Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Pişekar, geleneksel Türk gösteri sanatlarından Orta oyunu'na ait ana karakterlerdendir.
Bu karakteri tamamlayan diğer ana karakter ise Kavuklu'dur. Bir gölge oyunu olan Karagöz ve Hacivat ile benzerlik taşıyan Ortaoyunu’nda, oyunun komik tipi Kavuklu (Aptal Uşak) iken Pişekar (Efendi), Karagöz ve Hacivat oyunundaki Hacivat karakterinin karşılığıdır ve aynı zamanda oyunun anlatıcısı işlevini görür.
Pişekar, her zaman içten pazarlıklı, arabulucu, kavgaları yatıştıran, dargınların arasını bulan, ölçülü, ağırbaşlı, kusurları gördüğü zaman dilini tutabilen kişidir. Saray ağzını ve Farsça sözcüklerle bezenmiş bir elit dilini sık sık kullanır. Pişekar'ın elinde iki dilimli tahtadan yapılmış şakşak (pastav) onun Efendi olduğunu belirtir. Pişekar, elindeki şakşakla hem oyuncu, hem yönetmen, hem de yazar gibi davranır. Kimi kaynaklarda Pişekar’ın yeri geldiği zaman suflör, oyuncular kanavayı ya da sözleri unuttukları zaman bir hatırlatıcı olduğu yazmaktadır. Pişekar’ın elindeki şakşak, onun bu özelliklerini ortaya koyduğu gibi bir şeyin kırılması, düşmesi, dükkânın kepenginin, evin kapsının açılması ile ilgili seslerin çıkarılmasında kullanılır. Kalıplaşmı bir kostüm giyen Pişekâr’ın dört renkli ve dört dilimli külahı, üstünde, önü ve yakası kenarından kaplınmış dört parmak eninde bir kürklü cüppe, altında aynı renkte bir kaşır, bir entari ya da bir mintan, ayağında da çedik pabuç bulunur.
Ortaoyununda zurnacının Pişekar havasını çalmasıyla oyun alanına ilk olarak Pişekar çıkar; dört yanı selamlar. İzleyici ve zurnacı ile söyleşiye girer. İzleyiciye eğlence vadederken hoşça vakit geçirmelerini diler. Muhavere bölümünde Kavuklu ile karşılaşır. Onu tanımayan Kavuklu’ya kendini tanıtmaya çalışırken karşılıklı atışırlar. Ardından tekerlemeye geçiir. Pişekar, Kavuklu’nun anlattığı gerçek dışı olaya inanır; bölümün sonunda Kavuklu gerçeği açıklar. Pişekâr’ın pastavını, Kavuklu’nun kavuğuna vurmasıyla tekerleme sona erer; Fasıl bölümüne geçilir. Fasıl bölümünde çoğunlukla Kavuklu iş aramaktadır; Pişekar ona iş bulur. Oyunu bitiren yine Pişekar olur. Seyircilerden özür diler, gelecek oyunun adını ve yerini duyurur.
Ortaoyunu’nun en önemli özelliğinden biri oyunculardan birinin var olmayan nesneleri varsaymasıdır. Pişekâr var olmayan namusu, dirliği, iyi niyeti varsaydığı gibi var olmayan evi mekân, gidilmeyen yolu yürünmüş, geçmemiş zamanı geçmiş sayan karakterdir.
Kaynakça
- ^ a b Gülden Gözlem Küçük Arat (2007). Soyutlama açısından postmodern edebiyat ile 'Meddah', 'Karagöz' ve 'Ortaoyunu'nun değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi'. Isparta.'
- ^ a b c d Cem İçyar (2011). Köy seyirlik oyunları orta oyunu ve commedia dell'Arte oyunlarının ilişkilerinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Erzurum.
- ^ a b c Füsun Ataman. "Türk tiyatrosu semineri". 19 Kasım 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pisekar geleneksel Turk gosteri sanatlarindan Orta oyunu na ait ana karakterlerdendir Bu karakteri tamamlayan diger ana karakter ise Kavuklu dur Bir golge oyunu olan Karagoz ve Hacivat ile benzerlik tasiyan Ortaoyunu nda oyunun komik tipi Kavuklu Aptal Usak iken Pisekar Efendi Karagoz ve Hacivat oyunundaki Hacivat karakterinin karsiligidir ve ayni zamanda oyunun anlaticisi islevini gorur Pisekar her zaman icten pazarlikli arabulucu kavgalari yatistiran darginlarin arasini bulan olculu agirbasli kusurlari gordugu zaman dilini tutabilen kisidir Saray agzini ve Farsca sozcuklerle bezenmis bir elit dilini sik sik kullanir Pisekar in elinde iki dilimli tahtadan yapilmis saksak pastav onun Efendi oldugunu belirtir Pisekar elindeki saksakla hem oyuncu hem yonetmen hem de yazar gibi davranir Kimi kaynaklarda Pisekar in yeri geldigi zaman suflor oyuncular kanavayi ya da sozleri unuttuklari zaman bir hatirlatici oldugu yazmaktadir Pisekar in elindeki saksak onun bu ozelliklerini ortaya koydugu gibi bir seyin kirilmasi dusmesi dukkanin kepenginin evin kapsinin acilmasi ile ilgili seslerin cikarilmasinda kullanilir Kaliplasmi bir kostum giyen Pisekar in dort renkli ve dort dilimli kulahi ustunde onu ve yakasi kenarindan kaplinmis dort parmak eninde bir kurklu cuppe altinda ayni renkte bir kasir bir entari ya da bir mintan ayaginda da cedik pabuc bulunur Ortaoyununda zurnacinin Pisekar havasini calmasiyla oyun alanina ilk olarak Pisekar cikar dort yani selamlar Izleyici ve zurnaci ile soylesiye girer Izleyiciye eglence vadederken hosca vakit gecirmelerini diler Muhavere bolumunde Kavuklu ile karsilasir Onu tanimayan Kavuklu ya kendini tanitmaya calisirken karsilikli atisirlar Ardindan tekerlemeye geciir Pisekar Kavuklu nun anlattigi gercek disi olaya inanir bolumun sonunda Kavuklu gercegi aciklar Pisekar in pastavini Kavuklu nun kavuguna vurmasiyla tekerleme sona erer Fasil bolumune gecilir Fasil bolumunde cogunlukla Kavuklu is aramaktadir Pisekar ona is bulur Oyunu bitiren yine Pisekar olur Seyircilerden ozur diler gelecek oyunun adini ve yerini duyurur Ortaoyunu nun en onemli ozelliginden biri oyunculardan birinin var olmayan nesneleri varsaymasidir Pisekar var olmayan namusu dirligi iyi niyeti varsaydigi gibi var olmayan evi mekan gidilmeyen yolu yurunmus gecmemis zamani gecmis sayan karakterdir Kaynakca a b Gulden Gozlem Kucuk Arat 2007 Soyutlama acisindan postmodern edebiyat ile Meddah Karagoz ve Ortaoyunu nun degerlendirilmesi Suleyman Demirel Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Yuksek Lisans Tezi Isparta a b c d Cem Icyar 2011 Koy seyirlik oyunlari orta oyunu ve commedia dell Arte oyunlarinin iliskilerinin incelenmesi Ataturk Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Yuksek Lisans Tezi Erzurum a b c Fusun Ataman Turk tiyatrosu semineri 19 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2015