Petre-Pavle (Gürcüce: პეტრე-პავლე), tarihsel Artani bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin merkez ilçesine bağlı ve eski adı Komki olan Tepeler köyünün sınırları içinde eski bir köy ve bu köye ait kalıntılardır.
Tarihçe
Petre-Pavle, tarihsel Gürcistan'ın sınırları içinde yer alan bir yerleşimdi. Nitekim Osmanlılar bu köyü ve köyün içinde yer aldığı Artani bölgesini 16. yüzyılın ortasında Gürcülerden ele geçirmişlerdir. 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterinde Bedre Bavle (بدرە باولە) şeklinde kaydedilmiş olan köy, Gürcistan Vilayeti içinde, Ardahan-i Büzürg livasının Kuzay nahiyesine bağlıydı. Bu tarihte köyün nüfusu 12 Hristiyan haneden oluşuyordu. Hane reislerinin adları buranın bir Gürcü yerleşimi olduğunu göstermektedir. Çıldır Eyaleti'nin 1694-1732 dönemini kapsayan Osmanlı cebe defterinde de köyün adı ve idari aynı şekilde yer almıştır.
Petre-Pavle'nin nüfusu zaman içinde azalmış, 1878 tarihinde 6 haneye düşmüştü. Rus idaresinin başlarında köyün boşaldığı anlaşılmaktadır. Nitekim 1886 Rus nüfus sayımında, Komki köyü yer aldığı halde Petre-Pavle adı geçmemektedir. Gürcü araştırmacı ve gazeteci Konstantine Martvileli de 1917 yılında Petre-Pavle'nin (პეტრე-პავლე) terk edilmiş bir köy olduğunu, köyün kilisesinden geriye sadece duvarlarının kaldığını yazmıştır.
Petre-Pavle adı, bu iki Havari adına kurulmuş olan köyün kilisesinden gelir. Tao-Klarceti bölgesinde Petre ve Pavle adına kiliselerin inşa edildiği bilinmektedir. Nitekim Gürcü hükümdarı Aşot da Ardanuç Kalesi'nde inşa ettiği kiliseyi bu iki Havari'ye adamıştı.
Kalıntılar
Petre-Pavle köyü, bugünkü Tepeler köyü yerleşiminin 3 kilometre güneybatısında bulunuyordu. Ortadan kalkmış olan bu köyden geriye bir kilise ile bir megalit yapının kalıntıları kalmıştır. Petre-Pavle Kilisesi, bu eski yerleşimin kuzeyinde, bir derenin kıyısında yer alıyordu. Söz dere günümüzde köylüler tarafından kiliseden dolayı “Keşiş Çayı” diye adlandırılmaktadır. Kilise alanında harçlı duvar parçaları ve üç adet düzgün kesme taş tespit edilmiştir. Söz konusu kalıntılar kilisenin dolgu duvar tekniğiyle inşa edildiğini, yüzeylerinin kesme taşlarla kaplı olduğunu göstermektedir. Ardahan bölgesini gezmiş olan Konstantine Martvileli 1917 yılında, terk edilmiş olan Petre-Pavle köyünde, bir tepe üzerinde yer alan kiliseden geriye duvarlarının kaldığını yazmıştır. Petre-Pavle Kilisesi’nin bu tarihten sonra yıkıldığı bu kayıttan anlaşılmaktadır.
Petre-Pavle köyünde bir tepe üzerinde yer alan megalit yapıdan da geriye 2 metre uzunluğunda bir duvar kalmıştır. Bu duvarın ortası moloz taşlarla doldurulmuştur. Yapı çok fazla zarar gördüğü için planı tespit edilememiştir.
Kaynakça
- ^ a b c 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2015, s. 102. 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt, III. Cilt (1958), s. 524". 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2024.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt, III. Cilt (1958), s. 524-525". 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2024.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; II. cilt (1941), s. 455". 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2024.
- ^ "Defter-i Caba-i Eyalet-i Çıldır 1694-1732 (ჩილდირის ეიალეთის ჯაბა დავთარი), (Yayıma hazırlayan) Tsisana Abuladze, Tiflis, 1979, s. 319". 30 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Aralık 2023.
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Kars oblastı" - Sıra no: 294-301". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Eylül 2022.
- ^ a b "Konstantine Martvileli, "Ardahan Bölgesinde" ("არტაანის მხარეში"), Sakartvelo gazetesi, 10 Ekim 1917, sayı. 222". 6 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2023.
- ^ "Bagrationiler Üzerine Sumbat Davitisdze'nin Tarihi (სუმბატ დავითის ძის ქრონიკა ტაო-კლარჯეთის ბაგრატიონთა შესახებ), Yayımlayan Ekvtime Takaişvili, Tiflis, 1949, s. 62". 11 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Petre Pavle Gurcuce პეტრე პავლე tarihsel Artani bolgesinde gunumuzde Ardahan ilinin merkez ilcesine bagli ve eski adi Komki olan Tepeler koyunun sinirlari icinde eski bir koy ve bu koye ait kalintilardir TarihcePetre Pavle tarihsel Gurcistan in sinirlari icinde yer alan bir yerlesimdi Nitekim Osmanlilar bu koyu ve koyun icinde yer aldigi Artani bolgesini 16 yuzyilin ortasinda Gurculerden ele gecirmislerdir 1595 tarihli Osmanli mufassal defterinde Bedre Bavle بدرە باولە seklinde kaydedilmis olan koy Gurcistan Vilayeti icinde Ardahan i Buzurg livasinin Kuzay nahiyesine bagliydi Bu tarihte koyun nufusu 12 Hristiyan haneden olusuyordu Hane reislerinin adlari buranin bir Gurcu yerlesimi oldugunu gostermektedir Cildir Eyaleti nin 1694 1732 donemini kapsayan Osmanli cebe defterinde de koyun adi ve idari ayni sekilde yer almistir Petre Pavle nin nufusu zaman icinde azalmis 1878 tarihinde 6 haneye dusmustu Rus idaresinin baslarinda koyun bosaldigi anlasilmaktadir Nitekim 1886 Rus nufus sayiminda Komki koyu yer aldigi halde Petre Pavle adi gecmemektedir Gurcu arastirmaci ve gazeteci Konstantine Martvileli de 1917 yilinda Petre Pavle nin პეტრე პავლე terk edilmis bir koy oldugunu koyun kilisesinden geriye sadece duvarlarinin kaldigini yazmistir Petre Pavle adi bu iki Havari adina kurulmus olan koyun kilisesinden gelir Tao Klarceti bolgesinde Petre ve Pavle adina kiliselerin insa edildigi bilinmektedir Nitekim Gurcu hukumdari Asot da Ardanuc Kalesi nde insa ettigi kiliseyi bu iki Havari ye adamisti KalintilarPetre Pavle koyu bugunku Tepeler koyu yerlesiminin 3 kilometre guneybatisinda bulunuyordu Ortadan kalkmis olan bu koyden geriye bir kilise ile bir megalit yapinin kalintilari kalmistir Petre Pavle Kilisesi bu eski yerlesimin kuzeyinde bir derenin kiyisinda yer aliyordu Soz dere gunumuzde koyluler tarafindan kiliseden dolayi Kesis Cayi diye adlandirilmaktadir Kilise alaninda harcli duvar parcalari ve uc adet duzgun kesme tas tespit edilmistir Soz konusu kalintilar kilisenin dolgu duvar teknigiyle insa edildigini yuzeylerinin kesme taslarla kapli oldugunu gostermektedir Ardahan bolgesini gezmis olan Konstantine Martvileli 1917 yilinda terk edilmis olan Petre Pavle koyunde bir tepe uzerinde yer alan kiliseden geriye duvarlarinin kaldigini yazmistir Petre Pavle Kilisesi nin bu tarihten sonra yikildigi bu kayittan anlasilmaktadir Petre Pavle koyunde bir tepe uzerinde yer alan megalit yapidan da geriye 2 metre uzunlugunda bir duvar kalmistir Bu duvarin ortasi moloz taslarla doldurulmustur Yapi cok fazla zarar gordugu icin plani tespit edilememistir Kaynakca a b c 2014 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2015 s 102 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 7362 5 a b Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1947 1958 3 cilt III Cilt 1958 s 524 27 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2024 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1947 1958 3 cilt III Cilt 1958 s 524 525 27 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2024 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt II cilt 1941 s 455 17 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2024 Defter i Caba i Eyalet i Cildir 1694 1732 ჩილდირის ეიალეთის ჯაბა დავთარი Yayima hazirlayan Tsisana Abuladze Tiflis 1979 s 319 30 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Aralik 2023 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Kars oblasti Sira no 294 301 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Eylul 2022 a b Konstantine Martvileli Ardahan Bolgesinde არტაანის მხარეში Sakartvelo gazetesi 10 Ekim 1917 sayi 222 6 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2023 Bagrationiler Uzerine Sumbat Davitisdze nin Tarihi სუმბატ დავითის ძის ქრონიკა ტაო კლარჯეთის ბაგრატიონთა შესახებ Yayimlayan Ekvtime Takaisvili Tiflis 1949 s 62 11 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2024