Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Elçi kabul töreni, yabancı devlet elçilerinin sadrazam ve padişahın huzuruna belli bir protokole göre kabul edildiği, Osmanlı Sarayı’na has bir törendir.
Tören, Osmanlı Devleti'nin büyüklüğünü elçilere göstermeyi amaçlar. İlk elçi kabulü, II. Murad tarafından Edirne Sarayı’nda Milano elçisi Benedicto’nun kabulüdür. (1432-1433) Başkentin İstanbul'a nakledilmesinden sonra elçi kabulleri Topkapı Sarayı'nda gerçekleştirildi. Son defa elçi kabul eden Osmanlı padişahı Sultan Vahdettin’dir. Osmanlı sarayındaki elçi kabul törenlerinin ayrıcalığı Osmanlı devlet örgütünde yer alan resmiyetin ve protokolün sürekliliğidir. Bu törenler 19. yüzyıla kadar Osmanlı'nın çok değişmeyen devlet yapısının ve güç göstergesinin simgesi olmuştur.
İslam'ın misafirlere karşılıksız biçimde saygı ve ikramı emretmesi, Osmanlı elçi kabul geleneğini şekillendiren önemli bir etmen olmuştur. Avrupa elçileri, dönemin Avrupa uygulamasına yakın bir davranışa tabi tutulmuştur ancak tayinat usulü (elçilerin tüm masraflarının Osmanlı devleti tarafından karşılanması) gibi Avrupa’da benzeri bulunmayan, Osmanlı diplomasisine özgü uygulamalar da söz konusudur.
Elçilerin Osmanlı topraklarına gelişi
Bir yabancı elçinin beraberindekilerle Osmanlı Devleti'ni ziyaret etmeleri, sultanın iradesi ile gerçekleşirdi. Elçinin gelişi için ilgili hükümdara sultan tarafından ferman şeklinde gönderilen belgede, elçinin beraberinde bulunan kişilerin tam sayısı, Osmanlı topraklarına ayak bastıkları andan itibaren ve İstanbul'daki ikamet edecekleri dönem boyunca faydalanabilecekleri haklar birer birer belirtilmiştir. Elçilerin yol boyunca geçtikleri yerlerin idarecileri tarafından karşılanmış, kendilerine ikramda bulunulmuş ve konaklama yerleri hazırlanmıştır.
İstanbul'a ulaşan batılı elçilerin ağırlanması için 15. ve 16. yüzyılda Çemberlitaş'taki Elçi Hanı (Balyos Hanı) veya Nemçe Hanı diye bilinen han batılı elçilerin ağırlanması için kullanıldı. Doğudan gelen geçici elçiler ise, Üsküdar 'dan alınıp İstanbul'da kendilerine ayrılan bir konağa yerleştirilmiştir. Elçilerin oturdukları binaların kapılarında “yasakçı” adı verilen yeniçeriler nöbet tutmuşlardır. Osmanlı topraklarında kaldığı sürece elçilere mihmandarlar yardımcı olmaktaydı.
Elçi huzura kabul edilmeden önce reisülküttab ile görüşür; siyasi görüşmelerini ve isteğini ona bildirirdi. Siyasi müzakereler elçilerle reisülküttab efendi arasında yapılır ve varılan sonuç reisülküttab tarafından divana arz edilirdi. Eğer uygun görülürse elçi önce sadrazam, sonra padişah tarafından kabul edilirdi. Bu kabul, bir törenden ibaretti. Tören, elçinin büyükelçi olmasına ve bağlı bulunduğu ülkenin Müslüman olup olmamasına göre değişirdi. Elçilerin huzura kabulleri genellikle ulufe dağıtma gününe (üç ayda bir maaş verilen Salı günü) getirilir; böylece devletin ihtişamını gösterecek bir güç gösterisi sergilenirdi.
Elçilerin sadrazam tarafından kabulü
Elçinin sadrazam tarafından kabulü sırasında elçi ikamet ettiği konaktan alınıp merasimle Tophane iskelesine götürülür, oradan Kireç veya Vezir İskelesi'ne getirilirdi. İskelede merasim birliği tarafından karşılanan elçi, Kireççibaşı odasına götürülerek kahve, tatlı, gülsuyu ve buhur ikram edilir ve kendisini Sahil Sarayı’na götürecek alay hazırlanıncaya kadar oturtulurdu. Alay hazırlandıktan Çavuşbaşı'nın arkasından Sahil Sarayı’na gelen elçiyi Dîvân-ı Hümâyun tercümanı karşılar, mihmandarı ile çavuşlar kâtibi ve emini önüne düşerek Arz Odası’na götürürlerdi. Başka bir kapıdan ise sadrazam, sağ tarafında sadaret kethüdası, sol tarafında kapıcılar kethüdası ve önünde sadaret ricali olarak Arz Odası’na girerdi. İki tarafa selam veren sadrazamın selamını duacı çavuş yüksek sesle alır ve yerine otururken de divan çavuşları alkış tutardı. Elçi gelip vezir-i azamın eteğini öptükten sonra bir iskemleye (Müslüman bir ülkenin elçisi ise sedir veya yastık üzerine) oturtulurdu. Elçi, itimadnamesini teslim ettikten sonra hatırı sorulur; sohbet sırasında şerbet ve buhur merasimi icra olunurdu. Elçiye hil'atler giydirildikten sonra kaldığı konağa uğurlanırdı. Getirdiği nâme, Dîvân-ı Hümâyun tercümanı tarafından çevirilip, saptanacak ileri bir tarihte törenle padişaha sunulurdu.
Elçilerin padişah tarafından kabulü
Zamanı geldiğinde padişah tarafından huzura kabul edilmek üzere elçi ve yanındakilere özenle süslenmiş atlar gönderilirdi. Elçi, sarayın orta kapısında attan iner, nöbet odasında dinlenir, kılıçları ve atları birinci avluda bırakılırdı. Elçi biraz sonra önüne düşen çavuşbaşının ardında Orta Kapı'dan içeriye girerdi. Bu esnada avludaki bütün askerlerin tamamen sessiz ve hareketsiz duruşları her zaman yabancı elçi ve diplomatların hayranlığını çekmiştir. Kendilerini karşılayan kapıcılar kethüdası'nın ardından Divanhaneye giren elçi, her selam taşında duran saray mensubu memurları selamlayarak Kubbealtı'na girer; Divit Odası'ndan çıkarak divandaki makamına gelmekte olan sadrazamın eteğini öper; kendisi için belirlenen yere oturup yeniçerilere ulufe dağıtılması işlemini izler; ardından vezir-i azamın sofrasında yemek yerdi. Yemek esnasında padişah divanı gören küçük bir pencerenin önüne gelir; elçilerin hediyeleri padişahın oturduğu pencerenin önünden geçirilip iç hazine görevlisine teslim edilirdi. Yemeğin ardından elçi ellerini yıkar ve daha sonra hazine önünde ona ve maiyetine hil'atlar giydirilirdi. Bir süre dinlendikten sonra Arz Odası’na alınır ve kendisine Hristiyan ülke elçisi ise yer, Müslüman ülke elçisi ise padişahın eteği öptürülürdü. Arz Odası'nda padişah elçiyi ve yanındakileri ayakta karşılardı. Elçi, ziyaret sebebini ve hükümdarının selam ve hürmetlerini bildiren kısa bir nutuk söyler; elinde tuttuğu namesi vezirler sırasındaki en küçük vezirden sadrazama kadar elden ele ulaştırılırdı. Sadrazam, aldığı nameyi padişahın tahtının sol yanındaki yastığın üzerine koyardı. Elçiler padişahla karşılıklı konuşmaz; sözleri divan-ı hümayun tercümanı tarafından sadrazama tercüme edilip o da padişaha söylerdi. Bizzat padişah “izin” dediğinde iki kapıcıbaşı tarafından tekrar elçiye yer öptürülüp maiyyetiyle beraber konağına veya seferathanesine geri götürülürdü.
Kaynakça
- ^ a b Yıldırım, İbrahim. (PDF). webb.deu.edu.tr/. Dokuz Eylül Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 1 Sayı: 1. 27 Nisan 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2016.
- ^ a b c Renda, Günsel. . www.obarsiv.co. Osmanlı Bankası Arşiv ve Araştırma Merkezi Voyvoda Caddesi Toplantıları 2005-2006. 15 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2016.
- ^ a b c Düzbakar, Ömer. (PDF). www.sosyalarastirmalar.co. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 2, Sayı 6. 31 Ekim 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2016.
- ^ a b c d e f Doksat, Kerem. . sufizmveinsan.com/. Sufizm ve İnsan Sitesi, 6 Mart 2007. 25 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Elci kabul toreni yabanci devlet elcilerinin sadrazam ve padisahin huzuruna belli bir protokole gore kabul edildigi Osmanli Sarayi na has bir torendir Elci Alayi 18 yuzyilElci Heyeti nin Topkapi Sarayi nin Ikinci Avlusundan GecisiSultan III Ahmed in Avrupali bir elciyi kabulu 18 yuzyilElci Onuruna Sarayda Verilen Yemek 18 yuzyil Toren Osmanli Devleti nin buyuklugunu elcilere gostermeyi amaclar Ilk elci kabulu II Murad tarafindan Edirne Sarayi nda Milano elcisi Benedicto nun kabuludur 1432 1433 Baskentin Istanbul a nakledilmesinden sonra elci kabulleri Topkapi Sarayi nda gerceklestirildi Son defa elci kabul eden Osmanli padisahi Sultan Vahdettin dir Osmanli sarayindaki elci kabul torenlerinin ayricaligi Osmanli devlet orgutunde yer alan resmiyetin ve protokolun surekliligidir Bu torenler 19 yuzyila kadar Osmanli nin cok degismeyen devlet yapisinin ve guc gostergesinin simgesi olmustur Islam in misafirlere karsiliksiz bicimde saygi ve ikrami emretmesi Osmanli elci kabul gelenegini sekillendiren onemli bir etmen olmustur Avrupa elcileri donemin Avrupa uygulamasina yakin bir davranisa tabi tutulmustur ancak tayinat usulu elcilerin tum masraflarinin Osmanli devleti tarafindan karsilanmasi gibi Avrupa da benzeri bulunmayan Osmanli diplomasisine ozgu uygulamalar da soz konusudur Elcilerin Osmanli topraklarina gelisiBir yabanci elcinin beraberindekilerle Osmanli Devleti ni ziyaret etmeleri sultanin iradesi ile gerceklesirdi Elcinin gelisi icin ilgili hukumdara sultan tarafindan ferman seklinde gonderilen belgede elcinin beraberinde bulunan kisilerin tam sayisi Osmanli topraklarina ayak bastiklari andan itibaren ve Istanbul daki ikamet edecekleri donem boyunca faydalanabilecekleri haklar birer birer belirtilmistir Elcilerin yol boyunca gectikleri yerlerin idarecileri tarafindan karsilanmis kendilerine ikramda bulunulmus ve konaklama yerleri hazirlanmistir Istanbul a ulasan batili elcilerin agirlanmasi icin 15 ve 16 yuzyilda Cemberlitas taki Elci Hani Balyos Hani veya Nemce Hani diye bilinen han batili elcilerin agirlanmasi icin kullanildi Dogudan gelen gecici elciler ise Uskudar dan alinip Istanbul da kendilerine ayrilan bir konaga yerlestirilmistir Elcilerin oturduklari binalarin kapilarinda yasakci adi verilen yeniceriler nobet tutmuslardir Osmanli topraklarinda kaldigi surece elcilere mihmandarlar yardimci olmaktaydi Elci huzura kabul edilmeden once reisulkuttab ile gorusur siyasi gorusmelerini ve istegini ona bildirirdi Siyasi muzakereler elcilerle reisulkuttab efendi arasinda yapilir ve varilan sonuc reisulkuttab tarafindan divana arz edilirdi Eger uygun gorulurse elci once sadrazam sonra padisah tarafindan kabul edilirdi Bu kabul bir torenden ibaretti Toren elcinin buyukelci olmasina ve bagli bulundugu ulkenin Musluman olup olmamasina gore degisirdi Elcilerin huzura kabulleri genellikle ulufe dagitma gunune uc ayda bir maas verilen Sali gunu getirilir boylece devletin ihtisamini gosterecek bir guc gosterisi sergilenirdi Elcilerin sadrazam tarafindan kabuluElcinin sadrazam tarafindan kabulu sirasinda elci ikamet ettigi konaktan alinip merasimle Tophane iskelesine goturulur oradan Kirec veya Vezir Iskelesi ne getirilirdi Iskelede merasim birligi tarafindan karsilanan elci Kireccibasi odasina goturulerek kahve tatli gulsuyu ve buhur ikram edilir ve kendisini Sahil Sarayi na goturecek alay hazirlanincaya kadar oturtulurdu Alay hazirlandiktan Cavusbasi nin arkasindan Sahil Sarayi na gelen elciyi Divan i Humayun tercumani karsilar mihmandari ile cavuslar katibi ve emini onune duserek Arz Odasi na gotururlerdi Baska bir kapidan ise sadrazam sag tarafinda sadaret kethudasi sol tarafinda kapicilar kethudasi ve onunde sadaret ricali olarak Arz Odasi na girerdi Iki tarafa selam veren sadrazamin selamini duaci cavus yuksek sesle alir ve yerine otururken de divan cavuslari alkis tutardi Elci gelip vezir i azamin etegini optukten sonra bir iskemleye Musluman bir ulkenin elcisi ise sedir veya yastik uzerine oturtulurdu Elci itimadnamesini teslim ettikten sonra hatiri sorulur sohbet sirasinda serbet ve buhur merasimi icra olunurdu Elciye hil atler giydirildikten sonra kaldigi konaga ugurlanirdi Getirdigi name Divan i Humayun tercumani tarafindan cevirilip saptanacak ileri bir tarihte torenle padisaha sunulurdu Elcilerin padisah tarafindan kabuluZamani geldiginde padisah tarafindan huzura kabul edilmek uzere elci ve yanindakilere ozenle suslenmis atlar gonderilirdi Elci sarayin orta kapisinda attan iner nobet odasinda dinlenir kiliclari ve atlari birinci avluda birakilirdi Elci biraz sonra onune dusen cavusbasinin ardinda Orta Kapi dan iceriye girerdi Bu esnada avludaki butun askerlerin tamamen sessiz ve hareketsiz duruslari her zaman yabanci elci ve diplomatlarin hayranligini cekmistir Kendilerini karsilayan kapicilar kethudasi nin ardindan Divanhaneye giren elci her selam tasinda duran saray mensubu memurlari selamlayarak Kubbealti na girer Divit Odasi ndan cikarak divandaki makamina gelmekte olan sadrazamin etegini oper kendisi icin belirlenen yere oturup yenicerilere ulufe dagitilmasi islemini izler ardindan vezir i azamin sofrasinda yemek yerdi Yemek esnasinda padisah divani goren kucuk bir pencerenin onune gelir elcilerin hediyeleri padisahin oturdugu pencerenin onunden gecirilip ic hazine gorevlisine teslim edilirdi Yemegin ardindan elci ellerini yikar ve daha sonra hazine onunde ona ve maiyetine hil atlar giydirilirdi Bir sure dinlendikten sonra Arz Odasi na alinir ve kendisine Hristiyan ulke elcisi ise yer Musluman ulke elcisi ise padisahin etegi opturulurdu Arz Odasi nda padisah elciyi ve yanindakileri ayakta karsilardi Elci ziyaret sebebini ve hukumdarinin selam ve hurmetlerini bildiren kisa bir nutuk soyler elinde tuttugu namesi vezirler sirasindaki en kucuk vezirden sadrazama kadar elden ele ulastirilirdi Sadrazam aldigi nameyi padisahin tahtinin sol yanindaki yastigin uzerine koyardi Elciler padisahla karsilikli konusmaz sozleri divan i humayun tercumani tarafindan sadrazama tercume edilip o da padisaha soylerdi Bizzat padisah izin dediginde iki kapicibasi tarafindan tekrar elciye yer opturulup maiyyetiyle beraber konagina veya seferathanesine geri goturulurdu Kaynakca a b Yildirim Ibrahim PDF webb deu edu tr Dokuz Eylul Universitesi Edebiyat Fakultesi Dergisi Cilt 1 Sayi 1 27 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2016 a b c Renda Gunsel www obarsiv co Osmanli Bankasi Arsiv ve Arastirma Merkezi Voyvoda Caddesi Toplantilari 2005 2006 15 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2016 a b c Duzbakar Omer PDF www sosyalarastirmalar co Uluslararasi Sosyal Arastirmalar Dergisi Cilt 2 Sayi 6 31 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2016 a b c d e f Doksat Kerem sufizmveinsan com Sufizm ve Insan Sitesi 6 Mart 2007 25 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2016