toplam piyasa talebinden cikararak kendi piyasa talebini olusturur Cournot Modeli Oligopolist bir piyasada firmalarin birbiriyle baglantili olduklarini ifade eden model 19 yuzyilda bir matematikci olan Antoine Augustin Cournot tarafindan ortaya cikarilan modeldir Dirsekli Talep Egrisi Modeli Dirsekli talep egrisi ya da Sweezy modeli piyasa fiyatinin istikrarli olmasini pazardaki firmalar arasindaki ortuk anlasmaya baglayan bir oligopol piyasasi modelidir Ayrica bakinizArz EsnekligiKaynakcaOzel a b Alkin Erdogan Yildirim Kemal Ozer Mustafa 2005 Iktisada Giris Eskisehir Anadolu Universitesi s 204 ISBN 975 06 0204 8 GenelCase Fair Oster Ekonominin Ilkeleri syf 287 288 289Ekonomi veya finans ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz