Peynirli, Erzurum ilinin Tortum ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Peynirli | |
---|---|
Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
Peynirli Peynirli'nin Erzurum 'daki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Erzurum |
İlçe | Tortum |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 104,75 km² |
Rakım | 2560 m |
Nüfus (2022) | 83 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0442 |
İl plaka kodu | 25 |
Posta kodu | 25430 |
Tarihçe
Peynirli'nin eski adı Türkçe kaynaklarda Kovans, Kuvans, Koğansi olarak geçer. Nitekim 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Koğansi (قوغانسی) şeklinde yazılmıştır. Bu yer adının, Gürcüce "kva" (ქვა) kelimesinden türemiş ve "taşlı yer" anlamındaki Kvanisi'den (ქვანისი) değişime uğradığı tahmin edilmektedir.
Kuvans veya Kvanisi köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köyün sınırları içindeki megalit yapı kalıntısı buranın çok eski bir yerleşim bölgesi olduğunu göstermektedir.
Kovans köyü, 1835 tarihli Osmanlı nüfus defterine göre Erzurum vilayetinin Tortum kazasına bağlı bir köydü. Sadece erkek nüfusunun tespit edildiği bu tarihte köydeki 13 hanede 38 erkek bulunuyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Kovans köyünün topal nüfusunun yaklaşık 76 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.
Kuvans köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Koğansi (قوغانسی) şeklinde Erzurum vilayetinin Tortum kazasının merkez nahiyesinin köylerinden biriydi. 1940 genel nüfus sayımında "Koğans" şeklinde kaydedilmiş olan köy aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 221 kişiden oluşuyordu. Kuvans veya Koğans Türkçe olmadığı için köyün adı 1950'lerin ilk yarısında Peynirli olarak değiştirilmiştir. 1965 genel nüfus sayımında Peynirli köyünde 296 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde 67 kişi okuma yazma biliyordu.
1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Tortum Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.
Rize Çamlıhemşinden alınan göçler ve zamanla tahsis edilen akrabalık bağları sebebiyle karadeniz kültüründen oldukça etklilenmiştir. Ancak, Mahallenin tarihi çok eskiye dayanmaktadır. Yerleşim yeri, eski bir Rum köyüdür. Eski Rum yapıları kati rivayetlerle sabittir. Yakın mecralardaki isimlendirmelerden de anlaşılacağı üzere Mahallede bir kilise dahi mevcuttu. Zamanla harap olmuş ve günümüze kadar harabesi dahi ulaşamamıştır. rumlardan sonra Türkler köyde yerleşim kurmuştur. Tarihleri sabit olmamakla birlikte, Türklerin yaklaşık 200-300 yıl arası bir süredir mahallede ikamet ettiği tahmin edilmektedir.
Coğrafya
Mahalle, Erzurum il merkezine 87 km, Tortum ilçe merkezine 35 km uzaklıktadır. Mahalle, Tortum'un batısında olup, numaralı Artvin-Erzurum (Uzundere-Tortum) devlet yoluna Ziyaretli, Yellitepe, Alapınar, Esendurak ve Tortumkale mahalleleri üzerinden 25,3 km.lik bir köy yoluyla ulaşmaktadır.
Nüfus
Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
---|---|
2022 | 83 |
2021 | 120 |
2020 | 134 |
2019 | 169 |
2018 | 174 |
2017 | 98 |
2016 | 98 |
2015 | 105 |
2014 | 120 |
2013 | 123 |
2012 | 128 |
2011 | 131 |
2010 | 143 |
2009 | 139 |
2008 | 167 |
2007 | 150 |
2000 | 191 |
1990 | 252 |
1985 | 328 |
1965 | 296 |
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Tortum Peynirli Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 18 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ a b c d e f g h . Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Erzurum Tortum'un Mahalleleri". AtlasBig. 1 Oca 1970. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Şubat 2024.
- ^ "Peynirli, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 24 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 234.
- ^ a b Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 95. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2017, s. 183 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 251.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 263.
- ^ . Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ "Peynirli Mahallesi". YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ "Peynirli to D 950". Peynirli to D 950. 28 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Peynirli, Tortum için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Peynirli Erzurum ilinin Tortum ilcesine bagli bir kirsal mahalledir PeynirliMahalleMahallenin haritadaki yeriErzurum un Turkiye deki konumuPeynirliPeynirli nin Erzurum daki konumuUlke TurkiyeIlErzurumIlceTortumCografi bolgeKaradeniz BolgesiYuzolcumu Toplam104 75 km Rakim2560 mNufus 2022 83Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0442Il plaka kodu25Posta kodu25430TarihcePeynirli nin eski adi Turkce kaynaklarda Kovans Kuvans Kogansi olarak gecer Nitekim 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Kogansi قوغانسی seklinde yazilmistir Bu yer adinin Gurcuce kva ქვა kelimesinden turemis ve tasli yer anlamindaki Kvanisi den ქვანისი degisime ugradigi tahmin edilmektedir Kuvans veya Kvanisi koyu Orta Cag da Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Tao da yer alir Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi ve koyu 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirmistir Koyun sinirlari icindeki megalit yapi kalintisi buranin cok eski bir yerlesim bolgesi oldugunu gostermektedir Kovans koyu 1835 tarihli Osmanli nufus defterine gore Erzurum vilayetinin Tortum kazasina bagli bir koydu Sadece erkek nufusunun tespit edildigi bu tarihte koydeki 13 hanede 38 erkek bulunuyordu Erkek sayisi kadar kadin eklenince Kovans koyunun topal nufusunun yaklasik 76 kisiden olustugu ortaya cikar Kuvans koyu 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Kogansi قوغانسی seklinde Erzurum vilayetinin Tortum kazasinin merkez nahiyesinin koylerinden biriydi 1940 genel nufus sayiminda Kogans seklinde kaydedilmis olan koy ayni idari konuma sahipti ve nufusu 221 kisiden olusuyordu Kuvans veya Kogans Turkce olmadigi icin koyun adi 1950 lerin ilk yarisinda Peynirli olarak degistirilmistir 1965 genel nufus sayiminda Peynirli koyunde 296 kisi yasiyor ve bu nufus icinde 67 kisi okuma yazma biliyordu 1993 yilinda Buyuksehir olan Erzurum da 2012 yilinda 6360 Sayili Yasa ile tum koylerin tuzel kisiligi kaldirilmistir Bu koy de Tortum Belediyesi nin bir mahallesi olmustur Rize Camlihemsinden alinan gocler ve zamanla tahsis edilen akrabalik baglari sebebiyle karadeniz kulturunden oldukca etklilenmistir Ancak Mahallenin tarihi cok eskiye dayanmaktadir Yerlesim yeri eski bir Rum koyudur Eski Rum yapilari kati rivayetlerle sabittir Yakin mecralardaki isimlendirmelerden de anlasilacagi uzere Mahallede bir kilise dahi mevcuttu Zamanla harap olmus ve gunumuze kadar harabesi dahi ulasamamistir rumlardan sonra Turkler koyde yerlesim kurmustur Tarihleri sabit olmamakla birlikte Turklerin yaklasik 200 300 yil arasi bir suredir mahallede ikamet ettigi tahmin edilmektedir CografyaMahalle Erzurum il merkezine 87 km Tortum ilce merkezine 35 km uzakliktadir Mahalle Tortum un batisinda olup numarali Artvin Erzurum Uzundere Tortum devlet yoluna Ziyaretli Yellitepe Alapinar Esendurak ve Tortumkale mahalleleri uzerinden 25 3 km lik bir koy yoluyla ulasmaktadir NufusYillara gore mahalle nufus verileri2022 832021 1202020 1342019 1692018 1742017 982016 982015 1052014 1202013 1232012 1282011 1312010 1432009 1392008 1672007 1502000 1911990 2521985 3281965 296Kaynakca a b c d e f g h i j k Erzurum Tortum Peynirli Mahalle Nufusu Nufusune com 18 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2023 a b c d e f g h Turkiye Istatistik Kurumu 17 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erzurum Tortum un Mahalleleri AtlasBig 1 Oca 1970 27 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Subat 2024 Peynirli Turkey Page Ingilizce Fallingrain com 24 Agustos 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2023 a b Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 234 a b Tao ტაო Mamaia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Merab Halvasi Cimser Chvimiani Cemal Karalidze Batum 2020 s 95 2 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 25 828 2 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2017 s 183 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 8 7 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 251 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 263 Resmi Gazete 10 Aralik 2012 19 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Aralik 2022 Peynirli Mahallesi YerelNet org tr 4 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2023 Peynirli to D 950 Peynirli to D 950 28 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2023 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 1990 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 1985 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1968 PDF kutuphane tuik gov tr 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarPeynirli Tortum icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft