Bu madde tümüyle ya da çoğunluğuyla dayanıyor.Şubat 2024) ( |
Paganizm, kökenleri dünyanın kadim doğa dinlerine uzanan spiritüel bir yaşam tarzıdır. Temelde kökleri Avrupa’nın eski inanç biçimi ve bu dinlerinin genel adıdır. Bu dinlere mensup kişilere ise pagan denir.
20. yüzyıldan itibaren paganizm terimi (ya da neopaganizm), İbrahimî dinler öncesi eski pagan dinlerinin canlandırılmasıyla yeniden gündeme gelmiştir. Pagan terimi çok geniş kapsamlı olduğundan ve tanımları muğlak olduğundan çoğu kez bu başlık altında incelenebilecek bir din tanımlanırken politeizm, şamanizm, animizm, panteizm ve panenteizm gibi daha belirli isimler tercih edilir.
Etimolojisi
“ | Baştan vurgulanması gereken önemli kısım; 20. yüzyıla kadar insanların dinî pratiklerini tanımlarken kendilerini pagan olarak adlandırmadıklarıdır. Bugün genel olarak anlaşıldığı üzere Pagan kavramı erken dönem Hristiyan Kilisesi tarafından oluşturulmuştur. Pagan kavramı, Hristiyanların kendilerini tanımlama sürecinin merkezinde yer alan antitezlerden biri olarak Hıristiyanların başkalarına uyguladıkları bir etiketti. Hâl böyle olunca da tarih boyunca genellikle aşağılayıcı, küçültücü bir anlamda kullanılmıştır. | „ |
—, Paganism: A Very Short Introduction, 2011 |
Sözcük, Latince paganus yani kırsal sözcüğünden türemiştir. Özellikle köylü erken dönemlerden beri Hristiyanlık, kırsal kesimlerden ziyade şehirlerde yayılmıştı. Böylece kısa bir süre içinde Hristiyan olmayan kişi ile köylü neredeyse eş anlamlı hâle geldi ve modern anlamına yakın olarak kullanılan pagan terimi ortaya çıktı.[1]
Pagan sözcüğünün kullanımı birçok Batı dilinde çok eski zamanlardan beri var olsa da, paganizm sözcüğünün kullanımı henüz yenidir. Örneğin İngilizcede pagan sözcüğüne 14. yüzyılda rastlanırken, paganizm sözcüğüne 17. yüzyıldan önce rastlanmamıştır.
Pagan Sınıflandırması
Isaac Bonewits tarafından yapılmış pagan tasnifi:[2]
- Paleo-Paganizm: "Neopaganizm" teriminin karşıtı olan bir retronim, diğer kültürler tarafından müdahaleye maruz kalmamış pagan kültürlerini tanımlamakta kullanılmaktadır. Bu terim Hinduizm, Şinto, göç öncesi Cermen paganizmi, Kelt politeizmi, Yunan ve Roma dinleri.
- Mezo-Paganizm: Monoteistik, dualistik veya teistik olmayan dünya görüşleri, inanç veya öğretilerden etkilenmiş olsa da dinî uygulamalar açısından bağımsızlığını korumuş pagan kültürlerini tanımlar. Buna Amerikan yerlileri, Avustralya aborijinleri, Farmasonluk, Teosofi ve Sihizm vb. dâhildir.
- Neopaganizm: Modern insanlar tarafından çoğunlukla doğa ile (insanlık ve yaşam arasında) yeniden sıkı bir bağ kurmak temelinden yola çıkan, doğal, Hristiyanlık öncesi veya diğer doğa temelli ruhani öğreti ve inançların yeniden canlandırılmaya çalışılması. Bu tanıma Slavianstvo, Neo-Druidizm ve Vika dâhildir.
Ayrıca bakınız
Notlar
- ^, 2, 1989
Kaynakça
- ^ Spirited, s. 44, Gede Parma, 2012
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde tumuyle ya da cogunluguyla tek kaynaga dayaniyor Konuya dair fikir alisverisi tartisma sayfasinda bulunabilir Lutfen baska kaynaklar ekleyerek bu maddeyi gelistirmeye yardim ediniz Subat 2024 Paganizm kokenleri dunyanin kadim doga dinlerine uzanan spirituel bir yasam tarzidir Temelde kokleri Avrupa nin eski inanc bicimi ve bu dinlerinin genel adidir Bu dinlere mensup kisilere ise pagan denir Agaclar pek cok pagan kulturunde onemli bir yere sahiptir 20 yuzyildan itibaren paganizm terimi ya da neopaganizm Ibrahimi dinler oncesi eski pagan dinlerinin canlandirilmasiyla yeniden gundeme gelmistir Pagan terimi cok genis kapsamli oldugundan ve tanimlari muglak oldugundan cogu kez bu baslik altinda incelenebilecek bir din tanimlanirken politeizm samanizm animizm panteizm ve panenteizm gibi daha belirli isimler tercih edilir Etimolojisi Bastan vurgulanmasi gereken onemli kisim 20 yuzyila kadar insanlarin dini pratiklerini tanimlarken kendilerini pagan olarak adlandirmadiklaridir Bugun genel olarak anlasildigi uzere Pagan kavrami erken donem Hristiyan Kilisesi tarafindan olusturulmustur Pagan kavrami Hristiyanlarin kendilerini tanimlama surecinin merkezinde yer alan antitezlerden biri olarak Hiristiyanlarin baskalarina uyguladiklari bir etiketti Hal boyle olunca da tarih boyunca genellikle asagilayici kucultucu bir anlamda kullanilmistir Paganism A Very Short Introduction 2011 Sozcuk Latince paganus yani kirsal sozcugunden turemistir Ozellikle koylu erken donemlerden beri Hristiyanlik kirsal kesimlerden ziyade sehirlerde yayilmisti Boylece kisa bir sure icinde Hristiyan olmayan kisi ile koylu neredeyse es anlamli hale geldi ve modern anlamina yakin olarak kullanilan pagan terimi ortaya cikti 1 Pagan sozcugunun kullanimi bircok Bati dilinde cok eski zamanlardan beri var olsa da paganizm sozcugunun kullanimi henuz yenidir Ornegin Ingilizcede pagan sozcugune 14 yuzyilda rastlanirken paganizm sozcugune 17 yuzyildan once rastlanmamistir Pagan SiniflandirmasiIsaac Bonewits tarafindan yapilmis pagan tasnifi 2 Paleo Paganizm Neopaganizm teriminin karsiti olan bir retronim diger kulturler tarafindan mudahaleye maruz kalmamis pagan kulturlerini tanimlamakta kullanilmaktadir Bu terim Hinduizm Sinto goc oncesi Cermen paganizmi Kelt politeizmi Yunan ve Roma dinleri Mezo Paganizm Monoteistik dualistik veya teistik olmayan dunya gorusleri inanc veya ogretilerden etkilenmis olsa da dini uygulamalar acisindan bagimsizligini korumus pagan kulturlerini tanimlar Buna Amerikan yerlileri Avustralya aborijinleri Farmasonluk Teosofi ve Sihizm vb dahildir Neopaganizm Modern insanlar tarafindan cogunlukla doga ile insanlik ve yasam arasinda yeniden siki bir bag kurmak temelinden yola cikan dogal Hristiyanlik oncesi veya diger doga temelli ruhani ogreti ve inanclarin yeniden canlandirilmaya calisilmasi Bu tanima Slavianstvo Neo Druidizm ve Vika dahildir Ayrica bakinizPutperestlik Politeizm NeopaganizmNotlar 2 1989 Kaynakca Spirited s 44 Gede Parma 2012