Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde tümüyle ya da çoğunluğuyla dayanıyor. (Eylül 2023) |
Osmanlı Seçim Kanunu ve Osmanlı Anayasası Aralık 1876'da ilan edildi. Her ikisi de Osmanlı İmparatorluğu'nun sonuna kadar geçerliliğini korumuştur. Kanun, II. Meşrutiyet döneminde çok küçük değişikliklere uğramış ve 1946 yılına kadar küçük değişikliklerle Türkiye Cumhuriyeti tarafından korunmuştur.
Kanun, seçim konularını ayrıntılı bir biçimde kapsıyordu. Kanun; parlamento birliklerinin büyüklüğünün ve seçim bölgelerinin belirlenmesini, kütüklerin hazırlanmasını, seçim teftiş kurullarının seçimini ve görevlerini, oy kullanma şartlarını, kayıtların güncellenmesi de dahil olmak üzere seçimlerin nasıl yürütüleceğini şart koşuyordu. Kanunda ayrıca cezai hükümler de yer aldı.
Arka plan
1860 yılında bir vilayet yasası kabul edildi. Osmanlı Seçim Kanunu'ndan önce, vilayet kanununda mahalle muhtarı seçimleri yer alıyordu. Osmanlı İmparatorluğu'nda seçimlerin 1876'da değil, 1860'ta başladığı tartışılabilir. Kayıt, köy ve mahalle muhtarlarının ve din adamlarının göreviydi ve bu kural Osmanlı Seçim Kanunu'na kadar uzanıyordu. Bu açıdan en alt düzeyde, temel seçim birimi hiç değişmedi.
Seçim yapısı
Vergi dairesine kayıtlı 25 yaşını doldurmuş tüm erkekler oy kullanma hakkına sahipti. Yabancı bir hükûmetin himayesindekiler, iflas veya mülklerinin elden çıkarılması ile ilgili iş mahkemesinde bir derece gibi muafiyetler vardı. Tutuklular da oy kullanma ve adaylığa kadar uzanan medeni haklarından mahrum bırakılmış olarak kabul edildi.
İki aşamalı dolaylı seçim süreci vardı. Her 50.000 erkek için mecliste bir vekil vardı. Milletvekili adaylığı il genelinde oldu. Uygun seçmenler ikincil seçmenleri seçtiler (yani iki dereceli seçim), her 500 birincil seçmen için bir tane ikincil seçmen vardı. İki dereceli sistem, kayırma ilişkilerini güçlendirdi ve sıradan halkı gerçekten temsil eden adayların seçilmesini engelledi.
Oylama
Seçim, imparatorluk ve hatta vilayet çapında koordine edilmeyen kademeli ve uzun bir süreçti. Oylama, çok üyeli çoğunluk sistemine dayanıyordu. Seçmenler, aday sayısı kadar isim yazardı. Bir aday, ikamet ettiği ilde veya menşe ilde yarışabilirdi. Oy kullanmanın gizliliği, sayım ve sayımların güvenliği için kurallar vardı.
Analiz
Fransız bilim insanı Raoul de la Grasserie'nin seçim sistemlerine ilişkin ayrıntılı karşılaştırmalı çalışmasına göre Osmanlı seçim sistemi, sağladığı oy hakkı ölçüsünde çağdaş Batılı muadillerine göre daha avantajlıydı. Almanya, Rusya, Japonya ve İngiltere'nin çağdaş seçim sistemlerinin aksine, farklı sosyal gruplar arasında dağıtılan yasal olarak belirlenmiş bir ağırlık yoktu.
Konuyla ilgili yayınlar
- Hasan Kayalı (1995). "Elections and the Electoral Process in the Ottoman Empire, 1876-1919". International Journal of Middle East Studies. 34 (27): 265-286.
Notlar
- ^ İki aşamalı seçimler, 1789 Fransız Seçim Kanunu'yla karşılaştırılabilir
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde tumuyle ya da cogunluguyla tek kaynaga dayaniyor Konuya dair fikir alisverisi tartisma sayfasinda bulunabilir Lutfen baska kaynaklar ekleyerek bu maddeyi gelistirmeye yardim ediniz Eylul 2023 Osmanli Secim Kanunu ve Osmanli Anayasasi Aralik 1876 da ilan edildi Her ikisi de Osmanli Imparatorlugu nun sonuna kadar gecerliligini korumustur Kanun II Mesrutiyet doneminde cok kucuk degisikliklere ugramis ve 1946 yilina kadar kucuk degisikliklerle Turkiye Cumhuriyeti tarafindan korunmustur Kanun secim konularini ayrintili bir bicimde kapsiyordu Kanun parlamento birliklerinin buyuklugunun ve secim bolgelerinin belirlenmesini kutuklerin hazirlanmasini secim teftis kurullarinin secimini ve gorevlerini oy kullanma sartlarini kayitlarin guncellenmesi de dahil olmak uzere secimlerin nasil yurutulecegini sart kosuyordu Kanunda ayrica cezai hukumler de yer aldi Arka plan1860 yilinda bir vilayet yasasi kabul edildi Osmanli Secim Kanunu ndan once vilayet kanununda mahalle muhtari secimleri yer aliyordu Osmanli Imparatorlugu nda secimlerin 1876 da degil 1860 ta basladigi tartisilabilir Kayit koy ve mahalle muhtarlarinin ve din adamlarinin goreviydi ve bu kural Osmanli Secim Kanunu na kadar uzaniyordu Bu acidan en alt duzeyde temel secim birimi hic degismedi Secim yapisiVergi dairesine kayitli 25 yasini doldurmus tum erkekler oy kullanma hakkina sahipti Yabanci bir hukumetin himayesindekiler iflas veya mulklerinin elden cikarilmasi ile ilgili is mahkemesinde bir derece gibi muafiyetler vardi Tutuklular da oy kullanma ve adayliga kadar uzanan medeni haklarindan mahrum birakilmis olarak kabul edildi Iki asamali dolayli secim sureci vardi Her 50 000 erkek icin mecliste bir vekil vardi Milletvekili adayligi il genelinde oldu Uygun secmenler ikincil secmenleri sectiler yani iki dereceli secim her 500 birincil secmen icin bir tane ikincil secmen vardi Iki dereceli sistem kayirma iliskilerini guclendirdi ve siradan halki gercekten temsil eden adaylarin secilmesini engelledi OylamaSecim imparatorluk ve hatta vilayet capinda koordine edilmeyen kademeli ve uzun bir surecti Oylama cok uyeli cogunluk sistemine dayaniyordu Secmenler aday sayisi kadar isim yazardi Bir aday ikamet ettigi ilde veya mense ilde yarisabilirdi Oy kullanmanin gizliligi sayim ve sayimlarin guvenligi icin kurallar vardi AnalizFransiz bilim insani Raoul de la Grasserie nin secim sistemlerine iliskin ayrintili karsilastirmali calismasina gore Osmanli secim sistemi sagladigi oy hakki olcusunde cagdas Batili muadillerine gore daha avantajliydi Almanya Rusya Japonya ve Ingiltere nin cagdas secim sistemlerinin aksine farkli sosyal gruplar arasinda dagitilan yasal olarak belirlenmis bir agirlik yoktu Konuyla ilgili yayinlarHasan Kayali 1995 Elections and the Electoral Process in the Ottoman Empire 1876 1919 International Journal of Middle East Studies 34 27 265 286 Notlar Iki asamali secimler 1789 Fransiz Secim Kanunu yla karsilastirilabilirKaynakca a b c d e Kayali 1995