Onuncu Beş Yıllık Plan veya resmi adıyla Kalite ve Verimlilik Planı, 1976-1980 yılları arasında ülke ekonomisini güçlendirmek için planlanan ekonomik hedefler planı. Plan, Bakanlar Konseyi Başkanı Aleksey Kosigin tarafından Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin 25. Kongresi'nde sunuldu.
25. Kongre ve gelişim
Bakanlar Konseyi Başkanı Aleksey Kosigin planı 1976'da 25. Parti Kongresi'ne sundu. Parti Genel Sekreteri Leonid Brejnev Ekim 1976'da Parti Merkez Komitesi'ne plan sloganının "Kalite ve Verimlilik" omasını önerdi. Brejnev, Sovyet ekonomisinin yavaş teknolojik gelişmeler nedeniyle azalan bir büyüme ile karşı karşıya kaldığını, dolayısıyla planın yabancı teknoloji satın alma gereğini vurguladı. Tarım gelişmesinin en azından bir önceki planla aynı seviyeye (%27) kalması gerektiğini belirtti ve tarım yatırımlarına öncelik verildi. Kimya ve petrokimya endüstrisine yapılan yatırım, bir önceki plana kıyasla iki katına çıkarıldı.
Politbüro,ekonominin tüketim malları sektöründe çok az büyüme göstermesi gerekçesiyle Onuncu Beş Yıllık Plan taslağını iki kez reddetti.
Brejnev, planda yer alan ki iki büyük projeyi Mart 1974'te açıklamıştı. İlki Sibirya'daki demiryolunun inşası, ikincisi ise Rusya'nın Avrupa'da kalan kısmındaki Çernezyom bölgesinin kırsal gelişimi idi.
Uygulama
Plan süresince, petrol rafinaj endüstrisindeki işletmelerin yenilenmesi, ulusal sermaye yatırımının üçte ikisini oluşturdu.Sovyet hükümetinin teknolojik yeniliklere verdiği önem nedeniyle, makine ve teçhizata yapılan toplam yatırımın yüzde 10 – 12'si yabancı ithal teknolojiye harcandı. Batı'dan lisanslı alımları, On Beş Yıllık Plan sırasında önceki beş yıllık plana göre dört katına çıkarılırken lisans ithalatı sayısında ciddi artışlar görüldü.CIA raporunda SSCB'nin yıllık 640 milyon ton petrol üretim hedefine ulaşamayacağı iddia edildi. Emek verimliliğindeki planlı artış hedefleri gerçekleşemedi.
Çağdaş Sovyet istatistikleri'ne göre, planın hedeflerinde Orta Asya ve Kafkasya'ya göre Sovyetlerin Avrupa kısmında daha yüksek oranda başarı görüldü. Yine aynı kaynaklara göre tüm Orta Asya cumhuriyetleri plan hedeflerinin gerisinde kaldı. Örneğin Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde planlanan sanayi büyümesi %30 iken beş yıllık dönemde sadece %12 büyüdü. On beş Sovyet cumhuriyetinden yalnızca Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ve Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti planlanan sanayi üretimini gerçekleştirdi.Moldova Komünist Partisi Birinci Sekreteri Semion Grossu, planın kriterlerini yerine getirmeyi imkânsız hale getiren "ekonomik faaliyetteki temel kusurları" suçladı. Sibirya'daki demiryolları 1984 yılında resmen tamamlandı, ancak 1991 yılına kadar tamamen yürürlüğe girmedi.
Plan devam ederken Kosigin tarafından 1979 Sovyet ekonomik reformu başlatıldı. Ekonomiyi, bakanlıkların yetkilerini artırarak başarıyla merkezileştiren 1965 ekonomik reformu gibi daha önceki reform girişimlerinin birçoğunun aksine, bu reform Onuncu Beş Yıllık Planın geri kalanını yerine getiremedi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ D. Barry, Donald (1979). Soviet law after Stalin: Soviet institutions and the administration of law. Brill Publishers. s. 123. ISBN . 30 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Şubat 2019.
- ^ a b Crawford, Beverly (1993). Economic vulnerability in international relations: the case of East-West trade, investment, and finance. Columbia University Press. s. 91. ISBN . 27 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Şubat 2019.
- ^ Hanson, Philip (2003). The rise and fall of the Soviet economy: an economic history of the USSR from 1945. Pearson Education. s. 149. ISBN . 23 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Şubat 2019.
- ^ Chakravarti; R.N.; Basu, A.K. (1987). Soviet Union: Land and People. . s. 63. ISBN . 24 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Şubat 2019.
- ^ Johnston, Michael; Heidenheimer, Arnold J. (1989). Political corruption: a handbook. . s. 457. ISBN . 23 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Şubat 2019.
- ^ Theodore Shabad and Victor L. Mote: Gateway to Siberian Resources (The BAM) p. 73 (Halstead Press/John Wiley, New York, 1977)
- ^ Hardt, John Pearce; McMillan, Charles H. (1988). Planned economies: confronting the challenges of the 1980s. . s. 88. ISBN . 23 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Şubat 2019.
- ^ Hanson, Philip (2003). The rise and fall of the Soviet economy: an economic history of the USSR from 1945. Pearson Education. s. 132. ISBN . 23 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Şubat 2019.
- ^ Dellenbrant, Jan Åke (1986). The Soviet regional dilemma: planning, people, and natural resources. . s. 111. ISBN . 27 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Şubat 2019.
- ^ Dellenbrant, Jan Åke (1986). The Soviet regional dilemma: planning, people, and natural resources. . s. 142. ISBN . 27 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Şubat 2019.
- ^ Dellenbrant, Jan Åke (1986). The Soviet regional dilemma: planning, people, and natural resources. . s. 137. ISBN . 27 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Şubat 2019.
- ^ Dellenbrant, Jan Åke (1986). The Soviet regional dilemma: planning, people, and natural resources. . s. 108. ISBN . 27 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Şubat 2019.
- ^ ютуба, любитель (17 Aralık 2010). [A reformer before Yegor Gaidar? Kosygin died for 30 years ago]. Newsland (Rusça). 19 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2011.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Onuncu Bes Yillik Plan veya resmi adiyla Kalite ve Verimlilik Plani 1976 1980 yillari arasinda ulke ekonomisini guclendirmek icin planlanan ekonomik hedefler plani Plan Bakanlar Konseyi Baskani Aleksey Kosigin tarafindan Sovyetler Birligi Komunist Partisi nin 25 Kongresi nde sunuldu 25 Kongre ve gelisimBakanlar Konseyi Baskani Aleksey Kosigin plani 1976 da 25 Parti Kongresi ne sundu Parti Genel Sekreteri Leonid Brejnev Ekim 1976 da Parti Merkez Komitesi ne plan sloganinin Kalite ve Verimlilik omasini onerdi Brejnev Sovyet ekonomisinin yavas teknolojik gelismeler nedeniyle azalan bir buyume ile karsi karsiya kaldigini dolayisiyla planin yabanci teknoloji satin alma geregini vurguladi Tarim gelismesinin en azindan bir onceki planla ayni seviyeye 27 kalmasi gerektigini belirtti ve tarim yatirimlarina oncelik verildi Kimya ve petrokimya endustrisine yapilan yatirim bir onceki plana kiyasla iki katina cikarildi Politburo ekonominin tuketim mallari sektorunde cok az buyume gostermesi gerekcesiyle Onuncu Bes Yillik Plan taslagini iki kez reddetti Brejnev planda yer alan ki iki buyuk projeyi Mart 1974 te aciklamisti Ilki Sibirya daki demiryolunun insasi ikincisi ise Rusya nin Avrupa da kalan kismindaki Cernezyom bolgesinin kirsal gelisimi idi UygulamaPlan suresince petrol rafinaj endustrisindeki isletmelerin yenilenmesi ulusal sermaye yatiriminin ucte ikisini olusturdu Sovyet hukumetinin teknolojik yeniliklere verdigi onem nedeniyle makine ve techizata yapilan toplam yatirimin yuzde 10 12 si yabanci ithal teknolojiye harcandi Bati dan lisansli alimlari On Bes Yillik Plan sirasinda onceki bes yillik plana gore dort katina cikarilirken lisans ithalati sayisinda ciddi artislar goruldu CIA raporunda SSCB nin yillik 640 milyon ton petrol uretim hedefine ulasamayacagi iddia edildi Emek verimliligindeki planli artis hedefleri gerceklesemedi Cagdas Sovyet istatistikleri ne gore planin hedeflerinde Orta Asya ve Kafkasya ya gore Sovyetlerin Avrupa kisminda daha yuksek oranda basari goruldu Yine ayni kaynaklara gore tum Orta Asya cumhuriyetleri plan hedeflerinin gerisinde kaldi Ornegin Turkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti nde planlanan sanayi buyumesi 30 iken bes yillik donemde sadece 12 buyudu On bes Sovyet cumhuriyetinden yalnizca Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ve Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti planlanan sanayi uretimini gerceklestirdi Moldova Komunist Partisi Birinci Sekreteri Semion Grossu planin kriterlerini yerine getirmeyi imkansiz hale getiren ekonomik faaliyetteki temel kusurlari sucladi Sibirya daki demiryollari 1984 yilinda resmen tamamlandi ancak 1991 yilina kadar tamamen yururluge girmedi Plan devam ederken Kosigin tarafindan 1979 Sovyet ekonomik reformu baslatildi Ekonomiyi bakanliklarin yetkilerini artirarak basariyla merkezilestiren 1965 ekonomik reformu gibi daha onceki reform girisimlerinin bircogunun aksine bu reform Onuncu Bes Yillik Planin geri kalanini yerine getiremedi Ayrica bakinizLeonid Brejnev in etkisiKaynakca D Barry Donald 1979 Soviet law after Stalin Soviet institutions and the administration of law Brill Publishers s 123 ISBN 90 286 0679 3 30 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Subat 2019 a b Crawford Beverly 1993 Economic vulnerability in international relations the case of East West trade investment and finance Columbia University Press s 91 ISBN 0 231 08297 5 27 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Subat 2019 Hanson Philip 2003 The rise and fall of the Soviet economy an economic history of the USSR from 1945 Pearson Education s 149 ISBN 0 582 29958 6 23 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Subat 2019 Chakravarti R N Basu A K 1987 Soviet Union Land and People s 63 ISBN 81 85119 29 5 24 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Subat 2019 Johnston Michael Heidenheimer Arnold J 1989 Political corruption a handbook s 457 ISBN 0 88738 163 4 23 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Subat 2019 Theodore Shabad and Victor L Mote Gateway to Siberian Resources The BAM p 73 Halstead Press John Wiley New York 1977 0 470 99040 6 Hardt John Pearce McMillan Charles H 1988 Planned economies confronting the challenges of the 1980s s 88 ISBN 0 87332 470 6 23 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Subat 2019 Hanson Philip 2003 The rise and fall of the Soviet economy an economic history of the USSR from 1945 Pearson Education s 132 ISBN 0 582 29958 6 23 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Subat 2019 Dellenbrant Jan Ake 1986 The Soviet regional dilemma planning people and natural resources s 111 ISBN 0 87332 384 X 27 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Subat 2019 Dellenbrant Jan Ake 1986 The Soviet regional dilemma planning people and natural resources s 142 ISBN 0 87332 384 X 27 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Subat 2019 Dellenbrant Jan Ake 1986 The Soviet regional dilemma planning people and natural resources s 137 ISBN 0 87332 384 X 27 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Subat 2019 Dellenbrant Jan Ake 1986 The Soviet regional dilemma planning people and natural resources s 108 ISBN 0 87332 384 X 27 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Subat 2019 yutuba lyubitel 17 Aralik 2010 A reformer before Yegor Gaidar Kosygin died for 30 years ago Newsland Rusca 19 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Ocak 2011