Futbol terminolojisinde Panenka Penaltısı, penaltı vuruşunu kullanacak oyuncunun topu kalenin soluna veya sağına vurmak yerine, kalecinin vuruş öncesinde sağa veya sola hamle yapmasından faydalanarak topun altına yapılan hafif bir dokunuş vasıtasıyla kalecinin uzanamayacağı bir biçimde topun kalenin merkezine doğru yükselip düşmesi ile golü bulmayı amaçlayan bir tekniktir.
Bu teknik ilk kez, Çekoslovakya millî takımı oyuncusu Antonín Panenka tarafından Belgrad'da düzenlenen 1976 Avrupa Futbol Şampiyonası finalinde Batı Almanya millî takımı kalecisi Sepp Maier'e karşı uygulanmıştır. Panenka vuruşu, bu turnuvadaki çok ses getiren ilk çıkışından sonra, nadiren kullanılmıştır.
Bu teknik orijinal olarak Çek dilinde, Panenka'nın ilk kulübü olan Bohemians'ın bulunduğu Prag'ın Vršovice bölgesine atıfla, Vršovický dloubák biçiminde ifade edilir.
Bu teknik, aynı zamanda İtalya'da "kaşık" anlamına gelen "Il cucchiaio" , Brezilya'da küçük tümsek anlamına gelen "cavadinha" ve Arjantin ile Güney Amerika'nın diğer yerlerinde "dürtülen penaltı" anlamındaki "penal picado" şeklinde adlandırılır.
Teknik
Bu tekniğin amacı, topu kalecinin üzerinden geçirmekten ziyade, kalecilerin topun hangi yöne gittiğini görmek için beklemek yerine kalenin her iki tarafından birine doğru dalacağı tahmininden yararlanmaktır. Bu teknik topa yapılan ince dokunuşun topa yeteri kadar hız vermemesi ve bu nedenle kalecinin zıpladığı yerden geri dönmesi, hatta hareketsiz kalıp topun kolayca kucağına düşmesini beklemesine izin vermesi nedeniyle çok risklidir. Buna ek olarak, topun altına yapılacak ince dokunuşun topa vurmak üzere yaklaşan oyuncunun genellikle vuruş öncesi yavaşlamasıyla uygulanması oyuncunun niyetinin kaleci tarafından anlaşılmasını mümkün kılar. Bu vuruş, yalnızca vuruşu kaçırma riskini almaya cesaret edebilen ve kendine güvenen penaltı atıcıları tarafından kullanılmasıyla bilinir. Panenka vuruşunu kullanan bazı oyuncular, penaltı vuruşunu kaçırmaları halinde, medya, takım arkadaşları ve taraftarlar tarafından eleştirilir.
Araştırmalara göre, bir Panenka'nın penaltısı hedef alarak veya güce dayanılarak yapılan penaltı vuruşlarına göre skora dönüşme olasılığı daha düşüktür, ancak vuruşun başarılı olması halinde karşı takım üzerindeki psikolojik etkisinin oldukça yıkıcı olabileceği iddiası nedeniyle oyuncular tarafından tercih edilebilmektedir. Öte yandan, Antonín Panenka bu penaltı vuruşunu kendi kişiliğinin bir yansıması olarak görmektedir.
Tarih
İlk Penaltı
—Antonin Panenka
Antonín Panenka, 1976 Avrupa Şampiyonası'nda Çekoslovakya millî takımında oynaması nedeniyle uluslararası üne kavuştu. Bu turnuvada Çekoslovakya, finale yükselerek Batı Almanya millî takımı ile karşılaştı. Uzatmalara giden maçın 2-2 sonuçlanmasıyla Avrupa Şampiyonunu belirleyecek penaltı atışları başladı. İlk yedi vuruşta tüm şutlar golle sonuçlandı, ancak skor 4-3 Çekoslovakya lehineyken sekizinci vuruşta Batı Almanya'nın dördüncü penaltı atıcısı Uli Hoeneß topu kalenin üzerinden dışarıya attı. Panenka, büyük baskı altında maçı kazanmak ve beşinci Çekoslovakya penaltısını kullanmak için adım attı. Kalenin yan tarafına şut atıyormuş gibi yaparak Batı Alman kalecisi Sepp Maier'in soluna hamle yapmasını sağladı ve ardından da topun nazikçe dibine dokunarak topu kalenin ortasına doğru gönderdi. Kullanılan vuruşun bir küstahlık olarak algılanması ve başarısı karşısında maçı izleyen Fransız bir gazeteci Panenka'yı "bir şair" olarak adlandırdı. Panenka'nın Çekoslovakya'ya şampiyonluğu getiren vuruşu, şimdiye kadarki en ünlü vuruşlardan biri olmasına neden oldu. Maçtan sonra Panenka'ya, o sırada kendi ülkesinde yürürlükte olan Komünist sisteme saygısızlık olarak görülebileceği için, bu vuruşu kaçırması halinde cezalandırılabileceği söylenmiştir. Penaltı atışını gören Pelé, Panenka'yı "hem bir dahi hem de bir deli" olarak nitelendirdi.
1976'dan Sonraki Kullanımı
Panenka, ülkesine 1976 Avrupa Şampiyonası'nı kazandırmasının yanı sıra, Çekoslovakya'nın 1980 Avrupa Futbol Şampiyonasında yine bir penaltı atışları sonunda 9-8'lik skorla elde ettiği galibiyetinde bir kez daha gol atarak üçüncü olmasına yardımcı oldu.1982 Dünya Kupası finallerinde Panenka bu teknikle iki gol daha attı, ancak bu goller Çekoslovakya'nın ilk grup aşamasının ötesine geçebilmesine yetmedi.
Panenka penaltısı, o zamandan beri çok çeşitli turnuvalarda diğer birçok oyuncu tarafından başarıyla uygulandı. Panenka penaltısı, 2006 FIFA Dünya Kupası finalinde Zinedine Zidane,2015 Copa América finalinde Alexis Sánchez, ve 2020 İskoçya Kupa finali'nde Odsonne Édouard tarafından kullanıldı, ancak aslına uygun olarak nadir biçimde final maçlarında denendi. Panenka vuruşu finaller dışında 2010 FIFA Dünya Kupası çeyrek final penaltı atışlarında Gana'ya karşı Uruguay adına penaltı kullanan Sebastián Abreu tarafından, İngiltere'ye karşı Euro 2012 çeyrek final penaltı atışlarında İtalya adına Andrea Pirlo tarafından, UEFA Şampiyonlar Ligi maçında 2021yılında Lionel Messi tarafından, 2022'de UEFA Şampiyonlar Ligi yarı finalinde ise Karim Benzema tarafından yapıldı.
Tüm penaltı girişimlerinde olduğu gibi, başarısız olması her zaman olasılık dahilindedir. 2019 A-League Büyük Finalinde, kariyerinde daha önce birden fazla Panenka vuruşu denemiş olan Perth Glory oyuncusu Brendon Santalab, profesyonel olarak son maçını oynamak için sahaya çıkmıştı. Sydney FC ile Santalab'ın kulübü Perth Glory arasında yapılan maç penaltı atışlarına gitti. Skor Sydney FC lehine 3-1'ken takımının üçüncü penaltısını kullanmak üzere penaltı noktasına yönelen Santalab, Panenka denedi. Ancak Sydney FC kalecisi Andrew Redmayne bunu bekliyordu ve dik durarak zayıf vuruşu kolayca kurtardı. Sydney FC ise bir sonraki penaltısını atarak A-League Championship'i 4-1 kazandı.
Fas millî takımı (sağ beki) Achraf Hakimi, 2022 FIFA Dünya Kupası'nda İspanyol kaleci Unai Simon'a karşı başarılı bir Panenka vuruşu kullanarak Fas'ı tarihinde ilk kez çeyrek finale taşıdı.
Kaynakça
- ^ . 2 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2010.
- ^ a b . 9 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2010.
- ^ a b . The Star. 17 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2017.
- ^ . The Mirror. 14 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2018.
- ^ (İtalyanca). Storie di Calcio. 21 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2016.
- ^ . Pasión Fútbol. 5 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2019.
- ^ . Planet Football (İngilizce). 3 Haziran 2020. 31 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2020.
- ^ a b c "Was Aguero's Panenka really a mistake? Analysing the art and science of penalties". The Guardian. 10 Mayıs 2021. 10 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Tom Bryant. . the Guardian. 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2016.
- ^ a b . FIFA.com. 25 Haziran 2012. 2 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2012.
- ^ . UEFA.com. 4 Ekim 2003. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2016.
- ^ . FIFA.com. FIFA. 25 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2017.
- ^ . FIFA.com. FIFA. 16 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2017.
- ^ . Sky Sports. 4 Temmuz 2015. 4 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2015.
- ^ . BBC. 20 Aralık 2020. 19 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020.
- ^ "Lionel Messi's Panenka wins it for PSG after RB Leipzig threaten upset". The Guardian. 19 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2021.
- ^ "The trickery of Panenka Penalty". Yahoo. 21 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ekim 2021.
- ^ . The West Australian (İngilizce). 19 Mayıs 2019. 3 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2019.
- ^ . CNN (İngilizce). 6 Aralık 2022. 6 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2022. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
()
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Futbol terminolojisinde Panenka Penaltisi penalti vurusunu kullanacak oyuncunun topu kalenin soluna veya sagina vurmak yerine kalecinin vurus oncesinde saga veya sola hamle yapmasindan faydalanarak topun altina yapilan hafif bir dokunus vasitasiyla kalecinin uzanamayacagi bir bicimde topun kalenin merkezine dogru yukselip dusmesi ile golu bulmayi amaclayan bir tekniktir Bu teknik ilk kez Cekoslovakya milli takimi oyuncusu Antonin Panenka tarafindan Belgrad da duzenlenen 1976 Avrupa Futbol Sampiyonasi finalinde Bati Almanya milli takimi kalecisi Sepp Maier e karsi uygulanmistir Panenka vurusu bu turnuvadaki cok ses getiren ilk cikisindan sonra nadiren kullanilmistir Bu teknik orijinal olarak Cek dilinde Panenka nin ilk kulubu olan Bohemians in bulundugu Prag in Vrsovice bolgesine atifla Vrsovicky dloubak biciminde ifade edilir Bu teknik ayni zamanda Italya da kasik anlamina gelen Il cucchiaio Brezilya da kucuk tumsek anlamina gelen cavadinha ve Arjantin ile Guney Amerika nin diger yerlerinde durtulen penalti anlamindaki penal picado seklinde adlandirilir TeknikBu teknigin amaci topu kalecinin uzerinden gecirmekten ziyade kalecilerin topun hangi yone gittigini gormek icin beklemek yerine kalenin her iki tarafindan birine dogru dalacagi tahmininden yararlanmaktir Bu teknik topa yapilan ince dokunusun topa yeteri kadar hiz vermemesi ve bu nedenle kalecinin zipladigi yerden geri donmesi hatta hareketsiz kalip topun kolayca kucagina dusmesini beklemesine izin vermesi nedeniyle cok risklidir Buna ek olarak topun altina yapilacak ince dokunusun topa vurmak uzere yaklasan oyuncunun genellikle vurus oncesi yavaslamasiyla uygulanmasi oyuncunun niyetinin kaleci tarafindan anlasilmasini mumkun kilar Bu vurus yalnizca vurusu kacirma riskini almaya cesaret edebilen ve kendine guvenen penalti aticilari tarafindan kullanilmasiyla bilinir Panenka vurusunu kullanan bazi oyuncular penalti vurusunu kacirmalari halinde medya takim arkadaslari ve taraftarlar tarafindan elestirilir Arastirmalara gore bir Panenka nin penaltisi hedef alarak veya guce dayanilarak yapilan penalti vuruslarina gore skora donusme olasiligi daha dusuktur ancak vurusun basarili olmasi halinde karsi takim uzerindeki psikolojik etkisinin oldukca yikici olabilecegi iddiasi nedeniyle oyuncular tarafindan tercih edilebilmektedir Ote yandan Antonin Panenka bu penalti vurusunu kendi kisiliginin bir yansimasi olarak gormektedir TarihIlk Penalti Kendimi bir sanatci ve bu vurusu da kisiligimin bir disavurumu olarak goruyorum Taraftarlara gorecekleri yeni bir sey sunmak onlar icin hakkinda konusacaklari bir sey ortaya cikarmak istedim Antonin Panenka Antonin Panenka 1976 Avrupa Sampiyonasi nda Cekoslovakya milli takiminda oynamasi nedeniyle uluslararasi une kavustu Bu turnuvada Cekoslovakya finale yukselerek Bati Almanya milli takimi ile karsilasti Uzatmalara giden macin 2 2 sonuclanmasiyla Avrupa Sampiyonunu belirleyecek penalti atislari basladi Ilk yedi vurusta tum sutlar golle sonuclandi ancak skor 4 3 Cekoslovakya lehineyken sekizinci vurusta Bati Almanya nin dorduncu penalti aticisi Uli Hoeness topu kalenin uzerinden disariya atti Panenka buyuk baski altinda maci kazanmak ve besinci Cekoslovakya penaltisini kullanmak icin adim atti Kalenin yan tarafina sut atiyormus gibi yaparak Bati Alman kalecisi Sepp Maier in soluna hamle yapmasini sagladi ve ardindan da topun nazikce dibine dokunarak topu kalenin ortasina dogru gonderdi Kullanilan vurusun bir kustahlik olarak algilanmasi ve basarisi karsisinda maci izleyen Fransiz bir gazeteci Panenka yi bir sair olarak adlandirdi Panenka nin Cekoslovakya ya sampiyonlugu getiren vurusu simdiye kadarki en unlu vuruslardan biri olmasina neden oldu Mactan sonra Panenka ya o sirada kendi ulkesinde yururlukte olan Komunist sisteme saygisizlik olarak gorulebilecegi icin bu vurusu kacirmasi halinde cezalandirilabilecegi soylenmistir Penalti atisini goren Pele Panenka yi hem bir dahi hem de bir deli olarak nitelendirdi 1976 dan Sonraki Kullanimi 2013 yilinda Panenka Orijinal penalti teknigi diger bircok oyuncu tarafindan taklit edildi Panenka ulkesine 1976 Avrupa Sampiyonasi ni kazandirmasinin yani sira Cekoslovakya nin 1980 Avrupa Futbol Sampiyonasinda yine bir penalti atislari sonunda 9 8 lik skorla elde ettigi galibiyetinde bir kez daha gol atarak ucuncu olmasina yardimci oldu 1982 Dunya Kupasi finallerinde Panenka bu teknikle iki gol daha atti ancak bu goller Cekoslovakya nin ilk grup asamasinin otesine gecebilmesine yetmedi Panenka penaltisi o zamandan beri cok cesitli turnuvalarda diger bircok oyuncu tarafindan basariyla uygulandi Panenka penaltisi 2006 FIFA Dunya Kupasi finalinde Zinedine Zidane 2015 Copa America finalinde Alexis Sanchez ve 2020 Iskocya Kupa finali nde Odsonne Edouard tarafindan kullanildi ancak aslina uygun olarak nadir bicimde final maclarinda denendi Panenka vurusu finaller disinda 2010 FIFA Dunya Kupasi ceyrek final penalti atislarinda Gana ya karsi Uruguay adina penalti kullanan Sebastian Abreu tarafindan Ingiltere ye karsi Euro 2012 ceyrek final penalti atislarinda Italya adina Andrea Pirlo tarafindan UEFA Sampiyonlar Ligi macinda 2021yilinda Lionel Messi tarafindan 2022 de UEFA Sampiyonlar Ligi yari finalinde ise Karim Benzema tarafindan yapildi Tum penalti girisimlerinde oldugu gibi basarisiz olmasi her zaman olasilik dahilindedir 2019 A League Buyuk Finalinde kariyerinde daha once birden fazla Panenka vurusu denemis olan Perth Glory oyuncusu Brendon Santalab profesyonel olarak son macini oynamak icin sahaya cikmisti Sydney FC ile Santalab in kulubu Perth Glory arasinda yapilan mac penalti atislarina gitti Skor Sydney FC lehine 3 1 ken takiminin ucuncu penaltisini kullanmak uzere penalti noktasina yonelen Santalab Panenka denedi Ancak Sydney FC kalecisi Andrew Redmayne bunu bekliyordu ve dik durarak zayif vurusu kolayca kurtardi Sydney FC ise bir sonraki penaltisini atarak A League Championship i 4 1 kazandi Fas milli takimi sag beki Achraf Hakimi 2022 FIFA Dunya Kupasi nda Ispanyol kaleci Unai Simon a karsi basarili bir Panenka vurusu kullanarak Fas i tarihinde ilk kez ceyrek finale tasidi Kaynakca 2 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Kasim 2010 a b 9 Subat 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Kasim 2010 a b The Star 17 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Eylul 2017 The Mirror 14 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Nisan 2018 Italyanca Storie di Calcio 21 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mayis 2016 Pasion Futbol 5 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Mayis 2019 Planet Football Ingilizce 3 Haziran 2020 31 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Eylul 2020 a b c Was Aguero s Panenka really a mistake Analysing the art and science of penalties The Guardian 10 Mayis 2021 10 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Tom Bryant the Guardian 21 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Aralik 2016 a b FIFA com 25 Haziran 2012 2 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Temmuz 2012 UEFA com 4 Ekim 2003 5 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Nisan 2016 FIFA com FIFA 25 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Aralik 2017 FIFA com FIFA 16 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Aralik 2017 Sky Sports 4 Temmuz 2015 4 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Temmuz 2015 BBC 20 Aralik 2020 19 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Aralik 2020 Lionel Messi s Panenka wins it for PSG after RB Leipzig threaten upset The Guardian 19 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2021 The trickery of Panenka Penalty Yahoo 21 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ekim 2021 The West Australian Ingilizce 19 Mayis 2019 3 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Haziran 2019 CNN Ingilizce 6 Aralik 2022 6 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Aralik 2022 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim