Pampa geyiği (Ozotocerus bezoarticus) geyikgiller (Cervidae) familyasından bir geyik türüdür. Güney Amerika'da Arjantin, Bolivya, Brezilya, Uruguay ve Paraguay'da bulunur. Pampa geyiği özellikle Pampa ve Cerrado olmak üzere açık alanlarda yaşar. Erişkin hâlde kahverengi renktedir. Erişkin erkeklerin iki-üç dallı dar boynuzları ve bölgelerini belirlemek için kullandıkları toynaklarının üzerinde koku bezleri vardır. Yavrular ise beneklidir.
Pampa geyiği | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Erkek | |||||||||||||||||
Dişi | |||||||||||||||||
Korunma durumu | |||||||||||||||||
Neredeyse tehdit altında (IUCN 3.1) | |||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||||
Ozotoceros bezoarticus | |||||||||||||||||
Dağılımı | |||||||||||||||||
Sinonimler | |||||||||||||||||
Cervus bezoarticus Linnaeus, 1758 |
Özellikler
Boy uzunluğu 110 ile 140 cm kadarken omuz yüksekliği 70 ile 75 cm aralığındadır. Ağırlığı 25 ile 40 kg kadar olan pampa geyiği Avrupalı geyiklerle mukayese edildiğinde tabiri adeta minyon kalır. Postu üst kısımda kırmızımsı kahverengi, alt kısmı da beyazdır. Erkeklerin her bir boynuz dalında üç tane uç vardır.
Dağılım
Dağılım bölgesi Arjantin, Bolivya, Brezilya, Uruguay ve Paraguay'yı kapsar ve bataklık geyiğininki ile çakışır. Ancak pampa geyiği kuru zeminli savanaları tercih eder. Tarımsal olarak kullanılan alanlar da, pampa geyiğinin yaşam alanları olmuştur.
Yaşam tarzı
Pampa geyikleri ortalama beş bireyden oluşan küçük gruplar halinde yaşarlar. Besin arzının uygun olduğu durumda bazen bu gruplar elli bireye varan, ancak gün sonunda ayrılan birlikler oluştururlar. Alışılmış olarak pampa geyikleri güzdüz faal hayvanlardır, ancak bazı hayvanlar insanlar tarafından yerleşilmiş bölgelerde alacakaranlık ve gece faal hale gelmişlerdir. Çiftleşme zamanı erkek pampa geyikleri dişiler için dövüşürler. Yedi aylık gebeliğin ardından dişi pampa geyikleri, doğduğunda lekeli tek bir yavru dünyaya getirirler.
Tehdit ve koruma
Pampa geyikleri vaktiyle Arjantin ve Uruguay'ın otluk steplerinin ve Pampa'nın en sık bulunan hayvanlarından biriydi. Güney Amerika'nın güneyindeki kızılderili halkları için oynadığı rol, bizonların Kuzey Amerika'nın kızılderililerinin yaşamında oynadığı rolle karşılaştırılabilir. Beyazların Arjantin'e yerleşmesiyle pampa geyiği yaşam alanını kaybeder. Koyun sürülerine mera alanı yaratmak için pampa geyikleri yerleşimciler tarafından bolca vurulmışlardır. Buna rağmen pampa geyiği IUCN Kırmızı Listesi'nde yakın tehdit altında (near threatened) olarak sınıflandırılır. Önceleri Arjantin Pampası'nda dağılmış olan alt tür Ozotoceros bezoarticus celer tehdit altında kabul edilirken, diğer alt türler Ozotoceros bezoarticus leucogaster (Paraguay) ve Ozotoceros bezoarticus bezoarticus (Brezilya, Uruguay) daha sık bulunurlar.
Literatür
- Ronald M. Nowak: Walker's Mammals of the World. The Johns Hopkins University Press, Baltimore 1999, .
Kaynakça
- ^ Gonzalez, S.; Merino, M.L. (2008). . 11 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2009. Database entry includes a brief justification of why this species is of near threatened.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Pampa geyiği ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
IUCN Kırmızı Listesi'nde Ozotoceros bezoarticus
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pampa geyigi Ozotocerus bezoarticus geyikgiller Cervidae familyasindan bir geyik turudur Guney Amerika da Arjantin Bolivya Brezilya Uruguay ve Paraguay da bulunur Pampa geyigi ozellikle Pampa ve Cerrado olmak uzere acik alanlarda yasar Eriskin halde kahverengi renktedir Eriskin erkeklerin iki uc dalli dar boynuzlari ve bolgelerini belirlemek icin kullandiklari toynaklarinin uzerinde koku bezleri vardir Yavrular ise beneklidir Pampa geyigiErkekDisiKorunma durumuNeredeyse tehdit altinda IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim ArtiodactylaFamilya CervidaeAlt familya Cins 1891Tur O bezoarticusIkili adlandirmaOzotoceros bezoarticus Linnaeus 1758 DagilimiSinonimlerCervus bezoarticus Linnaeus 1758OzelliklerBoy uzunlugu 110 ile 140 cm kadarken omuz yuksekligi 70 ile 75 cm araligindadir Agirligi 25 ile 40 kg kadar olan pampa geyigi Avrupali geyiklerle mukayese edildiginde tabiri adeta minyon kalir Postu ust kisimda kirmizimsi kahverengi alt kismi da beyazdir Erkeklerin her bir boynuz dalinda uc tane uc vardir DagilimDagilim bolgesi Arjantin Bolivya Brezilya Uruguay ve Paraguay yi kapsar ve bataklik geyigininki ile cakisir Ancak pampa geyigi kuru zeminli savanalari tercih eder Tarimsal olarak kullanilan alanlar da pampa geyiginin yasam alanlari olmustur Yasam tarziPampa geyikleri ortalama bes bireyden olusan kucuk gruplar halinde yasarlar Besin arzinin uygun oldugu durumda bazen bu gruplar elli bireye varan ancak gun sonunda ayrilan birlikler olustururlar Alisilmis olarak pampa geyikleri guzduz faal hayvanlardir ancak bazi hayvanlar insanlar tarafindan yerlesilmis bolgelerde alacakaranlik ve gece faal hale gelmislerdir Ciftlesme zamani erkek pampa geyikleri disiler icin dovusurler Yedi aylik gebeligin ardindan disi pampa geyikleri dogdugunda lekeli tek bir yavru dunyaya getirirler Tehdit ve korumaPampa geyikleri vaktiyle Arjantin ve Uruguay in otluk steplerinin ve Pampa nin en sik bulunan hayvanlarindan biriydi Guney Amerika nin guneyindeki kizilderili halklari icin oynadigi rol bizonlarin Kuzey Amerika nin kizilderililerinin yasaminda oynadigi rolle karsilastirilabilir Beyazlarin Arjantin e yerlesmesiyle pampa geyigi yasam alanini kaybeder Koyun surulerine mera alani yaratmak icin pampa geyikleri yerlesimciler tarafindan bolca vurulmislardir Buna ragmen pampa geyigi IUCN Kirmizi Listesi nde yakin tehdit altinda near threatened olarak siniflandirilir Onceleri Arjantin Pampasi nda dagilmis olan alt tur Ozotoceros bezoarticus celer tehdit altinda kabul edilirken diger alt turler Ozotoceros bezoarticus leucogaster Paraguay ve Ozotoceros bezoarticus bezoarticus Brezilya Uruguay daha sik bulunurlar LiteraturRonald M Nowak Walker s Mammals of the World The Johns Hopkins University Press Baltimore 1999 ISBN 0 8018 5789 9 Kaynakca Gonzalez S Merino M L 2008 11 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Kasim 2009 Database entry includes a brief justification of why this species is of near threatened Dis baglantilarWikimedia Commons ta Pampa geyigi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir IUCN Kirmizi Listesi nde Ozotoceros bezoarticus