Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İki dereceli seçim ya da dolaylı oy sistemi, iki aşamadan oluşan ve önce ilk seçmenlerin ikinci seçmenleri, ikinci seçmenlerin de milletvekili ya da başkan gibi temsilcileri seçtiği seçim sistemidir. Dolayısıyla, tek dereceli seçimlerin aksine, seçmenler milletvekillerini ya da başkanı doğrudan seçmezler.
Geçmişte ve günümüzde uygulaması
Türkiye'de çok partili döneme geçilmeden önce, 1877-1943 yılları arasında seçimler iki dereceli olarak yapıldı. İlk defa 1946 yılında yapılan seçimlerde tek dereceli seçim sistemi uygulandı.
Günümüzde Fransa'da Senato seçimleri iki derecelidir. Senato üyeleri doğrudan halk tarafından seçilmez. Halk seçicileri seçer, bu seçiciler ise ikinci bir seçimle senatörleri seçer.Amerika Birleşik Devletleri'ndeki başkanlık seçimleri de iki derecelidir. Seçimin ilk aşamasında halk üyelerini seçer. Başkan ise, seçiciler kurulu üyelerinin salt çoğunluğunun oylarıyla seçilir.
Almanya cumhurbaşkanı da iki dereceli seçimle belirlenir. Cumhurbaşkanını seçen 'nun üyeleri, parlamento üyeleri ile partilerinin aday gösterdiği diğer seçicilerden oluşur ve yalnızca yeni cumhurbaşkanını belirlemek üzere toplanır.
Sistemle ilgili görüşler
İki dereceli sistem lehine çeşitli görüşler ileri sürülmüştür. Bu yöndeki bir görüşe göre, iki dereceli seçim sistemi, daha donanımlı ve daha ılımlı kişilerin seçilmesine yarar. Zira birinci seçmenler, kendilerinden daha bilgili ve yetenekli kişileri ikinci seçmen olarak seçecek, ikinci seçmenler de bu niteliklerinden dolayı daha iyi temsilcileri seçecektir. Diğer yandan, sistemin kimi savunucularına göre, halk doğrudan milletvekillerini seçecek olgunluğa sahip değildir ve hata yapabilir. Onların kendi çevrelerinde tanıdıkları ikinci seçmenleri, ikinci seçmenlerin de milletvekillerini seçmesi daha isabetlidir.
Öte yandan, bu sisteme getirilen eleştiriler de mevcuttur. İki dereceli sistemin demokrasiyle bağdaşmadığı görüşü bunlardan biridir. Sistemi eleştirenlerden biri olan John Stuart Mill'e göre, bu sistemde seçmenler politik fikirler ya da figürleri düşünerek değil, kendi adına hareket etme yetkisi vereceği bireye olan saygısıyla hareket edecektir. ABD'de başkanlık seçiminin iki dereceli olmasının pek çok Amerikalıyı oy hakkından mahrum ettiği de ileri sürülmüştür. Hatta Demokratların yoğun olduğu eyaletlerde Cumhuriyetçilerin, Cumhuriyetçilerin yoğun olarak yaşadığı eyaletlerde ise Demokratların "oy kullanma zahmetine katlanmalarına gerek yoktur, çünkü bulundukları eyaletlerin Seçiciler Kurulu'na seçtikleri üyelerin oyları, onların tercihlerini yansıtmayacaktır."
Kaynakça
- ^ a b c d e Gözler, Kemal (2011). "Anayasa Hukukunun Genel Teorisi: Cilt I". Ekin Basım Yayın. 22 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ocak 2017.
- ^ Aliefendioğlu, Yılmaz (2005). "Temsili Demokrasinin "Seçim" Ayağı". TBB Dergisi, Sayı 60. Türkiye Barolar Birliği. 22 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ocak 2017.
- ^ a b Alkan, Mehmet Ö. (2006). (PDF). Anayasa Yargısı Dergisi, Cilt: 23. Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2017.
- ^ Tuncer, Erol (2006). (PDF). Anayasa Yargısı Dergisi, Cilt: 23. Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi. 3 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2017.
- ^ . The Local. 16 Eylül 2014. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2017.
- ^ Gülener, Serdar (2016). "Başkanlık Sistemlerinde Denge ve Denetleme: ABD, Brezilya, Arjantin, Meksika, Şili, Güney Kore". SETA. 22 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ocak 2017.
- ^ Noack, Rick (19 Aralık 2016). "How Germany's electoral college was set up to prevent another Hitler". The Washington Post. 19 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ocak 2017.
- ^ "Almanya cumhurbaşkanını nasıl seçiyor?". Deutsche Welle. 6 Haziran 2016. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ocak 2017.
- ^ Tarr, G. Alan (2000). "Understanding State Constitutions". Princeton University Press. 22 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ocak 2017.
- ^ Katz, Richard S. (1997). "Democracy and Elections". Oxford University Press. 22 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ocak 2017.
- ^ Ball, Terence; Dagger, Richard (2016). "Political Ideologies and the Democratic Ideal". Routledge. 22 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ocak 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iki dereceli secim ya da dolayli oy sistemi iki asamadan olusan ve once ilk secmenlerin ikinci secmenleri ikinci secmenlerin de milletvekili ya da baskan gibi temsilcileri sectigi secim sistemidir Dolayisiyla tek dereceli secimlerin aksine secmenler milletvekillerini ya da baskani dogrudan secmezler Secimde oy kullanan secmenlerGecmiste ve gunumuzde uygulamasiTurkiye de cok partili doneme gecilmeden once 1877 1943 yillari arasinda secimler iki dereceli olarak yapildi Ilk defa 1946 yilinda yapilan secimlerde tek dereceli secim sistemi uygulandi Gunumuzde Fransa da Senato secimleri iki derecelidir Senato uyeleri dogrudan halk tarafindan secilmez Halk secicileri secer bu seciciler ise ikinci bir secimle senatorleri secer Amerika Birlesik Devletleri ndeki baskanlik secimleri de iki derecelidir Secimin ilk asamasinda halk uyelerini secer Baskan ise seciciler kurulu uyelerinin salt cogunlugunun oylariyla secilir Almanya cumhurbaskani da iki dereceli secimle belirlenir Cumhurbaskanini secen nun uyeleri parlamento uyeleri ile partilerinin aday gosterdigi diger secicilerden olusur ve yalnizca yeni cumhurbaskanini belirlemek uzere toplanir Sistemle ilgili goruslerIki dereceli sistem lehine cesitli gorusler ileri surulmustur Bu yondeki bir goruse gore iki dereceli secim sistemi daha donanimli ve daha ilimli kisilerin secilmesine yarar Zira birinci secmenler kendilerinden daha bilgili ve yetenekli kisileri ikinci secmen olarak sececek ikinci secmenler de bu niteliklerinden dolayi daha iyi temsilcileri sececektir Diger yandan sistemin kimi savunucularina gore halk dogrudan milletvekillerini sececek olgunluga sahip degildir ve hata yapabilir Onlarin kendi cevrelerinde tanidiklari ikinci secmenleri ikinci secmenlerin de milletvekillerini secmesi daha isabetlidir Ote yandan bu sisteme getirilen elestiriler de mevcuttur Iki dereceli sistemin demokrasiyle bagdasmadigi gorusu bunlardan biridir Sistemi elestirenlerden biri olan John Stuart Mill e gore bu sistemde secmenler politik fikirler ya da figurleri dusunerek degil kendi adina hareket etme yetkisi verecegi bireye olan saygisiyla hareket edecektir ABD de baskanlik seciminin iki dereceli olmasinin pek cok Amerikaliyi oy hakkindan mahrum ettigi de ileri surulmustur Hatta Demokratlarin yogun oldugu eyaletlerde Cumhuriyetcilerin Cumhuriyetcilerin yogun olarak yasadigi eyaletlerde ise Demokratlarin oy kullanma zahmetine katlanmalarina gerek yoktur cunku bulunduklari eyaletlerin Seciciler Kurulu na sectikleri uyelerin oylari onlarin tercihlerini yansitmayacaktir Kaynakca a b c d e Gozler Kemal 2011 Anayasa Hukukunun Genel Teorisi Cilt I Ekin Basim Yayin 22 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ocak 2017 Aliefendioglu Yilmaz 2005 Temsili Demokrasinin Secim Ayagi TBB Dergisi Sayi 60 Turkiye Barolar Birligi 22 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ocak 2017 a b Alkan Mehmet O 2006 PDF Anayasa Yargisi Dergisi Cilt 23 Turkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Ocak 2017 Tuncer Erol 2006 PDF Anayasa Yargisi Dergisi Cilt 23 Turkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi 3 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Ocak 2017 The Local 16 Eylul 2014 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Ocak 2017 Gulener Serdar 2016 Baskanlik Sistemlerinde Denge ve Denetleme ABD Brezilya Arjantin Meksika Sili Guney Kore SETA 22 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ocak 2017 Noack Rick 19 Aralik 2016 How Germany s electoral college was set up to prevent another Hitler The Washington Post 19 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ocak 2017 Almanya cumhurbaskanini nasil seciyor Deutsche Welle 6 Haziran 2016 2 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ocak 2017 Tarr G Alan 2000 Understanding State Constitutions Princeton University Press 22 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ocak 2017 Katz Richard S 1997 Democracy and Elections Oxford University Press 22 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ocak 2017 Ball Terence Dagger Richard 2016 Political Ideologies and the Democratic Ideal Routledge 22 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ocak 2017