Proton, Microsoft Windows oyunlarının Linux tabanlı işletim sistemlerde çalışması için tasarlanmış bir uyumluluk katmanıdır. Proton, Valve tarafından CodeWeavers geliştiricileri ile işbirliği içinde geliştirilmiştir. Windows oyunlarıyla performansı ve uyumluluğu geliştirmek için Wine'ın yamalı bir sürümüyle birleştirilmiş bir yazılım ve kütüphane koleksiyonudur. Proton, Steam istemcisine "Steam Play" olarak entegrasyon için tasarlanmıştır. Üçüncü taraf çatalları manuel olarak kurulabilmesine rağmen, resmi olarak istemci aracılığıyla dağıtılır.
Geliştirici(ler) | Valve CodeWeavers |
---|---|
İlk yayınlanma | 21 Ağustos 2018 | )
Güncel sürüm | 7.0-4 / 16 Ağustos 2022 | )
İşletim sistemi | Linux |
Erişilebilirlik | İngilizce |
Tür | Uyumluluk katmanı |
Lisans | General: 3-clause BSD Wine: LGPLv2.1+ DXVK (and D9VK in older versions): zlib Steam API library: Proprietary |
Kod deposu | github.com/ValveSoftware/Proton |
Genel bakış
Proton ilk olarak 21 Ağustos 2018'de piyasaya sürüldü. Piyasaya sürüldükten sonra Valve, son kullanıcı ayarlaması gerektirmeden yerel Windows benzerleri gibi performans göstermesi için test edilmiş ve sertifikalandırılmış 27 oyundan oluşan bir beyaz liste duyurdu. Bunlara Doom (2016), Quake ve Final Fantasy VI dahildir.
Proton, 3D performansını artıran birkaç kütüphane içerir. Bunlar, Direct3D'den Vulkan'a çeviri katmanlarını, yani Direct3D 9, 10 ve 11 için DXVK ve Direct3D 12 için VKD3D-Proton'u içerir. D9VK olarak bilinen ayrı bir kütüphane, Aralık 2019'da DXVK ile birleştirilinceye kadar Direct3D 9 desteğini kullandı.
Uyumluluk
Bir Wine çatalı olan Proton, Windows uygulamalarıyla upstream karşılığı olarak çok benzer bir uyumluluk sağlar. Resmi beyaz listeye ek olarak, diğer birçok Windows oyununun, gayri resmi olarak da Proton ile uyumlu olduğu bildirmektedir. Kullanıcı, bir Linux sürümü zaten mevcut olsa bile, isteğe bağlı olarak belirli bir sürüm için Proton kullanımını zorlayabilir.
ProtonDB
ProtonDB, belirli bir oyunun Proton ile uyumluluğunu "Broked" (bozuk) ile "Platinum" arasında bir derecelendirme ölçeğinde açıklayan kitle kaynaklı verileri toplayan ve görüntüleyen resmi olmayan bir topluluk web sitesidir. Site, kitle kaynaklı uyumluluk raporlarını toplayan ve görüntüleyen ve benzer bir derecelendirme sistemi kullanan WineHQ AppDB'den esinlenmiştir.
Sürüm geçmişi
Valve, Proton'un yedi ana versiyonunu yayınladı. Sürüm oluşturma şeması, eklenmiş bir yama numarasıyla, temel aldığı upstream Wine sürümüne atıfta bulunur.
Proton genellikle birkaç sürümle upstream Wine tabanının gerisinde kalmaktadır. Proton GE, gibi resmi olmayan çatallar, Proton'u en son Wine sürümlerinde yeniden temellendirmek için oluşturuldu. Bu, resmi sürüm üzerinden oyunlarla uyumluluğu iyileştirebilir ve bazen ona zarar verebilir.
Aralık 2020'de Valve, Proton'un yeni özellikleri ve hata düzeltmelerini normal sürümlerden daha hızlı bir şekilde içeren kalıcı bir beta dalı olan Proton Experimental'i piyasaya sürdü ve bunlar sonunda normal bir sürüme dahil edildi.
Steam Deck, yazılım uyumluluğunu artırmak için Proton kullanır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Eikum, Andrew (16 Ağustos 2022). "Releases · ValveSoftware/Proton". GitHub. 18 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ağustos 2022.
- ^ ValveSoftware/Proton, Valve Software, 3 Mart 2022, 26 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 3 Mart 2022
- ^ "CODEWEAVERS' PROTON SOFTWARE SAUCE POWERS STEAM DECK | CodeWeavers Press Releases". CodeWeavers (İngilizce). 3 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2022.
- ^ "Steam :: Steam for Linux :: Introducing a new version of Steam Play". store.steampowered.com (İngilizce). 21 Ağustos 2018. 26 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2022.
- ^ "Valve officially confirm a new version of 'Steam Play' which includes a modified version of Wine". GamingOnLinux. 3 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ekim 2022.
- ^ "Steam for Linux :: Introducing a new version of Steam Play". steamcommunity.com (İngilizce). 21 Ağustos 2018. 19 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ağustos 2019.
- ^ "Valve Changes Everything: Windows-Exclusive Games Now Run On Steam For Linux". Forbes (İngilizce). 15 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ağustos 2019. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ "Steam adds Proton, making Windows games playable on Linux (at least in theory)". PCWorld (İngilizce). 21 Ağustos 2018. 15 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ağustos 2019.
- ^ "Valve officially confirm a new version of 'Steam Play' which includes a modified version of Wine".
- ^ "doitsujin/dxvk". GitHub (İngilizce). 26 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Nisan 2020.
- ^ "A look over the ProtonDB reports for June 2019, over 5.5K games reported to work with Steam Play". GamingOnLinux (İngilizce). 3 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Kasım 2019.
- ^ "Steam Community :: Group :: Steam Client Beta". steamcommunity.com (İngilizce). 16 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Temmuz 2020.
- ^ "Linux Gaming Tip: Don't Buy That Game On Steam Without Using This Tool". Forbes (İngilizce). 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ağustos 2019. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ "Steam Proton has opened the gaming floodgates for Linux users". SlashGear (İngilizce). 22 Nisan 2020. 8 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Temmuz 2020.
- ^ "A look at how Steam Play is doing, based on the ProtonDB reports from July". GamingOnLinux (İngilizce). 24 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Temmuz 2020.
- ^ "ProtonDB: Gaming reports for Linux using Proton and Steam Play". ProtonDB.com (İngilizce). 28 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2019. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ "ValveSoftware/Proton". GitHub (İngilizce). 26 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Nisan 2020.
- ^ "Want a more up to date Proton for Steam Play? Proton GE has a big new release out". GamingOnLinux (İngilizce). 24 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Temmuz 2020.
- ^ "Releases · GloriousEggroll/proton-ge-custom". GitHub (İngilizce). 21 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Temmuz 2020.
- ^ "Valve continues tweaking the new 'Proton Experimental' for Cyberpunk 2077". GamingOnLinux (İngilizce). Erişim tarihi: 26 Şubat 2021.
- ^ "Proton 5.13-5 is now up bringing in some of the experimental changes". GamingOnLinux (İngilizce). Erişim tarihi: 26 Şubat 2021.
- ^ "Steam Deck is an AMD-powered handheld PC from Valve that runs KDE on Arch Linux". . 16 Temmuz 2021. 21 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Temmuz 2021. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
()
Harici bağlantılar
- ProtonDB 28 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . – oyun uyumluluğu verilerini derleyen topluluk veritabanı
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Proton Microsoft Windows oyunlarinin Linux tabanli isletim sistemlerde calismasi icin tasarlanmis bir uyumluluk katmanidir Proton Valve tarafindan CodeWeavers gelistiricileri ile isbirligi icinde gelistirilmistir Windows oyunlariyla performansi ve uyumlulugu gelistirmek icin Wine in yamali bir surumuyle birlestirilmis bir yazilim ve kutuphane koleksiyonudur Proton Steam istemcisine Steam Play olarak entegrasyon icin tasarlanmistir Ucuncu taraf catallari manuel olarak kurulabilmesine ragmen resmi olarak istemci araciligiyla dagitilir ProtonGelistirici ler Valve CodeWeaversIlk yayinlanma21 Agustos 2018 5 yil once 2018 08 21 Guncel surum7 0 4 16 Agustos 2022 22 ay once 2022 08 16 Isletim sistemiLinuxErisilebilirlikIngilizceTurUyumluluk katmaniLisansGeneral 3 clause BSD Wine LGPLv2 1 DXVK and D9VK in older versions zlib Steam API library ProprietaryKod deposugithub com ValveSoftware ProtonGenel bakisProton ilk olarak 21 Agustos 2018 de piyasaya suruldu Piyasaya suruldukten sonra Valve son kullanici ayarlamasi gerektirmeden yerel Windows benzerleri gibi performans gostermesi icin test edilmis ve sertifikalandirilmis 27 oyundan olusan bir beyaz liste duyurdu Bunlara Doom 2016 Quake ve Final Fantasy VI dahildir Proton 3D performansini artiran birkac kutuphane icerir Bunlar Direct3D den Vulkan a ceviri katmanlarini yani Direct3D 9 10 ve 11 icin DXVK ve Direct3D 12 icin VKD3D Proton u icerir D9VK olarak bilinen ayri bir kutuphane Aralik 2019 da DXVK ile birlestirilinceye kadar Direct3D 9 destegini kullandi UyumlulukBir Wine catali olan Proton Windows uygulamalariyla upstream karsiligi olarak cok benzer bir uyumluluk saglar Resmi beyaz listeye ek olarak diger bircok Windows oyununun gayri resmi olarak da Proton ile uyumlu oldugu bildirmektedir Kullanici bir Linux surumu zaten mevcut olsa bile istege bagli olarak belirli bir surum icin Proton kullanimini zorlayabilir ProtonDB ProtonDB belirli bir oyunun Proton ile uyumlulugunu Broked bozuk ile Platinum arasinda bir derecelendirme olceginde aciklayan kitle kaynakli verileri toplayan ve goruntuleyen resmi olmayan bir topluluk web sitesidir Site kitle kaynakli uyumluluk raporlarini toplayan ve goruntuleyen ve benzer bir derecelendirme sistemi kullanan WineHQ AppDB den esinlenmistir Surum gecmisiValve Proton un yedi ana versiyonunu yayinladi Surum olusturma semasi eklenmis bir yama numarasiyla temel aldigi upstream Wine surumune atifta bulunur Proton genellikle birkac surumle upstream Wine tabaninin gerisinde kalmaktadir Proton GE gibi resmi olmayan catallar Proton u en son Wine surumlerinde yeniden temellendirmek icin olusturuldu Bu resmi surum uzerinden oyunlarla uyumlulugu iyilestirebilir ve bazen ona zarar verebilir Aralik 2020 de Valve Proton un yeni ozellikleri ve hata duzeltmelerini normal surumlerden daha hizli bir sekilde iceren kalici bir beta dali olan Proton Experimental i piyasaya surdu ve bunlar sonunda normal bir surume dahil edildi Steam Deck yazilim uyumlulugunu artirmak icin Proton kullanir Ayrica bakinizSteamOS Steam DeckKaynakca Eikum Andrew 16 Agustos 2022 Releases ValveSoftware Proton GitHub 18 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Agustos 2022 ValveSoftware Proton Valve Software 3 Mart 2022 26 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 3 Mart 2022 CODEWEAVERS PROTON SOFTWARE SAUCE POWERS STEAM DECK CodeWeavers Press Releases CodeWeavers Ingilizce 3 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2022 Steam Steam for Linux Introducing a new version of Steam Play store steampowered com Ingilizce 21 Agustos 2018 26 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mart 2022 Valve officially confirm a new version of Steam Play which includes a modified version of Wine GamingOnLinux 3 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ekim 2022 Steam for Linux Introducing a new version of Steam Play steamcommunity com Ingilizce 21 Agustos 2018 19 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Agustos 2019 Valve Changes Everything Windows Exclusive Games Now Run On Steam For Linux Forbes Ingilizce 15 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Agustos 2019 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Steam adds Proton making Windows games playable on Linux at least in theory PCWorld Ingilizce 21 Agustos 2018 15 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Agustos 2019 Valve officially confirm a new version of Steam Play which includes a modified version of Wine Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link doitsujin dxvk GitHub Ingilizce 26 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Nisan 2020 A look over the ProtonDB reports for June 2019 over 5 5K games reported to work with Steam Play GamingOnLinux Ingilizce 3 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Kasim 2019 Steam Community Group Steam Client Beta steamcommunity com Ingilizce 16 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Temmuz 2020 Linux Gaming Tip Don t Buy That Game On Steam Without Using This Tool Forbes Ingilizce 8 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Agustos 2019 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Steam Proton has opened the gaming floodgates for Linux users SlashGear Ingilizce 22 Nisan 2020 8 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Temmuz 2020 A look at how Steam Play is doing based on the ProtonDB reports from July GamingOnLinux Ingilizce 24 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Temmuz 2020 ProtonDB Gaming reports for Linux using Proton and Steam Play ProtonDB com Ingilizce 28 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2019 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim ValveSoftware Proton GitHub Ingilizce 26 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Nisan 2020 Want a more up to date Proton for Steam Play Proton GE has a big new release out GamingOnLinux Ingilizce 24 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Temmuz 2020 Releases GloriousEggroll proton ge custom GitHub Ingilizce 21 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Temmuz 2020 Valve continues tweaking the new Proton Experimental for Cyberpunk 2077 GamingOnLinux Ingilizce Erisim tarihi 26 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Proton 5 13 5 is now up bringing in some of the experimental changes GamingOnLinux Ingilizce Erisim tarihi 26 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Steam Deck is an AMD powered handheld PC from Valve that runs KDE on Arch Linux 16 Temmuz 2021 21 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Temmuz 2021 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Harici baglantilarProtonDB 28 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde oyun uyumlulugu verilerini derleyen topluluk veritabani