Panthera, kedigiller (Felidae) familyası içinde sınıflanan bir cinstir. Çok iyi bilinen ve soyunu sürdürmekte olan aslan, kaplan, pars, jaguar ve kar parsını içeren Panthera, bünyesindeki bu beş türle, büyük kedilerin çoğunu kapsar.
Panthera | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bengal kaplanı (Panthera tigris tigris) | |||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Türler | |||||||||||||||||
Tüm Panthera tür ve alt türlerinin listesi için metne bakınız. |
Kedigiller içinde, kükreyebilmek için gerekli olan anatomik değişiklikler yalnızca bu dört türde bulunmaktadır. Önceleri, kükreyebilmek için temel nedenin hiyoid kemikteki (dil kemiğindeki) tamamlanmamış olduğu düşünülürdü. Ancak yakın tarihli araştırmalarda, asıl nedenin özellikle gırtlaktaki başka bazı yapısal değişiklikler olduğu anlaşılmıştır. Örneğin, Panthera cinsi içinde sınıflanan kar parsı (Uncia uncia) da kemikleşmesini tamamlamamış bir dil kemiğine sahiptir ama gırtlağı bahsi geçen özel yapıya sahip olmadığı için kükreyemez.
Terim bilgisi
Latince olan panthera sözcüğü, Eski Yunanca'daki "πάνθηρ" (panther) sözcüğünden gelir ve günümüzün birçok dilindeki yazım, söyleniş ve anlam benzerliği içeren sözcüklere kaynaklık etmiştir. Örnekler şöyle verilebilir:
- İngilizce'deki panther, Eski Fransızca ve Eski İngilizcenin panthera ve Orta İngilizcenin onlardan türemiş olan pantere sözcüğünden gelir.
- Panthère, modern Fransızca'daki ilgili sözcüktür.
- Türkçe'deki "panter", Fransızca'daki panthère kökenlidir.
- İngilizcedeki panther hem kara panteri hem de Panthera cinsine ait büyük kedileri tanımlayan anlamlara sahipken, Türkçedeki "panter" genel olarak pars türünü tanımlar ve "pars" ile "pelenk" de diğer eş anlamlı sözcüklerdir.
Tür ve alt türler
Pars ve aslan için önerilmiş pek çok alt tür olmuştur ama bunların çoğunluğu şüpheye açıktır.Yakın dönemde, birbirleri arasında yeterli genetik farklılıkların saptanamaması nedeniyle, tüm Sahra altı parsların ve tüm Sahra altı aslanların aynı pars ve aslan alt türleri olduğu ileri sürülmüştür. Bazı tarih öncesi aslan alt türleri de fosillere ve tarihi verilere dayanarak tanımlanmıştır ancak bunların ayrı türler olması da olasıdır.
Panthera cinsi içinde sınıflanan tüm tür ve alt tülerin güncel listesi aşağıda sunulmuştur. Soyu tükenmiş tür ve alt türler "(st)" kısaltması ile gösterilmiştir.
- Cins: Panthera
- Tür: Panthera gombaszoegensis - Avrupa jaguarı (st)
- Tür: Panthera leo - Aslan
- Alt tür: Panthera leo atrox - Amerika aslanı ya da Kuzey Amerika mağara aslanı (st)
- Alt tür: Panthera leo azandica -
- Alt tür: Panthera leo bleyenberghi - ya da Güneybatı Afrika aslanı
- Alt tür: Panthera leo europaea - (st)
- Alt tür: Panthera leo fossilis - (st)
- Alt tür: Panthera leo hollisteri -
- Alt tür: Panthera leo krugeri - ya da Güneydoğu Afrika aslanı
- Alt tür: Panthera leo leo - Berberi aslanı (st)
- Alt tür: Panthera leo melanochaita - (st)
- Alt tür: Panthera leo massaicus -
- Alt tür: Panthera leo nubica -
- Alt tür: Panthera leo persica - Asya aslanı, Hint aslanı ya da Pers aslanı
- Alt tür: Panthera leo roosevelti -
- Alt tür: Panthera leo sinhaleyus - ya da Seylan aslanı (st)
- Alt tür: Panthera leo somaliensis -
- Alt tür: Panthera leo spelaea - (st)
- Alt tür: Panthera leo senegalensis - ya da Senegal aslanı
- Alt tür: Panthera leo vereshchagini - (st)
- Alt tür: Panthera leo verneyi -
- Tür: Panthera onca - Jaguar
- Tür: - ya da parsı (st)
- Tür: - ilkel bir pars (st)
- Tür: Panthera pardus - Pars
- Alt tür: Panthera pardus adersi - Zangibar parsı (st)
- Alt tür: Panthera pardus delacouri -
- Alt tür: Panthera pardus fusca - Hint parsı
- Alt tür: Panthera pardus jarvesi -
- Alt tür: Panthera pardus japonensis - Kuzey Çin parsı
- Alt tür: Panthera pardus jarvisi -
- Alt tür: Panthera pardus kotiya - Sri Lanka parsı
- Alt tür: Panthera pardus melas - Java parsı
- Alt tür: Panthera pardus nimr - Arap parsı
- Alt tür: Panthera pardus nimr -
- Alt tür: Panthera pardus orientalis - Amur parsı
- Alt tür: Panthera pardus panthera -
- Alt tür: Panthera pardus pardus - Afrika parsı
- Alt tür: Panthera pardus saxicolor - Pers parsı
- Alt tür: Panthera pardus tulliana - Anadolu parsı
- Tür: - kısa yüzlü bir pars (st)
- Tür: Panthera tigris - Kaplan
- Alt tür: Panthera tigris altaica - Sibirya kaplanı
- Alt tür: Panthera tigris amoyensis - Güney Çin kaplanı
- Alt tür: Panthera tigris balica - Bali kaplanı (st)
- Alt tür: Panthera tigris corbetti -
- Alt tür: Panthera tigris jacksoni -
- Alt tür: Panthera tigris sondaica - Java kaplanı (st)
- Alt tür: Panthera tigris sumatran - Sumatra kaplanı
- Alt tür: Panthera tigris tigris - Bengal kaplanı
- Alt tür: Panthera tigris trinilensis - (st)
- Alt tür: Panthera tigris virgata - Hazar kaplanı (st)
- Tür: Panthera toscana - ya da Toskana jaguarı (st)
- Tür: - tarih öncesi bir aslan benzeri Çin kedisi (st)
- Tür: Panthera uncia, kar leoparı
Notlar
- Kara panter olarak bilinen hayvan, aslında, pars ve jaguarın mutasyon geçirmiş bir biçimidir: pars ve jaguar kürkündeki benekleri kontrol eden gendeki bir mutasyon, hayvanın tamamen siyah görünmesine yol açar.
Kaynakça
- ^ "Panthera". paleobiodb.org. 11 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Temmuz 2021.
- ^ Panther 30 Eylül 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. The American Heritage® Dictionary of the English Language: 4. basım (2000). Bartelby.com. Erişim: 27 Kasım 2006.
- ^ Panther 3 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Wictionary. Erişim: 27 Kasım 2006.
- ^ Kasım 2006 "Panter 27 Kasım 2006" Güncel Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu. Erişim tarihi: {{{3}}}.
- ^ Kasım 2006 "Pars 27 Kasım 2006" Güncel Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu. Erişim tarihi: {{{3}}}.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Panthera kedigiller Felidae familyasi icinde siniflanan bir cinstir Cok iyi bilinen ve soyunu surdurmekte olan aslan kaplan pars jaguar ve kar parsini iceren Panthera bunyesindeki bu bes turle buyuk kedilerin cogunu kapsar Panthera Yasadigi donem araligi 4 2 0 myo Gunumuz PreYeYeOSDCPTJKPgN Bengal kaplani Panthera tigris tigris Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim CarnivoraAlt takim FeliformiaFamilya FelidaeAlt familya PantherinaeCins Panthera Oken 1816TurlerTum Panthera tur ve alt turlerinin listesi icin metne bakiniz Kedigiller icinde kukreyebilmek icin gerekli olan anatomik degisiklikler yalnizca bu dort turde bulunmaktadir Onceleri kukreyebilmek icin temel nedenin hiyoid kemikteki dil kemigindeki tamamlanmamis oldugu dusunulurdu Ancak yakin tarihli arastirmalarda asil nedenin ozellikle girtlaktaki baska bazi yapisal degisiklikler oldugu anlasilmistir Ornegin Panthera cinsi icinde siniflanan kar parsi Uncia uncia da kemiklesmesini tamamlamamis bir dil kemigine sahiptir ama girtlagi bahsi gecen ozel yapiya sahip olmadigi icin kukreyemez Terim bilgisiLatince olan panthera sozcugu Eski Yunanca daki pan8hr panther sozcugunden gelir ve gunumuzun bircok dilindeki yazim soylenis ve anlam benzerligi iceren sozcuklere kaynaklik etmistir Ornekler soyle verilebilir Ingilizce deki panther Eski Fransizca ve Eski Ingilizcenin panthera ve Orta Ingilizcenin onlardan turemis olan pantere sozcugunden gelir Panthere modern Fransizca daki ilgili sozcuktur Turkce deki panter Fransizca daki panthere kokenlidir Ingilizcedeki panther hem kara panteri hem de Panthera cinsine ait buyuk kedileri tanimlayan anlamlara sahipken Turkcedeki panter genel olarak pars turunu tanimlar ve pars ile pelenk de diger es anlamli sozcuklerdir Tur ve alt turlerPars ve aslan icin onerilmis pek cok alt tur olmustur ama bunlarin cogunlugu supheye aciktir Yakin donemde birbirleri arasinda yeterli genetik farkliliklarin saptanamamasi nedeniyle tum Sahra alti parslarin ve tum Sahra alti aslanlarin ayni pars ve aslan alt turleri oldugu ileri surulmustur Bazi tarih oncesi aslan alt turleri de fosillere ve tarihi verilere dayanarak tanimlanmistir ancak bunlarin ayri turler olmasi da olasidir Panthera cinsi icinde siniflanan tum tur ve alt tulerin guncel listesi asagida sunulmustur Soyu tukenmis tur ve alt turler st kisaltmasi ile gosterilmistir Cins Panthera Tur Panthera gombaszoegensis Avrupa jaguari st Tur Panthera leo Aslan Alt tur Panthera leo atrox Amerika aslani ya da Kuzey Amerika magara aslani st Alt tur Panthera leo azandica Alt tur Panthera leo bleyenberghi ya da Guneybati Afrika aslani Alt tur Panthera leo europaea st Alt tur Panthera leo fossilis st Alt tur Panthera leo hollisteri Alt tur Panthera leo krugeri ya da Guneydogu Afrika aslani Alt tur Panthera leo leo Berberi aslani st Alt tur Panthera leo melanochaita st Alt tur Panthera leo massaicus Alt tur Panthera leo nubica Alt tur Panthera leo persica Asya aslani Hint aslani ya da Pers aslani Alt tur Panthera leo roosevelti Alt tur Panthera leo sinhaleyus ya da Seylan aslani st Alt tur Panthera leo somaliensis Alt tur Panthera leo spelaea st Alt tur Panthera leo senegalensis ya da Senegal aslani Alt tur Panthera leo vereshchagini st Alt tur Panthera leo verneyi Tur Panthera onca Jaguar Tur ya da parsi st Tur ilkel bir pars st Tur Panthera pardus Pars Alt tur Panthera pardus adersi Zangibar parsi st Alt tur Panthera pardus delacouri Alt tur Panthera pardus fusca Hint parsi Alt tur Panthera pardus jarvesi Alt tur Panthera pardus japonensis Kuzey Cin parsi Alt tur Panthera pardus jarvisi Alt tur Panthera pardus kotiya Sri Lanka parsi Alt tur Panthera pardus melas Java parsi Alt tur Panthera pardus nimr Arap parsi Alt tur Panthera pardus nimr Alt tur Panthera pardus orientalis Amur parsi Alt tur Panthera pardus panthera Alt tur Panthera pardus pardus Afrika parsi Alt tur Panthera pardus saxicolor Pers parsi Alt tur Panthera pardus tulliana Anadolu parsi Tur kisa yuzlu bir pars st Tur Panthera tigris Kaplan Alt tur Panthera tigris altaica Sibirya kaplani Alt tur Panthera tigris amoyensis Guney Cin kaplani Alt tur Panthera tigris balica Bali kaplani st Alt tur Panthera tigris corbetti Alt tur Panthera tigris jacksoni Alt tur Panthera tigris sondaica Java kaplani st Alt tur Panthera tigris sumatran Sumatra kaplani Alt tur Panthera tigris tigris Bengal kaplani Alt tur Panthera tigris trinilensis st Alt tur Panthera tigris virgata Hazar kaplani st Tur Panthera toscana ya da Toskana jaguari st Tur tarih oncesi bir aslan benzeri Cin kedisi st Tur Panthera uncia kar leopariNotlar Kara panter olarak bilinen hayvan aslinda pars ve jaguarin mutasyon gecirmis bir bicimidir pars ve jaguar kurkundeki benekleri kontrol eden gendeki bir mutasyon hayvanin tamamen siyah gorunmesine yol acar Kaynakca Panthera paleobiodb org 11 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Temmuz 2021 Panther 30 Eylul 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde The American Heritage Dictionary of the English Language 4 basim 2000 Bartelby com Erisim 27 Kasim 2006 Panther 3 Subat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Wictionary Erisim 27 Kasim 2006 Kasim 2006 Panter 27 Kasim 2006 Guncel Turkce Sozluk Turk Dil Kurumu Erisim tarihi 3 Kasim 2006 Pars 27 Kasim 2006 Guncel Turkce Sozluk Turk Dil Kurumu Erisim tarihi 3