Pertev Naili Boratav (d. 2 Eylül 1907, Darıdere - ö. 16 Mart 1998, Paris, Fransa) ya da asıl adıyla Mustafa Pertev, Türk halk bilimci, halk edebiyatı araştırmacısı.
Pertev Naili Boratav | |
---|---|
Doğum | 2 Eylül 1907 Darıdere, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 16 Mart 1998 (90 yaşında) Paris, Fransa |
Meslek | Halk bilimci |
Eğitim | İstanbul Erkek Lisesi |
Önemli ödülleri |
|
Hayatı
Boratav, 1907 yılında Gümülcine’nin Darıdere ilçesinde doğmuştur. Babası kaymakam olduğu için çok yer değiştirirler. İlkokulu Bolu’nun ilçesi Mudurnu'da bitirir. Bu süre içinde en fazla Mudurnu'da hayatı geçtiği için kendini Mudurnulu olarak tanımlamıştır. Annesiyle olan ilişki yapısının daha sonra yapacağı çalışmaların ilk adımını oluşturduğu görülür. Bu dönemde annesi anlattığı masallarla Boratav'ın folklora yönelmesinde etkili olduğu gibi, sonraları masallar üzerine çalışırken onun özel öneme sahip masal kaynağını oluşturur. İlkokulu bitirdikten sonra 1919 yılında İstanbul'a giden Boratav, orta öğrenimini 'nde (1919-1924) Gelenbevi ve İstanbul Lisesi'ni (1924-1927) tamamlar. 1926-27 yılında İstanbul Lisesi'nde sosyoloji dersinde Hilmi Ziya Ülken'in öğrencisi olmasının, kendisinin hem sonra edebiyat Fakültesine gitmesinde hem de Halkbilimi araştırmalarına ilgi duymasında etkili olduğunu ifade eder. Nitekim, bu konudaki kararını hocası Ülken ile konuşması, onun ilk araştırmasını gerçekleştirmesine yol açar. Söz konusu çalışmayı, her yıl tatilini geçirdiği babasının kaymakamlık yaptığı Mudurnu'da, yerlilerin ağzından çeşitli halk edebiyatı metinleri derleyerek gerçekleştirir.
Boratav, 1930’da Dârülfünûn İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi ile Yüksek Muallim Mektebi’ni bitirerek Fuad Köprülü’nün asistanı olarak çalışmaya başladı.
1941'de Halk Hikâyeleri ve Halk Hikâyeciliği teziyle doçent oldu, 1948'de profesörlüğe yükseldi. 1948'de başkanı olduğu Halk Edebiyatı Kürsüsü CHP iktidarınca komünizmi yaydığı gerekçesiyle kapatıldıktan sonra yurt dışına gitti.
ABD, Almanya ve Fransa'da çalıştı. 1940'lı yıllarda Behice Boran'ın Yurt ve Dünya dergisini yönetti. Stanford Üniversitesi Türkiye bölümünü kurdu. Paris'te ölümüne kadar CNRS (Centre National de la Recherche Scientifique)'de çalıştı. 1998'de Paris'te öldü.
Türk halk edebiyatı araştırmaları öncüsü Pertev Naili Boratav 2000 masal, 40 halk hikâyesi, çocuk oyunları, türküler, tiyatrolar, şarkılar, fıkralar, şiirlerden meydana gelen zengin bir arşiv kurdu. CNRS, Sedat Simavi, TC Kültür Bakanlığı ödülleri almıştır.
Pertev Naili Boratav, Türk kültürünün kaynakları arasında en başta halk edebiyatının geldiğine inanıyordu. Anadolu halk kültürü araştırmalarına, aşık geleneğine yöneldi. Babasının kaymakam olması sebebiyle çocukluk ve gençlik dönemi Mudurnu'da geçmiştir. İlk edebi çalışmalarına da burada başlamıştır. Bolu Mudurnu'da Köroğlu destanı gibi konularda araştırmalar yapmış tez vermiştir. Nerelisin diye soranlara 'insanın memleketi doğduğu yer değil çocukluğunun geçtiği yerdir' diyerek Mudurnu'yu memleketi olarak saymıştır. Halihazırda Mudurnu'da Pertev Naili Boratav kültür evi varlığını korumaktadır.
Eserleri
- Gökoğlu Destanı, 1931, 2003
- Köroğlu Destanı, 1931, 1984
- Folklor ve Edebiyat I, 1939, 1991
- Bey Böyrek Hikâyesine Ait Metinler, 1939
- Halk Edebiyatı Dersleri, 1943, 2000
- İzahlı Halk Şiiri antolojisi, 1946, 2000
- Folklor ve Edebiyat II, 1954, 1991
- Halk Hikâyeleri ve Halk Hikâyeciliği,1946, 2002
- Typen Türkischer Volsmarchen, 1953
- Zaman Zaman İçinde, 1958, 1992
- Le Tekerleme, 1963, 2000
- Az Gittik, Uz Gittik, 1969, 1992
- 100 Soruda Türk Folkloru, 1973, 2003
- Nasreddin Hoca, 1996
- Pertev Naili Boratav, 100 Soruda Türk Folkloru, K Kitaplığı, İstanbul 2003
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Türk Halkbiliminin Babası: Pertev Naili Boratav1 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Yusuf Çotuksöken, Sözelti dergisi
- - Esin Alçıoğlu, Akademik Bakış Dergisi
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pertev Naili Boratav d 2 Eylul 1907 Daridere o 16 Mart 1998 Paris Fransa ya da asil adiyla Mustafa Pertev Turk halk bilimci halk edebiyati arastirmacisi Pertev Naili BoratavDogum2 Eylul 1907 1907 09 02 Daridere Osmanli ImparatorluguOlum16 Mart 1998 90 yasinda Paris FransaMeslekHalk bilimciEgitimIstanbul Erkek LisesiOnemli odulleriMedaille de bronze du CNRS 1972 Prix litteraire Sedat Simavi en 1983 TC Kultur ve Turizm Bakanligi Kultur ve Sanat Buyuk Odulu 1993 HayatiBoratav 1907 yilinda Gumulcine nin Daridere ilcesinde dogmustur Babasi kaymakam oldugu icin cok yer degistirirler Ilkokulu Bolu nun ilcesi Mudurnu da bitirir Bu sure icinde en fazla Mudurnu da hayati gectigi icin kendini Mudurnulu olarak tanimlamistir Annesiyle olan iliski yapisinin daha sonra yapacagi calismalarin ilk adimini olusturdugu gorulur Bu donemde annesi anlattigi masallarla Boratav in folklora yonelmesinde etkili oldugu gibi sonralari masallar uzerine calisirken onun ozel oneme sahip masal kaynagini olusturur Ilkokulu bitirdikten sonra 1919 yilinda Istanbul a giden Boratav orta ogrenimini nde 1919 1924 Gelenbevi ve Istanbul Lisesi ni 1924 1927 tamamlar 1926 27 yilinda Istanbul Lisesi nde sosyoloji dersinde Hilmi Ziya Ulken in ogrencisi olmasinin kendisinin hem sonra edebiyat Fakultesine gitmesinde hem de Halkbilimi arastirmalarina ilgi duymasinda etkili oldugunu ifade eder Nitekim bu konudaki kararini hocasi Ulken ile konusmasi onun ilk arastirmasini gerceklestirmesine yol acar Soz konusu calismayi her yil tatilini gecirdigi babasinin kaymakamlik yaptigi Mudurnu da yerlilerin agzindan cesitli halk edebiyati metinleri derleyerek gerceklestirir Boratav 1930 da Darulfunun Istanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi ile Yuksek Muallim Mektebi ni bitirerek Fuad Koprulu nun asistani olarak calismaya basladi 1941 de Halk Hikayeleri ve Halk Hikayeciligi teziyle docent oldu 1948 de profesorluge yukseldi 1948 de baskani oldugu Halk Edebiyati Kursusu CHP iktidarinca komunizmi yaydigi gerekcesiyle kapatildiktan sonra yurt disina gitti ABD Almanya ve Fransa da calisti 1940 li yillarda Behice Boran in Yurt ve Dunya dergisini yonetti Stanford Universitesi Turkiye bolumunu kurdu Paris te olumune kadar CNRS Centre National de la Recherche Scientifique de calisti 1998 de Paris te oldu Turk halk edebiyati arastirmalari oncusu Pertev Naili Boratav 2000 masal 40 halk hikayesi cocuk oyunlari turkuler tiyatrolar sarkilar fikralar siirlerden meydana gelen zengin bir arsiv kurdu CNRS Sedat Simavi TC Kultur Bakanligi odulleri almistir Pertev Naili Boratav Turk kulturunun kaynaklari arasinda en basta halk edebiyatinin geldigine inaniyordu Anadolu halk kulturu arastirmalarina asik gelenegine yoneldi Babasinin kaymakam olmasi sebebiyle cocukluk ve genclik donemi Mudurnu da gecmistir Ilk edebi calismalarina da burada baslamistir Bolu Mudurnu da Koroglu destani gibi konularda arastirmalar yapmis tez vermistir Nerelisin diye soranlara insanin memleketi dogdugu yer degil cocuklugunun gectigi yerdir diyerek Mudurnu yu memleketi olarak saymistir Halihazirda Mudurnu da Pertev Naili Boratav kultur evi varligini korumaktadir EserleriGokoglu Destani 1931 2003 Koroglu Destani 1931 1984 Folklor ve Edebiyat I 1939 1991 Bey Boyrek Hikayesine Ait Metinler 1939 Halk Edebiyati Dersleri 1943 2000 Izahli Halk Siiri antolojisi 1946 2000 Folklor ve Edebiyat II 1954 1991 Halk Hikayeleri ve Halk Hikayeciligi 1946 2002 Typen Turkischer Volsmarchen 1953 Zaman Zaman Icinde 1958 1992 Le Tekerleme 1963 2000 Az Gittik Uz Gittik 1969 1992 100 Soruda Turk Folkloru 1973 2003 Nasreddin Hoca 1996 Pertev Naili Boratav 100 Soruda Turk Folkloru K Kitapligi Istanbul 2003Ayrica bakinizDTCF OlaylariKaynakca Ciftci Yesiltuna D Pertev Naili Boratav Sosyoloji Dergisi Cilt 7 Sayfa 91 95 Yil 1999 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2021 Boratav Pertev Naili Koroglu Destani Adam Yayincilik Dis baglantilarTurk Halkbiliminin Babasi Pertev Naili Boratav1 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yusuf Cotuksoken Sozelti dergisi Esin Alcioglu Akademik Bakis Dergisi