Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Karaçam (Pinus nigra), çamgiller (Pinaceae) familyasından bir çam türüdür. Güney Avrupa, Kuzey İtalya, Avusturya İber yarım adasından Doğu Akdeniz'e kadar geniş bir alanda görülür.
| Karaçam | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||
 Asgari endişe altında (IUCN 3.1) | |||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Pinus nigra J.F.Arnold, Reise Mariazell Steyerm.: 8 (1785). | |||||||||||||||
 | |||||||||||||||
| Dağılımı | |||||||||||||||
Uşak Banaz ilçesinde bulunan 1000 yaşında olduğu tahmin edilen Karaçam dünyanın en eski karaçamıdır. Boyu 11 metre çapı 3 metre ve 9.60 metre çevre genişliği vardır.
Genel özellikleri
Avrupa karaçamı veya karaçam olarak bilinen Pinus nigra ağırlıklı olarak dağlık alanlarda olmak üzere Avrupa ve Anadolu'da geniş fakat parçalı bir dağılıma sahip, hızlı büyüyen bir kozalaklı ağaçtır. Ayrıca Kuzey Amerika'daki bazı bölgelerde vatandaşlığa geçmiştir . Avrupa'dan getirilen fidanlarla dikimi yapılmıştır. Birkaç farklı alt türe bölünmüştür ve taksonomik durumu hala uzmanlar arasında bir tartışma konusudur. Karaçam, bir yangın olayından sonra, özellikle fide gelişiminin zorlaşabileceği aşırı kuraklık dönemlerinde zorluklarla yenilenir. Bunun, güney Avrupa'daki habitatının azalmasını tetiklediği düşünülüyor. Hava kirliliğine ve aşırı tuza dayanıklı olduğu için kentsel ortamda yetiştirilmeye uygundur. ABD'de 1900lü yıllarda rüzgar ve kardan korunmak için 217 milyon fidan dikilmiştir.
Çarpıcı kabuğu olan çok büyük, etkileyici bir ağaç üretir. Alçak, dallı bir ağaç olarak kullanılabilir veya bir taç olması için budanabilir. Kendi başına serbestçe büyürken dallar tabana kadar doludur. Gençliğinde ağaç hala piramidal olarak büyür, ancak olgunlaştığında genişler, yuvarlaklaşır. Siyahımsı gri kabuğun derin olukları vardır ve özellikle olgun ağaçlarda özellikle dekoratiftir. Dallar çıplak ve sarımsı kahverengidir. İğneler birlikte 2'li demetler halinde büyür ve çarpıcı koyu yeşil, sert ve biraz sivridir. Neredeyse simetrik olan kozalaklar açık kahverengidir ve genellikle çiftler halinde veya tek tek asılır. Boş kozalaklar ilkbaharda düşer. Birçok toprak türü için uygundur. Kuru, kireçli topraklarda bile yetişir. Şekillendirmeyi iyi tolere eder, bu nedenle bu ağaç daha küçük alanlarda da kullanılabilir. Deniz rüzgarına dayanıklı ve hava kirliliğine karşı oldukça dayanıklıdır.
Morfolojik özelikleri
Karaçam genellikle 30 m'ye ulaşan büyük, yaprak dökmeyen bir kozalaklı ağaçtır, ancak istisnai olarak 40 m'ye kadar yüksekliklere ulaşabilir. Kabuğu genellikle koyu grimsi kahverengiden siyaha kadardır (Latince adı “nigra”ya yol açar) ve yaşlı ağaçlarda uzunlamasına derin çatlaklar oluşur. Genç bireylerde taç koniktir, yaşlı ağaçlarda şemsiye şeklini alır. İğneler çiftler halinde 8-15(19) cm uzunluğunda, 1–2 mm çapında, düz veya kavisli ve ince dişlidir. Normalde ağaçta 3-4 yıl (istisnai olarak 8'e kadar) 5 kalırlar. Karaçam bir evciklidir. Erkek kedicikler sarı, dişi çiçek salkımları kırmızımsıdır. Kozalaklar sapsız, 4-8(9) cm uzunluğunda, 2–4 cm genişliğinde ve sarı-kahverengi renktedir. İkinci yılın sonbaharında olgunlaşırlar ve üçüncü yılda açılırlar. Kozalaklar 30-40 tohum içerir. Tohumlar gri renkli, 5–7 mm uzunluğunda, 19–26 mm uzunluğunda kanatlıdır. 400 yılı aşkın bir ömre sahip, uzun ömürlü bir türdür. Almanya'daki bir örneğin 1 000 yaşın üzerinde ve çevresinin 7 m'nin üzerinde olduğu bildirilmektedir. . Kızılçam, sarıçam gibi diğer çam türlerine göre uzun ömürlüdür. Karaçam yaprakları Kızılçam'a göre daha yoğun yeşil renkte ve daha kalındır. Kozalağı kızılçama göre daha küçüktür. Birçok bölgede sarıçam karaçam ile beraber bulunur . Karaçam ile sarıçamın farkı; karaçamın gövdesi daha boz koyu bir renkte dalları daha kalındır. Karaçam yaprakları sarıçama göre daha koyu yeşil ve daha uzundur.
IUCN Kırmızı listesi
Bu türün çok geniş dağılımı ve bolluğu, onu bir tehdit kategorisinin çok ötesine yerleştirir. Tehdit altındaki tek alt tür, tüm tür yelpazesinin küçük bir bölümünü kaplayan Pinus nigra subsp. dalmatica'dır. Pinus nigra istisnai olarak ayrık bir doğal dağılıma sahiptir ve genotipler şüphesiz bazı izole edilmiş alt popülasyonlarda belirgin şekilde farklılık gösterecektir. Bu nedenle, bölgesel veya yerel ölçekte, türün veya bilinen beş alt türünün değerlendirilmesinde yansıtılmayan koruma sorunları olabilir.
Coğrafi dağılım bilgileri
Güneybatı, Güney ve Güneydoğu Avrupa genelinde yaygındır. Kuzey Cezayir, Kuzey Fas, Kıbrıs ve Türkiye; Ukrayna'da Kırım'dan Karadeniz kıyısı boyunca doğuya doğru Kafkasya'daki Krasnodar'a kadar dağılım yapar.
Anadolu'da her bölgede görülür. Gençlikte büyümesi hızlıdır. Toprak isteği bakımından kanaatkardır. Derin topraklarda kazık kök sığ topraklarda kalp kök sistemi oluşturur. Dona ve kuraklığa karşı dayanıklıdır.
Habitat ve Ekoloji bilgileri
P. nigra'nın Güney Avrupa ve Türkiye'deki geniş fakat parçalı (ayrık) dağılımı, farklı bir ekolojiyi garanti eder. Karaçam meşcereleri İtalya'da 350 m'den Toroslarda 2200 m'ye kadar değişen rakımlarda bulunur, optimal irtifa aralığı 800 ile 1500 m arasındadır. Genellikle daha düşük bir dağ türüdür, ancak Karadeniz çevresinde tepelerde bulunur. Karaçam, hem aşırı kuru hem de nemli habitatlarda, sıcaklık dalgalanmalarına karşı önemli bir toleransla büyüyebilir. Işık isteyen bir türdür ancak Pinus sylvestris'e göre daha yüksek gölge toleransı gösterir. Kuraklığa ve rüzgara karşı dayanıklıdır. Genellikle bölgeye ve iklime bağlı olarak podzolik kumlardan kireçtaşına kadar çeşitli topraklarda yetişir. Saf meşcereler oluşturabilir (buna ormancılar da yardımcı olmuş olabilir) ancak daha yaygın olarak dağılımı boyunca Pinus sylvestris ile ilişkilendirilirken, bölgesel olarak Pinus halepensis, Pinus brutia, Pinus mugo, Pinus pinea, veya Pinus heldreichii ile bulunabilir. Tuz yüklü rüzgarlar gibi deniz etkilerine P. sylvestris'ten daha toleranslıdır, bu nedenle genellikle denize daha yakın oluşur.
Coğrafi varyasyon kısmen ekolojik olarak belirlenir, subsp. laricio, daha iç kesimlerde görülen subsp. nigra'dan daha fazla tuza toleranslıdır. Bu türün hakim olduğu sık çam ormanlarındaki çalılar genellikle seyrektir; daha sık olarak, seçici kesim veya doğal bozulmadan sonra daha açık kanopiler altında da bulunabilen fundalıklarla (Erica, Calluna, Vaccinium) bir mozaik oluşturur. Avrupa'da birkaç yüzyıl boyunca bu türün kapsamlı plantasyonları ve orman yönetimi, doğal ormanlarla olan ayrımları daha az net hale getirdi.
Kullanım ve Ticaret bilgileri
P. nigra önemli bir kereste ağacının yanı sıra, Avrupa'da yaygın olarak ve daha az ölçüde ABD'de dikilmiştir. Gövdesi geçmişte deniz inşaatlarında yaygın olarak kullanılmıştır. Ahşabı dayanıklıdır, reçine bakımından zengindir ve işlenmesi kolaydır. Avusturya ve Balkanlar'da ahşabı geleneksel olarak ev inşa etmek için kullanılır; modern kullanımlar arasında iç döşeme (Viyana Devlet Opera Binası'nın sahnesi bu ahşaptan yapılmıştır!) ve lambriler, kapılar, merdivenler, mobilyalar vb. sayılabilir. Geçmişte reçine kılavuzluğuna dayalı önemli bir endüstri vardı ancak bu neredeyse ortadan kalktı. Akdeniz'de genel inşaat, yakacak odun, kağıt hamuru ve sandık ve palet yapımında ana çamdır. Kuzey Denizi kıyısı boyunca kıyı kumullarını, özellikle de subsp. laricio (Korsika Çamı) türün en tuzlu rüzgara dayanıklı formudur. pallasiana alt türü, Türkiye'de ve Karadeniz çevresinde, genellikle Kuzeybatı Avrupa'da yetiştirilirken bir taban gövdesinin üzerinde birden fazla gövde ile büyür ve büyük, açık gri plakaları olan çekici bir kabuğa sahiptir, bu nedenle örnek olarak yaygın bir şekilde dikilmiştir.
Ekolojik esnekliğinin bir sonucu olarak, dünya çapında yeniden ağaçlandırma için en yaygın kullanılan ağaç türlerinden biridir ve gelecekteki iklim senaryolarında Orta Avrupa'daki yerli iğne yapraklı türler için potansiyel bir ikame olarak kabul edilir. Nispeten dar doğal aralığına rağmen, karaçamın geniş Avrupa dağılım aralığı, Avrupa dağ sistemleri gibi yüksek erozyon oranlarına sahip birkaç alanı kapsar. Bozulmuş toprak kolonizasyonu için çok etkilidir ve maceracı kökleri, derin güçlendirme ve toprak mukavemetinin arttırılması için kullanılmaya uygundur. Daha geç ardıl türlerle birlikte (örneğin Güneybatı Alpler'in bazı bozulmuş bölgelerinde, Quercus pubescens, , Sorbus aria), bu öncü ağacın toprak erozyonunu ve toprak kaymalarını kontrol etme ve arazi rehabilitasyonu için etkili olduğu kanıtlanmıştır. P. nigra, kirliliğe toleransı ve çarpıcı görsel formu sayesinde parklarda veya kentsel ve endüstriyel alanlarda da yaygın olarak ekilmektedir.
Tehditler ve Hastalıklar
Mantarlar Dothistroma pini, Lophodermella spp. ve Sphaeropsis sapinea (Diplodia pinea) iğnelerde ciddi hasara neden olabilir. Pinus nigra, Thaumetopoea pityocampa'e karşı oldukça hassastır. Ayrıca Mycosphaerella pini (syn. Dothistroma septosporum) tarafından ciddi şekilde saldırıya uğrayabilir. Bu yanıklığın, Birleşik Krallık'taki Korsika çamı tarlalarında, orada daha uzun süre dikilmesi önerilmeyeceği ölçüde önemli hasara neden olduğu bildirilmiştir. Diğer birçok çam gibi, karaçam da Dendrolimus pini'ye karşı oldukça hassastır ve Gibberella circinata karşı savunmasızdır. Brunchorstia pinea mantarı, kanserlere neden olabilir. Çam ağaçları, yaygın olarak çam ağacı nematodu olarak bilinen ve çam solgunluğu hastalığına neden olan Bursaphelenchus xylophilus tarafından da enfekte olabilir. Karaçam, kabuk böceği Ips pini'nin konukçuları arasındadır. Yangınlar karaçam meşcerelerine zarar verebilir, bitki topluluğu kompozisyonunu çok yıllık çim türlerinin yanı sıra Pinus pinaster, Pinus halepensis, Quercus gibi diğer ağaç türleri ile tipik yangın sonrası topluluklar lehine değiştirebilir. Bunun nedeni, bir yangın olayından sonra nispeten az sayıda karaçam fidesinin gelişmesidir.
Kültivarlar
- Pinus nigra subsp nigra
- Pinus nigra subsp nigra var. nigra Avusturya Çamı
- Pinus nigra subsp nigra var caramanica Türk Karaçamı
- Pinus nigra subsp nigra var italica İtalya Karaçamı
- Pinus nigra subsp nigra var pallasiana Kırım Karaçamı
- Ehrami Karaçamı(Pinus nigra ssp. nigra pallasiana var.pyramidata): Kütahyada olan endemik bir türdür.
- Pinus nigra 'Pyramidalis' : Güzel bir taç şekli ve çarpıcı kabuğu ile güzel etkileyici, büyük bir ağaç. Ana tür gibi (P. nigra) düşük dallı veya taçlı bir ağaç olarak kullanılabilir. Kendi başına serbestçe büyürken dallar tabana kadar dolu kalır. Genç bir ağaçta taç dar piramidaldir ve bu şekli uzun süre korur. Sadece büyüdükçe ağaç yayılır. Siyah-gri kabuk derin olukludur ve yaşlı ağaçlarda çok dekoratiftir. Sarımsı kahverengi dallarda iğneler ikişer ikişerdir. Çok koyu yeşil, sert ve hafif dikenlidirler. Açık kahverengi, sarkık koniler çiftler halinde veya tek tek asılır. Ana tür gibi 'Pyramidalis' de birçok toprak türü için uygundur ve ayrıca kuru, kireçli topraklarda da yetişir. Deniz rüzgarını tolere eder ve hava kirliliğine duyarlı değildir.
- Pinus nigra subsp. Salzmannii Güney Fransa, Kuzey İspanya, Korsika, Sicilya gibi yerlerde bulunur.
Galeri
-
![image]()
Karaçam kozalağı ve tohumları -
![image]()
Karaçam gövdesi -
![image]()
Karaçam ağacı büyüyen tomurcukları -
![image]()
Genç Karaçam ağacı -
![image]()
Karaçam yaprakları
Kaynakça
- ^ Othman, Sheereen (28 Şubat 2017). . Arbor Day Blog (İngilizce). 11 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2024.
- ^ "Jardim Botânico UTAD | Espécie Pinus nigra". Jardim Botânico UTAD (Portekizce). 15 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mayıs 2023.
- ^ Haber7. "Dünyanın en yaşlı ağacı Türkiye'de". Haber7. 11 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mayıs 2023.
- ^ "Austrian Pine | Yale Nature Walk". naturewalk.yale.edu. 13 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mayıs 2024.
- ^ a b "Pinus nigra". www.vdberk.com.tr. 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ekim 2021.
- ^ a b c d e f "Pinus nigra" (PDF). forest.jrc.ec.europa.eu. 13 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 13 Ekim 2021.
- ^ "Tarihe Tanıklık Eden Anıt Ağaç". www.banaz.gov.tr. 15 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mayıs 2023.
- ^ a b c d e f g Farjon, A. (2013). "Pinus nigra". The IUCN Red List of Threatened Species. doi:10.2305/IUCN.UK.2013-1.RLTS.T42386A2976817.en. 8 Ağustos 2018 tarihinde
|arşiv-url=kullanmak için|url=gerekiyor () arşivlendi. - ^ "Arşivlenmiş kopya". www.ogm.gov.tr. 16 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Mayıs 2023.
- ^ . Türkiye Yaban Hayatı. 13 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2024.
- ^ "Ehrami Karaçam". kutahya.tarimorman.gov.tr. 12 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2023.
- ^ "Pinus nigra (schwarzkiefer) description - The Gymnosperm Database". www.conifers.org. 23 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mayıs 2024.
Dış bağlantılar
![image]()
Vikitür'de Pinus nigra ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.![image]()
Wikimedia Commons'ta Pinus nigra ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Karacam Pinus nigra camgiller Pinaceae familyasindan bir cam turudur Guney Avrupa Kuzey Italya Avusturya Iber yarim adasindan Dogu Akdeniz e kadar genis bir alanda gorulur KaracamKorunma durumuAsgari endise altinda IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube TracheophytaSinif PinopsidaTakim PinalesFamilya PinaceaeCins PinusTur P nigraIkili adlandirmaPinus nigraJ F Arnold Reise Mariazell Steyerm 8 1785 Dagilimi1000 Yasinda oldugu tahmin edilen dunyanin en eski Karacam i Usak Banaz ilcesinde bulunan 1000 yasinda oldugu tahmin edilen Karacam dunyanin en eski karacamidir Boyu 11 metre capi 3 metre ve 9 60 metre cevre genisligi vardir Genel ozellikleriAvrupa karacami veya karacam olarak bilinen Pinus nigra agirlikli olarak daglik alanlarda olmak uzere Avrupa ve Anadolu da genis fakat parcali bir dagilima sahip hizli buyuyen bir kozalakli agactir Ayrica Kuzey Amerika daki bazi bolgelerde vatandasliga gecmistir Avrupa dan getirilen fidanlarla dikimi yapilmistir Birkac farkli alt ture bolunmustur ve taksonomik durumu hala uzmanlar arasinda bir tartisma konusudur Karacam bir yangin olayindan sonra ozellikle fide gelisiminin zorlasabilecegi asiri kuraklik donemlerinde zorluklarla yenilenir Bunun guney Avrupa daki habitatinin azalmasini tetikledigi dusunuluyor Hava kirliligine ve asiri tuza dayanikli oldugu icin kentsel ortamda yetistirilmeye uygundur ABD de 1900lu yillarda ruzgar ve kardan korunmak icin 217 milyon fidan dikilmistir Carpici kabugu olan cok buyuk etkileyici bir agac uretir Alcak dalli bir agac olarak kullanilabilir veya bir tac olmasi icin budanabilir Kendi basina serbestce buyurken dallar tabana kadar doludur Gencliginde agac hala piramidal olarak buyur ancak olgunlastiginda genisler yuvarlaklasir Siyahimsi gri kabugun derin oluklari vardir ve ozellikle olgun agaclarda ozellikle dekoratiftir Dallar ciplak ve sarimsi kahverengidir Igneler birlikte 2 li demetler halinde buyur ve carpici koyu yesil sert ve biraz sivridir Neredeyse simetrik olan kozalaklar acik kahverengidir ve genellikle ciftler halinde veya tek tek asilir Bos kozalaklar ilkbaharda duser Bircok toprak turu icin uygundur Kuru kirecli topraklarda bile yetisir Sekillendirmeyi iyi tolere eder bu nedenle bu agac daha kucuk alanlarda da kullanilabilir Deniz ruzgarina dayanikli ve hava kirliligine karsi oldukca dayaniklidir Morfolojik ozelikleriKaracam genellikle 30 m ye ulasan buyuk yaprak dokmeyen bir kozalakli agactir ancak istisnai olarak 40 m ye kadar yuksekliklere ulasabilir Kabugu genellikle koyu grimsi kahverengiden siyaha kadardir Latince adi nigra ya yol acar ve yasli agaclarda uzunlamasina derin catlaklar olusur Genc bireylerde tac koniktir yasli agaclarda semsiye seklini alir Igneler ciftler halinde 8 15 19 cm uzunlugunda 1 2 mm capinda duz veya kavisli ve ince dislidir Normalde agacta 3 4 yil istisnai olarak 8 e kadar 5 kalirlar Karacam bir evciklidir Erkek kedicikler sari disi cicek salkimlari kirmizimsidir Kozalaklar sapsiz 4 8 9 cm uzunlugunda 2 4 cm genisliginde ve sari kahverengi renktedir Ikinci yilin sonbaharinda olgunlasirlar ve ucuncu yilda acilirlar Kozalaklar 30 40 tohum icerir Tohumlar gri renkli 5 7 mm uzunlugunda 19 26 mm uzunlugunda kanatlidir 400 yili askin bir omre sahip uzun omurlu bir turdur Almanya daki bir ornegin 1 000 yasin uzerinde ve cevresinin 7 m nin uzerinde oldugu bildirilmektedir Kizilcam saricam gibi diger cam turlerine gore uzun omurludur Karacam yapraklari Kizilcam a gore daha yogun yesil renkte ve daha kalindir Kozalagi kizilcama gore daha kucuktur Bircok bolgede saricam karacam ile beraber bulunur Karacam ile saricamin farki karacamin govdesi daha boz koyu bir renkte dallari daha kalindir Karacam yapraklari saricama gore daha koyu yesil ve daha uzundur IUCN Kirmizi listesiBu turun cok genis dagilimi ve bollugu onu bir tehdit kategorisinin cok otesine yerlestirir Tehdit altindaki tek alt tur tum tur yelpazesinin kucuk bir bolumunu kaplayan Pinus nigra subsp dalmatica dir Pinus nigra istisnai olarak ayrik bir dogal dagilima sahiptir ve genotipler suphesiz bazi izole edilmis alt populasyonlarda belirgin sekilde farklilik gosterecektir Bu nedenle bolgesel veya yerel olcekte turun veya bilinen bes alt turunun degerlendirilmesinde yansitilmayan koruma sorunlari olabilir Cografi dagilim bilgileriGuneybati Guney ve Guneydogu Avrupa genelinde yaygindir Kuzey Cezayir Kuzey Fas Kibris ve Turkiye Ukrayna da Kirim dan Karadeniz kiyisi boyunca doguya dogru Kafkasya daki Krasnodar a kadar dagilim yapar Anadolu da her bolgede gorulur Genclikte buyumesi hizlidir Toprak istegi bakimindan kanaatkardir Derin topraklarda kazik kok sig topraklarda kalp kok sistemi olusturur Dona ve kurakliga karsi dayaniklidir Habitat ve Ekoloji bilgileriP nigra nin Guney Avrupa ve Turkiye deki genis fakat parcali ayrik dagilimi farkli bir ekolojiyi garanti eder Karacam mescereleri Italya da 350 m den Toroslarda 2200 m ye kadar degisen rakimlarda bulunur optimal irtifa araligi 800 ile 1500 m arasindadir Genellikle daha dusuk bir dag turudur ancak Karadeniz cevresinde tepelerde bulunur Karacam hem asiri kuru hem de nemli habitatlarda sicaklik dalgalanmalarina karsi onemli bir toleransla buyuyebilir Isik isteyen bir turdur ancak Pinus sylvestris e gore daha yuksek golge toleransi gosterir Kurakliga ve ruzgara karsi dayaniklidir Genellikle bolgeye ve iklime bagli olarak podzolik kumlardan kirectasina kadar cesitli topraklarda yetisir Saf mescereler olusturabilir buna ormancilar da yardimci olmus olabilir ancak daha yaygin olarak dagilimi boyunca Pinus sylvestris ile iliskilendirilirken bolgesel olarak Pinus halepensis Pinus brutia Pinus mugo Pinus pinea veya Pinus heldreichii ile bulunabilir Tuz yuklu ruzgarlar gibi deniz etkilerine P sylvestris ten daha toleranslidir bu nedenle genellikle denize daha yakin olusur Cografi varyasyon kismen ekolojik olarak belirlenir subsp laricio daha ic kesimlerde gorulen subsp nigra dan daha fazla tuza toleranslidir Bu turun hakim oldugu sik cam ormanlarindaki calilar genellikle seyrektir daha sik olarak secici kesim veya dogal bozulmadan sonra daha acik kanopiler altinda da bulunabilen fundaliklarla Erica Calluna Vaccinium bir mozaik olusturur Avrupa da birkac yuzyil boyunca bu turun kapsamli plantasyonlari ve orman yonetimi dogal ormanlarla olan ayrimlari daha az net hale getirdi Kullanim ve Ticaret bilgileriP nigra onemli bir kereste agacinin yani sira Avrupa da yaygin olarak ve daha az olcude ABD de dikilmistir Govdesi gecmiste deniz insaatlarinda yaygin olarak kullanilmistir Ahsabi dayaniklidir recine bakimindan zengindir ve islenmesi kolaydir Avusturya ve Balkanlar da ahsabi geleneksel olarak ev insa etmek icin kullanilir modern kullanimlar arasinda ic doseme Viyana Devlet Opera Binasi nin sahnesi bu ahsaptan yapilmistir ve lambriler kapilar merdivenler mobilyalar vb sayilabilir Gecmiste recine kilavuzluguna dayali onemli bir endustri vardi ancak bu neredeyse ortadan kalkti Akdeniz de genel insaat yakacak odun kagit hamuru ve sandik ve palet yapiminda ana camdir Kuzey Denizi kiyisi boyunca kiyi kumullarini ozellikle de subsp laricio Korsika Cami turun en tuzlu ruzgara dayanikli formudur pallasiana alt turu Turkiye de ve Karadeniz cevresinde genellikle Kuzeybati Avrupa da yetistirilirken bir taban govdesinin uzerinde birden fazla govde ile buyur ve buyuk acik gri plakalari olan cekici bir kabuga sahiptir bu nedenle ornek olarak yaygin bir sekilde dikilmistir Ekolojik esnekliginin bir sonucu olarak dunya capinda yeniden agaclandirma icin en yaygin kullanilan agac turlerinden biridir ve gelecekteki iklim senaryolarinda Orta Avrupa daki yerli igne yaprakli turler icin potansiyel bir ikame olarak kabul edilir Nispeten dar dogal araligina ragmen karacamin genis Avrupa dagilim araligi Avrupa dag sistemleri gibi yuksek erozyon oranlarina sahip birkac alani kapsar Bozulmus toprak kolonizasyonu icin cok etkilidir ve maceraci kokleri derin guclendirme ve toprak mukavemetinin arttirilmasi icin kullanilmaya uygundur Daha gec ardil turlerle birlikte ornegin Guneybati Alpler in bazi bozulmus bolgelerinde Quercus pubescens Sorbus aria bu oncu agacin toprak erozyonunu ve toprak kaymalarini kontrol etme ve arazi rehabilitasyonu icin etkili oldugu kanitlanmistir P nigra kirlilige toleransi ve carpici gorsel formu sayesinde parklarda veya kentsel ve endustriyel alanlarda da yaygin olarak ekilmektedir Tehditler ve HastaliklarMantarlar Dothistroma pini Lophodermella spp ve Sphaeropsis sapinea Diplodia pinea ignelerde ciddi hasara neden olabilir Pinus nigra Thaumetopoea pityocampa e karsi oldukca hassastir Ayrica Mycosphaerella pini syn Dothistroma septosporum tarafindan ciddi sekilde saldiriya ugrayabilir Bu yanikligin Birlesik Krallik taki Korsika cami tarlalarinda orada daha uzun sure dikilmesi onerilmeyecegi olcude onemli hasara neden oldugu bildirilmistir Diger bircok cam gibi karacam da Dendrolimus pini ye karsi oldukca hassastir ve Gibberella circinata karsi savunmasizdir Brunchorstia pinea mantari kanserlere neden olabilir Cam agaclari yaygin olarak cam agaci nematodu olarak bilinen ve cam solgunlugu hastaligina neden olan Bursaphelenchus xylophilus tarafindan da enfekte olabilir Karacam kabuk bocegi Ips pini nin konukculari arasindadir Yanginlar karacam mescerelerine zarar verebilir bitki toplulugu kompozisyonunu cok yillik cim turlerinin yani sira Pinus pinaster Pinus halepensis Quercus gibi diger agac turleri ile tipik yangin sonrasi topluluklar lehine degistirebilir Bunun nedeni bir yangin olayindan sonra nispeten az sayida karacam fidesinin gelismesidir KultivarlarPinus nigra subsp nigra Pinus nigra subsp nigra var nigra Avusturya Cami Pinus nigra subsp nigra var caramanica Turk Karacami Pinus nigra subsp nigra var italica Italya Karacami Pinus nigra subsp nigra var pallasiana Kirim Karacami Ehrami Karacami Pinus nigra ssp nigra pallasiana var pyramidata Kutahyada olan endemik bir turdur Pinus nigra Pyramidalis Guzel bir tac sekli ve carpici kabugu ile guzel etkileyici buyuk bir agac Ana tur gibi P nigra dusuk dalli veya tacli bir agac olarak kullanilabilir Kendi basina serbestce buyurken dallar tabana kadar dolu kalir Genc bir agacta tac dar piramidaldir ve bu sekli uzun sure korur Sadece buyudukce agac yayilir Siyah gri kabuk derin olukludur ve yasli agaclarda cok dekoratiftir Sarimsi kahverengi dallarda igneler ikiser ikiserdir Cok koyu yesil sert ve hafif dikenlidirler Acik kahverengi sarkik koniler ciftler halinde veya tek tek asilir Ana tur gibi Pyramidalis de bircok toprak turu icin uygundur ve ayrica kuru kirecli topraklarda da yetisir Deniz ruzgarini tolere eder ve hava kirliligine duyarli degildir Pinus nigra subsp Salzmannii Guney Fransa Kuzey Ispanya Korsika Sicilya gibi yerlerde bulunur GaleriKaracam kozalagi ve tohumlari Karacam govdesi Karacam agaci buyuyen tomurcuklari Genc Karacam agaci Karacam yapraklariKaynakca Othman Sheereen 28 Subat 2017 Arbor Day Blog Ingilizce 11 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2024 Jardim Botanico UTAD Especie Pinus nigra Jardim Botanico UTAD Portekizce 15 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mayis 2023 Haber7 Dunyanin en yasli agaci Turkiye de Haber7 11 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mayis 2023 Austrian Pine Yale Nature Walk naturewalk yale edu 13 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mayis 2024 a b Pinus nigra www vdberk com tr 29 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ekim 2021 a b c d e f Pinus nigra PDF forest jrc ec europa eu 13 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 13 Ekim 2021 Tarihe Taniklik Eden Anit Agac www banaz gov tr 15 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mayis 2023 a b c d e f g Farjon A 2013 Pinus nigra The IUCN Red List of Threatened Species doi 10 2305 IUCN UK 2013 1 RLTS T42386A2976817 en 8 Agustos 2018 tarihinde arsiv url kullanmak icin url gerekiyor yardim arsivlendi Eksik ya da bos url yardim Arsivlenmis kopya www ogm gov tr 16 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Mayis 2023 Turkiye Yaban Hayati 13 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2024 Ehrami Karacam kutahya tarimorman gov tr 12 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mayis 2023 Pinus nigra schwarzkiefer description The Gymnosperm Database www conifers org 23 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mayis 2024 Dis baglantilarVikitur de Pinus nigra ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Wikimedia Commons ta Pinus nigra ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur