Küresel Uyumlaştırma Sistemi GHS Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals Birleşmiş

Küresel Uyumlaştırma Sistemi (GHS = Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals) Birleşmiş Milletler tarafından, tehlikeli kimyasalları aynı şekilde sınıflandırılması ve etiketlenmesi için geliştirilmiş bir sistemdir. 1 Haziran 2015 yılı itibarıyla sadece GHS sistemi kullanılacaktır.
Bu sistemde eski AB sınıflandırma direktiflerinde geçen R-ibarelerinin (Risk Phrases) yerini Tehlike Cümleleri/Zarar ifadeleri (H-İfadeleri/H-İbareleri: Hazard Statements) ve S-ibarelerinin (Safety Phrases) yerini Önlem Cümleleri/Önlem İfadeleri (P-İfadeleri/P-İbareleri: Precautionary Statements) alacaktır.

GHS'de kullanılan H ve P İbarelerinin Anlamları

Tehlike İfadeleri

H200 Serisi: Fiziksel zarar ifadeleri ve kodları

H200Kararsız patlayıcı.
H201Patlayıcı; kütlesel patlama zararı.
H202Patlayıcı; ciddi yansıtım zararı.
H203Patlayıcı; yangın, patlama veya yansıtım zararı.
H204Yangın veya yansıtım zararı.
H205Yangında kütlesel patlamaya yol açabilir.
H220Aşın alevlenir gaz.
H221Alevlenir gaz.
H222Aşın alevlenir aerosol.
H223Alevlenir aerosol.
H224Aşın alevlenir sıvı ve buhar.
H225Kolay alevlenir sıvı ve buhar.
H226Alevlenir sıvı ve buhar.
H228Alevlenir katı.
H240Isıtma patlamaya yol açabilir.
H241Isıtma yangına veya patlamaya yol açabilir.
H242Isıtma yangına yol açabilir.
H250Hava ile temas ettiğinde ani yangınlara yol açabilir.
H251Kendiliğinden ısınır; alev alabilir.
H252Büyük miktarlarda kendiliğinden ısınır; yangına yol açabilir.
H260Su ile temas ettiğinde kendiliğinden tutuşabilen yanıcı gazlar yayar.
H261Su ile temas ettiğinde yanıcı gazlar yayar.
H270Yangına yol açabilir veya yangını şiddetlendirebilir; oksitleyici.
H271Yangına veya patlamaya yol açabilir; güçlü oksitleyici.
H272Yangını güçlendirebilir; oksitleyici.
H280Basınçlı gaz içerir; ısıtıldığında patlayabilir.
H281Soğutulmuş gaz içerir; soğuktan yanma veya yaralanmalara yol açabilir.
H290Metalleri aşındırabilir.

H300 Serisi: Sağlığa ilişkin zarar ifadeleri ve kodları

H300Yutulması halinde öldürücüdür.
H301Yutulması halinde toksiktir.
H302Yutulması halinde zararlıdır.
H304Solunum yoluna nüfuzu ve yutulması halinde öldürücüdür.
H310Cilt ile teması halinde öldürücüdür.
H311Cilt ile teması halinde toksiktir.
H312Cilt ile teması halinde zararlıdır.
H314Ciddi cilt yanıklarına ve göz hasarına yol açar.
H315Cilt tahrişine yol açar.
H317Alerjik cilt reaksiyonlarına yol açar.
H318Ciddi göz hasarına yol açar.
H319Ciddi göz tahrişine yol açar.
H330Solunması halinde öldürücüdür.
H331Solunması halinde toksiktir.
H332Solunması halinde zararlıdır.
H334Solunması halinde nefes alma zorlukları, astım nöbetleri veya alerjiye yol açabilir.
H335Solunum yolu tahrişine yol açabilir.
H336Rehavete veya baş dönmesine yol açabilir.
H340Genetik hasara yol açabilir.
H341Genetik hasara yol açma şüphesi var.
H350Kansere yol açabilir.
H351Kansere yol açma şüphesi var.
H360Doğmamış çocukta hasara yol açabilir veya üremeye zarar verebilir.
H361Doğmamış çocukta hasara yol açma veya üremeye zarar verme şüphesi var.
H362Emzirilen çocuğa zarar verebilir.
H370Organlarda hasara yol açar.
H371Organlarda hasara yol açabilir.
H372Uzun süreli veya tekrarlı maruz kalma sonucu organlarda hasara yol açar.
H373Uzun süreli veya tekrarlı maruz kalma sonucu organlarda hasara yol açabilir .
H300+H310Yutulması halinde veya ciltle teması halinde öldürücüdür.
H300+H330Yutulduğunda veya solunduğunda öldürücüdür.
H310+H330Ciltle temas ettiğinde veya solunduğunda öldürücüdür.
H300+H310+H330Yutulduğunda, ciltle temas ettiğinde veya solunduğunda öldürücüdür.
H301+H311Yutulması halinde veya ciltle teması halinde toksiktir.
H301+H331Yutulduğunda veya solunduğunda toksiktir.
H311+H331Ciltle temas ettiğinde veya solunduğunda toksiktir.
H301 +H311+H331Yutulduğunda, ciltle temas ettiğinde veya solunduğunda toksiktir.
H302+H312Yutulması halinde veya ciltle teması halinde zararlıdır.
H302+H332Yutulduğunda veya solunduğunda zararlıdır.
H312+H332Ciltle temas ettiğinde veya solunduğunda zararlıdır.
H302+H312+H332Yutulduğunda, ciltle temas ettiğinde veya solunduğunda zararlıdır.
H350İSoluma ile kansere yol açabilir.
H360FÜremeye zarar verebilir.
H360DDoğmamış çocukta hasara yol açabilir.
H361fÜremeye zarar verme şüphesi var.
H361dDoğmamış çocukta hasara yol açma şüphesi var.
H360FDÜremeye zarar verebilir. Doğmamış çocukta hasara yol açabilir.
H361fdÜremeye zarar verme şüphesi var. Doğmamış çocukta hasara yol açma şüphesi var.
H360FdÜremeye zarar verebilir. Doğmamış çocukta hasara yol açma şüphesi var.
H360DfDoğmamış çocukta hasara yol açabilir. Üremeye zarar verme şüphesi var.

H400 Serisi: Çevresel zarar ifadeleri ve kodları

H400Sucul ortamda çok toksiktir.
H410Sucul ortamda uzun süre kalıcı, çok toksik etki.
H411Sucul ortamda uzun süre kalıcı, toksik etki.
H412Sucul ortamda uzun süre kalıcı, zararlı etki.
H413Sucul ortamda uzun süre kalıcı, zararlı etki yapabilir.

İlave zarar ifadeleri ve kodları

Avrupa Birliğinde ayrıca aşağıdaki diğer H ifadeleri kullanılır.

Fiziksel özellikler

EUH001Kuru haldeyken patlayıcıdır.
EUH006Hava ile teması halinde ve havasız ortamda patlayıcıdır.
EUH014Su ile şiddetli tepkime verir.
EUH018Kullanım sırasında alevlenen/patlayan buhar-hava karışımı oluşturabilir.
EUH019Patlayıcı peroksitler oluşturabilir.
EUH044Kapalı ortamda ısıtıldığında patlama riski var.

Sağlığa ilişkin özellikler

EUH029Su ile temasında toksik gaz çıkarır.
EUH031Asitlerle temasında toksik gaz çıkarır.
EUH032Asitlerle temasında çok toksik gaz çıkarır.
EUH066Tekrarlı maruz kalmalarda ciltte kuruluğa ve çatlaklara neden olabilir.
EUH070Gözle teması halinde toksiktir.
EUH071Solunum yolunda aşınmaya yol açar.

Bazı karışımlara ilişkin ilave etiket unsurları/bilgileri

EUH 201/201AKurşun içerir. Çocuklar tarafından çiğnenebilecek veya emilebilecek yüzeyler üzerinde kullanılmamalıdır.

Dikkat! Kurşun içerir.

EUH202Siyanoakrilat. Tehlikelidir. Cildi ve gözleri saniyeler içinde yapıştırır. Çocukların erişiminden uzak tutun.
EUH203Krom (VI) içerir. Alerjik reaksiyonlara neden olabilir.
EUH204İzosiyanat içerir. Alerjik reaksiyonlara yol açabilir.
EUH205Epoksi bileşenleri içerir. Alerjik reaksiyonlara yol açabilir.
EUH206Dikkat! Diğer ürünlerle birlikte kullanmayın. Tehlikeli gazlar açığa çıkarabilir (klorür).
EUH207Dikkat! Kadmiyum içerir. Kullanım esnasında tehlikeli dumanlar ortaya çıkar. İmalatçı tarafından sağlanan bilgilere başvurun. Güvenlik talimatlarına uyun.
EUH208(Hassaslaştırıcı maddenin ismi) içerir. Alerjik reaksiyona yol açabilir.”
EUH209/209AKullanım esnasında çok alevlenir hale gelebilir. Kullanım esnasında alevlenir hale gelebilir.
EUH210Talep halinde güvenlik bilgi formu sağlanabilir.
EUH401insan sağlığına ve çevreye yönelik riskleri önlemek için, kullanma talimatlarına uyun.

Önlem İfadeleri

P100 Serisi: Genel amaçlı önlem ifadeleri ve kodları

P101Tıbbi tavsiye gerekiyorsa, ambalajı veya etiketi saklayın.
P102Çocukların erişemeyeceği yerde saklayın.
P103Kullanmadan önce etiketi okuyun.

P200 Serisi: Tedbir amaçlı önlem ifadeleri ve kodları

P201Kullanmadan önce özel talimatları okuyun.
P202Bütün önlem ifadeleri okunup anlaşılmadan elleçlemeyin.
P210Isıdan/kıvılcımdan/alevden/sıcak yüzeylerden uzak tutun. - Sigara içilmez.
P211Aleve veya diğer ateş kaynaklarına doğru püskürtmeyin.
P220Kıyafetlerden/.. ./yanıcı malzemelerden uzak tutun/saklayın.
P221Yanıcılarla/... karışmasını önleyici her türlü önlemi alın.
P222Hava ile temasına izin vermeyin.
P223Şiddetli tepkime ve alevlenme olasılığından dolayı, su ile herhangi olası temasından kaçının.
P230... ile ıslak tutun.
P231Asal gaz ile elleçleyin.
P232Nemden koruyun.
P233Kabı sıkıca kapalı tutun.
P234Sadece orijinal kabında saklayın.
P235Soğuk tutun.
P240Kabı ve alıcı ekipmanı toprağa oturtun/bağlayın.
P241Patlamaya dayanıklı elektrikli/havalandırma/tutuşturucu/.../malzeme kullanın.
P242Sadece ateş almayan aletler kullanın.
P243Statik boşalmaya karşı önleyici tedbirler alın.
P244Kısma vanalarını gres ve yağdan uzak tutun.
P250Öğütme/şok/.../sürtünmeye maruz bırakmayın.
P251Basınçlı kap: Kullanımdan sonra bile delmeyin veya yakmayın.
P260Tozunu/dumanını/gazını/sisini/buharını/spreyini solumayın.
P261Tozunu/dumanını/gazını/sisini/buharını/spreyini solumaktan kaçının.
P262Gözle, ciltle veya kıyafetle temas ettirmeyin.
P263Hamilelikte/anne sütü verirken temastan kaçının.
P264Elleçlemeden sonra ... ile iyice yıkayın.
P270Bu ürünü kullanırken hiçbir şey yemeyin, içmeyiniz veya sigara içmeyin.
P271Sadece dışarıda veya iyi havalandırılan bir alanda kullanın.
P272Kirlenmiş kıyafetleri işyeri dışına çıkarmayın.
P273Çevreye verilmesinden kaçının.
P280Koruyucu eldiven/koruyucu kıyafet/göz koruyucu/yüz koruyucu kullanın.
P281Kişisel koruyucu ekipman kullanın.
P282Soğuk geçirmez eldiven/yüz kalkanı/göz koruyucu kullanın.
P283Ateş/alev dayanıklı/geciktirici kıyafet giyin.
P284Solunum koruyucu giyin.
P285Yetersiz havalandırma varsa, solunum koruyucu giyin.
P231+P232Asal gazla elleçleyin. Nemden koruyun.
P235+P410Soğuk saklayın. Güneş ışığından koruyun.

P300 Serisi: Müdahale amaçlı önlem ifadeleri ve kodları

P301Yutulması halinde:
P302Cildin üzerinde olması halinde:
P303Cildin(veya saçın) üzerinde olması halinde:
P304Solunması halinde:
P305Gözle teması halinde:
P306Giysi ile teması halinde:
P307Maruz kalınma halinde:
P308Maruz kalınma veya etkileşme halinde:
P309Maruz kalınma veya kendini kötü hissetme halinde:
P310Hemen ZEHİR MERKEZİNİ veya doktoru/hekimi arayın.
P311ZEHİR MERKEZİNİ veya doktoru/hekimi arayın.
P312Kendinizi iyi hissetmezseniz, ZEHİR MERKEZİNİ veya doktoru/hekimi arayın.
P313Tıbbi tavsiye alın/doktorunuza başvurun.
P314Kendinizi iyi hissetmezseniz, tıbbi tavsiye/müdahale alınız.
P315Hemen tıbbi tavsiye/müdahale alın.
P320Özel acil müdahale gerekli (etikete bakın)
P321Özel müdahale gerekli (etikete bakın)
P322Özel önlemler (etikete bakın)
P330Ağzınızı çalkalayın.
P331Kustur MAYIN.
P332Cilt tahrişi oluşması halinde:
P333Cilt tahrişi veya pişik oluşması halinde:
P334Soğuk suya batırın veya ıslak bandaja sarın.
P335Ciltte kalan parçalan temizleyin.
P336Donmuş kısımları ılık su ile eritin. Etkilenmiş alanı silmeyin.
P337Göz tahrişinin geçmemesi halinde:
P338Kontakt lens, varsa ve çıkarması kolaysa, çıkarın. Sürekli çalkalayın.
P340Maruz kalan kişiyi açık havaya çıkarın ve rahat nefes alabileceği pozisyonda olmasını sağlayın.
P341Nefes almakta güçlük çekiyorsa, maruz kalan kişiyi açık havaya çıkarın ve rahat nefes alabileceği pozisyonda olmasını sağlayın.
P342Solunum bulgularının görülmesi halinde:
P350Bol sabun ve su ile iyice yıkayın.
P351Su ile birkaç dakika dikkatlice durulayın.
P352Bol sabun ve su ile yıkayın.
P353Cildinizi su/duş ile durulayın.
P360Kirlenmiş giysi ve cildinizi, giysilerinizi çıkarmadan önce bol su ile hemen durulayın.
P361Kirlenmiş tüm giysilerinizi hemen kaldırın/çıkarın.
P362Kirlenmiş giysilerinizi çıkarın ve yeniden kullanmadan önce yıkayın.
P363Kirlenmiş giysilerinizi yeniden kullanmadan önce yıkayın.
P370Yangın çıkması durumunda:
P371Büyük yangın ve büyük miktarlar durumunda:
P372Yangın durumunda patlama riski.
P373Yangın patlayıcılara ulaştığında, yangına MÜDAHALE ETMEYİN.
P374Yangına makul bir mesafeden normal önlemler alarak müdahale edin.
P375Patlama riskine karşı yangına uzaktan müdahale edin.
P376Güvenli ise sızıntıyı durdurun.
P377Gaz sızıntısına bağlı yangın: Sızıntı güvenli olarak durdurulmadan söndürmeyin.
P378Söndürme için ... kullanın.
P380Alanı boşaltın.
P381Güvenli ise tüm tutuşturucu kaynaklarını ortadan kaldırın.
P390Maddi hasarı önlemek için sıvı döküntüleri temizleyin.
P391Döküntüleri toplayın.
P301+P310YUTULDUĞUNDA: ZEHİR MERKEZİNİ veya doktoru/hekimi arayın.
P301+P312YUTULDUĞUNDA: kendinizi iyi hissetmiyorsanız ZEHİR MERKEZİNİ veya doktoru/hekimi arayın.
P301+P330+P331YUTULDUĞUNDA: ağzınızı durulayın. istifra etmeye ÇALIŞMAYIN.
P302+P334DERİ İLE TEMAS HALİNDE İSE: Soğuk suya daldırın/ıslak bezlerle sarın.
P302+P350DERİ İLE TEMAS HALİNDE İSE: Bol sabun ve su ile iyice yıkayın.
P302+P352DERİ İLE TEMAS HALİNDE İSE: Bol sabun ve su ile yıkayın.
P303+P361+P353DERİ (veya saç) İLE TEMAS HALİNDE İSE: Kirlenmiş tüm giysilerinizi hemen kaldırın/çıkartın. Cildinizi su/duş ile durulayın.
P304+P340SOLUNDUĞUNDA: Nefes alıp vermesi zorlaşmış ise, Kurbanı temiz havaya çıkartın ve kolay biçimde nefes alması için rahat bir pozisyonda tutun.
P304+P341SOLUNDUĞUNDA: Nefes alıp vermesi zorlaşmış ise, Kurbanı temiz havaya çıkartın ve kolay biçimde nefes alması için rahat bir pozisyonda tutun.
P305+P351+P338GÖZ İLE TEMASI HALİNDE: Su ile birkaç dakika dikkatlice durulayın. Takılı ve yapması kolaysa, kontak lensleri çıkartın. Durulamaya devam edin.
P306+P360GİYSİ İLE TEMASI HALİNDE: Kirlenmiş giysi ve cildinizi, giysilerinizi çıkarmadan önce bol su ile hemen durulayın.
P307+P311Maruz kalınma halinde: ZEHİR MERKEZİNİ veya doktoru/hekimi arayın.
P308+P313Maruz kalınma veya etkileşme halinde İSE: Tıbbi yardım/bakım alın.
P309+P311Maruz kalınma veya kendini iyi hissetmeme halinde: ZEHİR MERKEZİNİ veya doktoru/hekimi arayın.
P332+P313Ciltte tahriş söz konusu ise: Tıbbi yardım/müdahale alın.
P333+P313Ciltte tahriş veya kaşıntı söz konusu ise: Tıbbi yardım/müdahale alın.
P335+P334Parçacıkları cildinizden hafifçe temizleyin. Soğuk suya daldırın/ıslak bezlerle sarın.
P337+P313Göz tahrişi kalıcı ise: Tıbbi yardım/bakım alın.
P342+P311Solunum bulguları gösterirse: ZEHİR MERKEZİNİ veya doktoru/hekimi arayın.
P370+P376Yangın durumunda: Güvenli ise sızıntıyı durdurun.
P370+P378Yangın durumunda: Söndürme için ... kullanın, (uygun malzeme üretici tarafından belirtilir).
P370+P380Yangın durumunda: Alanı boşaltın.
P370+P380+P375Yangın durumunda: Alanı boşaltın. Patlama riskine karşı yangınla uzaktan savaşın.
P371+P380+P375Büyük yangın ve büyük miktarlar durumunda: Tahliye alanı. Patlama riskine karşı yangına uzaktan müdahale edin.

400 Serisi: Depolama ile ilgili önlem ifadeleri ve kodları

P401... depolayın, (üretici tarafından belirtilir).
P402Kuru yerde depolayın.
P403İyi havalandırılan yerde depolayın.
P404Kapalı kapta saklayın.
P405Kilit altında saklayın.
P406Aşındırıcılara karşı dayanıklı/dayanıklı bir iç astara sahip ... kapta depolayın.
P407Yığınlar/paletler arasında hava boşluğu temin edin.
P410Güneş ışığından koruyun.
P411... °C/... °F aşmayacak sıcaklıklarda depolayın.
P41250 °C/122 °F aşan sıcaklıklara maruz bırakmayın.
P413... °C/... °F aşmayacak sıcaklıklarda ... kg/... lbs’den büyük kütle miktarları halinde depolayın.
P420Diğer malzemelerden uzakta depolayın.
P422İçindekileri ... altında depolayın.
P402+P404Kuru alanda depolayanız. Kapalı bir kapta depolayın.
P403+P233İyi havalandırılmış bir alanda depolayanız. Kabı sıkıca kapalı tutun.
P403+P235İyi havalandırılmış bir alanda depolayan. Soğuk tutun.
P410+P403Güneş ışığından koruyun. İyi havalandırılmış bir alanda depolayın.
P410+P412Güneş ışığından koruyun. 50 °C/122 °F aşan sıcaklıklara maruz bırakmayın.
P411+P235... °C/... °F aşmayacak sıcaklıklarda depolayın. Soğuk tutun.

500 Serisi: Bertaraf amaçlı önlem ifadeleri ve kodları

P501İçeriği/kabı ... bertaraf edin.
P502Geri dönüşüm/ Geri kazanım için üreticinizden/tedarikçinizden bilgi talep edin.

Kaynakça

Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (Second revised bas.), New York and Geneva: United Nations, 2007, ISBN , ST/SG/AC.10/30/Rev.2, 20 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 22 Mart 2013 ("GHS Rev.2")
"Regulation (EC) No 1272/2008 of the European Parliament and of the Council of 16 December 2008 on classification, labelling and packaging of substances and mixtures, amending and repealing Directives 67/548/EEC and 1999/45/EC, and amending Regulation (EC) No 1907/2006", , L353, ss. 1-1355, 31 Aralık 2008, 10 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 22 Mart 2013 (the "CLP Regulation")