Almanya'nın Speyer kentinde bulunan Pfalz Flugzeugwerke AG (PFW) Firmasının tasarlayıp ürettiği ilk uçak olan Pfalz D.III aynı zamanda Kurtuluş Savaşı'nın da ilk hava harekât görevini yerine getirmiş olan uçaktır.
1917 yılından itibaren Bavyera uçak bölüklerinde özellikle tek koltuklu av uçağı olarak kullanılmıştır. D.III ile donatılan birlikler uçağın mükemmel bir görüş açısına sahip ve iyi kumanda edilebiliyor olmasını takdir etmişlerdir. Pfalz D.III, I. Dünya Savaşı'nda görev almış olan ve kanatlarının yapısını riske atmadan kısa süreli dikey pike yapabilen az sayıdaki uçaklardan biridir.
Kurtuluş Savaşı’nın ilk hava harekât görevi Alman bölüklerinden kalan bir Pfalz D.III ile Pilot Astsubay Vecihi (HÜRKUŞ) Bey tarafından 15 Ağustos 1920 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Uçak, 10 Ağustos 1921’de çıktığı görev uçuşu sırasında motorundan isabet almış ve iki cephe arasına zorunlu iniş yapmıştır. Düşman eline geçmemesi için Pilot Astsubay Vecihi (HÜRKUŞ) Bey tarafından yakılmıştır.
Teknik özellikler
Motoru | Mercedes D.III - Seri Motor (160 beygir) | Hızı | 166 km/sa. |
---|---|---|---|
Genişliği | 9,40 m | Tavanı | 5.500 m |
Yüksekliği | 2,67 m | Uçuş süresi | 120 dk. |
Boyu | 6,95 m | Silahları | İki 7,92 mm MG 08/15 Makineli Tüfek |
Kalkış ağırlığı | 935 kg | Personel | 1 |
Tarihçe
1916 yılında çok satıhlı uçakların tek satıhlı uçaklara göre daha iyi olduğu görüşü ağırlık kazandı. PFW’de üretimin arttığı bir dönemin tam ortasında Alman Hava Kuvvetleri iki ve üç satıhlı uçak talebinde bulundu. Ancak PFW’nin bir tasarım bölümü yoktu ve PFW o güne kadar sadece tek satıhlı Morane-Saulnier uçakları üzerinde iyileştirme çalışmaları yapmıştı. Bu durum, PFW Firmasını 1916/17 yıllarında varlığını bile tehlikeye atan bir krize soktu. Bunun üzerine bir de teknik kusurlardan kaynaklanan, Pfalz E.IV uçaklarının geçirdiği kazalar eklendi.
Bavyera hükûmeti savaş sırasında PFW’deki önemli iş kapasitesini kaybetmek istemediğinden geçici bir çözüm bulma arayışına girişti. Kısa süreli tamir siparişleri alındı, buna paralel, bir lisans sözleşmesi ile “modern” çift satıhlı bir uçak üretebilme arayışları başladı.
1916 yılında PFW için “şansız-şanslı” bir durum oluştu. LFG Şirketinin Berlin-Johannisthal’deki fabrikaları tamamen yandı. Bu, önemli bir fabrikanın artık üretim yapamayacağı anlamına geliyordu. Alman Hava Kuvvetlerinin devreye girmesiyle PFW ve LFG arasında Rol D.I ve Rol D.II uçakları için lisans sözleşmesi imzalandı. PFW’nin, 180 beygir gücündeki Argus motorunun yardımıyla ve Rol D.II üzerinde yaptığı değişiklikle Rol D.IIa ortaya çıktı.
Tamir siparişleri fabrikayı ayakta tutarken LFG lisansı sayesinde üretim tekrar başladı. Artık tek eksik PFW’nin kendisine ait bir tasarımdı. Baş tasarımcı Rudolf Gehringer işe alındı. PFW, 1916 yılının sonunda 11.777 m² alana, 443 çalışana sahipti; yıl içinde 207 adet uçak üretmişti. Diğer üreticilere yapıldığı gibi PFW’ye de ele geçirilen bir Nieuport 11 verildi. Baş tasarımcı Rudolf Gehringer ve mühendisleri Paulus ve Goldmacher, bu uçağı inceleyip zayıf kalan yönlerini de göz önünde bulundurarak yeni bir uçak tasarladılar. Bu şekilde D.III, tasarımını PFW’nin başarılı bir şekilde gerçekleştirdiği ilk uçak oluyordu. Nisan 1917’de tasarlanan uçak 160 beygir gücündeki Mercedes D.III motoruyla haziran ayında teste girdi. Savaş sırasında 10. uçak bölüğü “Boelcke” sadece bu uçakları kullandı. Yine de uçaklarda iyileştirme yapmak gerekiyordu. Böylece 180 beygir gücünde Mercedes motora sahip D.IIIa geliştirildi. İki modelden toplamda yaklaşık olarak 900 adet üretildi. 1917 yılının sonunda bu uçakların 400 adedi, 1918 yılının sonunda da 433 adedi görev başındaydı.
İtilaf Kuvvetlerinin söylediklerine göre bu iki model 1917-18’de Almanya’nın hava üstünlüğünü geri kazanmasında önemli rol oynadı. Pfalz D.III’ün kalitesinin bir başka göstergesi de Alman Hava Kuvvetlerinin Nisan 1917’de Roland Firması ile yaptığı 100 adetlik D.III sözleşmesini iptal edip yerine 100 adet Pfalz D.III (Rol) sipariş etmesiydi. Toplamda yaklaşık 260 adet Pfalz D.III, 750 adet de D.IIIa üretildi. Nisan-Mayıs 1918 tarihlerinde üretilen son seri, ikinci bir soğutucu ile donatıldı. Bunların içinden 4 adet D.III Osmanlı Hava Kuvvetlerine teslim edildi.
Notlar
- ^ Ankara (2009). Türk Hava Kuvvetleri Uçak Albümü 1911-2009, s. 53. Hava Basımevi ve Neşriyat Müdürlüğü, Genel Sekreterlik Tarihçe Şube Müdürlüğü, 32 no.lu yayın.
- ^ "Almanca Vikipedi'deki 15 Nisan 2011 tarihli Pfalz D.III maddesi". 20 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2011.
Kaynakça
- Michels, Jürgen; Seelinger, Peter (1998), , 66482 Zweibrücken: , ss. 71-77, ISBN
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Almanya nin Speyer kentinde bulunan Pfalz Flugzeugwerke AG PFW Firmasinin tasarlayip urettigi ilk ucak olan Pfalz D III ayni zamanda Kurtulus Savasi nin da ilk hava harekat gorevini yerine getirmis olan ucaktir 1 1 Pfalz D III modeli Technik Museum Speyer 1917 yilindan itibaren Bavyera ucak boluklerinde ozellikle tek koltuklu av ucagi olarak kullanilmistir D III ile donatilan birlikler ucagin mukemmel bir gorus acisina sahip ve iyi kumanda edilebiliyor olmasini takdir etmislerdir Pfalz D III I Dunya Savasi nda gorev almis olan ve kanatlarinin yapisini riske atmadan kisa sureli dikey pike yapabilen az sayidaki ucaklardan biridir Kurtulus Savasi nin ilk hava harekat gorevi Alman boluklerinden kalan bir Pfalz D III ile Pilot Astsubay Vecihi HURKUS Bey tarafindan 15 Agustos 1920 tarihinde gerceklestirilmistir Ucak 10 Agustos 1921 de ciktigi gorev ucusu sirasinda motorundan isabet almis ve iki cephe arasina zorunlu inis yapmistir Dusman eline gecmemesi icin Pilot Astsubay Vecihi HURKUS Bey tarafindan yakilmistir Teknik ozelliklerMotoru Mercedes D III Seri Motor 160 beygir Hizi 166 km sa Genisligi 9 40 m Tavani 5 500 mYuksekligi 2 67 m Ucus suresi 120 dk Boyu 6 95 m Silahlari Iki 7 92 mm MG 08 15 Makineli TufekKalkis agirligi 935 kg Personel 1Tarihce1916 yilinda cok satihli ucaklarin tek satihli ucaklara gore daha iyi oldugu gorusu agirlik kazandi PFW de uretimin arttigi bir donemin tam ortasinda Alman Hava Kuvvetleri iki ve uc satihli ucak talebinde bulundu Ancak PFW nin bir tasarim bolumu yoktu ve PFW o gune kadar sadece tek satihli Morane Saulnier ucaklari uzerinde iyilestirme calismalari yapmisti Bu durum PFW Firmasini 1916 17 yillarinda varligini bile tehlikeye atan bir krize soktu Bunun uzerine bir de teknik kusurlardan kaynaklanan Pfalz E IV ucaklarinin gecirdigi kazalar eklendi Bavyera hukumeti savas sirasinda PFW deki onemli is kapasitesini kaybetmek istemediginden gecici bir cozum bulma arayisina giristi Kisa sureli tamir siparisleri alindi buna paralel bir lisans sozlesmesi ile modern cift satihli bir ucak uretebilme arayislari basladi 1916 yilinda PFW icin sansiz sansli bir durum olustu LFG Sirketinin Berlin Johannisthal deki fabrikalari tamamen yandi Bu onemli bir fabrikanin artik uretim yapamayacagi anlamina geliyordu Alman Hava Kuvvetlerinin devreye girmesiyle PFW ve LFG arasinda Rol D I ve Rol D II ucaklari icin lisans sozlesmesi imzalandi PFW nin 180 beygir gucundeki Argus motorunun yardimiyla ve Rol D II uzerinde yaptigi degisiklikle Rol D IIa ortaya cikti Tamir siparisleri fabrikayi ayakta tutarken LFG lisansi sayesinde uretim tekrar basladi Artik tek eksik PFW nin kendisine ait bir tasarimdi Bas tasarimci Rudolf Gehringer ise alindi PFW 1916 yilinin sonunda 11 777 m alana 443 calisana sahipti yil icinde 207 adet ucak uretmisti Diger ureticilere yapildigi gibi PFW ye de ele gecirilen bir Nieuport 11 verildi Bas tasarimci Rudolf Gehringer ve muhendisleri Paulus ve Goldmacher bu ucagi inceleyip zayif kalan yonlerini de goz onunde bulundurarak yeni bir ucak tasarladilar Bu sekilde D III tasarimini PFW nin basarili bir sekilde gerceklestirdigi ilk ucak oluyordu Nisan 1917 de tasarlanan ucak 160 beygir gucundeki Mercedes D III motoruyla haziran ayinda teste girdi Savas sirasinda 10 ucak bolugu Boelcke sadece bu ucaklari kullandi Yine de ucaklarda iyilestirme yapmak gerekiyordu Boylece 180 beygir gucunde Mercedes motora sahip D IIIa gelistirildi Iki modelden toplamda yaklasik olarak 900 adet uretildi 1917 yilinin sonunda bu ucaklarin 400 adedi 1918 yilinin sonunda da 433 adedi gorev basindaydi Itilaf Kuvvetlerinin soylediklerine gore bu iki model 1917 18 de Almanya nin hava ustunlugunu geri kazanmasinda onemli rol oynadi Pfalz D III un kalitesinin bir baska gostergesi de Alman Hava Kuvvetlerinin Nisan 1917 de Roland Firmasi ile yaptigi 100 adetlik D III sozlesmesini iptal edip yerine 100 adet Pfalz D III Rol siparis etmesiydi Toplamda yaklasik 260 adet Pfalz D III 750 adet de D IIIa uretildi Nisan Mayis 1918 tarihlerinde uretilen son seri ikinci bir sogutucu ile donatildi Bunlarin icinden 4 adet D III Osmanli Hava Kuvvetlerine teslim edildi Notlar Ankara 2009 Turk Hava Kuvvetleri Ucak Albumu 1911 2009 s 53 Hava Basimevi ve Nesriyat Mudurlugu Genel Sekreterlik Tarihce Sube Mudurlugu 32 no lu yayin Almanca Vikipedi deki 15 Nisan 2011 tarihli Pfalz D III maddesi 20 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Nisan 2011 KaynakcaMichels Jurgen Seelinger Peter 1998 66482 Zweibrucken ss 71 77 ISBN 3 925480 27 7