Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Programlama dili teorisi (PDT), programlama dilleri olarak bilinen biçimsel dillerin ve bunların bireysel özelliklerinin tasarımı, uygulanması, analizi, karakterizasyonu ve sınıflandırılması ile ilgilenen bir bilgisayar bilimleri dalıdır. Matematik, yazılım mühendisliği, dilbilim ve hatta bilişsel bilime bağlı ve onu etkileyen bilgisayar bilimi disiplinine girer. PDT'ye adanmış çok sayıda dergide ve genel bilgisayar bilimi ve mühendisliği yayınlarında yayınlanan sonuçlarla tanınmış bir bilgisayar bilimi dalı ve aktif bir araştırma alanı haline gelmiştir.
Tarih
Bazı yönlerden, programlama dili teorisinin tarihi, programlama dillerinin kendilerinin gelişmesinden bile önce gelir. 1930'larda Alonzo Church ve Stephen Cole Kleene tarafından geliştirilen lambda hesabı, programcıların bir bilgisayar sistemine algoritmaları tanımlamaları için bir araç olmaktan ziyade hesaplamayı için tasarlanmış olmasına rağmen, bazıları tarafından dünyanın ilk programlama dili olarak kabul edilir. Birçok modern fonksiyonel programlama dili, lambda hesabı üzerinde "ince bir katman" sağladığı şeklinde tanımlanmıştır, ve birçoğu bu açıdan kolayca tarif edilmektedir.
İcat edilmiş ilk programlama dili 1940'larda Konrad Zuse tarafından tasarlanan, ancak 1972'ye kadar kamuya açıklanmayan (ve 1998'e kadar uygulanmayan) Plankalkül'dü. Yaygın olarak bilinen ve başarılı ilk , 1954'ten 1957'ye kadar John Backus liderliğindeki IBM araştırmacılarından oluşan bir ekip tarafından geliştirilen Fortran'dı. Fortran'ın başarısı, "evrensel" bir bilgisayar dili geliştirmek için bir bilim adamları komitesinin kurulmasına yol açtı; çabalarının sonucu 'di. Ayrı olarak, MIT'den MITJohn McCarthy'idi, kökleri akademiden başarılı ve kökleri olan ilk dil olan Lisp'i geliştirdi. Bu ilk çabaların başarısı ile programlama dilleri 1960'larda ve sonrasında aktif bir araştırma konusu haline geldi.
Some other key events in the history of programming language theory since then:
1950'ler
- Noam Chomsky, programlama dili teorisini ve diğer bilgisayar bilimi dallarını doğrudan etkileyen bir keşif olan, dilbilim alanında geliştirdi.
1960'lar
- Simula dili Ole-Johan Dahl ve Kristen Nygaard tarafından geliştirilmiştir; nesne yönelimli bir programlama dilinin ilk örneği olarak kabul edilir; Simula ayrıca kavramını da tanıttı.
- 1964'te , Church'ün lambda hesaplamasının programlama dillerini modellemek için kullanılabileceğini fark eden ilk kişidir. Lambda ifadelerini "yorumlayan" tanıtıyor.
- 1965'te Landin, esasen bir biçimi olan tanıttı.
- 1966'da Landin, The Next 700 Programming Languages adlı makalesinde soyut bir bilgisayar programlama dili olan 'i tanıttı. Haskell programlama diline giden dillerin tasarımında etkilidir.
- 1966'da , (Köri Kilisesi) programlama dilini tanıttı.
- 1967'de , , , ve terminolojisini tanıtan, ders notlarını yayınladı.
- 1969'da , daha sonra tip çıkarım algoritmasına genelleştirilmiş, Birleştirici Mantıkta bir Nesnenin Temel Tip Şemasını yayınlar.
- 1969'da Tony Hoare, bir tür olan tanıtıyor.
- 1969'da , olarak adlandırılan "üst düzey" bir , sezgisel versiyonunda lambda hesabı olarak bilinen yazılı bir varyantı olarak doğrudan yorumlanabileceğini gözlemledi. Bu olarak bilindi.
1970'ler
- 1970 yılında Dana Scott, ilk olarak gösterimsel anlambilim üzerine çalışmalarını yayınlar.
- 1972 yılında bilgisayar programlarının matematiksel mantık olarak ifade edilmesini sağlayacak şekilde mantık programlama ve Prolog geliştirilmiştir.
- Alan Kay liderliğindeki Xerox Parc'taki bir bilim adamları ekibi, yenilikçi geliştirme ortamıyla yaygın olarak bilinen nesne yönelimli bir dil olan Smalltalk'u geliştiriyor.
- 1974 yılında Sistem F'yi keşfeder. 1971'de matematiksel mantıkçı tarafından keşfedilmişti.
- 1975 yılından itibaren ve , sözcüksel kapsamlamayı, birleşik bir ad alanını ve birinci sınıf de dahil olmak üzere öğeleri içeren bir Lisp lehçesi olan Scheme programlama dilini geliştirir.
- Backus, 1977 Turing Ödülü dersinde, endüstriyel dillerin mevcut durumuna saldırdı ve şimdi dilleri olarak bilinen yeni bir programlama dilleri sınıfı önerdi.
- 1977'de , soyut yazılan işlevsel bir dil olan tanıttı.
- 1978'de Robin Milner, ML için tip çıkarım algoritmasını tanıttı. programlama dillerine bir disiplin olarak uygulanmaya başlandı, bu uygulama yıllar içinde tip teorisinde muazzam ilerlemelere yol açtı.
1980'ler
- 1981'de Gordon Plotkin, yapılandırılmış operasyonel anlambilim üzerine makalesini yayınladı.
- 1988'de Gilles Kahn doğal anlambilim üzerine makalesini yayınladı.
- Robin Milner'ın, İletişim Sistemleri Hesabı ve C.A.R. Hoare'un modeli gibi ve 'in gibi benzer eşzamanlılık modelleri ortaya çıktı.
- 1985 yılında, 'nın piyasaya sürülmesi, tembel olarak değerlendirilen saf fonksiyonel programlama dillerine akademik bir ilgi uyandırdı.
- 1990 yılında Haskell 1.0 standardının yayınlanmasıyla sonuçlanan açık bir standart tanımlamak için bir komite kuruldu.
- , metodolojisini yarattı ve bunu dahil etti.
1990'lar
- Gregor Kiczales, ve , The Art of the Metaobject Protocol adlı kitabı yayınladılar.
- ve , fonksiyonel programlama dillerinde yazılmış programları yapılandırmak için 'leinr kullanımını tanıttı.
Alt disiplinler ve ilgili alanlar
Programlama dili teorisi içinde yer alan veya üzerinde derin bir etkisi olan birkaç çalışma alanı vardır; bunların birçoğu önemli ölçüde örtüşmektedir. Ayrıca PDT, hesaplanabilirlik teorisi, kategori teorisi ve küme teorisi dahil olmak üzere matematiğin diğer birçok dalını kullanır.
Biçimsel anlambilim
Biçimsel anlambilim, bilgisayar programlarının ve programlama dillerinin davranışının biçimsel özelliğidir. Bir bilgisayar programının şematiği veya "anlamını" tanımlamak için kullanılan üç yaygın yaklaşım, düz anlambilim, işlemsel anlambilim ve .
Tip teorisi
Tip teorisi, tip sistemlerinin incelenmesidir; bunlar "ifadeleri hesapladıkları değer türlerine göre sınıflandırarak belirli program davranışlarının yokluğunu kanıtlamak için izlenebilir bir sözdizimsel bir yöntemdir". Birçok programlama dili, tür sistemlerinin özellikleriyle ayırt edilir.
Program analizi ve dönüşümü
Program analizi, bir programı inceleme ve temel özellikleri belirleme (program hataları sınıflarının olmayışı gibi) genel sorunudur. Program dönüştürme, bir programı bir biçimden (dilden) başka bir biçime dönüştürme işlemidir.
Karşılaştırmalı programlama dili analizi
Karşılaştırmalı programlama dili analizi, programlama dillerini özelliklerine göre farklı türlere ayırmayı amaçlar; programlama dillerinin geniş kategorileri genellikle programlama paradigmaları olarak bilinir.
Genel ve metaprogramlama
Meta-programlama, yürütüldüğünde sonuç olarak programlar (muhtemelen farklı bir dilde veya orijinal dilin bir alt kümesinde) üreten daha yüksek dereceli programların üretilmesidir.
Alana özgü diller
, etki alanının belirli bir bölümünün sorunlarını verimli bir şekilde çözmek için oluşturulmuş dillerdir.
Derleyici yapısı
Derleyici teorisi, derleyiciler (veya daha genel olarak çevirmenler) yazma teorisidir; Bir dilde yazılmış bir programı başka bir forma çeviren programlar. Bir derleyicinin eylemleri geleneksel olarak sözdizim analizine (tarama ve ayrıştırma), semantik analize (bir programın ne yapması gerektiğini belirleme), (bir metrik tarafından belirtildiği gibi bir programın performansını iyileştirme; tipik olarak ) ve (bazı hedef dilde eşdeğer bir programın oluşturulması ve çıkışı; genellikle bir CPU'nun emir seti).
Çalışma zamanı sistemleri
Çalışma zamanı sistemleri, sanal makineler, çöp toplama ve dahil olmak üzere programlama dili çalışma zamanı ortamlarının ve bileşenlerinin geliştirilmesine atıfta bulunur.
Dergiler, yayınlar ve konferanslar
Konferanslar, programlama dillerinde araştırmaları sunmak için birincil mekandır. En iyi bilinen konferanslar arasında (POPL), (PLDI), (ICFP), (OOPSLA) ve (ASPLOS) .
PLT araştırmasını yayınlayan önemli dergiler arasında (TOPLAS), (JFP), ve .
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Kasım 2021.
- ^ and W. Gross (1996). Introduction to the CUCH. In E. R. Caianiello (ed.), Automata Theory, p. 35-64/
- ^ Benjamin C. Pierce. 2002. Types and Programming Languages 4 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. MIT Press, Cambridge, Massachusetts, USA.
Konuyla ilgili yayınlar
- ve . Bir Nesneler Teorisi . Springer-Verlag.
- . Programlama Dili Teorisi ve Uygulaması . Prentice Salonu.
- Gunter, Carl ve (ed.). Nesne Yönelimli Programlama Dillerinin Teorik Yönleri: Türler, Anlambilim ve Dil Tasarımı . MİT Basın.
- . . Taslak sürüm.
- Knuth, Donald E. (2003). Bilgisayar Dilleri Üzerine Seçilmiş Bildiriler 31 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . . Stanford, California: Dil ve Bilgi Çalışmaları Merkezi.
- . Programlama Dillerinin Temelleri .
- . Programlama Dili Teorisine Giriş .
- ve Tennent, Robert. D. (1997). . Teorik Bilgisayar Biliminde İlerleme. Birkhauser, Boston.
- (2002). Türler ve Programlama Dilleri 4 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . . MİT Basın.
- Türler ve Programlama Dillerinde İleri Konular .
- ve ark. (2010). Yazılım Temelleri 9 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Programlama dili teorisi PDT programlama dilleri olarak bilinen bicimsel dillerin ve bunlarin bireysel ozelliklerinin tasarimi uygulanmasi analizi karakterizasyonu ve siniflandirilmasi ile ilgilenen bir bilgisayar bilimleri dalidir Matematik yazilim muhendisligi dilbilim ve hatta bilissel bilime bagli ve onu etkileyen bilgisayar bilimi disiplinine girer PDT ye adanmis cok sayida dergide ve genel bilgisayar bilimi ve muhendisligi yayinlarinda yayinlanan sonuclarla taninmis bir bilgisayar bilimi dali ve aktif bir arastirma alani haline gelmistir TarihBazi yonlerden programlama dili teorisinin tarihi programlama dillerinin kendilerinin gelismesinden bile once gelir 1930 larda Alonzo Church ve Stephen Cole Kleene tarafindan gelistirilen lambda hesabi programcilarin bir bilgisayar sistemine algoritmalari tanimlamalari icin bir arac olmaktan ziyade hesaplamayi icin tasarlanmis olmasina ragmen bazilari tarafindan dunyanin ilk programlama dili olarak kabul edilir Bircok modern fonksiyonel programlama dili lambda hesabi uzerinde ince bir katman sagladigi seklinde tanimlanmistir ve bircogu bu acidan kolayca tarif edilmektedir Icat edilmis ilk programlama dili 1940 larda Konrad Zuse tarafindan tasarlanan ancak 1972 ye kadar kamuya aciklanmayan ve 1998 e kadar uygulanmayan Plankalkul du Yaygin olarak bilinen ve basarili ilk 1954 ten 1957 ye kadar John Backus liderligindeki IBM arastirmacilarindan olusan bir ekip tarafindan gelistirilen Fortran di Fortran in basarisi evrensel bir bilgisayar dili gelistirmek icin bir bilim adamlari komitesinin kurulmasina yol acti cabalarinin sonucu di Ayri olarak MIT den MITJohn McCarthy idi kokleri akademiden basarili ve kokleri olan ilk dil olan Lisp i gelistirdi Bu ilk cabalarin basarisi ile programlama dilleri 1960 larda ve sonrasinda aktif bir arastirma konusu haline geldi Some other key events in the history of programming language theory since then 1950 ler Noam Chomsky programlama dili teorisini ve diger bilgisayar bilimi dallarini dogrudan etkileyen bir kesif olan dilbilim alaninda gelistirdi 1960 lar Simula dili Ole Johan Dahl ve Kristen Nygaard tarafindan gelistirilmistir nesne yonelimli bir programlama dilinin ilk ornegi olarak kabul edilir Simula ayrica kavramini da tanitti 1964 te Church un lambda hesaplamasinin programlama dillerini modellemek icin kullanilabilecegini fark eden ilk kisidir Lambda ifadelerini yorumlayan tanitiyor 1965 te Landin esasen bir bicimi olan tanitti 1966 da Landin The Next 700 Programming Languages adli makalesinde soyut bir bilgisayar programlama dili olan i tanitti Haskell programlama diline giden dillerin tasariminda etkilidir 1966 da Kori Kilisesi programlama dilini tanitti 1967 de ve terminolojisini tanitan ders notlarini yayinladi 1969 da daha sonra tip cikarim algoritmasina genellestirilmis Birlestirici Mantikta bir Nesnenin Temel Tip Semasini yayinlar 1969 da Tony Hoare bir tur olan tanitiyor 1969 da olarak adlandirilan ust duzey bir sezgisel versiyonunda lambda hesabi olarak bilinen yazili bir varyanti olarak dogrudan yorumlanabilecegini gozlemledi Bu olarak bilindi 1970 ler 1970 yilinda Dana Scott ilk olarak gosterimsel anlambilim uzerine calismalarini yayinlar 1972 yilinda bilgisayar programlarinin matematiksel mantik olarak ifade edilmesini saglayacak sekilde mantik programlama ve Prolog gelistirilmistir Alan Kay liderligindeki Xerox Parc taki bir bilim adamlari ekibi yenilikci gelistirme ortamiyla yaygin olarak bilinen nesne yonelimli bir dil olan Smalltalk u gelistiriyor 1974 yilinda Sistem F yi kesfeder 1971 de matematiksel mantikci tarafindan kesfedilmisti 1975 yilindan itibaren ve sozcuksel kapsamlamayi birlesik bir ad alanini ve birinci sinif de dahil olmak uzere ogeleri iceren bir Lisp lehcesi olan Scheme programlama dilini gelistirir Backus 1977 Turing Odulu dersinde endustriyel dillerin mevcut durumuna saldirdi ve simdi dilleri olarak bilinen yeni bir programlama dilleri sinifi onerdi 1977 de soyut yazilan islevsel bir dil olan tanitti 1978 de Robin Milner ML icin tip cikarim algoritmasini tanitti programlama dillerine bir disiplin olarak uygulanmaya baslandi bu uygulama yillar icinde tip teorisinde muazzam ilerlemelere yol acti 1980 ler 1981 de Gordon Plotkin yapilandirilmis operasyonel anlambilim uzerine makalesini yayinladi 1988 de Gilles Kahn dogal anlambilim uzerine makalesini yayinladi Robin Milner in Iletisim Sistemleri Hesabi ve C A R Hoare un modeli gibi ve in gibi benzer eszamanlilik modelleri ortaya cikti 1985 yilinda nin piyasaya surulmesi tembel olarak degerlendirilen saf fonksiyonel programlama dillerine akademik bir ilgi uyandirdi 1990 yilinda Haskell 1 0 standardinin yayinlanmasiyla sonuclanan acik bir standart tanimlamak icin bir komite kuruldu metodolojisini yaratti ve bunu dahil etti 1990 lar Gregor Kiczales ve The Art of the Metaobject Protocol adli kitabi yayinladilar ve fonksiyonel programlama dillerinde yazilmis programlari yapilandirmak icin leinr kullanimini tanitti Alt disiplinler ve ilgili alanlarProgramlama dili teorisi icinde yer alan veya uzerinde derin bir etkisi olan birkac calisma alani vardir bunlarin bircogu onemli olcude ortusmektedir Ayrica PDT hesaplanabilirlik teorisi kategori teorisi ve kume teorisi dahil olmak uzere matematigin diger bircok dalini kullanir Bicimsel anlambilim Bicimsel anlambilim bilgisayar programlarinin ve programlama dillerinin davranisinin bicimsel ozelligidir Bir bilgisayar programinin sematigi veya anlamini tanimlamak icin kullanilan uc yaygin yaklasim duz anlambilim islemsel anlambilim ve Tip teorisi Tip teorisi tip sistemlerinin incelenmesidir bunlar ifadeleri hesapladiklari deger turlerine gore siniflandirarak belirli program davranislarinin yoklugunu kanitlamak icin izlenebilir bir sozdizimsel bir yontemdir Bircok programlama dili tur sistemlerinin ozellikleriyle ayirt edilir Program analizi ve donusumu Program analizi bir programi inceleme ve temel ozellikleri belirleme program hatalari siniflarinin olmayisi gibi genel sorunudur Program donusturme bir programi bir bicimden dilden baska bir bicime donusturme islemidir Karsilastirmali programlama dili analizi Karsilastirmali programlama dili analizi programlama dillerini ozelliklerine gore farkli turlere ayirmayi amaclar programlama dillerinin genis kategorileri genellikle programlama paradigmalari olarak bilinir Genel ve metaprogramlama Meta programlama yurutuldugunde sonuc olarak programlar muhtemelen farkli bir dilde veya orijinal dilin bir alt kumesinde ureten daha yuksek dereceli programlarin uretilmesidir Alana ozgu diller etki alaninin belirli bir bolumunun sorunlarini verimli bir sekilde cozmek icin olusturulmus dillerdir Derleyici yapisi Derleyici teorisi derleyiciler veya daha genel olarak cevirmenler yazma teorisidir Bir dilde yazilmis bir programi baska bir forma ceviren programlar Bir derleyicinin eylemleri geleneksel olarak sozdizim analizine tarama ve ayristirma semantik analize bir programin ne yapmasi gerektigini belirleme bir metrik tarafindan belirtildigi gibi bir programin performansini iyilestirme tipik olarak ve bazi hedef dilde esdeger bir programin olusturulmasi ve cikisi genellikle bir CPU nun emir seti Calisma zamani sistemleri Calisma zamani sistemleri sanal makineler cop toplama ve dahil olmak uzere programlama dili calisma zamani ortamlarinin ve bilesenlerinin gelistirilmesine atifta bulunur Dergiler yayinlar ve konferanslarKonferanslar programlama dillerinde arastirmalari sunmak icin birincil mekandir En iyi bilinen konferanslar arasinda POPL PLDI ICFP OOPSLA ve ASPLOS PLT arastirmasini yayinlayan onemli dergiler arasinda TOPLAS JFP ve Ayrica bakinizKaynakca Arsivlenmis kopya 9 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Kasim 2021 and W Gross 1996 Introduction to the CUCH In E R Caianiello ed Automata Theory p 35 64 Benjamin C Pierce 2002 Types and Programming Languages 4 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde MIT Press Cambridge Massachusetts USA Konuyla ilgili yayinlarve Bir Nesneler Teorisi Springer Verlag Programlama Dili Teorisi ve Uygulamasi Prentice Salonu Gunter Carl ve ed Nesne Yonelimli Programlama Dillerinin Teorik Yonleri Turler Anlambilim ve Dil Tasarimi MIT Basin Taslak surum Knuth Donald E 2003 Bilgisayar Dilleri Uzerine Secilmis Bildiriler 31 Mayis 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Stanford California Dil ve Bilgi Calismalari Merkezi Programlama Dillerinin Temelleri Programlama Dili Teorisine Giris ve Tennent Robert D 1997 Teorik Bilgisayar Biliminde Ilerleme Birkhauser Boston 2002 Turler ve Programlama Dilleri 4 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde MIT Basin Turler ve Programlama Dillerinde Ileri Konular ve ark 2010 Yazilim Temelleri 9 Kasim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde