Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Peleliu Muharebesi (kod adı: Operation Stalemate II), Peleliu Adası'nda 1944 yılı Eylül ve Kasım ayları arasında Amerika Birleşik Devletleri ve Japonya arasında II. Dünya Savaşı'nın Pasifik Cephesi'nde gerçekleşmiş bir muharebe.
| Peleliu Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| II. Dünya Savaşı, Pasifik Savaşı | |||||||
 | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 ABD |  Japon İmparatorluğu | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| | (ölü) | ||||||
| Güçler | |||||||
| : 17,490 : 10,994 | : yaklaşık olarak 11,000 kişi | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 1. Deniz Tümeni: 1,252 ölü, 5,274 yaralı 81. Piyade Tümeni: 542 ölü, 2,736 yaralı Toplam: 1,794 ölü, 8,010 yaralı | 10,695 ölü, 202 esir | ||||||
ABD kuvvetleri başlangıçta sadece ABD 'nden oluşuyordu, daha sonra tümenin yerini ABD Ordusu'ndan alıp küçük mercan adasındaki havaalanı ele geçirmek için Japon kuvvetleriyle çarpıştı. 1. Deniz Piyade Tümen komutanı ve ABD Tümgenerali olan , adanın dört gün içerisinde emniyet altına alınabileceğini öngörmüştür, fakat Japonların dayanıklı tahkimatından ve sert direnişinden dolayı, savaş iki ay sonrasına kadar sona ermemiştir.
Muharebe sona ermesinin ardından gerek kesin olmayan stratejik önemine gerekse de yüksek ölü sayısından dolayı çok tartışılmıştır. Ölü sayısı göz önüne alındığında, Peleliu, Pasifik Savaşları arasında en çok kayıp yaşanan savaştır.
Arka plan
1944 yazında gerek orta ve güneybatı Pasifikteki Amerikan zaferleri ve gerekse buralarda ele geçirilen adalardan kalkan B-29 Superfortress ağır bombardıman uçaklarının Japon anakarasına yaptığı saldırılar Japonya açısından savaşın sonunu getirmeye başlamıştı. Amerikan askeri liderleri arasında Japonya'yı yenmek için önerilen iki plan arasında anlaşmazlık bulunuyordu. General Douglas MacArthur'un önerdiği plana göre önce 1942'nin başlarında kaybedilen Filipinler tekrar alınacak burayı takiben Okinawa adası işgal edilecek ve buradan da Japon anakarasına saldırılacaktı. Amiral Chester Nimitz'in planına göre Filipinler yerine Formosa (Tayvan) ve Okinawa adaları alınacak, buradan Çin'deki güçlerle birleşilecek ve buradan da Japon anakarasına saldırılacaktı. Planları farklı olmasına rağmen her iki komutan da bir adanın alınması konusunda birleşiyordu "Peleliu". Zaten 1. deniz piyade tümeni bir saldırı yapmak için hazır durumdaydı. Pearl Harbour'a ziyarete gelen Franklin D. Roosevelt her iki komutanın da planlarını dinledi. MacArthur'un planı seçildi ancak, Filipinler istila edilmeden önce Palau Adaları özellikle Peleliu ve Angaur adaları etkisiz hale getirecek, bir hava alanı inşa edilecek böylece MacArthur'un sağ kanadı korunacaktı.
Savaş hazırlıkları
Japonlar
1944 yazında Palau Takımadalarını koruyan 30.000 Japon askeri bulunuyordu. Buradaki Peleliu adasında 14. piyade tümenini oluşturan 11.000 civarı Japon askeri, birkaç yüz de Okinawalı ve Koreli işçi bulunuyordu. Tümenin 2. alay komutanı Albay Kunio Nakagawa adanın korunması için hazırlıklara başladı.
Solomon, Gilbert, Marshall ve Mariana Takımadaları'nın kaybedilmesinden sonra Japon İmparatorluk ordusu yeni bir ada savunma stratejisi geliştirmeye başladı. Terk edilmiş plaj tabanlı çevre savunma taktikleri ve pervasız Banzai Saldırıları terk edildi. Yeni stratejiye göre düşman daha kıyıdayken karşılanacak ve dağıtılacak, kuvvetler tahkim edilmiş yer altı savunma mevzilerinde konuşlandırılacak, sonuçsuz Banzai saldırısı yerine koordine edilmiş karşı saldırılar yapılacak ve düşmana karşı çok kanlı bir yıpratma savaşı uygulanarak insan ve cephane kaynaklarının tüketilmesi sağlanacaktı. Albay Nakagawa özellikle iç savunma mevzilerine konsantre olmuştu. Arazinin pürüzlü yapısının sağladığı avantajı kullanmak için ağır tahkimatlı sığınaklar inşa ettirmiş, mağaralar ve büyük yeraltı pozisyonları kazdırmıştı.
Nakagawa'nın savunmasının çoğunluğu Peleliu'nun en yüksek noktası olan Umurbrogol Dağı, tepeler zinciri ve dik sırtlarda yoğunlaşmıştı. Peleliu merkezinde yer alan Umurbrogol önemli havaalanı dahil olmak üzere adanın büyük bir bölümünü görüş alanı içerisine alıyordu. Bu dağda 500'den fazla mağara bulunuyordu ve bunlar birbirine tüneller yoluyla bağlanıyordu. Bunların çoğu eski madenlerden savunma pozisyonlarına dönüştürülmüştü. Mühendisler bu mağaraların girişlerine çelik sürgülü kapılar eklemişlerdi. Bu kapılardaki açıklıklar hem makineli tüfeklere hem de toplara hizmet verebiliyordu.
Japonlar Urumbrogol boyunca daha pek çok mevziler kazdılar. Buralara 81 mm ve 150 mm havanlar, 20mm toplar, hafif tank birlikler ve uçaksavar topları konuşlandırıldı. Mağara girişleri el bombaları ve alev silahlarına karşı eğimli inşa edildi. Mağaralar ve sığınaklar peleliu boyunca uçsuz bucaksız bir bağlantı sistemiyle birbirine bağlanıyordu ve bu mağara ve sığınaklar Japonların boşaltmasına ve tekrar ele geçirebilmelerine izin veriyordu bu durum Japonlara büyük bir avantaj sağlıyordu.
Japonlar ayrıca sahilin yapısının sağladığı avantajları da kullandılar. Çıkartmanın kuzey ucunda plajların bittiği noktada mercan kayalarından oluşan küçük bir çıkıntı bulunuyordu. Bu çıkıntı oradaki plajlara karşı güzel bir görüş açısı sağlıyordu. Bu çıkıntıda bulunan mevzilere bir tane 47 mm anti tank topu ver 6 tane 20mm top konuşlandırılmıştı. Bu pozisyonlar sadece küçük bir açıklık bulunacak şekilde tamamen kapatılmış ve mühürlenmişti. Buna benzer pozisyonlar sadece 2 km güneydeki plajlara da konuşlandırılmıştı. Japonlar sahili binlerce engel, mayın ve toprağa gömülü patlamaya hazır top mermileri ile kapatmışlardı. Sonunda çıkartma birlikleri iç kısımlardaki müstahkem sırt ve tepeler boyunca parçalanmış hale gelecekti.
Amerikalılar
Japonlar yaklaşan savaş için savaş taktiklerinde şiddetli bir değişim içine girerken Amerikalılar amfibik taktiklerinde herhangi bir değişikliğe gitmedi. Hatta Peliliu Muharebesi'nden önce gerçekleşen, Amerikalılara 3000 kayıp ve 2 ay gecikmeye mal olan Biak Muharebesi'ne rağmen Amerikalılar Japonların bu yeni savaş taktiklerine karşı herhangi bir yenilik içerisine girme çabasında bulunmadılar.
Amerikan stratejistleri, Peleliu'nun güneyinde bulunan havaalanına yakınlıkları nedeniyle çıkartma yeri olarak güneybatı Peleliu plajlarını seçtiler. Albay Lewis B. Puller komutasındaki 1. Deniz Piydesi Alayı kuzeyde plajların bittiği bölgeden çıkartma yapacaktı. Onun altında albay Harold D. Harris komutasındaki 5. Deniz Piyadesi Alayı merkezden, onun altında Albay Herman H. Harreken güneyden plajlarından çıkartma yapacaktı.
Tümenin topçu alayı (11. deniz piyadeleri) piyadelerin çıkartmasının tamamlanmasından sonra karaya çıkartılacaktı. Plana göre 1. ve 7. deniz piyade alayları kara içlerine ilerleyerek asıl ilerlemeyi gerçekleştirecek olan 5. deniz piyadelerinin sağ ve sol kanadını koruyacak ve havaalanını ele geçirmesine imkân tanıyacaktı. 5. deniz piyadeleri ise kara içlerine ilerleyerek hem hava alanını ele geçirecek hem de adadaki japon güçlerini 2ye bölecekti. Kuzeydeki 1. deniz piyadeleri kuzeye doğru ilerleyerek umurbrogol dağlarını temizlerken güneydeki 7. piyadelerde adanın güneyini temizleyecekti. Adadaki birliklere takviye olarak sadece bir tümen mevcuttu o da Peleliu'nun güneyindeki Angaur adasını ele geçirmeye çalışan 81. piyade tümeniydi.
Operasyona denizden 5 savaş gemisi, 4 ağır kruvazör, 4 hafif kruvazör, 3 uçak gemisi ve 5 hafif uçak gemisi destek veriyordu.
Amiral Jesse Oldendorf bombardımanın başarılı olduğunu ve artık adadaki dış hedeflere ilerlenebileceğini iddia ediyordu. Oysaki Japonların çoğunluğu hâlâ mevzilerinde sağ salim oturuyorlardı. Saldırı sırasında adadaki savunmacılar, olağandışı atış disiplinleriyle düşmana mevzilerini vermediler. sadece Havaalanına yöneltilen bombardımanlar başarılı olmuştu. Hem havaalanı hem de çevresindeki binalar imha edilmişti. Sadece alandaki tahkim edilmiş mevziler ayakta kalmıştı onlar da yakında gelecek olan saldırganları karşılamak için hazır bekliyorlardı.
Muharebe
Çıkartma
Piyade alayları 15 Eylül 1944 saat 08.32de karaya çıkmaya başladılar. 1. Deniz Piyade Alayı kuzeydeki beyaz plajdan, 5. ve 7. Deniz Piyade alayları ise merkez ve güneydeki turuncu plajdan çıkartmaya başladılar. Çıkartma araçları sahile yaklaşmaya başlamasıyla birlikte, mevzilerinde bulunan Japon birlikleri mevzilerinin önünü kapatan çelik sürgülü kapıları açmaya başladılar. Mercan kayalıklarındaki mevzilere konuşlandırılmış 47mm toplar ve 20 mm'lik otomatik toplarla araçlara yoğun bir şekilde ateş açmaya başladılar. Japonların bu şiddetli ateşi sonucu 60 tane çıkartma aracı imha edildi.
Karaya çıkmayı başaran 1. deniz piyade alayı askerleri ise yoğun topçu ateşi karşısında sahile saplanıp kaldılar.
Albay Puller kendisini taşıyan çıkartma aracıyla sahili terk etmeye çalışırken bir yüksek hızlı top mermisi aracına isabet etti. Albay aracına isabet eden bu 47 mm'lik mermi yüzünden tüm iletişimini kaybetti. Güneyde bulunan 7. alayda benzer sorunlarla boğuşuyordu. Pek çok çıkartma aracı isabet alıp savaş dışı kalmış, bu araçlarla karaya çıkmakta olan askerler karaya uzak bir mesafede bu araçları terk etmek zorunda kalmış, derin tabanı çamurlu sularda karaya çıkmaya çalışan bu askerlerin çoğu Japon makineli tüfeklerinin ateşiyle biçilmişlerdi.
5. alay çıkartma günü nispeten daha başarılı olmuştu. Ağır silahlara yakın olması ve sağ ve sol kanatlarının diğer alaylar tarafından korunması nedeniyle hava alanına kadar ilerlemeyi başardılar. Bu kez de Nakagawa'nın hazırladığı ilk karşı saldırıyla karşılaştılar. Tanklarla desteklenen bu saldırı Amerikan askerlerini geri çekilmeye zorladı fakat kısa sürede Amerikalılar tanklar, toplar, donanmanın ateşi ve uçaklarla bu saldırıyı durdurmayı başardılar. Japonların zayıf zırhlı, modası geçmiş tankları kendisine eşlik eden piyadelerle birlikte imha edildiler.
Çıkartma günü sona ererken Amerikalılar 3 km'lik sahil boyunca çıkartma yapmışlardı. Kıyıdan içeriye en fazla ilerleme güneyde olmuş ancak o da sadece 2 km olmuştu. Kuzeydeki 1. alay ise maruz kaldığı korkunç saldırılar nedeniyle çok az ilerleyebilmişlerdi. Çıkartma günü deniz piyadeleri toplam 1100 asker kaybetmişlerdi (200 ölü 900 yaralı).
Rupertus Japonların hızla dağılmaya başladıklarına inanıyordu fakat Japonların taktik değiştirdiklerinden haberi yoktu.
The Point
Adeta kale konumundaki ve Amerikalılar tarafından The Point olarak adlandırılan mevzilerden sahildeki birliklere ateş yağmaya ve dolayısıyla zayiatlar yaşanmaya devam ediyordu. Albay Puller'in emrindeki 1. alaya 3. tabura bağlı K birliğinin komutanı Yüzbaşı George Hunt, The Point'i ele geçirmekle görevlendirildi. Hunt'a bağlı bir takım tahkim edilmiş mevziler arasında tüm gün boyunca savunmasız çakılıp kalmıştı. Birliklerin geri kalanı, Japonların hatlarında bir delik meydana getirmesinden dolayı çok tehlikeli bir durum içerisine düştüler.
Bu arada, bir tüfekçi takımı Japon mevzilerini tek tek imha etmeye başladı. Sis bombası kullanarak mevzilerdeki Japonların görüş açılarını kapattılar ve tüfeklerinin ucuna taktıkları el bombalarıyla bu mevzileri imha ettiler. Altı tane makineli tüfek yuvası imha edildikten sonra deniz piyadeleri 47mm top mağaralarıyla karşılaştılar. Bir yüzbaşı mağaranın girişine sis bombası atarak mağaradaki savunmacıların görüş açılarını kapattı. Hemen ardından Onbaşı Henry W. Hahn mağaradan içeriye bir el bombası attı. Bomba 47 mmlik top mermilerinin yanında patlayınca mermilerde infilak etmeye başladı. Mağaranın içindeki Japonlar derhal mağarayı terk etmeye başladılar fakat bu kez de dışardaki deniz piyadelerinin ateşine maruz kaldılar ve hemen hepsi vuruldu.
The Point K Birliği tarafından ele geçirildi fakat Nagakawa derhal bir karşı saldırı düzenledi. 3 saat boyunca cephanenin ve suyun çok azalmasına rağmen K birliği 4 büyük karşı saldırıyla mücadele etti. Artık çaresi kalmayan askerler Japon saldırganlarla göğüs göğse çarpışmak zorunda kaldı. Sonunda K birliğine destek ulaştığında birlik 18 adama düşmüştü, birliğin toplam kaybı 157 idi.
Ngesebus Adası
5. Deniz Piyade Alayı, havaalanının ele geçirilmesinden sonra Ngesebus adasını ele geçirmek üzere görevlendirildi. Ngesebus adasında birçok Japon Topçu mevzileri bulunuyordu ve küçük bir hava alanı inşa edilmişti. Bu küçük ada küçük bir geçitle Peleliu'ya bağlanıyordu. Fakat 5. alayın komutanı Albay Harris bu geçidi kullanmanın Japon askerlerine açık hedef olmak anlamına geldiğini düşündüğü için bir çıkartma harekâtını tercih etti.
Harris, 28 Eylül'de çıkartma öncesi adaya bir dizi bombardıman düzenledi. Bu bombardımanlar Peleliu'nun aksine çok etkili oldu ve pek çok savunmacı etkisiz hale getirildi. Piyadeler adaya çıktıklarında mağara ve sırtlardan derhal ateş altına alındılar ancak adanın alınması kısa sürdü. Deniz piyadelerinin zayiatları hafif olmuştu. Denizciler 15 ölü 33 yaralı verirken Japonların kaybı 470 kadardı.
Umurbrogol tepeleri
The Point'in alınmasından sonra 1. Deniz Piyadeleri Kanlı Burun Yamaçları diye adlandırdıkları Umurbrogol cebine doğru ilerlemeye başladılar. Pullerin adamları sayısız saldırılar düzenlemelerine rağmen tüm saldırılar Japonlar tarafından etkisiz hale getirildi. 1. Peniz piyadeleri sırtlar arasındaki dar yollarda çeşitli tuzaklarla karşılaşıyor ve mağaralardan sürekli ölümcül bir yaylım ateşine maruz kalıyorlardı. Japonlar olağandışı bir ateş disipliniyle saldırıyorlar ve maksimum kayıpların yaşanmasına neden oluyorlardı. Japon sniperler sedye taşıyıcıları da hedef almaya başlamışlardı. Eğer 2 sedye taşıyıcıdan biri yaralanır veya ölürse oraya onları almak için daha çok sedye taşıyıcı gelecekti ve daha çok deniz piyadesi vurulabilecekti. Japonlar Amerikan hatlarına sızabilmek için geceleri mevzilerinden çıkıyor Banzai saldırıları gerçekleştiriyorlardı. Amerikalılar bunu önlemek için 2 kişilik bir mevzi kazıyor bir asker uyurken diğeri gözcülük yapıyordu.
Umurbrogol sırtlarında özellikle bir çatışma çok kanlı geçmişti. 1. Deniz Piyade Alayına bağlı Raymond Davis komutasındaki 1. Tabur 100 nolu tepeye(Hill 100) saldırmıştı. Taburun %71'i zayiata uğradı. Yüzbaşı Everett Pope ve birliği tam bir gün boyunca bu tepeyi almak için savaştı ama tam tepeyi aldıklarında tepe başka Japon savaşçıları tarafından işgal edildi.
Japonlar savaşın başından bu yana 3000 adamdan oluşan 1. Deniz Piyade Alayına tam 1749 tane kayıp verdirmişti bu taburun %60'ına eşitti. Sonraki 6 gün boyunca Umurbrogol dağındaki şiddetli çatışmalar devam etti. 3. Çıkartma kolordusu komutanı general Roy Reiger 81. Piyade tümenini Peleliu'daki birliklere destek olmak için Peleliu'ya gönderdi. 321. alay Batı ve Kuzeybatı Peleliu plajları boyunca çıkartma yaptı ve doğrudan Umurbrogol çatışmalarına katıldı. 5. ve 7. Deniz Piyade Alayları da Umurbrogol dağlarına doğru yöneldi. Sonunda hepsi de benzer kayıplara uğrayacaktı.
Ekimin ortalarında 5. ve 7. Deniz Piyadeleri hemen hemen mevcutlarının yarısı kadar zayiata uğramış durumdaydılar. Geiger tüm 1. Deniz Piyade alayını boşaltarak yerine 81. Piyade tümenini yerleştirmeye kararlıydı. 15 Ekimde 321. alayın çıkartması tamamlandı ve yine 3 hafta içerisinde 1. Deniz Piyade Alayının tamamı Peleliudan ayrılarak Pavuvuya çekildi.
Birlikler tepelerde kalan Japon birlikleriyle savaşmak için yola koyuldular ve sonraki ay ada tamamen temizlenene kadar savaşmaya devam ettiler. Sonunda Nagakawa "Kılıçlarımız kırıldı ve mızraklarımızı çektik," diyerek alaya ait tüm belgeleri yaktı ve intihar etti. Ölümünden sonra Peleliu'da gösterdiği cesaretten dolayı rütbesi korgeneralliğe yükseltildi. Bir Japon teğmeni yanında kalan son 30 adamla Peleliu'da bir mağarada saklanmaya devam etti. 22 Nisan 1947'de teslim olan bu askerler İkinci Dünya Savaşı'nın resmî olarak son teslim olan askerleri oldular.
Savaştan sonra
Umurbrogol dağı etrafında gerçekleşen mücadele Amerikalılar açısından tüm II. Dünya Savaşı'nın en zor mücadelesi kabul edilmektedir. 1 Deniz Piyade Tümeni 1 Nisan 1945'teki Okinawa Çıkartmasına kadar en ağır kayıplarını burada yaşadı. 1 Deniz Piyade Tümeni tam 6500 asker kaybetti. 81. Piyade Tümeni ise adada bulunduğu süre boyunca tam 3000 asker kaybetti.
Savaş adanın stratejik komunu nedeniyle devamlı bir tartışma konusu olmuştur. Peleliu'da ele geçirilen bu havaalanı Filipinlerin istilası sırasında çok az kullanıldı. Ayrıca bu ada sonraki operasyonların hiçbirinde kullanılmadı. Hatta bu adadaki savaş hakkında çok az haber yapılmıştı. Rupertus'un adanın 3 gün içerisinde alınacağı tahmini nedeniyle karaya sadece 6 muhabir ayak basmıştı. Mc Arthur'un Filipinlere tekrar dönmesi ve Müttefiklerin Avrupa istilası nedeniyle bu savaş gölgede kalmış ve kısa sürede unutulmuştur.
Müttefiklerin bu adada ödedikleri büyük bedeller Amerikalılar için sonraki ada istilaları için bir örnek teşkil etmiş, bu örnekler Iwo Jima ve Okinawa'da kendisini göstermişti. Çıkartma öncesi gerçekleşen bombardımanlar Iwo jima'da Peleliu'ya nazaran daha etkili Okinawa'da ise mükemmel olarak gerçekleşmişti. Amerikalılar Peleliu'da kazandıkları deneyimleri Okinawa da uygulama fırsatı bulacaklardı.
Amiral William F. Halsey, Jr. tavsiyeler üzerine Carolina Adaları üzerinde bulunan Yap Adasını işgal planından vazgeçti. Aslında Halsey birliklerin Peleliu ve Angaur'a çıkmak yerine doğrudan Filipinlere çıkmasını tavsiye etmiş olmasına rağmen bu öneri Nimitz tarafından reddedilmişti.
Kaynakça
- ^ MilitaryHistoryOnline - "Military History Online - Bloody Peleliu: Unavoidable Yet Unnecessary" 21 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 09-06-2009 tarihinde erişilmiştir.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Peleliu Muharebesi kod adi Operation Stalemate II Peleliu Adasi nda 1944 yili Eylul ve Kasim aylari arasinda Amerika Birlesik Devletleri ve Japonya arasinda II Dunya Savasi nin Pasifik Cephesi nde gerceklesmis bir muharebe Peleliu MuharebesiII Dunya Savasi Pasifik SavasiTarih15 Eylul 27 Kasim 1944BolgePeleliu Palau AdalariSonucAmerikan zaferiTaraflarABDJapon ImparatorluguKomutanlar ve liderler olu Gucler 17 490 10 994 yaklasik olarak 11 000 kisiKayiplar1 Deniz Tumeni 1 252 olu 5 274 yarali 81 Piyade Tumeni 542 olu 2 736 yarali Toplam 1 794 olu 8 010 yarali10 695 olu 202 esir ABD kuvvetleri baslangicta sadece ABD nden olusuyordu daha sonra tumenin yerini ABD Ordusu ndan alip kucuk mercan adasindaki havaalani ele gecirmek icin Japon kuvvetleriyle carpisti 1 Deniz Piyade Tumen komutani ve ABD Tumgenerali olan adanin dort gun icerisinde emniyet altina alinabilecegini ongormustur fakat Japonlarin dayanikli tahkimatindan ve sert direnisinden dolayi savas iki ay sonrasina kadar sona ermemistir Muharebe sona ermesinin ardindan gerek kesin olmayan stratejik onemine gerekse de yuksek olu sayisindan dolayi cok tartisilmistir Olu sayisi goz onune alindiginda Peleliu Pasifik Savaslari arasinda en cok kayip yasanan savastir Arka plan1944 yazinda gerek orta ve guneybati Pasifikteki Amerikan zaferleri ve gerekse buralarda ele gecirilen adalardan kalkan B 29 Superfortress agir bombardiman ucaklarinin Japon anakarasina yaptigi saldirilar Japonya acisindan savasin sonunu getirmeye baslamisti Amerikan askeri liderleri arasinda Japonya yi yenmek icin onerilen iki plan arasinda anlasmazlik bulunuyordu General Douglas MacArthur un onerdigi plana gore once 1942 nin baslarinda kaybedilen Filipinler tekrar alinacak burayi takiben Okinawa adasi isgal edilecek ve buradan da Japon anakarasina saldirilacakti Amiral Chester Nimitz in planina gore Filipinler yerine Formosa Tayvan ve Okinawa adalari alinacak buradan Cin deki guclerle birlesilecek ve buradan da Japon anakarasina saldirilacakti Planlari farkli olmasina ragmen her iki komutan da bir adanin alinmasi konusunda birlesiyordu Peleliu Zaten 1 deniz piyade tumeni bir saldiri yapmak icin hazir durumdaydi Pearl Harbour a ziyarete gelen Franklin D Roosevelt her iki komutanin da planlarini dinledi MacArthur un plani secildi ancak Filipinler istila edilmeden once Palau Adalari ozellikle Peleliu ve Angaur adalari etkisiz hale getirecek bir hava alani insa edilecek boylece MacArthur un sag kanadi korunacakti Savas hazirliklariJaponlar Tahkim Edilmis Japon Mevzileri 1944 yazinda Palau Takimadalarini koruyan 30 000 Japon askeri bulunuyordu Buradaki Peleliu adasinda 14 piyade tumenini olusturan 11 000 civari Japon askeri birkac yuz de Okinawali ve Koreli isci bulunuyordu Tumenin 2 alay komutani Albay Kunio Nakagawa adanin korunmasi icin hazirliklara basladi Solomon Gilbert Marshall ve Mariana Takimadalari nin kaybedilmesinden sonra Japon Imparatorluk ordusu yeni bir ada savunma stratejisi gelistirmeye basladi Terk edilmis plaj tabanli cevre savunma taktikleri ve pervasiz Banzai Saldirilari terk edildi Yeni stratejiye gore dusman daha kiyidayken karsilanacak ve dagitilacak kuvvetler tahkim edilmis yer alti savunma mevzilerinde konuslandirilacak sonucsuz Banzai saldirisi yerine koordine edilmis karsi saldirilar yapilacak ve dusmana karsi cok kanli bir yipratma savasi uygulanarak insan ve cephane kaynaklarinin tuketilmesi saglanacakti Albay Nakagawa ozellikle ic savunma mevzilerine konsantre olmustu Arazinin puruzlu yapisinin sagladigi avantaji kullanmak icin agir tahkimatli siginaklar insa ettirmis magaralar ve buyuk yeralti pozisyonlari kazdirmisti Nakagawa nin savunmasinin cogunlugu Peleliu nun en yuksek noktasi olan Umurbrogol Dagi tepeler zinciri ve dik sirtlarda yogunlasmisti Peleliu merkezinde yer alan Umurbrogol onemli havaalani dahil olmak uzere adanin buyuk bir bolumunu gorus alani icerisine aliyordu Bu dagda 500 den fazla magara bulunuyordu ve bunlar birbirine tuneller yoluyla baglaniyordu Bunlarin cogu eski madenlerden savunma pozisyonlarina donusturulmustu Muhendisler bu magaralarin girislerine celik surgulu kapilar eklemislerdi Bu kapilardaki acikliklar hem makineli tufeklere hem de toplara hizmet verebiliyordu 47 mm top Japonlar Urumbrogol boyunca daha pek cok mevziler kazdilar Buralara 81 mm ve 150 mm havanlar 20mm toplar hafif tank birlikler ve ucaksavar toplari konuslandirildi Magara girisleri el bombalari ve alev silahlarina karsi egimli insa edildi Magaralar ve siginaklar peleliu boyunca ucsuz bucaksiz bir baglanti sistemiyle birbirine baglaniyordu ve bu magara ve siginaklar Japonlarin bosaltmasina ve tekrar ele gecirebilmelerine izin veriyordu bu durum Japonlara buyuk bir avantaj sagliyordu Japonlar ayrica sahilin yapisinin sagladigi avantajlari da kullandilar Cikartmanin kuzey ucunda plajlarin bittigi noktada mercan kayalarindan olusan kucuk bir cikinti bulunuyordu Bu cikinti oradaki plajlara karsi guzel bir gorus acisi sagliyordu Bu cikintida bulunan mevzilere bir tane 47 mm anti tank topu ver 6 tane 20mm top konuslandirilmisti Bu pozisyonlar sadece kucuk bir aciklik bulunacak sekilde tamamen kapatilmis ve muhurlenmisti Buna benzer pozisyonlar sadece 2 km guneydeki plajlara da konuslandirilmisti Japonlar sahili binlerce engel mayin ve topraga gomulu patlamaya hazir top mermileri ile kapatmislardi Sonunda cikartma birlikleri ic kisimlardaki mustahkem sirt ve tepeler boyunca parcalanmis hale gelecekti Amerikalilar Japonlar yaklasan savas icin savas taktiklerinde siddetli bir degisim icine girerken Amerikalilar amfibik taktiklerinde herhangi bir degisiklige gitmedi Hatta Peliliu Muharebesi nden once gerceklesen Amerikalilara 3000 kayip ve 2 ay gecikmeye mal olan Biak Muharebesi ne ragmen Amerikalilar Japonlarin bu yeni savas taktiklerine karsi herhangi bir yenilik icerisine girme cabasinda bulunmadilar Amerikan stratejistleri Peleliu nun guneyinde bulunan havaalanina yakinliklari nedeniyle cikartma yeri olarak guneybati Peleliu plajlarini sectiler Albay Lewis B Puller komutasindaki 1 Deniz Piydesi Alayi kuzeyde plajlarin bittigi bolgeden cikartma yapacakti Onun altinda albay Harold D Harris komutasindaki 5 Deniz Piyadesi Alayi merkezden onun altinda Albay Herman H Harreken guneyden plajlarindan cikartma yapacakti Tumenin topcu alayi 11 deniz piyadeleri piyadelerin cikartmasinin tamamlanmasindan sonra karaya cikartilacakti Plana gore 1 ve 7 deniz piyade alaylari kara iclerine ilerleyerek asil ilerlemeyi gerceklestirecek olan 5 deniz piyadelerinin sag ve sol kanadini koruyacak ve havaalanini ele gecirmesine imkan taniyacakti 5 deniz piyadeleri ise kara iclerine ilerleyerek hem hava alanini ele gecirecek hem de adadaki japon guclerini 2ye bolecekti Kuzeydeki 1 deniz piyadeleri kuzeye dogru ilerleyerek umurbrogol daglarini temizlerken guneydeki 7 piyadelerde adanin guneyini temizleyecekti Adadaki birliklere takviye olarak sadece bir tumen mevcuttu o da Peleliu nun guneyindeki Angaur adasini ele gecirmeye calisan 81 piyade tumeniydi Operasyona denizden 5 savas gemisi 4 agir kruvazor 4 hafif kruvazor 3 ucak gemisi ve 5 hafif ucak gemisi destek veriyordu Amiral Jesse Oldendorf bombardimanin basarili oldugunu ve artik adadaki dis hedeflere ilerlenebilecegini iddia ediyordu Oysaki Japonlarin cogunlugu hala mevzilerinde sag salim oturuyorlardi Saldiri sirasinda adadaki savunmacilar olagandisi atis disiplinleriyle dusmana mevzilerini vermediler sadece Havaalanina yoneltilen bombardimanlar basarili olmustu Hem havaalani hem de cevresindeki binalar imha edilmisti Sadece alandaki tahkim edilmis mevziler ayakta kalmisti onlar da yakinda gelecek olan saldirganlari karsilamak icin hazir bekliyorlardi MuharebeCikartma Piyade alaylari 15 Eylul 1944 saat 08 32de karaya cikmaya basladilar 1 Deniz Piyade Alayi kuzeydeki beyaz plajdan 5 ve 7 Deniz Piyade alaylari ise merkez ve guneydeki turuncu plajdan cikartmaya basladilar Cikartma araclari sahile yaklasmaya baslamasiyla birlikte mevzilerinde bulunan Japon birlikleri mevzilerinin onunu kapatan celik surgulu kapilari acmaya basladilar Mercan kayaliklarindaki mevzilere konuslandirilmis 47mm toplar ve 20 mm lik otomatik toplarla araclara yogun bir sekilde ates acmaya basladilar Japonlarin bu siddetli atesi sonucu 60 tane cikartma araci imha edildi Karaya cikmayi basaran 1 deniz piyade alayi askerleri ise yogun topcu atesi karsisinda sahile saplanip kaldilar Albay Puller kendisini tasiyan cikartma araciyla sahili terk etmeye calisirken bir yuksek hizli top mermisi aracina isabet etti Albay aracina isabet eden bu 47 mm lik mermi yuzunden tum iletisimini kaybetti Guneyde bulunan 7 alayda benzer sorunlarla bogusuyordu Pek cok cikartma araci isabet alip savas disi kalmis bu araclarla karaya cikmakta olan askerler karaya uzak bir mesafede bu araclari terk etmek zorunda kalmis derin tabani camurlu sularda karaya cikmaya calisan bu askerlerin cogu Japon makineli tufeklerinin atesiyle bicilmislerdi 5 alay cikartma gunu nispeten daha basarili olmustu Agir silahlara yakin olmasi ve sag ve sol kanatlarinin diger alaylar tarafindan korunmasi nedeniyle hava alanina kadar ilerlemeyi basardilar Bu kez de Nakagawa nin hazirladigi ilk karsi saldiriyla karsilastilar Tanklarla desteklenen bu saldiri Amerikan askerlerini geri cekilmeye zorladi fakat kisa surede Amerikalilar tanklar toplar donanmanin atesi ve ucaklarla bu saldiriyi durdurmayi basardilar Japonlarin zayif zirhli modasi gecmis tanklari kendisine eslik eden piyadelerle birlikte imha edildiler Cikartma gunu sona ererken Amerikalilar 3 km lik sahil boyunca cikartma yapmislardi Kiyidan iceriye en fazla ilerleme guneyde olmus ancak o da sadece 2 km olmustu Kuzeydeki 1 alay ise maruz kaldigi korkunc saldirilar nedeniyle cok az ilerleyebilmislerdi Cikartma gunu deniz piyadeleri toplam 1100 asker kaybetmislerdi 200 olu 900 yarali Rupertus Japonlarin hizla dagilmaya basladiklarina inaniyordu fakat Japonlarin taktik degistirdiklerinden haberi yoktu The Point Adeta kale konumundaki ve Amerikalilar tarafindan The Point olarak adlandirilan mevzilerden sahildeki birliklere ates yagmaya ve dolayisiyla zayiatlar yasanmaya devam ediyordu Albay Puller in emrindeki 1 alaya 3 tabura bagli K birliginin komutani Yuzbasi George Hunt The Point i ele gecirmekle gorevlendirildi Hunt a bagli bir takim tahkim edilmis mevziler arasinda tum gun boyunca savunmasiz cakilip kalmisti Birliklerin geri kalani Japonlarin hatlarinda bir delik meydana getirmesinden dolayi cok tehlikeli bir durum icerisine dustuler Bu arada bir tufekci takimi Japon mevzilerini tek tek imha etmeye basladi Sis bombasi kullanarak mevzilerdeki Japonlarin gorus acilarini kapattilar ve tufeklerinin ucuna taktiklari el bombalariyla bu mevzileri imha ettiler Alti tane makineli tufek yuvasi imha edildikten sonra deniz piyadeleri 47mm top magaralariyla karsilastilar Bir yuzbasi magaranin girisine sis bombasi atarak magaradaki savunmacilarin gorus acilarini kapatti Hemen ardindan Onbasi Henry W Hahn magaradan iceriye bir el bombasi atti Bomba 47 mmlik top mermilerinin yaninda patlayinca mermilerde infilak etmeye basladi Magaranin icindeki Japonlar derhal magarayi terk etmeye basladilar fakat bu kez de disardaki deniz piyadelerinin atesine maruz kaldilar ve hemen hepsi vuruldu The Point K Birligi tarafindan ele gecirildi fakat Nagakawa derhal bir karsi saldiri duzenledi 3 saat boyunca cephanenin ve suyun cok azalmasina ragmen K birligi 4 buyuk karsi saldiriyla mucadele etti Artik caresi kalmayan askerler Japon saldirganlarla gogus gogse carpismak zorunda kaldi Sonunda K birligine destek ulastiginda birlik 18 adama dusmustu birligin toplam kaybi 157 idi Ngesebus Adasi 5 Deniz Piyade Alayi havaalaninin ele gecirilmesinden sonra Ngesebus adasini ele gecirmek uzere gorevlendirildi Ngesebus adasinda bircok Japon Topcu mevzileri bulunuyordu ve kucuk bir hava alani insa edilmisti Bu kucuk ada kucuk bir gecitle Peleliu ya baglaniyordu Fakat 5 alayin komutani Albay Harris bu gecidi kullanmanin Japon askerlerine acik hedef olmak anlamina geldigini dusundugu icin bir cikartma harekatini tercih etti Harris 28 Eylul de cikartma oncesi adaya bir dizi bombardiman duzenledi Bu bombardimanlar Peleliu nun aksine cok etkili oldu ve pek cok savunmaci etkisiz hale getirildi Piyadeler adaya ciktiklarinda magara ve sirtlardan derhal ates altina alindilar ancak adanin alinmasi kisa surdu Deniz piyadelerinin zayiatlari hafif olmustu Denizciler 15 olu 33 yarali verirken Japonlarin kaybi 470 kadardi Umurbrogol tepeleri Bir Corsair Japon mevzilerine Napalm bombasi atiyor deniz piyadeleri bir magaranin girisinde bekliyorlar The Point in alinmasindan sonra 1 Deniz Piyadeleri Kanli Burun Yamaclari diye adlandirdiklari Umurbrogol cebine dogru ilerlemeye basladilar Pullerin adamlari sayisiz saldirilar duzenlemelerine ragmen tum saldirilar Japonlar tarafindan etkisiz hale getirildi 1 Peniz piyadeleri sirtlar arasindaki dar yollarda cesitli tuzaklarla karsilasiyor ve magaralardan surekli olumcul bir yaylim atesine maruz kaliyorlardi Japonlar olagandisi bir ates disipliniyle saldiriyorlar ve maksimum kayiplarin yasanmasina neden oluyorlardi Japon sniperler sedye tasiyicilari da hedef almaya baslamislardi Eger 2 sedye tasiyicidan biri yaralanir veya olurse oraya onlari almak icin daha cok sedye tasiyici gelecekti ve daha cok deniz piyadesi vurulabilecekti Japonlar Amerikan hatlarina sizabilmek icin geceleri mevzilerinden cikiyor Banzai saldirilari gerceklestiriyorlardi Amerikalilar bunu onlemek icin 2 kisilik bir mevzi kaziyor bir asker uyurken digeri gozculuk yapiyordu Umurbrogol sirtlarinda ozellikle bir catisma cok kanli gecmisti 1 Deniz Piyade Alayina bagli Raymond Davis komutasindaki 1 Tabur 100 nolu tepeye Hill 100 saldirmisti Taburun 71 i zayiata ugradi Yuzbasi Everett Pope ve birligi tam bir gun boyunca bu tepeyi almak icin savasti ama tam tepeyi aldiklarinda tepe baska Japon savascilari tarafindan isgal edildi Japonlar savasin basindan bu yana 3000 adamdan olusan 1 Deniz Piyade Alayina tam 1749 tane kayip verdirmisti bu taburun 60 ina esitti Sonraki 6 gun boyunca Umurbrogol dagindaki siddetli catismalar devam etti 3 Cikartma kolordusu komutani general Roy Reiger 81 Piyade tumenini Peleliu daki birliklere destek olmak icin Peleliu ya gonderdi 321 alay Bati ve Kuzeybati Peleliu plajlari boyunca cikartma yapti ve dogrudan Umurbrogol catismalarina katildi 5 ve 7 Deniz Piyade Alaylari da Umurbrogol daglarina dogru yoneldi Sonunda hepsi de benzer kayiplara ugrayacakti Ekimin ortalarinda 5 ve 7 Deniz Piyadeleri hemen hemen mevcutlarinin yarisi kadar zayiata ugramis durumdaydilar Geiger tum 1 Deniz Piyade alayini bosaltarak yerine 81 Piyade tumenini yerlestirmeye kararliydi 15 Ekimde 321 alayin cikartmasi tamamlandi ve yine 3 hafta icerisinde 1 Deniz Piyade Alayinin tamami Peleliudan ayrilarak Pavuvuya cekildi Birlikler tepelerde kalan Japon birlikleriyle savasmak icin yola koyuldular ve sonraki ay ada tamamen temizlenene kadar savasmaya devam ettiler Sonunda Nagakawa Kiliclarimiz kirildi ve mizraklarimizi cektik diyerek alaya ait tum belgeleri yakti ve intihar etti Olumunden sonra Peleliu da gosterdigi cesaretten dolayi rutbesi korgenerallige yukseltildi Bir Japon tegmeni yaninda kalan son 30 adamla Peleliu da bir magarada saklanmaya devam etti 22 Nisan 1947 de teslim olan bu askerler Ikinci Dunya Savasi nin resmi olarak son teslim olan askerleri oldular Savastan sonraUmurbrogol dagi etrafinda gerceklesen mucadele Amerikalilar acisindan tum II Dunya Savasi nin en zor mucadelesi kabul edilmektedir 1 Deniz Piyade Tumeni 1 Nisan 1945 teki Okinawa Cikartmasina kadar en agir kayiplarini burada yasadi 1 Deniz Piyade Tumeni tam 6500 asker kaybetti 81 Piyade Tumeni ise adada bulundugu sure boyunca tam 3000 asker kaybetti Savas adanin stratejik komunu nedeniyle devamli bir tartisma konusu olmustur Peleliu da ele gecirilen bu havaalani Filipinlerin istilasi sirasinda cok az kullanildi Ayrica bu ada sonraki operasyonlarin hicbirinde kullanilmadi Hatta bu adadaki savas hakkinda cok az haber yapilmisti Rupertus un adanin 3 gun icerisinde alinacagi tahmini nedeniyle karaya sadece 6 muhabir ayak basmisti Mc Arthur un Filipinlere tekrar donmesi ve Muttefiklerin Avrupa istilasi nedeniyle bu savas golgede kalmis ve kisa surede unutulmustur Muttefiklerin bu adada odedikleri buyuk bedeller Amerikalilar icin sonraki ada istilalari icin bir ornek teskil etmis bu ornekler Iwo Jima ve Okinawa da kendisini gostermisti Cikartma oncesi gerceklesen bombardimanlar Iwo jima da Peleliu ya nazaran daha etkili Okinawa da ise mukemmel olarak gerceklesmisti Amerikalilar Peleliu da kazandiklari deneyimleri Okinawa da uygulama firsati bulacaklardi Amiral William F Halsey Jr tavsiyeler uzerine Carolina Adalari uzerinde bulunan Yap Adasini isgal planindan vazgecti Aslinda Halsey birliklerin Peleliu ve Angaur a cikmak yerine dogrudan Filipinlere cikmasini tavsiye etmis olmasina ragmen bu oneri Nimitz tarafindan reddedilmisti Kaynakca MilitaryHistoryOnline Military History Online Bloody Peleliu Unavoidable Yet Unnecessary 21 Subat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde 09 06 2009 tarihinde erisilmistir