Mera, otlak, meyilli, engebeli ve taban suyunun derinde olduğu yem bitkilerinin bulunduğu alanlara ve hayvancılık amacı ile kullanılan alanlara verilen addır. Çayırlara göre daha kısa boylu, seyrek otların bulunduğu meralar kaba yem alanlarıdır.
Bu topraklar hayvancılık amacıyla kullanılmaktadır. Hayvanların beslenmesinde kullanılan bu alanların erozyon üzerinde etkileri bulunmaktadır.
Engebe sebebiyle yağış sularının bir kısmı sızarak veya yüzey akışı ile kaybolmaktadır. Buraların toprakları sığ, kumlu veya çakıllı, su tutma kapasitesi düşük ve yağışlı dönem haricinde kurudur. Genellikle su, bitkiler için yeterli değildir, bitki örtüleri seyrek ve kısa boyludur, dolayısıyla açık vejetasyona sahiptirler.
Mera bozulması
Otlatma açısından değerli bitkilerin azalması, yerini değersiz bitkilerin işgal etmesine vejetasyon bozulması veya mera bozulması denilir. Bozulmanın başlıca sebepleri şunlardır:
1.Erken otlatma, 2.Aşırı otlatma, 3.Kontrolsüz otlatma, 4.Kuraklık, 5.Yabancı ot işgali, 6.Yakma
- Erken otlatma, otlatma erişkinliğine gelmeyen bitkilerin otlatılmasıdır. Bu durumda bitkiler yedek besinlerini harcadıklarından, yıl içinde cılız kalırlar.
- Aşırı otlatma, meranın bir dönemde ürettiği otun %60'tan fazlasının otlatılması durumudur. Büyümeleri için yeterli yaprak üretemeyen bitkiler zayıf kalır. Uç sıcaklık değerlerine ve kuraklığa karşı dayanıksız duruma düşer.
- Kontrolsüz otlatma, meradan yararlanma hakkı olan köylünün meraya ıslah, bakım ve koruma yapma zorunluluğu olmaması sonucu ortaya çıkar.
- Kuraklık, aşırı ve erken otlatılıp zaten zayıflamış olan meraya son darbe olur.
- Yabancı ot işgali, hayvanların yemediği otlardır. Yenilmediği için her yıl tohum verip, üreyerek yayılırlar. Mera çeşitli nedenler ile zayıf düştüğünde istilanın boyutu büyür, mera kullanılamaz hale gelir.
- Yakma, merayı işgal eden yabancı ve zararlı bitkilere ve hastalıklara karşı uygulanan iyi bir ıslah yöntemidir. Türkiye'de uygulaması yoktur. Türkiye meraları, orman yangını veya anız yangını sıçraması ile istemeden yakılabilmektedir.
Mera ıslahı
Meranın bitki kalitesinin düşmesi yararlanan hayvanların beslenmelerine olumsuz etki yapmaktadır. Bu nedenler meraların orijinal yapılarının korunması oldukça önemlidir. Meraların bozulmasının bir sebebi uzun süre tek tip hayvan otlatılmasıdır. Aynı tür hayvanlar sürekli belli bitkileri tercih etmesi, bir kısmını da yememesi meranın yapısını bozmaktadır. Fazla tüketilen bitkilerin varlığı gerilerken, tercih edilmeyen zararlı veya istilacı bitkiler merayı işgal etmektedir. Bozulan meraların ıslahında kullanılan başlıca yöntemler; havalandırma, gübreleme, herbisit uygulama, yakma, drenaj, sulama ve otlatma sisteminin düzenlenmesidir.
Keçilerin ormanlara zarar verdiği düşüncesiyle sayılarının azaltılması da meralardaki bazı zararlı bitkilerin yayılmasına neden olmuştur. Köygöçüren, sarı peygamber çiçeği, yabani gül, katırtırnağı, kuzukulağı, yabani böğürtlen keçilerin tercih ettiği türler iken, keçilerin azalması ile meraları işgal etmeye başlamıştır. Keçilerin sığırlar ile birlikte sürekli olarak merada bulundurulması yabancı/zararlı/istilacı türlerin baskılanması için faydalıdır.
Meraların Hukuki Niteliği ve Mülkiyet Durumu
Meralar, Devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. Bunlar, devletin yönetimi altındadır. Mera, yaylak ve kışlakla kamu malı niteliğindeki alanlardır. Bunlar Osmanlı hukukundaki metruk arazinin bir türüdür.
Mera, yaylak ve kışlakların ada ve parsel numarası bulunmaktadır. Ancak bunlar tapu siciline kaydedilmezler. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 16. maddesine göre mera, yaylak, kışlak, otlak, harman ve panayır yerleri gibi paralı veya parasız kamunun yararlanmasına tahsis edildiği veya kamunun kadimden beri yararlandığı belgelerle veya bilirkişi veya tanık beyanı ile ispat edilen orta malı taşınmaz mallar sınırlandırılır, parsel numarası verilerek yüzölçümü hesaplanır ve bu gibi taşınmaz mallar özel siciline yazılır.
Meraların Kullanım Hakkı
Bu yerler tapu siciline de tescil edilmezler. 4342 sayılı Kanun’un 4. maddesine göre mera, yaylak ve kışlakların kullanma hakkı bir veya birden çok köy veya belediyeye aittir. Evvelce çeşitli kanunlar uyarınca yapılmış olan tahsislere ve teessüs etmiş teamüllere göre; mera, yaylak ve kışlakların köy veya belediye halkı tarafından kullanılmasına devam olunur. Yani mera arazisinin yönetimi devlete ait olmakla birlikte kullanma hakkı bir veya birden çok köy veya belediyeye aittir.
Mera türleri
Oluşum şekline göre meralar:
- Doğal meralar: İklim, toprak ve beşeri şartlardan dolayı orman oluşamayan alanlardır. Doğal şartlara bağlı olarak oluşmuşlardır.
- Yapay meralar: İnsan müdahalesi ile oluşan meralardır. Toprak işlenir, bölge şartlarına uygun mera bitkileri tohumlarının karışımı ekilir. Gerektiğinde sulama ve gübreleme yapılır. Hayvan otlatarak veya otu biçilerek yararlanılır.
Bulunduğu yere göre meralar
- Taban mera: Yeraltı suyu yüksek, düzlük alanlardır. Otlar sık ama kısa boyludur.
- Dağ merası: Dağ yamacı veya tepelerde oluşan meralardır. Eğimli arazilerdeki kısa boylu seyrek bitkiler bulunur. Koyun ve keçi otlatmaya uygundur.
- Alpin meralar: Yüksek dağların üzerinde oluşmuştur. ve otlatma süresi kısıtlıdır. Koyun otlatmaya uygun bu mera türüne yaylalar örnektir.
- Anız merası: Hasattan sonra hayvanlar tarlada kalan kuru sap, yapraklar ve tahıl artıkları yerler. Mera benzeri otlatılan bu alanlar anız merası denilir. Hayvanlar tahıl anızı bulunan bir hektarlık araziden 200–250 kg kuru yemden yararlanabilir.
- Nadas merası: Nadas tarlaları ekilmediği zaman içinde çıkan yabani otlar hayvanlara otlatılır. Normalde çiftçinin toprağın nem ve besin ögelerinin azalmaması için bu otlarla savaşıp yok etmesi gerekmektedir. Bu işlemler yapılamadığından, özellikle diğer otlakların kuruduğu yaz mevsiminde nadas tarlaları otları hayvanlar için beğenilerek tüketilir.
Yararlanan hayvan cinsine göre meralar
- Koyun meraları: Yağışların az, hafif engebeli, az meyilli bu araziler koyun otlatmada kullanılır. Türkiye'nin İç, Doğu ve Güneydoğu Anadolu meraları örnektir.
- Sığır meraları: Koyun meralarına göre daha sık ve uzun otlar bulunan meralardır, genellikle sığırlar otlatılır. Yılın bir bölümü nemli olan alanlarda, örneğin Doğu Anadolu'da bu meralar yaygındır.
Mülkiyet Durumuna Göre Meralar
Türk hukukunda meralar mülkiyet durumuna göre, devletin hüküm ve tasarrufu altındaki meralar ve özel mülkiyette bulunan meralar olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
- devletin hüküm ve tasarrufu altındaki meralar: Türkiye'de bulunan meraların büyük bir kısmı bu statüdedir. 4342 sayılı Mera Kanunu 26 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .'nun 4. maddesine göre meralar, devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. yani bunlar, devletin yönetimi altındadır. Mera, yaylak ve kışlaklar; özel mülkiyete geçirilemez, amacı dışında kullanılamaz, zaman aşımı uygulanamaz, sınırları daraltılamaz.
- özel mülkiyette bulunan meralar: Bunlar gerçek ve tüzel kişilerin mülkiyetinde bulunan meralardır.
Kaynakça
- ^ a b (PDF). bingol.edu.tr. 19 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2020.
- ^ EKİZ, Prof.Dr.Hayrettin (2017). "ÇAYIR VE MERA YÖNETİMİ" (PDF). acikders.ankara.edu.tr. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 28 Şubat 2020.
- ^ a b Uzun, Ferat; Garipoğlu, Ali Vaiz; Dönmez, Hasan Beytullah (2015). . Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi. 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2020.
- ^ a b tarafından, Suat Şimşek (4 Mayıs 2020). . Gayrimenkul Mevzuatı. 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2022.
- ^ a b EKİZ, Prof. Dr. Hayrettin; SANCAK, Prof. Dr. Cengiz. "Tarla Bitkileri". Anadolu Üniversitesi. s. 198. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mart 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mera otlak meyilli engebeli ve taban suyunun derinde oldugu yem bitkilerinin bulundugu alanlara ve hayvancilik amaci ile kullanilan alanlara verilen addir Cayirlara gore daha kisa boylu seyrek otlarin bulundugu meralar kaba yem alanlaridir Inekler merada otlarken Bu topraklar hayvancilik amaciyla kullanilmaktadir Hayvanlarin beslenmesinde kullanilan bu alanlarin erozyon uzerinde etkileri bulunmaktadir Engebe sebebiyle yagis sularinin bir kismi sizarak veya yuzey akisi ile kaybolmaktadir Buralarin topraklari sig kumlu veya cakilli su tutma kapasitesi dusuk ve yagisli donem haricinde kurudur Genellikle su bitkiler icin yeterli degildir bitki ortuleri seyrek ve kisa boyludur dolayisiyla acik vejetasyona sahiptirler Mera bozulmasiOtlatma acisindan degerli bitkilerin azalmasi yerini degersiz bitkilerin isgal etmesine vejetasyon bozulmasi veya mera bozulmasi denilir Bozulmanin baslica sebepleri sunlardir 1 Erken otlatma 2 Asiri otlatma 3 Kontrolsuz otlatma 4 Kuraklik 5 Yabanci ot isgali 6 Yakma Erken otlatma otlatma eriskinligine gelmeyen bitkilerin otlatilmasidir Bu durumda bitkiler yedek besinlerini harcadiklarindan yil icinde ciliz kalirlar Asiri otlatma meranin bir donemde urettigi otun 60 tan fazlasinin otlatilmasi durumudur Buyumeleri icin yeterli yaprak uretemeyen bitkiler zayif kalir Uc sicaklik degerlerine ve kurakliga karsi dayaniksiz duruma duser Kontrolsuz otlatma meradan yararlanma hakki olan koylunun meraya islah bakim ve koruma yapma zorunlulugu olmamasi sonucu ortaya cikar Kuraklik asiri ve erken otlatilip zaten zayiflamis olan meraya son darbe olur Yabanci ot isgali hayvanlarin yemedigi otlardir Yenilmedigi icin her yil tohum verip ureyerek yayilirlar Mera cesitli nedenler ile zayif dustugunde istilanin boyutu buyur mera kullanilamaz hale gelir Yakma merayi isgal eden yabanci ve zararli bitkilere ve hastaliklara karsi uygulanan iyi bir islah yontemidir Turkiye de uygulamasi yoktur Turkiye meralari orman yangini veya aniz yangini sicramasi ile istemeden yakilabilmektedir Mera islahiMeranin bitki kalitesinin dusmesi yararlanan hayvanlarin beslenmelerine olumsuz etki yapmaktadir Bu nedenler meralarin orijinal yapilarinin korunmasi oldukca onemlidir Meralarin bozulmasinin bir sebebi uzun sure tek tip hayvan otlatilmasidir Ayni tur hayvanlar surekli belli bitkileri tercih etmesi bir kismini da yememesi meranin yapisini bozmaktadir Fazla tuketilen bitkilerin varligi gerilerken tercih edilmeyen zararli veya istilaci bitkiler merayi isgal etmektedir Bozulan meralarin islahinda kullanilan baslica yontemler havalandirma gubreleme herbisit uygulama yakma drenaj sulama ve otlatma sisteminin duzenlenmesidir Kecilerin ormanlara zarar verdigi dusuncesiyle sayilarinin azaltilmasi da meralardaki bazi zararli bitkilerin yayilmasina neden olmustur Koygocuren sari peygamber cicegi yabani gul katirtirnagi kuzukulagi yabani bogurtlen kecilerin tercih ettigi turler iken kecilerin azalmasi ile meralari isgal etmeye baslamistir Kecilerin sigirlar ile birlikte surekli olarak merada bulundurulmasi yabanci zararli istilaci turlerin baskilanmasi icin faydalidir Meralarin Hukuki Niteligi ve Mulkiyet DurumuMeralar Devletin hukum ve tasarrufu altindadir Bunlar devletin yonetimi altindadir Mera yaylak ve kislakla kamu mali niteligindeki alanlardir Bunlar Osmanli hukukundaki metruk arazinin bir turudur Mera yaylak ve kislaklarin ada ve parsel numarasi bulunmaktadir Ancak bunlar tapu siciline kaydedilmezler 3402 sayili Kadastro Kanunu nun 16 maddesine gore mera yaylak kislak otlak harman ve panayir yerleri gibi parali veya parasiz kamunun yararlanmasina tahsis edildigi veya kamunun kadimden beri yararlandigi belgelerle veya bilirkisi veya tanik beyani ile ispat edilen orta mali tasinmaz mallar sinirlandirilir parsel numarasi verilerek yuzolcumu hesaplanir ve bu gibi tasinmaz mallar ozel siciline yazilir Meralarin Kullanim HakkiBu yerler tapu siciline de tescil edilmezler 4342 sayili Kanun un 4 maddesine gore mera yaylak ve kislaklarin kullanma hakki bir veya birden cok koy veya belediyeye aittir Evvelce cesitli kanunlar uyarinca yapilmis olan tahsislere ve teessus etmis teamullere gore mera yaylak ve kislaklarin koy veya belediye halki tarafindan kullanilmasina devam olunur Yani mera arazisinin yonetimi devlete ait olmakla birlikte kullanma hakki bir veya birden cok koy veya belediyeye aittir Mera turleriYedigoller yakini yuksek rakimli alpin mera 1700 m Olusum sekline gore meralar Dogal meralar Iklim toprak ve beseri sartlardan dolayi orman olusamayan alanlardir Dogal sartlara bagli olarak olusmuslardir Yapay meralar Insan mudahalesi ile olusan meralardir Toprak islenir bolge sartlarina uygun mera bitkileri tohumlarinin karisimi ekilir Gerektiginde sulama ve gubreleme yapilir Hayvan otlatarak veya otu bicilerek yararlanilir Bulundugu yere gore meralar Taban mera Yeralti suyu yuksek duzluk alanlardir Otlar sik ama kisa boyludur Dag merasi Dag yamaci veya tepelerde olusan meralardir Egimli arazilerdeki kisa boylu seyrek bitkiler bulunur Koyun ve keci otlatmaya uygundur Alpin meralar Yuksek daglarin uzerinde olusmustur ve otlatma suresi kisitlidir Koyun otlatmaya uygun bu mera turune yaylalar ornektir Aniz merasi Hasattan sonra hayvanlar tarlada kalan kuru sap yapraklar ve tahil artiklari yerler Mera benzeri otlatilan bu alanlar aniz merasi denilir Hayvanlar tahil anizi bulunan bir hektarlik araziden 200 250 kg kuru yemden yararlanabilir Nadas merasi Nadas tarlalari ekilmedigi zaman icinde cikan yabani otlar hayvanlara otlatilir Normalde ciftcinin topragin nem ve besin ogelerinin azalmamasi icin bu otlarla savasip yok etmesi gerekmektedir Bu islemler yapilamadigindan ozellikle diger otlaklarin kurudugu yaz mevsiminde nadas tarlalari otlari hayvanlar icin begenilerek tuketilir Yararlanan hayvan cinsine gore meralar Koyun meralari Yagislarin az hafif engebeli az meyilli bu araziler koyun otlatmada kullanilir Turkiye nin Ic Dogu ve Guneydogu Anadolu meralari ornektir Sigir meralari Koyun meralarina gore daha sik ve uzun otlar bulunan meralardir genellikle sigirlar otlatilir Yilin bir bolumu nemli olan alanlarda ornegin Dogu Anadolu da bu meralar yaygindir Mulkiyet Durumuna Gore Meralar Turk hukukunda meralar mulkiyet durumuna gore devletin hukum ve tasarrufu altindaki meralar ve ozel mulkiyette bulunan meralar olmak uzere ikiye ayrilmaktadir devletin hukum ve tasarrufu altindaki meralar Turkiye de bulunan meralarin buyuk bir kismi bu statudedir 4342 sayili Mera Kanunu 26 Eylul 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde nun 4 maddesine gore meralar devletin hukum ve tasarrufu altindadir yani bunlar devletin yonetimi altindadir Mera yaylak ve kislaklar ozel mulkiyete gecirilemez amaci disinda kullanilamaz zaman asimi uygulanamaz sinirlari daraltilamaz ozel mulkiyette bulunan meralar Bunlar gercek ve tuzel kisilerin mulkiyetinde bulunan meralardir Kaynakca a b PDF bingol edu tr 19 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 29 Subat 2020 EKIZ Prof Dr Hayrettin 2017 CAYIR VE MERA YONETIMI PDF acikders ankara edu tr 22 Mart 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 28 Subat 2020 a b Uzun Ferat Garipoglu Ali Vaiz Donmez Hasan Beytullah 2015 Uluslararasi Tarim ve Yaban Hayati Bilimleri Dergisi 29 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Subat 2020 a b tarafindan Suat Simsek 4 Mayis 2020 Gayrimenkul Mevzuati 6 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Eylul 2022 a b EKIZ Prof Dr Hayrettin SANCAK Prof Dr Cengiz Tarla Bitkileri Anadolu Universitesi s 198 22 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mart 2020