Phaistos Diski, Girit adasındaki Minos sarayı Phaistos'tan, muhtemelen orta veya geç Minos Bronz Çağı () dönemine tarihlenen, pişirilmiş kil bir disktir. Disk yaklaşık 15 cm (5,9 in) çapındadır ve her iki tarafı da damgalı sembollerden oluşan bir spiral ile kaplıdır. Amacı ve orijinal üretim yeri hâlâ tartışmalıdır. Şu anda Heraklion'daki 'nde sergilenmektedir.
Phaistos Diski | |
---|---|
Phaistos Diski, A tarafı (yukarıda) ve B tarafı (aşağıda) | |
Hammadde | Kil |
Oluşturulma | |
Keşfedilme | 3 Temmuz 1908 Phaistos, Girit |
Günümüzdeki konumu | , Girit |
Disk, 1908 yılında İtalyan arkeolog tarafından Phaistos'un Minos saray alanında keşfedilmiştir ve 45 farklı işaretten oluşan 241 simgeye sahiptir; bu simgeler görünüşe göre hiyeroglif "mühürlerin" yumuşak kilden bir diske saat yönünde diskin merkezine doğru spiral çizerek bastırılmasıyla oluşturulmuştur.
Phaistos Diski amatör ve profesyonel arkeologların hayal gücünü yakalamış ve diskin işaretlerinin ardındaki kodu çözmek için birçok Phaistos Diski deşifre iddiaları girişimde bulunulmuştur. Bunun bir yazı olduğu açık olmasa da, çoğu deşifre girişimi öyle olduğunu varsaymaktadır; çoğu ek olarak bir hece, diğerleri ise bir alfabe veya logografi varsaymaktadır. Deşifre girişimlerinin, işaretlerin daha fazla örneği bulunmadıkça başarılı olma ihtimalinin düşük olduğu düşünülmektedir, çünkü genellikle anlamlı bir analiz için yeterli bağlamın mevcut olmadığı kabul edilmektedir.
Phaistos Diski arkeologlar tarafından genellikle otantik olarak kabul edilse de, birkaç akademisyen diskin ya da olduğuna inanmaktadır.
Keşif
Phaistos Diski, Girit'in güney kıyısında, yakınlarındaki Phaistos saray bölgesinde keşfedilmiştir;
Özellikle disk, ana sarayın kuzeydoğusundaki bir grup binanın 101 numaralı binasındaki 8 numaralı odanın bodrumunda bulunmuştur. Dört odadan oluşan bu gruplama aynı zamanda saray kompleksine resmi bir giriş görevi de görüyordu. İtalyan arkeolog , 3 Temmuz 1908'de ilk Minos sarayında yaptığı kazı sırasında yaklaşık 15 cm (5,9 in) çapında ve 1 santimetre (0,39 inç) kalınlığından biraz daha fazla olan sağlam "çanağı" bulmuştur.
Disk, bir yeraltı "tapınak deposunun" ana hücresinde bulunmuştur. Sadece yukarıdan erişilebilen bu bodrum hücreleri ince bir tabakasıyla düzgünce kaplanmıştı. İçeriği değerli eserler bakımından fakir, ancak yanmış sığır kemikleriyle karışık kara toprak ve kül bakımından zengindi. Ana hücrenin kuzey kısmında, aynı siyah tabakada, diskin birkaç santimetre güneydoğusunda ve zeminden yaklaşık 50 cm (20 in) yukarıda, Linear A tablet 'PH-1' de bulunmuştur. Alan, muhtemelen M.Ö. 2. binyılın ortalarında Akdeniz bölgesi'nin büyük bölümünü etkileyen Santorini yanardağının püskürmesi ile bağlantılı bir deprem sonucunda çökmüş gibi görünmektedir.
Özgünlük
Phaistos Diski arkeologlar tarafından genellikle otantik olarak kabul edilmektedir. Otantiklik varsayımı Luigi Pernier tarafından yapılan kazı kayıtlarına dayanmaktadır. Bu varsayım, aynı olmasa da benzer gliflere sahip 'nın daha sonra keşfedilmesiyle desteklenmiştir. Diskin 1908 veya aldatmaca olma olasılığı iki akademisyen tarafından gündeme getirilmiştir.The Times da çıkan bir habere göre, üretim tarihi tarafından hiçbir zaman tespit edilememiştir.
Knossos'ta 1926 yılında bulunan altın bir mühür yüzüğü (Mavro Spilio yüzüğü), Phaistos Diskine benzer bir spiral tarafından tanımlanan bir alanda geliştirilmiş bir Lineer A yazıtı içerir. 1955 yılında bulunan bir mühür, Phaistos diskinin 21. işaretine (𐇤, "tarak") bilinen tek paraleli gösterir. Bu, Phaistos Diskinin gerçek bir Minos eseri olduğunun kanıtı olarak kabul edilir.
Tarihleme
Yves Duhoux (1977), Luigi Pernier'in raporuna dayanarak diski M.Ö. 1850 ile M.Ö. 1600 arasına tarihlemiştir (MMIII, ) ve bu raporda diskin Orta Minos dönemine ait bozulmamış bir bağlamda olduğu belirtilmiştir. Jeppesen (1963) bunu 1400'den sonraya tarihlemektedir (Minos kronolojisinde LMII-LMIII). Pernier'in raporunun geçerliliğinden şüphe duyan (1990), arkeolojik olarak diskin Orta veya Geç Minos dönemlerinde (MMI-LMIII, çoğunu kapsayan bir dönem) herhangi bir yere tarihlenebileceğini kabul etmekle yetinir. J. Best, PH-1 tabletinin tarihlendirmesine dayanarak M.Ö. 14. yüzyılın ilk yarısında (LMIIIA) bir tarih önermektedir.
Yazıt
Phaistos Diski, 45 farklı işarete bölünmüş 242 sembol içeren gizemli bir eserdir. Bu işaretlerin çoğu bitkiler gibi tanınabilir nesneleri temsil etmektedir. Diskin çeşitli yerlerinde yaratıcısı tarafından yapılan düzeltmelerin izleri de görülmektedir. 45 sembol Arthur Evans tarafından 01'den 45'e kadar numaralandırılmıştır ve bu numaralandırma araştırmacılar tarafından yaygın olarak kullanılmaktadır.
Bazı araştırmacılar bu sembolleri Lineer A, Anadolu hiyeroglifleri ve Mısır hiyeroglifleri gibi diğer antik yazıtlardaki karakterlerle karşılaştırmıştır. Diskin yönü tartışma konusu olmuştur, ancak genellikle dıştan içe, kenardan başlayıp merkeze doğru spiral çizerek okunması gerektiği kabul edilmektedir.
Sembollerin anlamı hala bilinmemektedir ve metni deşifre etmek için çeşitli teori ve hipotezlerle sonuçlanan çok sayıda girişimde bulunulmuştur. Bununla birlikte, ek bağlam veya sembollerin başka yerlerde bulunan örnekleri olmadan, Phaistos Diski'nin gizemi muhtemelen çözülmeden kalacaktır. Yazının kökeni de tartışma konusudur; bazı araştırmacılar Girit kökenli olduğunu savunurken, diğerleri Ege bölgesinin başka bir yerinden gelmiş olabileceğini öne sürmektedir. Yazının özgün bir icadı olabileceği gibi Lineer A, Anadolu hiyeroglifleri ya da Mısır hiyeroglifleri gibi bilinen diğer yazılardan türetilmiş olması da muhtemeldir.
Kaynakça
- ^ "C.Michael Hogan, Phaistos fieldnotes, The Modern Antiquarian, 2007". 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023.
- ^ Campbell-Dunn, Graham (2006). Who Were the Minoans?. AuthorHouse. s. 207. ISBN .
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;Timm2004
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ Robinson:2008
- ^ Eisenberg, Jerome M. (2008). "The Phaistos Disk: one hundred year old hoax?". Minerva, July/August. ss. 9-24.
- ^ Eisenberg, Jerome M. (2008). (PDF). Minerva, September/October. ss. 15-16. 19 Ekim 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Dalya Alberge, "Phaistos Disc declared as fake by scholar", The Times, 12 Temmuz 2008". 9 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023.(abonelik gereklidir)
- ^ "Siegel CMS II,3 038". 30 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023.
- ^ "Notes on the Authenticity of the Phaistos disc". 19 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023.
- ^ Seal of the month – 2013 22 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Heidelberg University
- ^ Winfried Achterberg; Dutch Archaeological and Historical Society (2004). The Phaistos disc: a Luwian letter to Nestor. Dutch Archaeological and Historical Society. ISBN .
- ^ Nahm, Werner (1975). "Vergleich von Zeichen des Diskos von Phaistos mit Linear A". Kadmos. 14 (2). ss. 97-101. doi:10.1515/kadmos-1975-0202.
- ^ Timm, Torsten (2004). "Der Diskos von Phaistos – Anmerkungen zur Deutung und Textstruktur". , 109. ss. 204-231. doi:10.1515/16130405.204.
- Torsten Timm. "The inscription on the Arkalochori axe". Kereti (Almanca ve İngilizce). 8 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Phaistos Diski Girit adasindaki Minos sarayi Phaistos tan muhtemelen orta veya gec Minos Bronz Cagi donemine tarihlenen pisirilmis kil bir disktir Disk yaklasik 15 cm 5 9 in capindadir ve her iki tarafi da damgali sembollerden olusan bir spiral ile kaplidir Amaci ve orijinal uretim yeri hala tartismalidir Su anda Heraklion daki nde sergilenmektedir Phaistos DiskiPhaistos Diski A tarafi yukarida ve B tarafi asagida HammaddeKilOlusturulmaKesfedilme3 Temmuz 1908 Phaistos GiritGunumuzdeki konumu Girit Disk 1908 yilinda Italyan arkeolog tarafindan Phaistos un Minos saray alaninda kesfedilmistir ve 45 farkli isaretten olusan 241 simgeye sahiptir bu simgeler gorunuse gore hiyeroglif muhurlerin yumusak kilden bir diske saat yonunde diskin merkezine dogru spiral cizerek bastirilmasiyla olusturulmustur Phaistos Diski amator ve profesyonel arkeologlarin hayal gucunu yakalamis ve diskin isaretlerinin ardindaki kodu cozmek icin bircok Phaistos Diski desifre iddialari girisimde bulunulmustur Bunun bir yazi oldugu acik olmasa da cogu desifre girisimi oyle oldugunu varsaymaktadir cogu ek olarak bir hece digerleri ise bir alfabe veya logografi varsaymaktadir Desifre girisimlerinin isaretlerin daha fazla ornegi bulunmadikca basarili olma ihtimalinin dusuk oldugu dusunulmektedir cunku genellikle anlamli bir analiz icin yeterli baglamin mevcut olmadigi kabul edilmektedir Phaistos Diski arkeologlar tarafindan genellikle otantik olarak kabul edilse de birkac akademisyen diskin ya da olduguna inanmaktadir KesifTablet PH 1 Phaistos Diski Girit in guney kiyisinda yakinlarindaki Phaistos saray bolgesinde kesfedilmistir Ozellikle disk ana sarayin kuzeydogusundaki bir grup binanin 101 numarali binasindaki 8 numarali odanin bodrumunda bulunmustur Dort odadan olusan bu gruplama ayni zamanda saray kompleksine resmi bir giris gorevi de goruyordu Italyan arkeolog 3 Temmuz 1908 de ilk Minos sarayinda yaptigi kazi sirasinda yaklasik 15 cm 5 9 in capinda ve 1 santimetre 0 39 inc kalinligindan biraz daha fazla olan saglam canagi bulmustur Disk bir yeralti tapinak deposunun ana hucresinde bulunmustur Sadece yukaridan erisilebilen bu bodrum hucreleri ince bir tabakasiyla duzgunce kaplanmisti Icerigi degerli eserler bakimindan fakir ancak yanmis sigir kemikleriyle karisik kara toprak ve kul bakimindan zengindi Ana hucrenin kuzey kisminda ayni siyah tabakada diskin birkac santimetre guneydogusunda ve zeminden yaklasik 50 cm 20 in yukarida Linear A tablet PH 1 de bulunmustur Alan muhtemelen M O 2 binyilin ortalarinda Akdeniz bolgesi nin buyuk bolumunu etkileyen Santorini yanardaginin puskurmesi ile baglantili bir deprem sonucunda cokmus gibi gorunmektedir Phaistos taki saray kompleksiOzgunluk Phaistos Diski arkeologlar tarafindan genellikle otantik olarak kabul edilmektedir Otantiklik varsayimi Luigi Pernier tarafindan yapilan kazi kayitlarina dayanmaktadir Bu varsayim ayni olmasa da benzer gliflere sahip nin daha sonra kesfedilmesiyle desteklenmistir Diskin 1908 veya aldatmaca olma olasiligi iki akademisyen tarafindan gundeme getirilmistir The Times da cikan bir habere gore uretim tarihi tarafindan hicbir zaman tespit edilememistir Knossos ta 1926 yilinda bulunan altin bir muhur yuzugu Mavro Spilio yuzugu Phaistos Diskine benzer bir spiral tarafindan tanimlanan bir alanda gelistirilmis bir Lineer A yaziti icerir 1955 yilinda bulunan bir muhur Phaistos diskinin 21 isaretine tarak bilinen tek paraleli gosterir Bu Phaistos Diskinin gercek bir Minos eseri oldugunun kaniti olarak kabul edilir TarihlemeYves Duhoux 1977 Luigi Pernier in raporuna dayanarak diski M O 1850 ile M O 1600 arasina tarihlemistir MMIII ve bu raporda diskin Orta Minos donemine ait bozulmamis bir baglamda oldugu belirtilmistir Jeppesen 1963 bunu 1400 den sonraya tarihlemektedir Minos kronolojisinde LMII LMIII Pernier in raporunun gecerliliginden suphe duyan 1990 arkeolojik olarak diskin Orta veya Gec Minos donemlerinde MMI LMIII cogunu kapsayan bir donem herhangi bir yere tarihlenebilecegini kabul etmekle yetinir J Best PH 1 tabletinin tarihlendirmesine dayanarak M O 14 yuzyilin ilk yarisinda LMIIIA bir tarih onermektedir YazitPhaistos Diski 45 farkli isarete bolunmus 242 sembol iceren gizemli bir eserdir Bu isaretlerin cogu bitkiler gibi taninabilir nesneleri temsil etmektedir Diskin cesitli yerlerinde yaraticisi tarafindan yapilan duzeltmelerin izleri de gorulmektedir 45 sembol Arthur Evans tarafindan 01 den 45 e kadar numaralandirilmistir ve bu numaralandirma arastirmacilar tarafindan yaygin olarak kullanilmaktadir Bazi arastirmacilar bu sembolleri Lineer A Anadolu hiyeroglifleri ve Misir hiyeroglifleri gibi diger antik yazitlardaki karakterlerle karsilastirmistir Diskin yonu tartisma konusu olmustur ancak genellikle distan ice kenardan baslayip merkeze dogru spiral cizerek okunmasi gerektigi kabul edilmektedir Sembollerin anlami hala bilinmemektedir ve metni desifre etmek icin cesitli teori ve hipotezlerle sonuclanan cok sayida girisimde bulunulmustur Bununla birlikte ek baglam veya sembollerin baska yerlerde bulunan ornekleri olmadan Phaistos Diski nin gizemi muhtemelen cozulmeden kalacaktir Yazinin kokeni de tartisma konusudur bazi arastirmacilar Girit kokenli oldugunu savunurken digerleri Ege bolgesinin baska bir yerinden gelmis olabilecegini one surmektedir Yazinin ozgun bir icadi olabilecegi gibi Lineer A Anadolu hiyeroglifleri ya da Misir hiyeroglifleri gibi bilinen diger yazilardan turetilmis olmasi da muhtemeldir Kaynakca C Michael Hogan Phaistos fieldnotes The Modern Antiquarian 2007 16 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Temmuz 2023 Campbell Dunn Graham 2006 Who Were the Minoans AuthorHouse s 207 ISBN 978 1 4259 2007 4 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Timm2004 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Robinson 2008 Eisenberg Jerome M 2008 The Phaistos Disk one hundred year old hoax Minerva July August ss 9 24 Eisenberg Jerome M 2008 PDF Minerva September October ss 15 16 19 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Dalya Alberge Phaistos Disc declared as fake by scholar The Times 12 Temmuz 2008 9 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Temmuz 2023 abonelik gereklidir Siegel CMS II 3 038 30 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Temmuz 2023 Notes on the Authenticity of the Phaistos disc 19 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Temmuz 2023 Seal of the month 2013 22 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Heidelberg University Winfried Achterberg Dutch Archaeological and Historical Society 2004 The Phaistos disc a Luwian letter to Nestor Dutch Archaeological and Historical Society ISBN 978 90 72067 11 1 Nahm Werner 1975 Vergleich von Zeichen des Diskos von Phaistos mit Linear A Kadmos 14 2 ss 97 101 doi 10 1515 kadmos 1975 0202 Timm Torsten 2004 Der Diskos von Phaistos Anmerkungen zur Deutung und Textstruktur 109 ss 204 231 doi 10 1515 16130405 204 Torsten Timm The inscription on the Arkalochori axe Kereti Almanca ve Ingilizce 8 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Temmuz 2023