I. Eftim ya da kamuoyunca bilinen adıyla Papa Eftim (doğumu Pavlos Karahisaridis, Yunanca: Παύλος Καραχισαρίδης, Soyadı Kanunundan sonra Zeki Erenerol, d. 1883, Akdağmadeni, Yozgat - ö. 14 Mart 1968, İstanbul), Karamanlı Türk papaz ve Türk Ortodoks Patrikhanesi’nin kurucusu.
I. Eftim | |
---|---|
Doğum | Pavlos Karahisaridis 1883 Akdağmadeni, Yozgat |
Ölüm | 14 Mart 1968 (85 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Milliyet | Türk |
Etnik köken | Karamanlı |
Vatandaşlık | Türkiye |
Meslek | Metropolit |
Din | Hristiyanlık (Ortodoks) |
Çocuk(lar) | Turgut Erenerol Selçuk Erenerol |
Ödüller | İstiklal Madalyası |
Hakkında
1883 yılında, Yozgat’ın Akdağmadeni kazasının İstanbulluoğlu Mahallesi’nde doğdu. Babasının adı Karahisarlı Baraş’tır. İlk ve orta öğrenimini Akdağmadeni’nde yaptı. Zekâsı ve çalışkanlığı sayesinde hocası Şevki Efendi’nin dikkatini çekti. Arkadaşlarının Kur'an ezberlemelerine imrenerek İncil’i ezberledi. 21 yaşında iken Ruhbanlık mesleğine girdi. 1908′de Ankara’ya gelerek babasının mesleği olan, manifaturacılığa başladı. 1912’de diyakoz, 1915’te seçimle papaz olarak 'Eftim' adını aldı ve Akdağmadeni’ne döndü. 1918’de Keskin Metropolit Vekili iken Fener Rum Patrikhanesi’ne karşı Müstakil Türk Ortodoks Patrikhanesi'ni kurdu ve ölümüne kadar başında kaldı. Papa Eftim, Mart 1968’de, 85 yaşında iken öldü.
Atatürk'le tanışması
Mütarekede Fener Patrikhanesi’nin dünya milletlerine hitaben yayımladığı bir bildiride "Canavar, zalim Kemalistlerin zulmünden, biz Hristiyanları kurtarmaya geliniz! Ankara’daki zehirli yuvalarını yıkmak için acele ediniz" deniliyordu. Bunun üzerine, Papa Eftim, kendisine bağlı cemaati toplayarak Fener Patrikhanesi’ni protesto etmiş ve milli mücadeleye katılma kararı almıştır. Bu karar, hemen Ankara Hükümeti’ne bildirilmiştir. 72 kilisenin patrik vekili olan Eftim’in bu davranışı, İstanbul Hükümeti tarafından zararlı görüldüğünden derhal tutuklanması emredilmiş, fakat bu emir, Keskin Kaymakamı tarafından yerine getirilmemiştir.
Türk Ortodoks Patrikhanesi'nin kuruluşu
Türk Bağımsızlık Mücadelesi'ni destekleyen Pavlos Karahisaridis tarafından 1921 yılında Kayseri'de kurulmuştur. Yozgat’ta kapı komşusu olan Çerkez Ethem sayesinde Mustafa Kemal ile tanıştı. 23 Nisan 1920’de Ankara’da Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılış duasını okuyan din adamları arasında Papa Eftim de vardı. Kurtuluş Savaşı’nda “Umum Anadolu Türk Ortodoksları Cemaatleri” olarak yer aldılar. Fener Rum Patrikhanesi'nin I. Dünya Savaşı sonucu Yunanistan tarafını tutmasına karşılık Türk Ortodoks Patrikhanesi kurulmuş ve Papa Eftim'in cemaatini bu kilise çatısı altında toplanması kararlaştırılmıştır. Papa Eftim, Fener Rum Patrikhanesi'nin karşı çalışmalarına karşılık olarak şunları söylemiştir:
"Ben Türk dostu Eftim değil, Türk oğlu Türk Eftim'im. Ben, her zaman, her yerde Türk olduğumu beyan ettim. Bir yabancı, Türk dostu olabilir. Fakat benim gibi, halis bir Türk vatandaşının, yabancı bir Türk dostu gibi gösterilmesi, O'nun milliyetinden şüphe edilmesine delalet eder ki, bundan incinmemek, üzülmemek imkânsızdır. Bana Türk demeyip, Türk dostu diyenleri hiçbir surette affedemem.”
1924 yılında Karahisaridis ayinleri yönetmeye başlamış ve adını daha sonra Zeki Erenerol olarak değiştirmiştir. Cemaat mübadeleye tabi tutulmuş, fakat Karahisaridis ile aile fertleri Türk hükûmeti tarafından nüfus mübadelelerinden muaf tutulmuştur.
Son yılları ve ölümü
Savaş bittikten sonra Galata’daki Panagia Kilisesi’ne çekilerek dinî görevle meşgul olan Papa Eftim, 1968 yılında gözlerini hayata yumduktan sonra yerine oğlu Turgut Erenerol (Papa II. Eftim) geçti.
Kaynakça
- ^ "Sevgi Erenerol'un dedesine İstiklal Madalyası verilmişti". Vatan Gazetesi. 30 Ocak 2008. 15 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Nisan 2017.
- ^ Mehmet Aydın, “Türk Ortodoks Hıristiyanları ve Türk Ortodoks Patrikhanesi'nin Kuruluşu” 24 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Türk-İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, Sayı: 8, 2009, s. 13.
- ^ Biçici, M. (2016). Papa Eftim ve Milli Mücadeledeki Önemi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(2), 453–460. doi:10.21547/jss.304370
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
I Eftim ya da kamuoyunca bilinen adiyla Papa Eftim dogumu Pavlos Karahisaridis Yunanca Paylos Karaxisaridhs Soyadi Kanunundan sonra Zeki Erenerol d 1883 Akdagmadeni Yozgat o 14 Mart 1968 Istanbul Karamanli Turk papaz ve Turk Ortodoks Patrikhanesi nin kurucusu I EftimDogumPavlos Karahisaridis 1883 Akdagmadeni YozgatOlum14 Mart 1968 85 yasinda Istanbul TurkiyeMilliyetTurkEtnik kokenKaramanliVatandaslik TurkiyeMeslekMetropolitDinHristiyanlik Ortodoks Cocuk lar Turgut Erenerol Selcuk ErenerolOdullerIstiklal Madalyasi1923 tarihli Resimli Gazete de Papa EftimHakkinda1883 yilinda Yozgat in Akdagmadeni kazasinin Istanbulluoglu Mahallesi nde dogdu Babasinin adi Karahisarli Baras tir Ilk ve orta ogrenimini Akdagmadeni nde yapti Zekasi ve caliskanligi sayesinde hocasi Sevki Efendi nin dikkatini cekti Arkadaslarinin Kur an ezberlemelerine imrenerek Incil i ezberledi 21 yasinda iken Ruhbanlik meslegine girdi 1908 de Ankara ya gelerek babasinin meslegi olan manifaturaciliga basladi 1912 de diyakoz 1915 te secimle papaz olarak Eftim adini aldi ve Akdagmadeni ne dondu 1918 de Keskin Metropolit Vekili iken Fener Rum Patrikhanesi ne karsi Mustakil Turk Ortodoks Patrikhanesi ni kurdu ve olumune kadar basinda kaldi Papa Eftim Mart 1968 de 85 yasinda iken oldu Ataturk le tanismasiMutarekede Fener Patrikhanesi nin dunya milletlerine hitaben yayimladigi bir bildiride Canavar zalim Kemalistlerin zulmunden biz Hristiyanlari kurtarmaya geliniz Ankara daki zehirli yuvalarini yikmak icin acele ediniz deniliyordu Bunun uzerine Papa Eftim kendisine bagli cemaati toplayarak Fener Patrikhanesi ni protesto etmis ve milli mucadeleye katilma karari almistir Bu karar hemen Ankara Hukumeti ne bildirilmistir 72 kilisenin patrik vekili olan Eftim in bu davranisi Istanbul Hukumeti tarafindan zararli goruldugunden derhal tutuklanmasi emredilmis fakat bu emir Keskin Kaymakami tarafindan yerine getirilmemistir Turk Ortodoks Patrikhanesi nin kurulusuTurk Bagimsizlik Mucadelesi ni destekleyen Pavlos Karahisaridis tarafindan 1921 yilinda Kayseri de kurulmustur Yozgat ta kapi komsusu olan Cerkez Ethem sayesinde Mustafa Kemal ile tanisti 23 Nisan 1920 de Ankara da Turkiye Buyuk Millet Meclisi nin acilis duasini okuyan din adamlari arasinda Papa Eftim de vardi Kurtulus Savasi nda Umum Anadolu Turk Ortodokslari Cemaatleri olarak yer aldilar Fener Rum Patrikhanesi nin I Dunya Savasi sonucu Yunanistan tarafini tutmasina karsilik Turk Ortodoks Patrikhanesi kurulmus ve Papa Eftim in cemaatini bu kilise catisi altinda toplanmasi kararlastirilmistir Papa Eftim Fener Rum Patrikhanesi nin karsi calismalarina karsilik olarak sunlari soylemistir Ben Turk dostu Eftim degil Turk oglu Turk Eftim im Ben her zaman her yerde Turk oldugumu beyan ettim Bir yabanci Turk dostu olabilir Fakat benim gibi halis bir Turk vatandasinin yabanci bir Turk dostu gibi gosterilmesi O nun milliyetinden suphe edilmesine delalet eder ki bundan incinmemek uzulmemek imkansizdir Bana Turk demeyip Turk dostu diyenleri hicbir surette affedemem 1924 yilinda Karahisaridis ayinleri yonetmeye baslamis ve adini daha sonra Zeki Erenerol olarak degistirmistir Cemaat mubadeleye tabi tutulmus fakat Karahisaridis ile aile fertleri Turk hukumeti tarafindan nufus mubadelelerinden muaf tutulmustur Son yillari ve olumuSavas bittikten sonra Galata daki Panagia Kilisesi ne cekilerek dini gorevle mesgul olan Papa Eftim 1968 yilinda gozlerini hayata yumduktan sonra yerine oglu Turgut Erenerol Papa II Eftim gecti Kaynakca Sevgi Erenerol un dedesine Istiklal Madalyasi verilmisti Vatan Gazetesi 30 Ocak 2008 15 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Nisan 2017 Mehmet Aydin Turk Ortodoks Hiristiyanlari ve Turk Ortodoks Patrikhanesi nin Kurulusu 24 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turk Islam Medeniyeti Akademik Arastirmalar Dergisi Sayi 8 2009 s 13 Bicici M 2016 Papa Eftim ve Milli Mucadeledeki Onemi Gaziantep Universitesi Sosyal Bilimler Dergisi 16 2 453 460 doi 10 21547 jss 304370