Tapanuli orangutanı veya Pongo tapanuliensis, Endonezya'nın Sumatra adasına özgü orangutan türlerinden biridir.Sumatra orangutanı (Pongo abelii, adada daha kuzeybatıda bulunmakta) ve (Pongo pygmaeus) ile birlikte bilinen üç orangutan türünden biridir. 2017'de ayrı bir tür olarak belirlendi.
Tapanuli orangutanı | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Yetişkin erkek (üstte) ve dişi (altta) | |||||||||||||||||||||
Korunma durumu | |||||||||||||||||||||
Kritik tehlikede (IUCN 3.1) | |||||||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||||||||
Pongo tapanuliensis Nurcahyo, Meijaard, Nowak, Fredriksson & Groves, 2017 | |||||||||||||||||||||
Dağılımı |
Keşfedilme ve isimlendirme
'daki Batang Toru'daki orangutanlardan ayrı bir popülasyon olarak ilk defa 1997'de olarak bildirildi ancak ayrı bir tür olarak tanınmadı. Pongo tapanuliensis, ayrıntılı bir filogenetik çalışmanın ardından 2017'de ayrı bir orangutan türü olarak tanımlandı. Çalışmada 37 bireyden genetik numuneler toplandı ve 33 yetişkin erkek orangutan numunesinin morfolojik analizi gerçekleştirildi. Araştırmanın temel bileşeni, 2013 yılında köylüler tarafından öldürülen ve daha sonra türlerin holotipi olarak adlandırılacak olan yetişkin bir erkek iskeletiydi. Numunenin diğer numunelere kıyasla belirgin fiziksel özelliklere -özellikle kafatası ve dişlerindeki belirgin karakteristik özelliklere- sahip olduğunu anlaşılmıştır. Kafatası ve postkraniyum, Bogor'daki Zooloji Müzesi'ne alındı. Genetik inceleme, Batang Toru popülasyonunun ayrı bir tür olarak düşünülmesi gerektiğini ve popülasyondan alınan iki örneğin ana bileşenler analizinde diğer iki türden önemli farklar gösterdiğini belirtti.
Filogenez
Genetik karşılaştırmalar, Tapanuli orangutanlarının yaklaşık 3.4 milyon yıl önce Sumatra orangutanlarından ayrıldığını göstermektedir ancak yaklaşık 75.000 yıl önce meydana gelen Toba Gölü patlamasından sonra daha fazla izole olmuştur. En az 10.000 ila 20.000 yıl önce sonlanan sporadik temasa devam ettiler. Buna karşılık, Sumatran orangutanları yaklaşık 670.000 yıl önce Bornean orangutanlarından ayrıldı. Her iki ada kıtasal buzullanmanın son dönemlerinde 'ın bir parçası olarak bağlandı.
Hakkında
Fiziksel karakteristik ve özellikleri bakımından, Tapanuli orangutanı, Sumatra'daki diğer orangutan türü olan Sumatra orangutanına benzemektedir. Bununla birlikte, Tapanuli orangutanlarının daha kıvırcık saçları ve daha küçük kafaları olduğu gözlemlenmiştir. Türlerin erkeği, diğer orangutan türlerinden farklı olarak daha uzun çiftleşme arayışı ortaya koymaktadır. Türün beslenme düzeni de kendine özgüdür ve tırtıllarla kozalaklar gibi besinleri tüketmektedir.
Kaynakça
- ^ "IUCN Red List - Wikipedia". en.m.wikipedia.org (İngilizce). 9 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.
- ^ a b c d e Nater, A.; Mattle-Greminger, M. P.; Nurcahyo, A.; Nowak, M. G.; ve diğerleri. (2 Kasım 2017). "Morphometric, Behavioral, and Genomic Evidence for a New Orangutan Species". Current Biology. doi:10.1016/j.cub.2017.09.047. 30 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2017.
- ^ Cochrane, Joe (2 Kasım 2017). "New Orangutan Species Could Be the Most Endangered Great Ape". The New York Times. 17 Nisan 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2017.
- ^ Reese, April. "Newly discovered orangutan species is also the most endangered". Nature (İngilizce). doi:10.1038/nature.2017.22934. 10 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2017.
- ^ a b Gill, Victoria (2 Kasım 2017). "New great ape species identified". BBC News (İngilizce). 21 Haziran 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2017.
- ^ a b Anderson, Natali. . Breaking Science News | Sci-News.com (İngilizce). 26 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2017.
- ^ Knapton, Sarah (2 Kasım 2017). "New great ape discovered... and immediately listed as world's most endangered". The Telegraph (İngilizce). ISSN 0307-1235. 2 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2017.
- ^ a b c Wright , Stephen (2 Kasım 2017). "Frizzy-haired, smaller-headed orangutan may be new great ape". Washington Post (İngilizce). ISSN 0190-8286. 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2017.
- ^ Bittel, Jason. "Scientists Discover a New—and Endangered—Orangutan Species". NRDC (İngilizce). 18 Haziran 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2017.
- ^ Stokstad, Erik (2 Kasım 2017). "New great ape species found, sparking fears for its survival". Science (İngilizce). doi:10.1126/science.aar3900. 18 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tapanuli orangutani veya Pongo tapanuliensis Endonezya nin Sumatra adasina ozgu orangutan turlerinden biridir Sumatra orangutani Pongo abelii adada daha kuzeybatida bulunmakta ve Pongo pygmaeus ile birlikte bilinen uc orangutan turunden biridir 2017 de ayri bir tur olarak belirlendi Tapanuli orangutaniYetiskin erkek ustte ve disi altta Korunma durumuKritik tehlikede IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim PrimatesAlt takim HaplorhiniInfra takim SimiiformesFamilya HominidaeAlt familya PonginaeCins PongoTur P tapanuliensisIkili adlandirmaPongo tapanuliensisNurcahyo Meijaard Nowak Fredriksson amp Groves 2017DagilimiKesfedilme ve isimlendirme daki Batang Toru daki orangutanlardan ayri bir populasyon olarak ilk defa 1997 de olarak bildirildi ancak ayri bir tur olarak taninmadi Pongo tapanuliensis ayrintili bir filogenetik calismanin ardindan 2017 de ayri bir orangutan turu olarak tanimlandi Calismada 37 bireyden genetik numuneler toplandi ve 33 yetiskin erkek orangutan numunesinin morfolojik analizi gerceklestirildi Arastirmanin temel bileseni 2013 yilinda koyluler tarafindan oldurulen ve daha sonra turlerin holotipi olarak adlandirilacak olan yetiskin bir erkek iskeletiydi Numunenin diger numunelere kiyasla belirgin fiziksel ozelliklere ozellikle kafatasi ve dislerindeki belirgin karakteristik ozelliklere sahip oldugunu anlasilmistir Kafatasi ve postkraniyum Bogor daki Zooloji Muzesi ne alindi Genetik inceleme Batang Toru populasyonunun ayri bir tur olarak dusunulmesi gerektigini ve populasyondan alinan iki ornegin ana bilesenler analizinde diger iki turden onemli farklar gosterdigini belirtti FilogenezCesitli orangutan turleri 1 Bornean 2 Sumatra 3 Tapanuli Genetik karsilastirmalar Tapanuli orangutanlarinin yaklasik 3 4 milyon yil once Sumatra orangutanlarindan ayrildigini gostermektedir ancak yaklasik 75 000 yil once meydana gelen Toba Golu patlamasindan sonra daha fazla izole olmustur En az 10 000 ila 20 000 yil once sonlanan sporadik temasa devam ettiler Buna karsilik Sumatran orangutanlari yaklasik 670 000 yil once Bornean orangutanlarindan ayrildi Her iki ada kitasal buzullanmanin son donemlerinde in bir parcasi olarak baglandi HakkindaFiziksel karakteristik ve ozellikleri bakimindan Tapanuli orangutani Sumatra daki diger orangutan turu olan Sumatra orangutanina benzemektedir Bununla birlikte Tapanuli orangutanlarinin daha kivircik saclari ve daha kucuk kafalari oldugu gozlemlenmistir Turlerin erkegi diger orangutan turlerinden farkli olarak daha uzun ciftlesme arayisi ortaya koymaktadir Turun beslenme duzeni de kendine ozgudur ve tirtillarla kozalaklar gibi besinleri tuketmektedir Kaynakca IUCN Red List Wikipedia en m wikipedia org Ingilizce 9 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2021 a b c d e Nater A Mattle Greminger M P Nurcahyo A Nowak M G ve digerleri 2 Kasim 2017 Morphometric Behavioral and Genomic Evidence for a New Orangutan Species Current Biology doi 10 1016 j cub 2017 09 047 30 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2017 KB1 bakim Digerlerinin yanlis kullanimi link Cochrane Joe 2 Kasim 2017 New Orangutan Species Could Be the Most Endangered Great Ape The New York Times 17 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2017 Reese April Newly discovered orangutan species is also the most endangered Nature Ingilizce doi 10 1038 nature 2017 22934 10 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2017 a b Gill Victoria 2 Kasim 2017 New great ape species identified BBC News Ingilizce 21 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2017 a b Anderson Natali Breaking Science News Sci News com Ingilizce 26 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2017 Knapton Sarah 2 Kasim 2017 New great ape discovered and immediately listed as world s most endangered The Telegraph Ingilizce ISSN 0307 1235 2 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2017 a b c Wright Stephen 2 Kasim 2017 Frizzy haired smaller headed orangutan may be new great ape Washington Post Ingilizce ISSN 0190 8286 7 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2017 Bittel Jason Scientists Discover a New and Endangered Orangutan Species NRDC Ingilizce 18 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2017 Stokstad Erik 2 Kasim 2017 New great ape species found sparking fears for its survival Science Ingilizce doi 10 1126 science aar3900 18 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2017