Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Faaliyet kiralaması ya da operasyonel leasing olarak bilinen uygulama, finansal kiralama sisteminin gelişmiş modellerinden bir tanesidir. Finansal kiralama sürecinin evreleri dahilinde gelişen ve sektör gereksinimlerinin ve taleplerinin artması ile tetiklenen faaliyet kiralaması süreci, finansal kiralama işlemleri üzerindeki devlet desteğinin (vergi avantajları gibi) de kalkmasıyla hayata geçmektedir. Türkiye'de yasal altyapının yetersiz olması nedeniyle halen uygulanamayan sisteme geçiş için hazırlıklar sürmektedir.
Faaliyet kiralaması kavramı bazı açılardan anlam kargaşası doğurabilmektedir. Faaliyet kiralamasında kiralayan taraf malı faaliyetlerinde kullanmamakta, sadece finanse etmektedir .
Sistemin temel özelliği sözleşme süresi sonunda kiracıya malın genellikle devredilmemesi ve finansal kiralama şirketinin söz konusu malı geri almasıdır. Bu işlem seçeneğe bağlı olup sözleşme süresi sonunda genellikle işleme konu yatırım malını geri almaktadır. Yine de kiracının sözleşme süresi sonunda sözleşmeyi uzatma ve malı satın alma hakkı da mevcuttur. Malı satın almak isteyen kiracının satın alım bedeli de an itibarıyla piyasada oluşan ikinci el fiyatı ( ()), bu fiyatın bir alt ve üst limitle sınırlandırılmış hali olan ( ()) veya sözleşmede önceden belirlenmiş olan bir tutar olabilmektedir.
Finansal kiralama şirketleri, yatırım mallarını yararlı ekonomik ömürlerini doldurana kadar faaliyet kiralamasına konu edip kiralayabilmektedirler. Sözleşme süresinin işleme konu malın ekonomik ömründen daha kısa olması, kiracının sözleşme süresi boyunca ödediği kiraların bugüne iskonto edilmiş halinin, ekipmanın bugünkü satın alma bedelinin altında kalması demektir. Mal, sözleşme süresi sona erdikten ve finansal kiralama şirketine geri döndükten sonra bir başka kiracıya aynı şekilde kiralanabilmektedir.
Faaliyet kiralamasında sözleşmeye konu olan malın bakım, onarım ve sigorta bedelleri karşılanır. Söz konusu bu masraflar finansal kiralama şirketince kiracıya yansıtılabilmektedir. Ayrıca faaliyet kiralaması yapacak olan şirket, kiraladığı malın çalıştırılması için uzman eleman tahsis etmemektedir .
Faaliyet kiralamasında kiracı işleme konu edilen yatırım malı için amortisman ayıramamaktadır. Mal mülkiyeti kiralayanda olduğu için amortismanı da kendisi ayırmaktadır. Kiracı, sadece ödediği kiraları giderleştirebilmekte ve böylece vergi avantajından yararlanmaktadır .
Faaliyet kiralaması, kredilendirme işlemine finansal kiralama şirketleri açısından birçok farklı değişken katmaktadır. Gerçek mal riski, artık değer () gibi kavramlar gündeme gelmekte, Öte yandan fiyatlama açsından yeni modellere gereksinim duyulmaktadır. Hepsinin ötesinde, finansal kiralama şirketleri yeni bir mevzuata ayak uydurmak zorunda kalmaktadır. Örneğin, faaliyet kiralamasının uygulandığı birçok ülke mevzuatında kiracı belirli süreler içinde ihbar ettiği takdirde kiralama sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir. Kiracı, yine belirli ihbar koşulları olmak kaydıyla, işlem konu olan malın yenilenmesi ve teknolojiye ayak uydurmasının sağlanmasını talep edebilmektedir.
Finansal kiralama şirketlerinin sisteme uymak için geçirmek zorunda oldukları değişim sadece fiyatlama ve kanuni yükümlülüklere ayak uydurmak ile sınırlı değildir. Kiralanan, buna karşın devredilmeyen bir yatırım malı, finansal kiralama şirketi için şüphesiz bir risktir. Bu riskin iyi yönetilmesi ve malın ikinci el değerinin piyasa koşullarına göre gerçekçi bir şekilde tahmin edilmesi gerekmektedir. Bu riskle başa çıkabilmek için sağlam bir sabit kıymet yönetimi altyapısı gerekmekte, Öte yandan söz konusu malların bir başkasına yeniden kiralanabilmesi için daha güçlü bir pazarlama stratejisi uygulanması gerekmektedir. Malın ikinci el değerinin en az hatayla tahmin edilmesi ancak finansal kiralama şirketinin söz konusu mal ya da mal grubunda uzmanlaşması ile olanaklı olabilmektedir. Bu uzmanlaşma, şirketin pazarlama stratejisindeki başarıyı de etkileyen çok önemli bir faktördür.
Faaliyet kiralaması işleminde kiralayan taraf olan şirketin yüklendiği artık değer riski, ona fazladan bir gelir yaratma imkânı da doğurmaktadır. Şirketin, sözleşme süresi boyunca kiralara yansıtmak suretiyle elde ettiği faiz gelirinin yanında, bundan böyle kiralanmayacak olan malların ikinci el piyasasında satılmasıyla elde edebileceği bir gelir de mevcuttur. Bunun için gelişmiş bir ikinci el piyasasının varlığı şarttır. Bu yüzden faaliyet kiralaması işlemleri öncelikle gelişmiş bir ikinci el pazarı bulunan mal gruplarında hayat bulmaktadır. Faaliyet kiralaması işlemlerinin yaygınlaşması da ikinci el pazarlarını geliştirecek bir unsur olarak kabul edilmektedir. Bu noktada karşılıklı bir etkileşimden söz etmek olanaklıdır. Faaliyet kiralaması genellikle teknolojik gelişmenin hızlı olduğu yani teknolojik açıdan çabuk eskiyen mallar ile satın alma bedelleri çok yüksek olan araçların (tıbbi araçlar gibi) finansmanında tercih edilmektedir . Örneğin, bilgisayar sistemini yenilemek isteyen bir işletme çabuk eskiyecek, değer kaybedecek ve yenilenmesi gerekecek olan bu sistemi satın almak ya da finansal kiralama yoluyla taksitle satın almak yerine kullanım hakkını kiralamayı (faaliyet kiralaması) ve sözleşme süresi sonunda eskiyen ekipmanla teknolojik açıdan yenilenmiş olan yeni ekipmanları değiştirebilmeyi tercih edecektir. Aynı şekilde, büyük bir proje için kapasitesini artırma gereği duyan bir şirketin tercihi söz konusu projeyi hayata geçirecek olan yatırım mallarının mülkiyetini üzerine almak yerine söz konusu projenin sonuna dek söz konusu malların kullanım haklarını satın almaktan yana olacaktır.
Faaliyet kiralaması, kiracıya daha homojen bir ödeme planı sunmaktadır. Bunun nedeni ödemelerin taksit yerine gerçek anlamda kira niteliği taşıyor olmasıdır. Kiracı bu yöntemle daha ekipman bedelini ve bunun faiz gideri yüklenmemekte, böylelikle daha az kiralama bedeli de ödemektedir.
Hepsinin ötesinde, kiracı mala ilişkin riski de üzerinden atmaktadır. Malın eskimesi ya da teknolojik açıdan çağdışı kalması sorunları faaliyet kiralaması yöntemi uygulandığı takdirde kiracıyı ilgilendiren bir unsur olmaktan çıkacaktır. Faaliyet kiralaması kiracısına yatırımını yatırım bütçesini kullanmadan ve banka kredilerinde olduğu gibi yatırımlarının bir kısmını kendileri finanse etmek zorunda kalmadan yapma olanağı da tanımaktadır . Şirketler, sene başında belirlenen satın alma bütçelerini kullanmadan yatırımlarını hayata geçirebilmektedirler. İşleme malların devralınması söz konusu olmadığından kirası ödenen ve kullanım hakkı elde bulundurulan yatırım malları bilanço dışı (off-the balance sheet) yatırım olarak kalıp ödenen kiraların giderleştirilmesi ve bu yolla vergi avantajı sağlanması da olanaklıdır. Yatırımcının, yatırımı için ayırdığı ve kullandığı fon miktarının azlığı, yatırımın getirisini önemli ölçüde artırmaktadır. Günümüzde birçok şirket faaliyet kiralaması sayesinde hissedarlarına güçlü ve sağlıklı bir görünüm sunabilmektedir .
kaynaklar:
- Wall Street Exchange, “Operating Leases”2001, http://www.geocities.comWallStreetExchange8413basics4.html[], (2 Temmuz 2006)
- Olga Shishlyannikova, “Tested in Practice”, Leasing-Courier - Special Issue, 2000.
- Forum Europa, “Operating Leasing”2002, , (1 Temmuz 2006).
- Joe Russo, “The Source for Business Owners,” St. Louis Small Business Monthly, Şubat1999.
- Michael Drake ve Bob Bertin, “Leasing Information Technology,” MGMA Connexion, Ocak 2004.
- Find Articles, “Finance Leasing Basics- Brief Article Railway Age,” Haziran 2001, http://www.findarticles.com/p/articles/mi_m1215/is_6_202/ai_76611774 20 Mayıs 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., (14 Temmuz 2006)
share capital=balance sheet income tax payable=balance sheet
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Faaliyet kiralamasi ya da operasyonel leasing olarak bilinen uygulama finansal kiralama sisteminin gelismis modellerinden bir tanesidir Finansal kiralama surecinin evreleri dahilinde gelisen ve sektor gereksinimlerinin ve taleplerinin artmasi ile tetiklenen faaliyet kiralamasi sureci finansal kiralama islemleri uzerindeki devlet desteginin vergi avantajlari gibi de kalkmasiyla hayata gecmektedir Turkiye de yasal altyapinin yetersiz olmasi nedeniyle halen uygulanamayan sisteme gecis icin hazirliklar surmektedir Faaliyet kiralamasi kavrami bazi acilardan anlam kargasasi dogurabilmektedir Faaliyet kiralamasinda kiralayan taraf mali faaliyetlerinde kullanmamakta sadece finanse etmektedir Sistemin temel ozelligi sozlesme suresi sonunda kiraciya malin genellikle devredilmemesi ve finansal kiralama sirketinin soz konusu mali geri almasidir Bu islem secenege bagli olup sozlesme suresi sonunda genellikle isleme konu yatirim malini geri almaktadir Yine de kiracinin sozlesme suresi sonunda sozlesmeyi uzatma ve mali satin alma hakki da mevcuttur Mali satin almak isteyen kiracinin satin alim bedeli de an itibariyla piyasada olusan ikinci el fiyati bu fiyatin bir alt ve ust limitle sinirlandirilmis hali olan veya sozlesmede onceden belirlenmis olan bir tutar olabilmektedir Finansal kiralama sirketleri yatirim mallarini yararli ekonomik omurlerini doldurana kadar faaliyet kiralamasina konu edip kiralayabilmektedirler Sozlesme suresinin isleme konu malin ekonomik omrunden daha kisa olmasi kiracinin sozlesme suresi boyunca odedigi kiralarin bugune iskonto edilmis halinin ekipmanin bugunku satin alma bedelinin altinda kalmasi demektir Mal sozlesme suresi sona erdikten ve finansal kiralama sirketine geri dondukten sonra bir baska kiraciya ayni sekilde kiralanabilmektedir Faaliyet kiralamasinda sozlesmeye konu olan malin bakim onarim ve sigorta bedelleri karsilanir Soz konusu bu masraflar finansal kiralama sirketince kiraciya yansitilabilmektedir Ayrica faaliyet kiralamasi yapacak olan sirket kiraladigi malin calistirilmasi icin uzman eleman tahsis etmemektedir Faaliyet kiralamasinda kiraci isleme konu edilen yatirim mali icin amortisman ayiramamaktadir Mal mulkiyeti kiralayanda oldugu icin amortismani da kendisi ayirmaktadir Kiraci sadece odedigi kiralari giderlestirebilmekte ve boylece vergi avantajindan yararlanmaktadir Faaliyet kiralamasi kredilendirme islemine finansal kiralama sirketleri acisindan bircok farkli degisken katmaktadir Gercek mal riski artik deger gibi kavramlar gundeme gelmekte Ote yandan fiyatlama acsindan yeni modellere gereksinim duyulmaktadir Hepsinin otesinde finansal kiralama sirketleri yeni bir mevzuata ayak uydurmak zorunda kalmaktadir Ornegin faaliyet kiralamasinin uygulandigi bircok ulke mevzuatinda kiraci belirli sureler icinde ihbar ettigi takdirde kiralama sozlesmesini feshetme hakkina sahiptir Kiraci yine belirli ihbar kosullari olmak kaydiyla islem konu olan malin yenilenmesi ve teknolojiye ayak uydurmasinin saglanmasini talep edebilmektedir Finansal kiralama sirketlerinin sisteme uymak icin gecirmek zorunda olduklari degisim sadece fiyatlama ve kanuni yukumluluklere ayak uydurmak ile sinirli degildir Kiralanan buna karsin devredilmeyen bir yatirim mali finansal kiralama sirketi icin suphesiz bir risktir Bu riskin iyi yonetilmesi ve malin ikinci el degerinin piyasa kosullarina gore gercekci bir sekilde tahmin edilmesi gerekmektedir Bu riskle basa cikabilmek icin saglam bir sabit kiymet yonetimi altyapisi gerekmekte Ote yandan soz konusu mallarin bir baskasina yeniden kiralanabilmesi icin daha guclu bir pazarlama stratejisi uygulanmasi gerekmektedir Malin ikinci el degerinin en az hatayla tahmin edilmesi ancak finansal kiralama sirketinin soz konusu mal ya da mal grubunda uzmanlasmasi ile olanakli olabilmektedir Bu uzmanlasma sirketin pazarlama stratejisindeki basariyi de etkileyen cok onemli bir faktordur Faaliyet kiralamasi isleminde kiralayan taraf olan sirketin yuklendigi artik deger riski ona fazladan bir gelir yaratma imkani da dogurmaktadir Sirketin sozlesme suresi boyunca kiralara yansitmak suretiyle elde ettigi faiz gelirinin yaninda bundan boyle kiralanmayacak olan mallarin ikinci el piyasasinda satilmasiyla elde edebilecegi bir gelir de mevcuttur Bunun icin gelismis bir ikinci el piyasasinin varligi sarttir Bu yuzden faaliyet kiralamasi islemleri oncelikle gelismis bir ikinci el pazari bulunan mal gruplarinda hayat bulmaktadir Faaliyet kiralamasi islemlerinin yayginlasmasi da ikinci el pazarlarini gelistirecek bir unsur olarak kabul edilmektedir Bu noktada karsilikli bir etkilesimden soz etmek olanaklidir Faaliyet kiralamasi genellikle teknolojik gelismenin hizli oldugu yani teknolojik acidan cabuk eskiyen mallar ile satin alma bedelleri cok yuksek olan araclarin tibbi araclar gibi finansmaninda tercih edilmektedir Ornegin bilgisayar sistemini yenilemek isteyen bir isletme cabuk eskiyecek deger kaybedecek ve yenilenmesi gerekecek olan bu sistemi satin almak ya da finansal kiralama yoluyla taksitle satin almak yerine kullanim hakkini kiralamayi faaliyet kiralamasi ve sozlesme suresi sonunda eskiyen ekipmanla teknolojik acidan yenilenmis olan yeni ekipmanlari degistirebilmeyi tercih edecektir Ayni sekilde buyuk bir proje icin kapasitesini artirma geregi duyan bir sirketin tercihi soz konusu projeyi hayata gecirecek olan yatirim mallarinin mulkiyetini uzerine almak yerine soz konusu projenin sonuna dek soz konusu mallarin kullanim haklarini satin almaktan yana olacaktir Faaliyet kiralamasi kiraciya daha homojen bir odeme plani sunmaktadir Bunun nedeni odemelerin taksit yerine gercek anlamda kira niteligi tasiyor olmasidir Kiraci bu yontemle daha ekipman bedelini ve bunun faiz gideri yuklenmemekte boylelikle daha az kiralama bedeli de odemektedir Hepsinin otesinde kiraci mala iliskin riski de uzerinden atmaktadir Malin eskimesi ya da teknolojik acidan cagdisi kalmasi sorunlari faaliyet kiralamasi yontemi uygulandigi takdirde kiraciyi ilgilendiren bir unsur olmaktan cikacaktir Faaliyet kiralamasi kiracisina yatirimini yatirim butcesini kullanmadan ve banka kredilerinde oldugu gibi yatirimlarinin bir kismini kendileri finanse etmek zorunda kalmadan yapma olanagi da tanimaktadir Sirketler sene basinda belirlenen satin alma butcelerini kullanmadan yatirimlarini hayata gecirebilmektedirler Isleme mallarin devralinmasi soz konusu olmadigindan kirasi odenen ve kullanim hakki elde bulundurulan yatirim mallari bilanco disi off the balance sheet yatirim olarak kalip odenen kiralarin giderlestirilmesi ve bu yolla vergi avantaji saglanmasi da olanaklidir Yatirimcinin yatirimi icin ayirdigi ve kullandigi fon miktarinin azligi yatirimin getirisini onemli olcude artirmaktadir Gunumuzde bircok sirket faaliyet kiralamasi sayesinde hissedarlarina guclu ve saglikli bir gorunum sunabilmektedir kaynaklar Wall Street Exchange Operating Leases 2001 http www geocities comWallStreetExchange8413basics4 html olu kirik baglanti 2 Temmuz 2006 Olga Shishlyannikova Tested in Practice Leasing Courier Special Issue 2000 Forum Europa Operating Leasing 2002 1 Temmuz 2006 Joe Russo The Source for Business Owners St Louis Small Business Monthly Subat1999 Michael Drake ve Bob Bertin Leasing Information Technology MGMA Connexion Ocak 2004 Find Articles Finance Leasing Basics Brief Article Railway Age Haziran 2001 http www findarticles com p articles mi m1215 is 6 202 ai 76611774 20 Mayis 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde 14 Temmuz 2006 share capital balance sheet income tax payable balance sheet