Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
PLC (Programlanabilir Mantıksal Denetleyici, İngilizce: programmable logic controller) fabrikalardaki imalat hatları veya makinelerin kontrolü gibi işleçlerin denetiminde kullanılan özel bilgisayar. İlk PLC 1968 yılında şimdiki adı Modicon olan Associates firması tarafından üretilmiştir.
Genel kullanımlı bilgisayarların aksine PLC birçok girişi ve çıkışı olacak şekilde düzenlenir ve elektriksel gürültülere, sıcaklık farklarına, mekanik darbe ve titreşimlere karşı daha dayanıklı tasarlanırlar. PLC'lere denetleyeceği sistemin işleyişine uygun programlar yüklenir. PLC programları, giriş bilgilerini milisaniyeler mertebesinde hızla tarayarak buna uygun çıkış bilgilerini gerçek zamanlıya yakın, cevap verecek şekilde çalışırlar.
Giriş
İçinde bir mikroişlemcisi olup karmaşık sistemlerin programlanmasında kullanılabilir. PC'lerden en temel farkı sinyal girişlerinin ve çıkışlarının (İng: Input/Output) çalışma ve işlenme şeklinde ortaya çıkmaktadır. PLC'ler ilk olarak karmaşık röle sistemlerinin yükünü hafifletmek için çıkarılmış basit mantıksal (lojik) işlemleri yapan cihazlardı. Daha az yer kaplar ve ekonomiktir
Özellikleri
Günümüzde diğer programlanabilir bilgisayarlarla arasındaki farklılıklar giderek azalmaktadır. PLC bir bakıma monitörü ve klavyesi bulunmayan bir bilgisayar gibidir. Bir diğer fark ise işletilecek verilerin gerçek ortamdan gelmesi ve sonuçların yine gerçek ortama analog veya sayısal (dijital) olarak gönderilmesidir.
Mikroişlemcilerin maliyeti daha düşük olmasına rağmen, PLC'lerin tercih edilmelerinin sebebi; elektronik tasarım için harcanacak zamanı en aza indirmesidir. Aynı zamanda endüstriyel ortamların sahip olduğu zor koşullardan (manyetik alan, büyük sıcaklık farkları, toz vb.) etkilenmeden çalışabilen hazır çözümler olmalarıdır.
Bir fabrikanın tüm otomasyon işlerini yüklenebilecek kadar Giriş/Çıkış sayısına sahip PLC'ler bulunmaktadır. Günümüzde geliştirilen modüler yapıdaki PLC'lere gerektiğinde ek giriş-çıkış modülleri, RS232, RS485, modem, ethernet gibi haberleşme modülleri eklenebilmektedir. Bu gibi özelliklerle mevcut yapı geliştirilebilmektedir. Ayrıca birçok modelde proses kontrolüne yönelik hazır ON-OFF (AÇ-KAPA), PID, Fuzzy (Bulanık) vb. tiplerdeki kontrolörler standart olarak bulunmaktadır.
Programlama Yazılımı
Programlanabilir mantık denetleyicileri, programlama geçmişi olmayan mühendisler tarafından kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Bu nedenle ilk olarak Merdiven Diagramı (İngilizce: Ladder) (LD, LAD) adlı bir grafik programlama dili geliştirildi. Elektromekanik rölelerle oluşturulmuş bir sistemin şematik diyagramına benzer ve birçok üretici tarafından benimsenmiş ve daha sonra IEC 61131-3 kontrol sistemleri programlama standardında standartlaştırılmıştır.
Piyasada bulunan farklı marka PLC'lerin Ladder yazılımları kendilerine özgü olmakla birlikte genel işleyiş mantıkları benzerdir. Ladder dışında kullanılan PLC yazılımlarını da ST(Structured text), FBD(Function block diagram), SFC (Sequential function), IL (Instruction list) olarak sıralayabiliriz. Günümüzde ise 5 farklı yazılımı da içeren IEC61131-3 standartlarına uygun yazılım paketi kullanıcılara kolaylık sağlamaktadır.
Gelecek
Endüstride oldukça fazla kullanım alanı olan PLC'lerin hafızaları ve işlem kapasiteleri karmaşık prosesler karşısında yetersiz kalabilmekte, bu yüzden de gelişen teknoloji ile birlikte daha güçlü yapıya sahip endüstriyel PC'lere geçiş söz konusu olmaktadır. Günümüzde artık Endüstriyel PC olarak imal edilen PLC ler mevcuttur. Bunlar hem dokunmatik paneli üzerinde montajlı olan aynı zamanda bilgisayar aracılığı ile veya kendi üzerindeki kontrol üniteleriyle programlanabilmektedir.
Dış bağlantılar
- PLC dökümanları (Grand Valley State University)[]
- PLC Konuları 4 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- PLC Dersleri Türkçe Bilgiler Animasyon ve Videolar 22 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
 | Teknoloji ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
PLC Programlanabilir Mantiksal Denetleyici Ingilizce programmable logic controller fabrikalardaki imalat hatlari veya makinelerin kontrolu gibi isleclerin denetiminde kullanilan ozel bilgisayar Ilk PLC 1968 yilinda simdiki adi Modicon olan Associates firmasi tarafindan uretilmistir Programlanabilir Lojik Kontrolor Genel kullanimli bilgisayarlarin aksine PLC bircok girisi ve cikisi olacak sekilde duzenlenir ve elektriksel gurultulere sicaklik farklarina mekanik darbe ve titresimlere karsi daha dayanikli tasarlanirlar PLC lere denetleyecegi sistemin isleyisine uygun programlar yuklenir PLC programlari giris bilgilerini milisaniyeler mertebesinde hizla tarayarak buna uygun cikis bilgilerini gercek zamanliya yakin cevap verecek sekilde calisirlar GirisIcinde bir mikroislemcisi olup karmasik sistemlerin programlanmasinda kullanilabilir PC lerden en temel farki sinyal girislerinin ve cikislarinin Ing Input Output calisma ve islenme seklinde ortaya cikmaktadir PLC ler ilk olarak karmasik role sistemlerinin yukunu hafifletmek icin cikarilmis basit mantiksal lojik islemleri yapan cihazlardi Daha az yer kaplar ve ekonomiktirOzellikleriGunumuzde diger programlanabilir bilgisayarlarla arasindaki farkliliklar giderek azalmaktadir PLC bir bakima monitoru ve klavyesi bulunmayan bir bilgisayar gibidir Bir diger fark ise isletilecek verilerin gercek ortamdan gelmesi ve sonuclarin yine gercek ortama analog veya sayisal dijital olarak gonderilmesidir Mikroislemcilerin maliyeti daha dusuk olmasina ragmen PLC lerin tercih edilmelerinin sebebi elektronik tasarim icin harcanacak zamani en aza indirmesidir Ayni zamanda endustriyel ortamlarin sahip oldugu zor kosullardan manyetik alan buyuk sicaklik farklari toz vb etkilenmeden calisabilen hazir cozumler olmalaridir Bir fabrikanin tum otomasyon islerini yuklenebilecek kadar Giris Cikis sayisina sahip PLC ler bulunmaktadir Gunumuzde gelistirilen moduler yapidaki PLC lere gerektiginde ek giris cikis modulleri RS232 RS485 modem ethernet gibi haberlesme modulleri eklenebilmektedir Bu gibi ozelliklerle mevcut yapi gelistirilebilmektedir Ayrica bircok modelde proses kontrolune yonelik hazir ON OFF AC KAPA PID Fuzzy Bulanik vb tiplerdeki kontrolorler standart olarak bulunmaktadir Programlama YazilimiLadder diyagram ornegi Programlanabilir mantik denetleyicileri programlama gecmisi olmayan muhendisler tarafindan kullanilmak uzere tasarlanmistir Bu nedenle ilk olarak Merdiven Diagrami Ingilizce Ladder LD LAD adli bir grafik programlama dili gelistirildi Elektromekanik rolelerle olusturulmus bir sistemin sematik diyagramina benzer ve bircok uretici tarafindan benimsenmis ve daha sonra IEC 61131 3 kontrol sistemleri programlama standardinda standartlastirilmistir Piyasada bulunan farkli marka PLC lerin Ladder yazilimlari kendilerine ozgu olmakla birlikte genel isleyis mantiklari benzerdir Ladder disinda kullanilan PLC yazilimlarini da ST Structured text FBD Function block diagram SFC Sequential function IL Instruction list olarak siralayabiliriz Gunumuzde ise 5 farkli yazilimi da iceren IEC61131 3 standartlarina uygun yazilim paketi kullanicilara kolaylik saglamaktadir GelecekEndustride oldukca fazla kullanim alani olan PLC lerin hafizalari ve islem kapasiteleri karmasik prosesler karsisinda yetersiz kalabilmekte bu yuzden de gelisen teknoloji ile birlikte daha guclu yapiya sahip endustriyel PC lere gecis soz konusu olmaktadir Gunumuzde artik Endustriyel PC olarak imal edilen PLC ler mevcuttur Bunlar hem dokunmatik paneli uzerinde montajli olan ayni zamanda bilgisayar araciligi ile veya kendi uzerindeki kontrol uniteleriyle programlanabilmektedir Dis baglantilarPLC dokumanlari Grand Valley State University olu kirik baglanti PLC Konulari 4 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde PLC Dersleri Turkce Bilgiler Animasyon ve Videolar 22 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Teknoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz