Çevreli, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı bir köydür.
Çevreli | |
---|---|
Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
Çevreli Çevreli'nin Artvin'deki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Artvin |
İlçe | Yusufeli |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 1020 m |
Nüfus (2021) | |
• Toplam | 667 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0466 |
İl plaka kodu | 08 |
Posta kodu | 08820 |
Tarihçe
Çevreli köyünün eski adı Petereki (პეტერეკი) veya Peterek'tir. Bu yer adı Türkçe kaynaklarda Peterek, Pertekrek olarak geçer. Peterek sadece köyün değil, Osmanlı döneminde sancak, nahiye ve kazanın da adıydı. Peterek köyü 1849 yılına kadar Peterek sancağının ve Peterek kazasının merkeziydi.
Petereki köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alıyordu. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortasında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köyde varlığı bilinen kiliseler ve kale, bu dönemden kalmış olmalıdır.
Peterek köyü, 1574 Osmanlı tahrir defterinde Oltu sancağının Pertekrek nahiyesine bağlıydı. Köyün nüfusu 98 Hristiyan hanede yaşayan 527 kişiden oluşuyordu. Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi belirleme amacıyla sadece erkek nüfusunu tespit ettiği 1835 yılında köy 93 haneden oluşuyordu. Bu sırada köyde 245 erkek yaşıyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Peterek köyünün toplam nüfusunun yaklaşık 490 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.
Peterek köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Petkerek" (پتكرك) adıyla Artvin vilayetine bağlı Yusufeli ilçesinin merkez nahiyesindeki köylerden biriydi. 1940 genel nüfus sayımında "Peterek" olarak yazılmış olan köy, Çoruh vilayetine bağlı Yusufeli kazasının merkez nahiyesine bağlıydı ve nüfusu 901 kişiden oluşuyordu. Petereki veya Pertekrek Türkçe olmaduğu için köyünün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Çevreli olarak değiştirilmiştir. 1965 genel nüfus sayımında Çevreli köyünün nüfusu 1.451 kişiden oluşuyordu ve bu nüfus içinde 492 kişi okuma yazma biliyordu.
Peterek köyün en önemli tarihsel yapı Peterek Kalesi'dir. Bu kale gem Gürcü hem de Osmanlı döneminde idari merkez işlevini görmüştür. Bu kaleden geriye duvarların büyük bölümü ile kapısı kalmıştır. Kale içinde ayrıca Gürcülerden kalan ve temel seviyesine kadar yıkılmış bir kilise bulunmaktadır. Peterek köyünün kilisesi ise 1960'larda yıkılmış, yerinde cami inşa edilmiştir.
Kasım 2022'de su tutmaya başlayan Yusufeli Barajı'nın baraj gölünün altında kalan köy, yeni yerleşim yerine taşındı.
Coğrafya
Köy; Artvin il merkezine 124 km, Yusufeli ilçe merkezine ise 19 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2021 | 667 |
2020 | 676 |
2019 | 666 |
2018 | 676 |
2017 | 707 |
2016 | 715 |
2015 | 645 |
2014 | 670 |
2013 | 663 |
2012 | 674 |
2011 | 686 |
2010 | 683 |
2009 | 693 |
2008 | 708 |
2007 | 695 |
2000 | 860 |
1990 | 1.130 |
1985 | 1.242 |
Kaynakça
- ^ . Fallingrain.com. 29 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p . Nufusune.com. 13 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b Taner Artvinli, Yusufeli Külliyâtı, İstanbul, 2013, 2 cilt, I. cilt, s. 328, .
- ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2017, s. 70, 73. 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 100. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 82.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 170.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 740". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Mart 2021.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 89.
- ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2017, s. 70. 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 104, .
- ^ . 21 Kasım 2022. 28 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Yusufeli'nde 7'nci taşınma sürecinde son 1 ay". CNN Turk. 1 Temmuz 2022. 30 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Kasım 2022.
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
Dış bağlantılar
- Çevreli, Yusufeli için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cevreli Artvin ilinin Yusufeli ilcesine bagli bir koydur CevreliKoyArtvin in Turkiye deki konumuCevreliCevreli nin Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceYusufeliCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim1020 mNufus 2021 Toplam667Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08820TarihceCevreli koyunun eski adi Petereki პეტერეკი veya Peterek tir Bu yer adi Turkce kaynaklarda Peterek Pertekrek olarak gecer Peterek sadece koyun degil Osmanli doneminde sancak nahiye ve kazanin da adiydi Peterek koyu 1849 yilina kadar Peterek sancaginin ve Peterek kazasinin merkeziydi Petereki koyu Orta Cag da Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Tao da yer aliyordu Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi ve koyu 16 yuzyilin ortasinda Gurculerden ele gecirmistir Koyde varligi bilinen kiliseler ve kale bu donemden kalmis olmalidir Peterek koyu 1574 Osmanli tahrir defterinde Oltu sancaginin Pertekrek nahiyesine bagliydi Koyun nufusu 98 Hristiyan hanede yasayan 527 kisiden olusuyordu Osmanli idaresinin askere alma ve vergi belirleme amaciyla sadece erkek nufusunu tespit ettigi 1835 yilinda koy 93 haneden olusuyordu Bu sirada koyde 245 erkek yasiyordu Erkek sayisi kadar kadin eklenince Peterek koyunun toplam nufusunun yaklasik 490 kisiden olustugu ortaya cikar Peterek koyu 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Petkerek پتكرك adiyla Artvin vilayetine bagli Yusufeli ilcesinin merkez nahiyesindeki koylerden biriydi 1940 genel nufus sayiminda Peterek olarak yazilmis olan koy Coruh vilayetine bagli Yusufeli kazasinin merkez nahiyesine bagliydi ve nufusu 901 kisiden olusuyordu Petereki veya Pertekrek Turkce olmadugu icin koyunun adi 1959 yilinda 7267 sayili kanunla Cevreli olarak degistirilmistir 1965 genel nufus sayiminda Cevreli koyunun nufusu 1 451 kisiden olusuyordu ve bu nufus icinde 492 kisi okuma yazma biliyordu Peterek koyun en onemli tarihsel yapi Peterek Kalesi dir Bu kale gem Gurcu hem de Osmanli doneminde idari merkez islevini gormustur Bu kaleden geriye duvarlarin buyuk bolumu ile kapisi kalmistir Kale icinde ayrica Gurculerden kalan ve temel seviyesine kadar yikilmis bir kilise bulunmaktadir Peterek koyunun kilisesi ise 1960 larda yikilmis yerinde cami insa edilmistir Kasim 2022 de su tutmaya baslayan Yusufeli Baraji nin baraj golunun altinda kalan koy yeni yerlesim yerine tasindi CografyaKoy Artvin il merkezine 124 km Yusufeli ilce merkezine ise 19 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 6672020 6762019 6662018 6762017 7072016 7152015 6452014 6702013 6632012 6742011 6862010 6832009 6932008 7082007 6952000 8601990 1 1301985 1 242Kaynakca Fallingrain com 29 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Nufusune com 13 Subat 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 a b Taner Artvinli Yusufeli Kulliyati Istanbul 2013 2 cilt I cilt s 328 ISBN 9786058624818 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2017 s 70 73 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 8 7 Tao Gurcuce Mamaia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Merab Halvasi Cimser Chvimiani Cemal Karalidze Batum 2020 s 100 2 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 25 828 2 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 82 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 170 Koylerimiz Yayimlayan Icisleri Bakanligi Ankara 1968 s 740 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Mart 2021 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 89 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2017 s 70 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 8 7 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili Tiflis 2018 s 104 ISBN 9789941478178 21 Kasim 2022 28 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Yusufeli nde 7 nci tasinma surecinde son 1 ay CNN Turk 1 Temmuz 2022 30 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Kasim 2022 a b c d YerelNet org tr 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2014 Dis baglantilarCevreli Yusufeli icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft