Proje teslim yöntemi, bir kuruluş veya mal sahibi tarafından bir başka kuruluşla yasal anlaşmalar yaparak bir yapının tasarım, inşaat, işletme ve bakım hizmetlerini organize etmek ve finanse etmek için kullanılan bir sistemdir.
Türler
Yaygın olarak kullanılan proje teslim yöntemleri:
Tasarla-İhale-Yap (TİY)
- Tasarla-İhale-Yap'da mal sahibi, bir mimar veya mühendis ile bir dizi planlar ve ayrıntılı bir şartnameden oluşan sözleşme belgeleri geliştirir. Yüklenicilerden bu belgelere dayalı olarak teklifler istenir; daha sonra en düşük maliyetli ve sorumlu teklif sahibine bir sözleşme verilir. Bu, kamu sektörü altyapı projeleri için geleneksel modeldir.
Yapım Yönetimi ile Tasarla-İhale-Yap (YY ile TİY)
- sahip TİY, Tasarla-teklif et-inşa et yaklaşımının değiştirilmiş bir versiyonudur Kısmen tamamlanmış sözleşme belgeleriyle, bir mal sahibi, aracı olarak hareket etmesi için bir inşaat yöneticisi tutar. Belgelerin önemli bir kısmı tamamlandığında, inşaat müdürü uygun taşeronlardan teklif ister. Bu, inşaatın daha hızlı ilerlemesine izin verir ve mal sahibinin projede bulunan risklerin bir kısmını inşaat yöneticisi ile paylaşmasına izin verir.
Tasarla-Yap (TY) veya Tasarla-İnşa et (Tİ)
- Tasarla-yap'da, bir mal sahibi bir proje için kavramsal bir plan geliştirir, ardından projenin tasarımı ve inşası için mimarların ve inşaatçıların ortak girişimlerinden teklifler ister. Bu, özel finansman içermeyen kamu altyapı projeleri için geleneksel modele bir alternatiftir.
Tasarla-Yap-İşlet-Bakım (TYİB)
- TYİB'de, tamamlanan projenin işletim ve bakımını aynı orijinal sözleşmeye dahil ederek TY'ye göre bir adım ötede.
Entegre Proje Teslimi (EPT)
- (İngilizce: Integrated Project Delivery), proje verimliliğini artırmak ve proje tesliminde "atığı" azaltmak amacıyla tüm katılımcıları (insanlar, sistemler, iş yapıları ve uygulamaları) tasarım, üretim ve inşaatın tüm aşamalarına dahil etmeyi amaçlar. Nihai ürüne doğrudan değer katmayan tüm süreçlerle ilgilidir. EPT, yalın inşaat felsefesi (İngilizce: lean construction) ile yakından ilişkilidir.
Kamu-özel ortaklığı (PPP veya 3P)
- Bir (İngilizce: public–private partnership), belirli bir süre boyunca projeyi tasarlamak, inşa etmek, finanse etmek ve bazen işletmek ve sürdürmek için bir kamu kuruluşu ile özel sektörden bir kuruluş arasındaki işbirliğine dayalı bir düzenlemedir.
- Aşağıdaki modeller genellikle 3P projeleri için kullanılır, ancak bazen özel sektör projeleri için de kullanılırlar.
Yap-Finans et (YF)
- Özel sektör, inşa eder ve maliyetini finanse eder. Sonra sorumluluğu kamuya devreder. Risk ve katılım açısından, bu model özel sektör için yelpazenin alt ucundadır.
Yap-İşlet-Devret (YİD)
- Yap-İşlet-Devret, proje tesliminin eksiksiz bir entegrasyonunu temsil eder: aynı sözleşme, projenin tasarımını, inşasını, operasyonlarını, bakımını ve finansmanını belirler. Belirli bir imtiyaz süresinden sonra tesis sahibine geri devredilir.
Yap-Sahip ol-İşlet-Devret (YSİD)
- YSİD'nin YİD'den farkı, özel sektörün tesisin sahibi olması. İmtiyaz süresi boyunca, özel şirket, projede daha yüksek bir marj elde etmeye çalışırken, yatırım ve bakım maliyetlerini geri kazanmak için tesisin sahibi ve işletme görevini üstlenir. YSİD, demiryolu taşımacılığı ve enerji üretimi gibi projelerde kullanılmıştır.
Yap-Sahip ol-İşlet (YSİ)
- Bir YSİ projesinde, projenin mülkiyeti proje şirketinde kalır. Bu nedenle, özel şirket, projenin herhangi bir kalıntı değerinden faydalanır. Bir YSİ planı, büyük miktarda finansman ve uzun geri ödeme süresi içerir. YSİ projelerinin bazı örnekleri su arıtma tesislerinden görülmektedir.
Yap-Kirala-Devret (YKD)
- YKD kapsamında, özel bir kuruluş bir proje inşa eder ve bunu devlete kiralar. Bu şekilde proje üzerindeki kontrol proje sahibinden kiracıya geçer. Diğer bir deyişle, mülkiyet hissedarlarda kalır ancak işletme kiraya verilir. Kiralamanın sona ermesinden sonra, varlığın mülkiyeti ve operasyonel sorumluluk, önceden kararlaştırılan bir fiyat üzerinden devlete devredilir.
Tasarla-Yap-Finans et-Bakım (TYFB)
- Özel sektör bir varlığı tasarlar, inşa eder ve finanse eder ve uzun vadeli bir anlaşma kapsamında zorlu tesis yönetimi veya bakım hizmetleri sağlar. Tesis sahibi (genellikle kamu sektörü) tesisi işletir. Bu model, özel sektör risk ve katılımı yelpazesinin ortasında yer almaktadır.
Tasarla-Yap-Finans et-Bakım-İşlet (TYFBİ)
- Tasarla-inşa et-finanse et-işlet, mülkiyet devri olmaması dışında, YSİD'ye çok benzeyen bir proje teslim yöntemidir. Ayrıca yüklenici, sözleşme süresinin sonuna kadar finansman riskini üstlenir. Sahibi daha sonra bakım ve çalıştırma sorumluluğunu üstlenir. Bu model, ücretli yollar gibi belirli altyapı projelerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Özel inşaat şirketi, gerçek sahibi olan devlet için bir altyapı parçasının tasarımından ve inşasından sorumlu olur. Ayrıca, özel kuruluş inşaat ve işletme döneminde finansman sağlama sorumluluğuna sahiptir. Genellikle kamu sektörü, inşaat sonrası varlığın kullanımı için özel sektöre ödeme yapmaya başlar. Bu, Avrupa Sayıştayı'na göre AB'de en yaygın kullanılan modeldir.
Tasarla-Yap-İşlet-Devret (TYİD)
- Bu finansman seçeneği, müşterinin projenin içeriği hakkında hiçbir bilgisi olmadığında yaygındır. Bu nedenle projeyi tasarlaması, inşa etmesi, işletmesi ve ardından devretmesi için bir şirkete devredilir. Bu tür projelere örnek olarak rafineri inşaatları gösterebilinir.
Tasarla-İnşa et-Yönet-Finans et (TİYF)
- Devletin belirlediği şartlara göre bir tesisi tasarlamak, inşa etmek, yönetmek ve finanse etmek için özel bir kuruluşa emanet edilir. Proje nakit akışları, devletin tesisin kirası için yaptığı ödemeden kaynaklanmaktadır. TİYF modelinin bazı örnekleri cezaevleri veya kamu hastaneleridir.
Teslimat yöntemi yaygınlığındaki eğilimler
Tasarla-İhale-Yap (TİY) şu anda çoğu özel projede ve kamu projelerinin çoğunda kullanılıyor olsa da, tarihsel olarak tercih edilen baskın teslimat yöntemi olmamıştır. Geçmiş yüzyılların inşaatçıları, kamuda ve özel sektörde hem tasarımcı hem de inşaatçı olarak görev üstlendiler. Amerika Birleşik Devletleri'nde, Ohio'daki ve New York City'deki , 1933'e kadar çoğu altyapı projesinde olduğu gibi, başlangıçta daha entegre dağıtım yöntemleri altında geliştirildi.
Özel sektör katılım düzeyi
Altyapı ihtiyacını belirleyin | Çözüm öneren | proje tasarımı | Proje finansmanı | Yapımı | Operasyon | Bakım onarım | Mülkiyet | İmtiyaz? | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
İhale-yap | Kamu sektörü | Özel sektör | Kamu sektörü | Yok | |||||
Tasarla-ihale-yap | Kamu sektörü | Özel sektör | Kamu sektörü | Özel sektör | Kamu sektörü | Yok | |||
Tasarla-yap | Kamu sektörü | Özel sektör | Kamu sektörü | Özel sektör | Kamu sektörü | Yok | |||
Tasarla-yap-finanse et | Kamu sektörü | Özel sektör | Kamu sektörü | Yok | |||||
Tasarla-yap-finanse et-bakım | Kamu sektörü | Özel sektör | Kamu sektörü | Özel sektör | Kamu sektörü | Yok | |||
Tasarla-yap-finanse et-işlet | Kamu sektörü | Özel sektör | Kamu sektörü | Yok | |||||
Tasarla-inşa et-finans-bakım-işlet | Kamu sektörü | Özel sektör | Kamu sektörü | Yok | |||||
Yap-finans et | Kamu sektörü | Özel sektör | Kamu sektörü | Yok | |||||
İşletme ve bakım sözleşmesi | Kamu sektörü | Özel sektör | Kamu sektörü | Yok | |||||
Yap-işlet-devret | Kamu sektörü | Özel sektör | Kamu sektörü | Geçici | |||||
Yap-kirala-devret | Kamu sektörü | Özel sektör | Kamu sektörü | Özel sektör | Geçici | ||||
Yap-sahip ol-işlet-devret | Kamu sektörü | Özel sektör | Geçici | ||||||
Yap-sahip ol-işlet | Kamu sektörü | Özel sektör | Var | ||||||
Pazar odaklı teklifler | Özel sektör | Kamu sektörü | Yok |
Kaynakça
- ^ (PDF). American Institute of Architects California Council, 15 Mayıs 2007. 22 Kasım 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2008.
- ^ . American Institute of Architects 2007 version 1. 9 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2008.
- ^ . Lean Construction Institute, 18 Kasım 2004. 29 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2008.
- ^ a b The Canadian Council for Public-Private Partnerships, "Definitions & Models", https://www.pppcouncil.ca/web/P3_Knowledge_Centre/About_P3s/Definitions_Models.aspx 28 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Project Finance in theory and practice. Academic Press. 2007. s. 414. ISBN .
- ^ Public Private Partnerships: the worldwide revolution in infrastructure provision and project finance. Edward Elgar Publishing. 2007. ss. 268. ISBN .
- ^ Innovative Project Delivery Methods for Infrastructure. Finnish Road Enterprise. 2002. s. 120. ISBN .
- ^ The European Court of Auditors (2018), "Special Report: Public-Private Partnerships in the EU: Widespread shortcomings and limited benefits", https://www.eca.europa.eu/Lists/ECADocuments/SR18_09/SR_PPP_EN.pdf 11 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ [design-build-approacheshttp://www.dnaindia.com/mumbai/report_worli-haji-ali-sea-link-will-be-ready-in-4-years_1402669 "Arşivlenmiş kopya"]. 1 Ekim 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mart 2022.
- ^ Salem, O., Salman, B., & Ghorai, S. (2017). Accelerating construction of roadway bridges using alternative techniques and procurement methods. Transport, 33(2), 567-579. https://doi.org/10.3846/16484142.2017.1300942
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Proje teslim yontemi bir kurulus veya mal sahibi tarafindan bir baska kurulusla yasal anlasmalar yaparak bir yapinin tasarim insaat isletme ve bakim hizmetlerini organize etmek ve finanse etmek icin kullanilan bir sistemdir TurlerYaygin olarak kullanilan proje teslim yontemleri Tasarla Ihale Yap TIY Tasarla Ihale Yap da mal sahibi bir mimar veya muhendis ile bir dizi planlar ve ayrintili bir sartnameden olusan sozlesme belgeleri gelistirir Yuklenicilerden bu belgelere dayali olarak teklifler istenir daha sonra en dusuk maliyetli ve sorumlu teklif sahibine bir sozlesme verilir Bu kamu sektoru altyapi projeleri icin geleneksel modeldir Yapim Yonetimi ile Tasarla Ihale Yap YY ile TIY sahip TIY Tasarla teklif et insa et yaklasiminin degistirilmis bir versiyonudur Kismen tamamlanmis sozlesme belgeleriyle bir mal sahibi araci olarak hareket etmesi icin bir insaat yoneticisi tutar Belgelerin onemli bir kismi tamamlandiginda insaat muduru uygun taseronlardan teklif ister Bu insaatin daha hizli ilerlemesine izin verir ve mal sahibinin projede bulunan risklerin bir kismini insaat yoneticisi ile paylasmasina izin verir Tasarla Yap TY veya Tasarla Insa et TI Tasarla yap da bir mal sahibi bir proje icin kavramsal bir plan gelistirir ardindan projenin tasarimi ve insasi icin mimarlarin ve insaatcilarin ortak girisimlerinden teklifler ister Bu ozel finansman icermeyen kamu altyapi projeleri icin geleneksel modele bir alternatiftir Tasarla Yap Islet Bakim TYIB TYIB de tamamlanan projenin isletim ve bakimini ayni orijinal sozlesmeye dahil ederek TY ye gore bir adim otede Entegre Proje Teslimi EPT Ingilizce Integrated Project Delivery proje verimliligini artirmak ve proje tesliminde atigi azaltmak amaciyla tum katilimcilari insanlar sistemler is yapilari ve uygulamalari tasarim uretim ve insaatin tum asamalarina dahil etmeyi amaclar Nihai urune dogrudan deger katmayan tum sureclerle ilgilidir EPT yalin insaat felsefesi Ingilizce lean construction ile yakindan iliskilidir Kamu ozel ortakligi PPP veya 3P Bir Ingilizce public private partnership belirli bir sure boyunca projeyi tasarlamak insa etmek finanse etmek ve bazen isletmek ve surdurmek icin bir kamu kurulusu ile ozel sektorden bir kurulus arasindaki isbirligine dayali bir duzenlemedir Asagidaki modeller genellikle 3P projeleri icin kullanilir ancak bazen ozel sektor projeleri icin de kullanilirlar Yap Finans et YF Ozel sektor insa eder ve maliyetini finanse eder Sonra sorumlulugu kamuya devreder Risk ve katilim acisindan bu model ozel sektor icin yelpazenin alt ucundadir Yap Islet Devret YID Yap Islet Devret proje tesliminin eksiksiz bir entegrasyonunu temsil eder ayni sozlesme projenin tasarimini insasini operasyonlarini bakimini ve finansmanini belirler Belirli bir imtiyaz suresinden sonra tesis sahibine geri devredilir Yap Sahip ol Islet Devret YSID YSID nin YID den farki ozel sektorun tesisin sahibi olmasi Imtiyaz suresi boyunca ozel sirket projede daha yuksek bir marj elde etmeye calisirken yatirim ve bakim maliyetlerini geri kazanmak icin tesisin sahibi ve isletme gorevini ustlenir YSID demiryolu tasimaciligi ve enerji uretimi gibi projelerde kullanilmistir Yap Sahip ol Islet YSI Bir YSI projesinde projenin mulkiyeti proje sirketinde kalir Bu nedenle ozel sirket projenin herhangi bir kalinti degerinden faydalanir Bir YSI plani buyuk miktarda finansman ve uzun geri odeme suresi icerir YSI projelerinin bazi ornekleri su aritma tesislerinden gorulmektedir Yap Kirala Devret YKD YKD kapsaminda ozel bir kurulus bir proje insa eder ve bunu devlete kiralar Bu sekilde proje uzerindeki kontrol proje sahibinden kiraciya gecer Diger bir deyisle mulkiyet hissedarlarda kalir ancak isletme kiraya verilir Kiralamanin sona ermesinden sonra varligin mulkiyeti ve operasyonel sorumluluk onceden kararlastirilan bir fiyat uzerinden devlete devredilir Tasarla Yap Finans et Bakim TYFB Ozel sektor bir varligi tasarlar insa eder ve finanse eder ve uzun vadeli bir anlasma kapsaminda zorlu tesis yonetimi veya bakim hizmetleri saglar Tesis sahibi genellikle kamu sektoru tesisi isletir Bu model ozel sektor risk ve katilimi yelpazesinin ortasinda yer almaktadir Tasarla Yap Finans et Bakim Islet TYFBI Tasarla insa et finanse et islet mulkiyet devri olmamasi disinda YSID ye cok benzeyen bir proje teslim yontemidir Ayrica yuklenici sozlesme suresinin sonuna kadar finansman riskini ustlenir Sahibi daha sonra bakim ve calistirma sorumlulugunu ustlenir Bu model ucretli yollar gibi belirli altyapi projelerinde yaygin olarak kullanilmaktadir Ozel insaat sirketi gercek sahibi olan devlet icin bir altyapi parcasinin tasarimindan ve insasindan sorumlu olur Ayrica ozel kurulus insaat ve isletme doneminde finansman saglama sorumluluguna sahiptir Genellikle kamu sektoru insaat sonrasi varligin kullanimi icin ozel sektore odeme yapmaya baslar Bu Avrupa Sayistayi na gore AB de en yaygin kullanilan modeldir Tasarla Yap Islet Devret TYID Bu finansman secenegi musterinin projenin icerigi hakkinda hicbir bilgisi olmadiginda yaygindir Bu nedenle projeyi tasarlamasi insa etmesi isletmesi ve ardindan devretmesi icin bir sirkete devredilir Bu tur projelere ornek olarak rafineri insaatlari gosterebilinir Tasarla Insa et Yonet Finans et TIYF Devletin belirledigi sartlara gore bir tesisi tasarlamak insa etmek yonetmek ve finanse etmek icin ozel bir kurulusa emanet edilir Proje nakit akislari devletin tesisin kirasi icin yaptigi odemeden kaynaklanmaktadir TIYF modelinin bazi ornekleri cezaevleri veya kamu hastaneleridir Teslimat yontemi yayginligindaki egilimlerTasarla Ihale Yap TIY su anda cogu ozel projede ve kamu projelerinin cogunda kullaniliyor olsa da tarihsel olarak tercih edilen baskin teslimat yontemi olmamistir Gecmis yuzyillarin insaatcilari kamuda ve ozel sektorde hem tasarimci hem de insaatci olarak gorev ustlendiler Amerika Birlesik Devletleri nde Ohio daki ve New York City deki 1933 e kadar cogu altyapi projesinde oldugu gibi baslangicta daha entegre dagitim yontemleri altinda gelistirildi Ozel sektor katilim duzeyi Kamu proje tesliminde ozel sektor katiliminin duzeyleri Altyapi ihtiyacini belirleyin Cozum oneren proje tasarimi Proje finansmani Yapimi Operasyon Bakim onarim Mulkiyet Imtiyaz Ihale yap Kamu sektoru Ozel sektor Kamu sektoru YokTasarla ihale yap Kamu sektoru Ozel sektor Kamu sektoru Ozel sektor Kamu sektoru YokTasarla yap Kamu sektoru Ozel sektor Kamu sektoru Ozel sektor Kamu sektoru YokTasarla yap finanse et Kamu sektoru Ozel sektor Kamu sektoru YokTasarla yap finanse et bakim Kamu sektoru Ozel sektor Kamu sektoru Ozel sektor Kamu sektoru YokTasarla yap finanse et islet Kamu sektoru Ozel sektor Kamu sektoru YokTasarla insa et finans bakim islet Kamu sektoru Ozel sektor Kamu sektoru YokYap finans et Kamu sektoru Ozel sektor Kamu sektoru YokIsletme ve bakim sozlesmesi Kamu sektoru Ozel sektor Kamu sektoru YokYap islet devret Kamu sektoru Ozel sektor Kamu sektoru GeciciYap kirala devret Kamu sektoru Ozel sektor Kamu sektoru Ozel sektor GeciciYap sahip ol islet devret Kamu sektoru Ozel sektor GeciciYap sahip ol islet Kamu sektoru Ozel sektor VarPazar odakli teklifler Ozel sektor Kamu sektoru YokKaynakca PDF American Institute of Architects California Council 15 Mayis 2007 22 Kasim 2009 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 13 Kasim 2008 American Institute of Architects 2007 version 1 9 Kasim 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Kasim 2008 Lean Construction Institute 18 Kasim 2004 29 Haziran 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Kasim 2008 a b The Canadian Council for Public Private Partnerships Definitions amp Models https www pppcouncil ca web P3 Knowledge Centre About P3s Definitions Models aspx 28 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Project Finance in theory and practice Academic Press 2007 s 414 ISBN 978 0 12 373699 4 Public Private Partnerships the worldwide revolution in infrastructure provision and project finance Edward Elgar Publishing 2007 ss 268 ISBN 978 1 84720 226 0 Innovative Project Delivery Methods for Infrastructure Finnish Road Enterprise 2002 s 120 ISBN 978 952 5408 05 8 The European Court of Auditors 2018 Special Report Public Private Partnerships in the EU Widespread shortcomings and limited benefits https www eca europa eu Lists ECADocuments SR18 09 SR PPP EN pdf 11 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde design build approacheshttp www dnaindia com mumbai report worli haji ali sea link will be ready in 4 years 1402669 Arsivlenmis kopya 1 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mart 2022 Salem O Salman B amp Ghorai S 2017 Accelerating construction of roadway bridges using alternative techniques and procurement methods Transport 33 2 567 579 https doi org 10 3846 16484142 2017 1300942