Plaka içi deprem terimi, bir tektonik plakanın iç kısımlarında meydana gelen çeşitli depremleri ifade eder; bu, tektonik bir plakanın sınırında meydana gelen bir tersidir. Plaka içi depremler, özellikle mikro plakalarda meydana geldiğinde genellikle "katman içi depremler" olarak adlandırılır.
Plaka içi depremler, daha tanıdık hali olan sınırda bulunan levhalar arası depremlere kıyasla nispeten daha nadirdir. Plaka sınırlarından uzaktaki yapılar sismik güçlendirmeden yoksun olma eğiliminde olmasından dolayı büyük plaka içi depremler ağır hasara neden olabilir. Zarar veren levha içi depremlerin örnekleri, 2001'deki yıkıcı , 2012 Hint Okyanusu depremleri, , ve Güney Carolina, Charleston'daki .
Tektonik plakalar içindeki fay zonları
Dünyanın yüzeyi yedi birincil ve sekiz ikincil tektonik plakadan ve ayrıca düzinelerce üçüncül mikroplakadan oluşmaktadır. Büyük plakalar, kabuğun altındaki mantonun içindeki konveksiyon akımları nedeniyle çok yavaş hareket eder. Hepsi aynı yönde hareket etmedikleri için, plakalar genellikle doğrudan çarpışır veya birbirleri boyunca yanal olarak hareket eder, bu da depremleri sıklaştıran tektonik bir durumdur. Plaka içi çevrelerde nispeten daha az sayıda deprem meydana gelir; çoğu depremler plaka kenarlarına yakın faylarda meydana gelir.
Tanıma göre, plaka içi depremler levha sınırlarının yakınında değil, levhaların normal olarak durağan iç kısımlarında bulunan faylar boyunca meydana gelir. Bu depremler genellikle antik başarısız yarıkların bulunduğu yerlerde meydana gelir. Çünkü bu tür eski yapılar, bölgesel tektonik gerilime uyum sağlamak için kolayca kayabileceği yerkabuğunda bir zayıflık gösterebilmektedir.
Levha sınırlarına yakın depremlerle (mega bindirmeli depremler) karşılaştırıldığında, benzer büyüklükteki plaka içi depremler daha fazla sismik enerji yaymaktadır. Bu nedenle "sismik enerji", Mw'yi hesaplamak için kullanılan sismik momente kıyasla bir depremin potansiyel makrosismik etkileri için daha iyi bir ölçü olarak kabul edilir."
Hasarları
Birçok şehir, nadir, büyük bir levha içi depremin sismik riskiyle yaşamaktadır. Bu depremlerin nedeni genellikle belirsizdir. Çoğu durumda, sebebiyet veren hata derinlere gömülmüştür ve bazen hiçbir zaman bulunamaz bile. Bazı çalışmalar, antik fay zonları boyunca yerkabuğuna doğru hareket eden sıvıların neden olabileceğini göstermiştir. Bu tür durumlarda, özellikle tarihsel zamanlarda yalnızca bir deprem olmuşsa, belirli bir şehir için tam hesaplamak zordur. Bu depremleri tetikleyen anlaşılmasında bazı ilerlemeler kaydedilmektedir.
Plaka içi depremler, eski fay zonlarıyla ilgisiz olabilir ve bunun yerine buzlanma veya erozyondan dolayı da kaynaklanabilir.
Kaynakça
- ^ Iwata (2011). "Characterization of the Heterogeneous Source Model of Intraslab Earthquakes Toward Strong Ground Motion Prediction". Pure and Applied Geophysics. 168 (1–2): 117-124. doi:10.1007/s00024-010-0128-7.
- ^ Senoa (2004). "Where and why do large shallow intraslab earthquakes occur?". Physics of the Earth and Planetary Interiors. 141 (3): 183-206. doi:10.1016/j.pepi.2003.11.002.
- ^ Hough (October 2003). "Intraplate Triggered Earthquakes: Observations and Interpretation". Bulletin of the Seismological Society of America. . 101 (3): 2212-2221. doi:10.1785/0120020055. 20 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Şubat 2023.
- ^ Yang (2014). "Seismicity of the Ste. Genevieve Seismic Zone based on Observations from the EarthScope OIINK Flexible Array". Seismological Research Letters. 85 (6): 1285-1294. doi:10.1785/0220140079.
- ^ Leyton (2009). "Intraplate and interplate earthquakes in Chilean subduction zone: A theoretical and observational comparison". Physics of the Earth and Planetary Interiors. 175 (1): 37-46. doi:10.1016/j.pepi.2008.03.017. citing Choy, G.L.; Boatwright, J.; Kirby, S., 2002. The radiated seismic energy and apparent stress of interplate and intraslab earthquakes at subduction-zone environments: Implications for seismic hazard estimation, in The Cascadia subduction zone and related subduction systems–Seismic structure, intraslab earthquakes and processes, and earthquake hazards, Open-File Report 02–328, pp. 107–114, eds Kirby, S.H.; Wang, K.; Dunlop, S., US Geological Survey, Menlo Park, CA.
- ^ a b Kolawole (9 Eylül 2017). "Aeromagnetic, gravity, and Differential Interferometric Synthetic Aperture Radar analyses reveal the causative fault of the 3 April 2017 Mw6.5 Moiyabana, Botswana, earthquake". Geophysical Research Letters (İngilizce). 44 (17): 8837-8846. doi:10.1002/2017gl074620. ISSN 0094-8276.
- ^ Gardonio (13 Temmuz 2018). "The April 2017 Mw6.5 Botswana Earthquake: An Intraplate Event Triggered by Deep Fluids" (PDF). Geophysical Research Letters (İngilizce). 45 (17): 8886-8896. doi:10.1029/2018gl078297. ISSN 0094-8276. 24 Aralık 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 27 Şubat 2023.
- ^ Shobe (18 Aralık 2018). "Can Rivers Cause Earthquakes?". Scientific American. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Aralık 2018.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Plaka ici deprem terimi bir tektonik plakanin ic kisimlarinda meydana gelen cesitli depremleri ifade eder bu tektonik bir plakanin sinirinda meydana gelen bir tersidir Plaka ici depremler ozellikle mikro plakalarda meydana geldiginde genellikle katman ici depremler olarak adlandirilir Yeni Madrid Sismik Bolgesi ile iliskili depremsellik dagilimi 1974 ten beri Bu yogun deprem aktivitesi bolgesi Kuzey Amerika plakasinin ic kisminin derinliklerinde yer almaktadir Plaka ici depremler daha tanidik hali olan sinirda bulunan levhalar arasi depremlere kiyasla nispeten daha nadirdir Plaka sinirlarindan uzaktaki yapilar sismik guclendirmeden yoksun olma egiliminde olmasindan dolayi buyuk plaka ici depremler agir hasara neden olabilir Zarar veren levha ici depremlerin ornekleri 2001 deki yikici 2012 Hint Okyanusu depremleri ve Guney Carolina Charleston daki Tektonik plakalar icindeki fay zonlariDunyanin yuzeyi yedi birincil ve sekiz ikincil tektonik plakadan ve ayrica duzinelerce ucuncul mikroplakadan olusmaktadir Buyuk plakalar kabugun altindaki mantonun icindeki konveksiyon akimlari nedeniyle cok yavas hareket eder Hepsi ayni yonde hareket etmedikleri icin plakalar genellikle dogrudan carpisir veya birbirleri boyunca yanal olarak hareket eder bu da depremleri siklastiran tektonik bir durumdur Plaka ici cevrelerde nispeten daha az sayida deprem meydana gelir cogu depremler plaka kenarlarina yakin faylarda meydana gelir Tanima gore plaka ici depremler levha sinirlarinin yakininda degil levhalarin normal olarak duragan ic kisimlarinda bulunan faylar boyunca meydana gelir Bu depremler genellikle antik basarisiz yariklarin bulundugu yerlerde meydana gelir Cunku bu tur eski yapilar bolgesel tektonik gerilime uyum saglamak icin kolayca kayabilecegi yerkabugunda bir zayiflik gosterebilmektedir Levha sinirlarina yakin depremlerle mega bindirmeli depremler karsilastirildiginda benzer buyuklukteki plaka ici depremler daha fazla sismik enerji yaymaktadir Bu nedenle sismik enerji Mw yi hesaplamak icin kullanilan sismik momente kiyasla bir depremin potansiyel makrosismik etkileri icin daha iyi bir olcu olarak kabul edilir HasarlariBircok sehir nadir buyuk bir levha ici depremin sismik riskiyle yasamaktadir Bu depremlerin nedeni genellikle belirsizdir Cogu durumda sebebiyet veren hata derinlere gomulmustur ve bazen hicbir zaman bulunamaz bile Bazi calismalar antik fay zonlari boyunca yerkabuguna dogru hareket eden sivilarin neden olabilecegini gostermistir Bu tur durumlarda ozellikle tarihsel zamanlarda yalnizca bir deprem olmussa belirli bir sehir icin tam hesaplamak zordur Bu depremleri tetikleyen anlasilmasinda bazi ilerlemeler kaydedilmektedir Plaka ici depremler eski fay zonlariyla ilgisiz olabilir ve bunun yerine buzlanma veya erozyondan dolayi da kaynaklanabilir Kaynakca Iwata 2011 Characterization of the Heterogeneous Source Model of Intraslab Earthquakes Toward Strong Ground Motion Prediction Pure and Applied Geophysics 168 1 2 117 124 doi 10 1007 s00024 010 0128 7 Senoa 2004 Where and why do large shallow intraslab earthquakes occur Physics of the Earth and Planetary Interiors 141 3 183 206 doi 10 1016 j pepi 2003 11 002 Hough October 2003 Intraplate Triggered Earthquakes Observations and Interpretation Bulletin of the Seismological Society of America 101 3 2212 2221 doi 10 1785 0120020055 20 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Subat 2023 Yang 2014 Seismicity of the Ste Genevieve Seismic Zone based on Observations from the EarthScope OIINK Flexible Array Seismological Research Letters 85 6 1285 1294 doi 10 1785 0220140079 Leyton 2009 Intraplate and interplate earthquakes in Chilean subduction zone A theoretical and observational comparison Physics of the Earth and Planetary Interiors 175 1 37 46 doi 10 1016 j pepi 2008 03 017 citing Choy G L Boatwright J Kirby S 2002 The radiated seismic energy and apparent stress of interplate and intraslab earthquakes at subduction zone environments Implications for seismic hazard estimation in The Cascadia subduction zone and related subduction systems Seismic structure intraslab earthquakes and processes and earthquake hazards Open File Report 02 328 pp 107 114 eds Kirby S H Wang K Dunlop S US Geological Survey Menlo Park CA a b Kolawole 9 Eylul 2017 Aeromagnetic gravity and Differential Interferometric Synthetic Aperture Radar analyses reveal the causative fault of the 3 April 2017 Mw6 5 Moiyabana Botswana earthquake Geophysical Research Letters Ingilizce 44 17 8837 8846 doi 10 1002 2017gl074620 ISSN 0094 8276 Gardonio 13 Temmuz 2018 The April 2017 Mw6 5 Botswana Earthquake An Intraplate Event Triggered by Deep Fluids PDF Geophysical Research Letters Ingilizce 45 17 8886 8896 doi 10 1029 2018gl078297 ISSN 0094 8276 24 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 27 Subat 2023 Shobe 18 Aralik 2018 Can Rivers Cause Earthquakes Scientific American 26 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Aralik 2018