Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Paul Nizan (Fransızca: [nizɑ̃]; d. 7 Şubat 1905, Tours - ö. 23 Mayıs 1940, Recques-sur-Hem, Pas-de-Calais) Fransız filozof ve yazar.
| Paul Nizan | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Paul Yves Nizan 7 Şubat 1905 Tours, Fransa |
| Ölüm | 23 Mayıs 1940 (35 yaşında) Pas-de-Calais, Fransa |
| Meslek | |
| Vatandaşlık | Fransa |
| Eğitim | Lycée Henri-IV; Lycée Louis-le-Grand |
| Alma mater | École normale supérieure |
| Önemli eser | Aden Arabistan (1931), Bekçi Köpekleri (1932), Fesat (1938) |
| Evlilik | Henriette Nizan |
| Çocuklar | Patrick Nizan |
Paris'teki lise yıllarında Jean-Paul Sartre'la dostluk kurdu. Napolyon Bonapart'ın kurucusu olduğu ve Fransa'nın dünya çapında saygın üniversitesi École Normale Supérieure'de felsefe eğitimi gördü. 1926'da eğitimine ara verip bir Fransız milyarder iş adamının oğluna özel öğretmenlik yapmak için Fransa'dan ayrılarak Yemen'in bir kıyı şehri olan Aden'e gitti. Buradaki altı aylık deneyimlerine dayanarak ilk romanı olan Aden Arabistan'ı yazıp 1931'de yayınlattı.
Ardından Fransız Komünist Partisine üye olarak parti çevresindeki çeşitli işlerde çalıştı; partinin dergisine yazılar yazdı ve Paris'te bir parti kitapçısını işletti. Daha sonra edebiyat öğretim üyeliği yaptı. 1930'lı yıllarda FKP'nin önde gelen entelektüellerinden biriydi. Partinin L'Humanité adlı gazetesinde haftada bir edebiyat eleştirileri yayınlandı. Başlıca eserlerinin tümünü II. Dünya Savaşına dek bu dönemde kaleme aldı.
Stalin'in Hitler'le saldırmazlık anlaşması imzalaması üzerine parti çizgisinin bir anda halk cephesi karşıtlığına kaymasını o güne dek antifaşist harekete aktif katılmış ve İspanya İç Savaşı sırasında Cumhuriyetçilerin davasına sahip çıkmış biri olarak kabullenemeyip ülke içindeki en üst düzey yönetici Jacques Duclos'a kısa bir istifa mektubu göndererek Eylül 1939'da partiden ayrıldı. İstifa nedeninin Moskova ile Berlin arasındaki bu anlaşmayı yanlış bulması değil, Fransız Komünistlerin kendi politikalarını belirlerken Ruslar kadar cesur davranamamaları olduğunu belirtti.
Hitler Fransa'ya saldırınca orduya katıldı. 23 Mayıs 1940'ta Alman ordularının Dunkerque saldırısı sırasında Recques-sur-Hem'deki (Pas-de-Calais) Château de Cocove'da henüz 35 yaşındayken öldü.
Fransa yenilince Nazi yetkililerle uzlaşarak yeniden yasal faaliyete geçme görüşmeleri yapan Fransız Komünist Partisi Paul Nizan'a karşı karalama kampanyası açarak hain, satılmış gibi suçlamalar yöneltti. Mart 1940'ta Komintern'in yayın organında genel sekreter Maurice Thorez imzalı ve Boyunduruklu Hainler başlıklı bir yazıda Paul Nizan'ın polis olduğu iddia edildi. Savaş sonrasında daha da yoğunlaşan bu kampanyaya Louis Aragon da aktif olarak katılıp Les Communistes (1949) adlı romanında Paul Nizan'a Orfilat adlı polis ve hain olarak yer verdi. Bu yüzden yirmi yıl kadar bir süre eserleri lanetli muamelesi gördü. Ancak 1960'ta yeniden basılan Aden Arabistan için Jean-Paul Sartre tarafından "itibarının iade edilmesi" anlamına gelen bir önsöz yazmasıyla durum değişmeye başladı. Bu önsözde Jean-Paul Sartre şöyle der:
Jean-Paul Sartre, Paul Nizan'a her daim saygı duyar, yaşasaydı Bulantı kitabına önsöz yazmasını istediğini bile söyler:
Her ikimiz de yazmak istiyorduk. Ben ilk kitabımdan tek sözcük yazmadan çok önce, Nizan ilk kitabını yayınladı. Bulantı’nın yayınlandığı dönemde, bu gösterişli önsöz adeti olsaydı eğer, bana önsöz yazan o olurdu.
Nihayet 1966'da Louis Aragon Les Communistes adlı romanından Orfilat karakterini çıkardı. FKP ise resmen ancak 1970'lerin sonunda Paul Nizan'ın itibarını iade etti.
Eserleri
- Aden Arabie (1931), (1960); Aden Arabistan (2008, Kanat; 2019, Ayrıntı yay.)
- Les Chiens de garde [Bekçi köpekleri] (1932)
- Antoine Bloye (1933); (2021, Sel yay.)
- Le Cheval de Troie [Truva Atı] (1938)
- La Conspiration (1938); Fesat (1975, Bilgi; 1996, Telos; 2017, Yordam yay.)
- Morceaux choisis de Marx [Marx'tan seçmeler] (1934)
- Chronique de septembre [Eylül günlüğü] (1939)
- Paul Nizan, intellectuel communiste. Articles et correspondance 1926-1940 [Paul Nizan, entelektüel komünist. Makaleler ve mektuplar] (1967)
- Pour une nouvelle culture [Yeni bir kültür için] (1971)
- Articles littéraires et politiques [Edebiyat ve politika makaleleri] - I (2005)
- Eski Çağ Maddecileri (1988, Telos; 2013, Bulut yay.)
Kaynakça
- ^ Aden Arabistan (Ayrıntı Yayınları Eylül 2019)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Paul Nizan Fransizca nizɑ d 7 Subat 1905 Tours o 23 Mayis 1940 Recques sur Hem Pas de Calais Fransiz filozof ve yazar Paul NizanDogumPaul Yves Nizan 7 Subat 1905 Tours FransaOlum23 Mayis 1940 35 yasinda Pas de Calais FransaMeslekfilozofyazarVatandaslikFransaEgitimLycee Henri IV Lycee Louis le GrandAlma materEcole normale superieureOnemli eserAden Arabistan 1931 Bekci Kopekleri 1932 Fesat 1938 EvlilikHenriette NizanCocuklarPatrick Nizan Paris teki lise yillarinda Jean Paul Sartre la dostluk kurdu Napolyon Bonapart in kurucusu oldugu ve Fransa nin dunya capinda saygin universitesi Ecole Normale Superieure de felsefe egitimi gordu 1926 da egitimine ara verip bir Fransiz milyarder is adaminin ogluna ozel ogretmenlik yapmak icin Fransa dan ayrilarak Yemen in bir kiyi sehri olan Aden e gitti Buradaki alti aylik deneyimlerine dayanarak ilk romani olan Aden Arabistan i yazip 1931 de yayinlatti Ardindan Fransiz Komunist Partisine uye olarak parti cevresindeki cesitli islerde calisti partinin dergisine yazilar yazdi ve Paris te bir parti kitapcisini isletti Daha sonra edebiyat ogretim uyeligi yapti 1930 li yillarda FKP nin onde gelen entelektuellerinden biriydi Partinin L Humanite adli gazetesinde haftada bir edebiyat elestirileri yayinlandi Baslica eserlerinin tumunu II Dunya Savasina dek bu donemde kaleme aldi Stalin in Hitler le saldirmazlik anlasmasi imzalamasi uzerine parti cizgisinin bir anda halk cephesi karsitligina kaymasini o gune dek antifasist harekete aktif katilmis ve Ispanya Ic Savasi sirasinda Cumhuriyetcilerin davasina sahip cikmis biri olarak kabullenemeyip ulke icindeki en ust duzey yonetici Jacques Duclos a kisa bir istifa mektubu gondererek Eylul 1939 da partiden ayrildi Istifa nedeninin Moskova ile Berlin arasindaki bu anlasmayi yanlis bulmasi degil Fransiz Komunistlerin kendi politikalarini belirlerken Ruslar kadar cesur davranamamalari oldugunu belirtti Hitler Fransa ya saldirinca orduya katildi 23 Mayis 1940 ta Alman ordularinin Dunkerque saldirisi sirasinda Recques sur Hem deki Pas de Calais Chateau de Cocove da henuz 35 yasindayken oldu Fransa yenilince Nazi yetkililerle uzlasarak yeniden yasal faaliyete gecme gorusmeleri yapan Fransiz Komunist Partisi Paul Nizan a karsi karalama kampanyasi acarak hain satilmis gibi suclamalar yoneltti Mart 1940 ta Komintern in yayin organinda genel sekreter Maurice Thorez imzali ve Boyunduruklu Hainler baslikli bir yazida Paul Nizan in polis oldugu iddia edildi Savas sonrasinda daha da yogunlasan bu kampanyaya Louis Aragon da aktif olarak katilip Les Communistes 1949 adli romaninda Paul Nizan a Orfilat adli polis ve hain olarak yer verdi Bu yuzden yirmi yil kadar bir sure eserleri lanetli muamelesi gordu Ancak 1960 ta yeniden basilan Aden Arabistan icin Jean Paul Sartre tarafindan itibarinin iade edilmesi anlamina gelen bir onsoz yazmasiyla durum degismeye basladi Bu onsozde Jean Paul Sartre soyle der Jean Paul Sartre Paul Nizan a her daim saygi duyar yasasaydi Bulanti kitabina onsoz yazmasini istedigini bile soyler Her ikimiz de yazmak istiyorduk Ben ilk kitabimdan tek sozcuk yazmadan cok once Nizan ilk kitabini yayinladi Bulanti nin yayinlandigi donemde bu gosterisli onsoz adeti olsaydi eger bana onsoz yazan o olurdu Nihayet 1966 da Louis Aragon Les Communistes adli romanindan Orfilat karakterini cikardi FKP ise resmen ancak 1970 lerin sonunda Paul Nizan in itibarini iade etti EserleriAden Arabie 1931 1960 Aden Arabistan 2008 Kanat 2019 Ayrinti yay Les Chiens de garde Bekci kopekleri 1932 Antoine Bloye 1933 2021 Sel yay Le Cheval de Troie Truva Ati 1938 La Conspiration 1938 Fesat 1975 Bilgi 1996 Telos 2017 Yordam yay Morceaux choisis de Marx Marx tan secmeler 1934 Chronique de septembre Eylul gunlugu 1939 Paul Nizan intellectuel communiste Articles et correspondance 1926 1940 Paul Nizan entelektuel komunist Makaleler ve mektuplar 1967 Pour une nouvelle culture Yeni bir kultur icin 1971 Articles litteraires et politiques Edebiyat ve politika makaleleri I 2005 Eski Cag Maddecileri 1988 Telos 2013 Bulut yay Kaynakca Aden Arabistan Ayrinti Yayinlari Eylul 2019