Osmanlı İmparatorluğu'nda devlet işlerinde ve sarayda kullanılan dil Osmanlı Türkçesi olmasına karşın imparatorluğun hâkimiyeti altındaki bölgelerde diğer diller de kullanılmaktaydı. Ekalliyet kendi cemaatleri içinde kendi dillerini kullanmak konusunda serbest idi ancak hükûmet ile resmî konularda devletin resmî dili olan Osmanlı Türkçesini kullanmak zorundaydı.
Osmanlı döneminde nüfuzu yüksek olan üç dil bulunmaktaydı: Anadolu'da ve Balkanlarda halkın çoğunun konuştuğu Türkçe; yalnızca edipler tarafından kullanılan, şiir yazılan Farsça ve asıl olarak Arabistan, Kuzey Afrika, Irak, Kuveyt ve Bilad eş-şâm'da konuşulan Arapça. İçinde Arapça ve Farsçadan hem dil bilgisi kuralları hem de kelimeler içeren Osmanlı Türkçesi ise geniş Osmanlı bürokrasisi içinde resmî dil olarak kullanılmaktaydı. Osmanlı Türkçesinin yazışmalarda kullanılmaya başlanması yazılı eserlerde Arapça ve Farsça hakimiyetini azalttı ve Türkçe bilim dili oldu.
Kemal Karpat'ın 1894 tarihli okuma yazma bilmeme verilerine göre okuryazarlık oranı %55 olduğu anlaşılıyor. UNESCO tarafından yayınlanan “Okuryazar Toplum Yaratmak” isimli kitapçıkta ise 1. Dünya Savaşı öncesinde okuryazar oranı % 20 ila % 30 arasındaydı. Donald Quataert'a göre 19. yüzyıl başlarına kadar okuryazarlık oranı %2 ila %3 arasındaydı ve bu oran 19. yüzyılın sonunda ancak %15'e gelebilmişti. Bu düşük okuryazarlık oranı nedeniyle halktan bir kişi hükûmet ile resmî işlerini hâlledebilmek için arzuhâlcilere başvurmak zorunda kalıyordu. Gayrimüslim halk, kendi ailesiyle ve mahallesinde kendi dilini konuşmaktaydı. Farklı iki cemaatin bulunduğu köylerde ise genellikle birlikte yaşayan topluluklar birbirlerinin dilini konuşabilmekteydi.
İmparatorluğun son iki yüzyılında Fransızca ve İngilizce, özellikle Levant bölgesinde yaşayan Hristiyanlar arasında popülerlik kazanmıştır. Elit tabakanın çocukları okulda Fransızca öğreniyor ve Avrupa'dan gelen ürünler bir moda unsuru olarak kullanılıyordu. Özellikle Farsça, eğitimli nüfus arasında edebiyat dili olarak kullanılıyordu.Arapça ise dinî törenlerde kullanılan dil idi.
İmparatorluk sınırları içinde çok değişik dil gruplarına ait topluluklar bulunmaktaydı. Balkan Yarımadası'nda çoğunlukla Slav dilleri, Yunanca ve Arnavutça konuşulmakta, Türkçe ile Rumence azınlıklar tarafından konuşulmaktaydı. Anadolu'da ortak dil Türkçe idi ancak Rumca, Ermenice, Lazca ve Kürtçe de konuşulmaktaydı. Suriye, Irak, Arabistan, Mısır ve Kuzey Afrika'da ise halkın çoğu Arapça konuşurken elit tabaka Türkçe konuşmaktaydı. Osmanlı İmparatorluğu'nun hiçbir eyaletinde tek bir dil konuşulmamaktaydı.
Notlar
- ^ . 28 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2013.
- ^ "Language use in the Ottoman Empire and its problems, 1299-1923". 24 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2013.
- ^ . Sabah. 1 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2022.
- ^ a b Persian historiography and geography, Bertold Spuler,M. Ismail Marcinkowski, page 69, 2003
- ^ . Sabah. 2 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . Teyit.org. 9 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Osmanlı Nüfusu (1830-1914). Tarih Vakfı Yurt Yayınları. 2003. s. 449.
- ^ "Literacy for Life". Unesco Publishing. 10 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından .
- ^ "The Ottoman Empire, 1700-1922". Donald Quataert. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ Kemal H. Karpat (2002). Studies on Ottoman social and political history: selected articles and essays. Brill. s. 266. ISBN .
- ^ Imber, Colin (2002). (PDF). s. 2. 7 Nisan 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2013.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Osmanli Imparatorlugu nda devlet islerinde ve sarayda kullanilan dil Osmanli Turkcesi olmasina karsin imparatorlugun hakimiyeti altindaki bolgelerde diger diller de kullanilmaktaydi Ekalliyet kendi cemaatleri icinde kendi dillerini kullanmak konusunda serbest idi ancak hukumet ile resmi konularda devletin resmi dili olan Osmanli Turkcesini kullanmak zorundaydi Osmanli doneminde nufuzu yuksek olan uc dil bulunmaktaydi Anadolu da ve Balkanlarda halkin cogunun konustugu Turkce yalnizca edipler tarafindan kullanilan siir yazilan Farsca ve asil olarak Arabistan Kuzey Afrika Irak Kuveyt ve Bilad es sam da konusulan Arapca Icinde Arapca ve Farscadan hem dil bilgisi kurallari hem de kelimeler iceren Osmanli Turkcesi ise genis Osmanli burokrasisi icinde resmi dil olarak kullanilmaktaydi Osmanli Turkcesinin yazismalarda kullanilmaya baslanmasi yazili eserlerde Arapca ve Farsca hakimiyetini azaltti ve Turkce bilim dili oldu Mevlana nin Osmanli Turkcesi ile yazilmis bir siiri Kemal Karpat in 1894 tarihli okuma yazma bilmeme verilerine gore okuryazarlik orani 55 oldugu anlasiliyor UNESCO tarafindan yayinlanan Okuryazar Toplum Yaratmak isimli kitapcikta ise 1 Dunya Savasi oncesinde okuryazar orani 20 ila 30 arasindaydi Donald Quataert a gore 19 yuzyil baslarina kadar okuryazarlik orani 2 ila 3 arasindaydi ve bu oran 19 yuzyilin sonunda ancak 15 e gelebilmisti Bu dusuk okuryazarlik orani nedeniyle halktan bir kisi hukumet ile resmi islerini halledebilmek icin arzuhalcilere basvurmak zorunda kaliyordu Gayrimuslim halk kendi ailesiyle ve mahallesinde kendi dilini konusmaktaydi Farkli iki cemaatin bulundugu koylerde ise genellikle birlikte yasayan topluluklar birbirlerinin dilini konusabilmekteydi Imparatorlugun son iki yuzyilinda Fransizca ve Ingilizce ozellikle Levant bolgesinde yasayan Hristiyanlar arasinda populerlik kazanmistir Elit tabakanin cocuklari okulda Fransizca ogreniyor ve Avrupa dan gelen urunler bir moda unsuru olarak kullaniliyordu Ozellikle Farsca egitimli nufus arasinda edebiyat dili olarak kullaniliyordu Arapca ise dini torenlerde kullanilan dil idi Imparatorluk sinirlari icinde cok degisik dil gruplarina ait topluluklar bulunmaktaydi Balkan Yarimadasi nda cogunlukla Slav dilleri Yunanca ve Arnavutca konusulmakta Turkce ile Rumence azinliklar tarafindan konusulmaktaydi Anadolu da ortak dil Turkce idi ancak Rumca Ermenice Lazca ve Kurtce de konusulmaktaydi Suriye Irak Arabistan Misir ve Kuzey Afrika da ise halkin cogu Arapca konusurken elit tabaka Turkce konusmaktaydi Osmanli Imparatorlugu nun hicbir eyaletinde tek bir dil konusulmamaktaydi Notlar 28 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Subat 2013 Language use in the Ottoman Empire and its problems 1299 1923 24 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Subat 2013 Sabah 1 Subat 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Eylul 2022 a b Persian historiography and geography Bertold Spuler M Ismail Marcinkowski page 69 2003 Sabah 2 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Teyit org 9 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Osmanli Nufusu 1830 1914 Tarih Vakfi Yurt Yayinlari 2003 s 449 Literacy for Life Unesco Publishing 10 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan The Ottoman Empire 1700 1922 Donald Quataert 9 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Kemal H Karpat 2002 Studies on Ottoman social and political history selected articles and essays Brill s 266 ISBN 90 04 12101 3 Imber Colin 2002 PDF s 2 7 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 25 Subat 2013