Palaeoloxodon (düz dişli fil anlamına gelir), Pleyistosen (2.6 milyon yıl önce - 11.700 yıl önce) boyunca Avrasya ve Afrika'da yaşamış tüm zamanların en büyük kara memelisi olan, hortumlular (Proboscidea) takımına mensup memeli cinsi. İlk olarak 1924 yılında tarafından tanımlandı, ancak cins tanımlanmadı. Bir kısım görüş bu canlının Elephas cinsi bünyesinde olmasını savunurken; çene ve kafatası üzerine yapılan modern çalışmalar sonucu Palaeoloxodon cinsi kurulmuştur.
Palaeoloxodon | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Palaeoloxodon iskeleti | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Türler | |||||||||||||||
Fiziksel özellikler
Yaşayan en büyük kara memelisi cinsi olduğu fosil kalıntıları sonucu belirlenen Palaeoloxodon (en büyük kara memelisi olarak Paraceratherium düşünülüyordu) için boyut tahminleri yapılmıştır. En büyük Palaeoloxodon türü 'un Hindistan'daki havzasında bulunan fosil numunesi 1490 mm uzunluğunda uyluk kemiğine sahipti. Bu uzunluk iskelet oranlarına göre 4 metrelik bir omuz yüksekliği ortaya koymaktadır. Yine 1905 yılında Pilgrim adlı paleontolog, fil olduğunu tahmin ettiği büyük bir canlıya ait uyluk kemiği buldu ve parçalı olan bu kemiğin 1750 mm uzunluğunda olduğunu tahmin etti, ancak bugün yapılan tahminler 1650 mm uzunluğa işaret etmekte ve bu uyluk uzunluğu da yaklaşık 4.5 metrelik bir omuz yüksekliğine tekabül ediyor. Palaeoloxodon cinsinin ilk üyesi olan 'nin 4 metreyi aşan omuz yüksekliği yanında 12.5 ton ağırlığında olduğu fosil kalıntılarına göre belirlendi. Bu kalıntının görece genç bir hayvana ait olduğu ve tam büyüme göstermesi durumunda 14-15 ton ağırlığa ulaşabileceği tahmin ediliyor. Avrupalı Palaeoloxodon türü olan P. atiquus ise muhtemelen en büyük değil; ama en ağır Palaeoloxodon türüydü. Müdafaa dişleri ise Falconer tarafından incelenen bir numunede 737 mm olarak ölçülmüştür, Palaeoloxodon'ların müdafaa dişlerinin bahsi geçen numuneden daha büyük olduğu da tahmin edilebilir.
Evrimsel süreç ve habitat
Bu memeli cinsinin ne kadar türe sahip olduğu karmaşık bir konu olsa da ilk türleşmenin yaklaşık 780 bin yıl önce gerçekleştiği söylenmektedir. P. recki söylenen tarihlerde Doğu Afrika'dan çıkmıştır. Doğuya giden grupların adıyla yaşayan en büyük memeli türü olduğu kabul ediliyor. Avrupalı tür ise P. antiquus'tur.
Ayrıca doğulu türlerin kafataslarındaki alın kemikleri daha kalındır. Bunun yanı sıra adalarda izole kalmış türler de mevcuttur. Bu türler zaman içinde cüceleşme eğilimine girmişlerdi, özellikle Girit, Kıbrıs ve Sicilya gibi adalarda cüce Palaeoloxodon türleri vardır. Doğuya giden grupların da kendi içlerinde türleştiği önerilen bir görüştür, zira Japonya takım adalarına giden gruplar P. namadicus'tan ayrılan türü olarak kaydedilmiştir. Dahası Doğu Afrika savanalarında yaşamaya uygun olan ilk tür Palaeoloxodon'un göçüyle habitat değişimine evrimsel olarak cevap vermiştir. Kuzeye göçleriyle otlama alışkanlığı yerine seçerek yeme alışkanlığı geçmiştir, zira Avrasya'yı domine eden mamutlarla yiyecek rekabet etmemeleri de birlikte uzun süre var olabilmelerini sağlamıştır. Kuzeye giden türler ormanlık sahalarda seçerek beslenme tutumuna dönmüşlerdir.
Yok oluş
Yaklaşık olarak Holosen başlarında yani buzul çağı sonlarında soylarının tükendiği tahmin ediliyor; ancak izole bölgelerde 3 bin yıl önceden kalan fosil kalıntıları mevcuttur. Son yıllarda Çinli bilim insanlarının yaptığı çalışmalar bu yönde iddialar ortaya konmasına neden oldu. Bu tarih insan aktivitesine denk düşmektedir. Öte yandan 24 bin yıl önce bir buzul çağı etkisiyle ormanlık alanların daralması ve soğuk-karlı otlakların genişlemesi orman habitatına uygun Palaeoloxodon'ların toplu yok oluşa gittikleri yönünde bir fikir ortaya koyuyor.
Kaynakça
- ^ a b Larramendi, Asier. "Shoulder height, body mass, and shape of proboscideans" (PDF). creativecommons.org. creativecommons. 20 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 6 Nisan 2020.
- ^ Davis, Josh. "Weird skulls of straight-tusked elephants reveal just how many species there were". www.nhm.com. Natural History Museum. 20 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Nisan 2020.
- ^ the editors of nat geo, the editors of nat geo. "Bronze Art Sparks Debate Over the Extinction of the Straight-Tusked Elephant". www.nationalgeographic.com. national geographic. 11 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Nisan 2020.
Tarihöncesi memeli ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Palaeoloxodon duz disli fil anlamina gelir Pleyistosen 2 6 milyon yil once 11 700 yil once boyunca Avrasya ve Afrika da yasamis tum zamanlarin en buyuk kara memelisi olan hortumlular Proboscidea takimina mensup memeli cinsi Ilk olarak 1924 yilinda tarafindan tanimlandi ancak cins tanimlanmadi Bir kisim gorus bu canlinin Elephas cinsi bunyesinde olmasini savunurken cene ve kafatasi uzerine yapilan modern calismalar sonucu Palaeoloxodon cinsi kurulmustur Palaeoloxodon Yasadigi donem araligi 2 58 0 0117 myo Pleyistosen PreYeYeOSDCPTJKPgN Palaeoloxodon iskeletiBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim ProboscideaFamilya ElephantidaeAlt oymak Cins Palaeoloxodon Matsumoto 1924Turler P falconeri P melitensis P tokunagaiFiziksel ozelliklerYasayan en buyuk kara memelisi cinsi oldugu fosil kalintilari sonucu belirlenen Palaeoloxodon en buyuk kara memelisi olarak Paraceratherium dusunuluyordu icin boyut tahminleri yapilmistir En buyuk Palaeoloxodon turu un Hindistan daki havzasinda bulunan fosil numunesi 1490 mm uzunlugunda uyluk kemigine sahipti Bu uzunluk iskelet oranlarina gore 4 metrelik bir omuz yuksekligi ortaya koymaktadir Yine 1905 yilinda Pilgrim adli paleontolog fil oldugunu tahmin ettigi buyuk bir canliya ait uyluk kemigi buldu ve parcali olan bu kemigin 1750 mm uzunlugunda oldugunu tahmin etti ancak bugun yapilan tahminler 1650 mm uzunluga isaret etmekte ve bu uyluk uzunlugu da yaklasik 4 5 metrelik bir omuz yuksekligine tekabul ediyor Palaeoloxodon cinsinin ilk uyesi olan nin 4 metreyi asan omuz yuksekligi yaninda 12 5 ton agirliginda oldugu fosil kalintilarina gore belirlendi Bu kalintinin gorece genc bir hayvana ait oldugu ve tam buyume gostermesi durumunda 14 15 ton agirliga ulasabilecegi tahmin ediliyor Avrupali Palaeoloxodon turu olan P atiquus ise muhtemelen en buyuk degil ama en agir Palaeoloxodon turuydu Mudafaa disleri ise Falconer tarafindan incelenen bir numunede 737 mm olarak olculmustur Palaeoloxodon larin mudafaa dislerinin bahsi gecen numuneden daha buyuk oldugu da tahmin edilebilir Evrimsel surec ve habitatBu memeli cinsinin ne kadar ture sahip oldugu karmasik bir konu olsa da ilk turlesmenin yaklasik 780 bin yil once gerceklestigi soylenmektedir P recki soylenen tarihlerde Dogu Afrika dan cikmistir Doguya giden gruplarin adiyla yasayan en buyuk memeli turu oldugu kabul ediliyor Avrupali tur ise P antiquus tur Palaeoloxodon antiquus un yayilim haritasi Ayrica dogulu turlerin kafataslarindaki alin kemikleri daha kalindir Bunun yani sira adalarda izole kalmis turler de mevcuttur Bu turler zaman icinde cucelesme egilimine girmislerdi ozellikle Girit Kibris ve Sicilya gibi adalarda cuce Palaeoloxodon turleri vardir Doguya giden gruplarin da kendi iclerinde turlestigi onerilen bir gorustur zira Japonya takim adalarina giden gruplar P namadicus tan ayrilan turu olarak kaydedilmistir Dahasi Dogu Afrika savanalarinda yasamaya uygun olan ilk tur Palaeoloxodon un gocuyle habitat degisimine evrimsel olarak cevap vermistir Kuzeye gocleriyle otlama aliskanligi yerine secerek yeme aliskanligi gecmistir zira Avrasya yi domine eden mamutlarla yiyecek rekabet etmemeleri de birlikte uzun sure var olabilmelerini saglamistir Kuzeye giden turler ormanlik sahalarda secerek beslenme tutumuna donmuslerdir Yok olusYaklasik olarak Holosen baslarinda yani buzul cagi sonlarinda soylarinin tukendigi tahmin ediliyor ancak izole bolgelerde 3 bin yil onceden kalan fosil kalintilari mevcuttur Son yillarda Cinli bilim insanlarinin yaptigi calismalar bu yonde iddialar ortaya konmasina neden oldu Bu tarih insan aktivitesine denk dusmektedir Ote yandan 24 bin yil once bir buzul cagi etkisiyle ormanlik alanlarin daralmasi ve soguk karli otlaklarin genislemesi orman habitatina uygun Palaeoloxodon larin toplu yok olusa gittikleri yonunde bir fikir ortaya koyuyor Kaynakca a b Larramendi Asier Shoulder height body mass and shape of proboscideans PDF creativecommons org creativecommons 20 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 6 Nisan 2020 Davis Josh Weird skulls of straight tusked elephants reveal just how many species there were www nhm com Natural History Museum 20 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Nisan 2020 the editors of nat geo the editors of nat geo Bronze Art Sparks Debate Over the Extinction of the Straight Tusked Elephant www nationalgeographic com national geographic 11 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Nisan 2020 Tarihoncesi memeli ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz