Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Parçacık fiziğinde proton bozunması, protonun nötr bir pion ve bir pozitron gibi daha hafif atom altı parçacıklara bozunduğu varsayımsal bir parçacık bozunma biçimidir. Proton bozunumu hipotezi ilk olarak 1967'de Andrey Saharov tarafından formüle edildi. Önemli deneysel çabalara rağmen, proton bozunması hiçbir zaman gözlemlenmedi. Bir pozitron aracılığıyla bozunursa, protonun yarı ömrü en az 1,67 x 1034 yıl olarak sınırlandırılır.
Standart Model'e göre, bir baryon türü olan proton, baryon sayısı (kuark sayısı) korunduğu için kararlıdır (normal şartlar altında; istisna için kiral anomaliye bakınız). Bu nedenle, protonlar en hafif (ve dolayısıyla en az enerjili) baryon oldukları için kendi başlarına diğer parçacıklara bozunmazlar. Pozitron emisyonu ve Elektron yakalama –protonun nötrona dönüştüğü radyoaktif bozunma biçimleri– proton bozunması değildir, çünkü proton atom içindeki diğer parçacıklarla etkileşime girer.
Standart Modelin ötesindeki bazı büyük birleşik teoriler (BBK, GUT [Grand Unified Theory]) baryon sayısı simetrisini açıkça kırarak protonların Higgs bozonu, manyetik tek kutuplar veya 1031 ila 1036 yıllık yarı ömrü olan yeni aracılığıyla bozunmasına izin verir. Karşılaştırma için, evren yaklaşık 1010 yaşındadır. Bugüne kadar, BBK'ların öngördüğü yeni fenomenleri (proton bozunması veya manyetik monopollerin varlığı gibi) gözlemleme girişimleri başarısız oldu.
Kuantum tünelleme, proton bozunmasının mekanizmalarından biri olabilir.
Kuantum kütleçekimi (sanal kara delikler ve Hawking ışınımı yoluyla), yukarıdaki GUT ölçeği bozulma aralığının çok ötesinde büyüklüklerde veya yaşamlarda ve ayrıca süpersimetride ekstra boyutlarda bir proton bozunma alanı sağlayabilir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Radioactive decays by Protons. Myth or reality?, , The Nucleus, 1969. ss. 69–70
- ^ Bajc (2016). "Threshold corrections to dimension-six proton decay operators in non-minimal SUSY SU(5) GUTs". Nuclear Physics B. 910: 1. doi:10.1016/j.nuclphysb.2016.06.017.
- ^ . symmetry magazine (İngilizce). 25 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2020.
- ^ Talou (1998). "Time-dependent properties of proton decay from crossing single-particle metastable states in deformed nuclei". Physical Review C. 58 (6): 3280-3285. doi:10.1103/PhysRevC.58.3280.
- ^ . 17 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Trixler (2013). "Quantum Tunnelling to the Origin and Evolution of Life". Current Organic Chemistry. 17 (16): 1758-1770. doi:10.2174/13852728113179990083. (PMC) 3768233 $2. (PMID) 24039543.
- ^ Bambi (2008). "Dangerous implications of a minimum length in quantum gravity". Classical and Quantum Gravity. 25 (19): 195013. doi:10.1088/0264-9381/25/19/195013.
- ^ Adams (2001). "Proton Decay, Black Holes, and Large Extra Dimensions - NASA/ADS". International Journal of Modern Physics A. 16 (13): 2399-2410. doi:10.1142/S0217751X0100369X. 18 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından .
- ^ Al-Modlej (2019). "Proton decay and the quantum structure of space–time". Canadian Journal of Physics. 97 (12): 1317-1322. doi:10.1139/cjp-2018-0423.
- ^ Alsaleh (2017). "Virtual black holes from the generalized uncertainty principle and proton decay". Europhysics Letters. 118 (5): 50008. doi:10.1209/0295-5075/118/50008. 16 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Nisan 2022.
Konuyla ilgi yayınlar
- C. Amsler; Particle Data Group (2008). "Review of Particle Physics – N Baryons" (PDF). Physics Letters B. 667 (1): 1-6. Bibcode:2008PhLB..667....1A. doi:10.1016/j.physletb.2008.07.018. hdl:1854/LU-685594. 25 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 12 Nisan 2022.
- K. Hagiwara; Particle Data Group (2002). "Review of Particle Physics – N Baryons" (PDF). Physical Review D. 66 (1): 010001. Bibcode:2002PhRvD..66a0001H. doi:10.1103/PhysRevD.66.010001. 25 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 12 Nisan 2022.
- F. Adams; G. Laughlin (19 Haziran 2000). The Five Ages of the Universe : Inside the Physics of Eternity. ISBN .
- L.M. Krauss (2001). Atom : An Odyssey from the Big Bang to Life on Earth. ISBN .
- D.-D. Wu; T.-Z. Li (1985). "Proton decay, annihilation or fusion?". . 27 (2): 321-323. Bibcode:1985ZPhyC..27..321W. doi:10.1007/BF01556623.
- P. Nath; P. Fileviez Perez (2007). "Proton stability in grand unified theories, in strings and in branes". Physics Reports. 441 (5–6): 191-317. arXiv:hep-ph/0601023 $2. Bibcode:2007PhR...441..191N. doi:10.1016/j.physrep.2007.02.010.
Dış bağlantılar
![image]()
Wikimedia Commons'ta Proton decay ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur- Proton decay at Super-Kamiokande 18 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Pictorial history of the IMB experiment 13 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Luciano Maiani (8 Şubat 2006). The problem of proton decay (PDF). Third NO-VE International Workshop on Neutrino Oscillations in Venice. Venedik. Bilinmeyen parametre
|konferansurl=görmezden gelindi ()
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Parcacik fiziginde proton bozunmasi protonun notr bir pion ve bir pozitron gibi daha hafif atom alti parcaciklara bozundugu varsayimsal bir parcacik bozunma bicimidir Proton bozunumu hipotezi ilk olarak 1967 de Andrey Saharov tarafindan formule edildi Onemli deneysel cabalara ragmen proton bozunmasi hicbir zaman gozlemlenmedi Bir pozitron araciligiyla bozunursa protonun yari omru en az 1 67 x 1034 yil olarak sinirlandirilir Georgi Glashow modelindeki parcaciklar icin zayif izospinler zayif hiper yukler ve renk yukleri modeli Burada iki yukari ve bir asagi kuarktan olusan bir proton elektrik yuku 4 3 olan bir X bozonu araciligiyla bir yukari ve anti yukaridan olusan bir pion a ve bir pozitron a bozunur Standart Model e gore bir baryon turu olan proton baryon sayisi kuark sayisi korundugu icin kararlidir normal sartlar altinda istisna icin kiral anomaliye bakiniz Bu nedenle protonlar en hafif ve dolayisiyla en az enerjili baryon olduklari icin kendi baslarina diger parcaciklara bozunmazlar Pozitron emisyonu ve Elektron yakalama protonun notrona donustugu radyoaktif bozunma bicimleri proton bozunmasi degildir cunku proton atom icindeki diger parcaciklarla etkilesime girer Standart Modelin otesindeki bazi buyuk birlesik teoriler BBK GUT Grand Unified Theory baryon sayisi simetrisini acikca kirarak protonlarin Higgs bozonu manyetik tek kutuplar veya 1031 ila 1036 yillik yari omru olan yeni araciligiyla bozunmasina izin verir Karsilastirma icin evren yaklasik 1010 yasindadir Bugune kadar BBK larin ongordugu yeni fenomenleri proton bozunmasi veya manyetik monopollerin varligi gibi gozlemleme girisimleri basarisiz oldu Kuantum tunelleme proton bozunmasinin mekanizmalarindan biri olabilir Kuantum kutlecekimi sanal kara delikler ve Hawking isinimi yoluyla yukaridaki GUT olcegi bozulma araliginin cok otesinde buyukluklerde veya yasamlarda ve ayrica supersimetride ekstra boyutlarda bir proton bozunma alani saglayabilir Ayrica bakinizEvrenin yasi Zayif hiperyukKaynakca Radioactive decays by Protons Myth or reality The Nucleus 1969 ss 69 70 Bajc 2016 Threshold corrections to dimension six proton decay operators in non minimal SUSY SU 5 GUTs Nuclear Physics B 910 1 doi 10 1016 j nuclphysb 2016 06 017 symmetry magazine Ingilizce 25 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Kasim 2020 Talou 1998 Time dependent properties of proton decay from crossing single particle metastable states in deformed nuclei Physical Review C 58 6 3280 3285 doi 10 1103 PhysRevC 58 3280 17 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Trixler 2013 Quantum Tunnelling to the Origin and Evolution of Life Current Organic Chemistry 17 16 1758 1770 doi 10 2174 13852728113179990083 PMC 3768233 2 PMID 24039543 Bambi 2008 Dangerous implications of a minimum length in quantum gravity Classical and Quantum Gravity 25 19 195013 doi 10 1088 0264 9381 25 19 195013 Adams 2001 Proton Decay Black Holes and Large Extra Dimensions NASA ADS International Journal of Modern Physics A 16 13 2399 2410 doi 10 1142 S0217751X0100369X 18 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Al Modlej 2019 Proton decay and the quantum structure of space time Canadian Journal of Physics 97 12 1317 1322 doi 10 1139 cjp 2018 0423 Alsaleh 2017 Virtual black holes from the generalized uncertainty principle and proton decay Europhysics Letters 118 5 50008 doi 10 1209 0295 5075 118 50008 16 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Nisan 2022 Konuyla ilgi yayinlarC Amsler Particle Data Group 2008 Review of Particle Physics N Baryons PDF Physics Letters B 667 1 1 6 Bibcode 2008PhLB 667 1A doi 10 1016 j physletb 2008 07 018 hdl 1854 LU 685594 25 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 12 Nisan 2022 K Hagiwara Particle Data Group 2002 Review of Particle Physics N Baryons PDF Physical Review D 66 1 010001 Bibcode 2002PhRvD 66a0001H doi 10 1103 PhysRevD 66 010001 25 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 12 Nisan 2022 F Adams G Laughlin 19 Haziran 2000 The Five Ages of the Universe Inside the Physics of Eternity ISBN 978 0 684 86576 8 L M Krauss 2001 Atom An Odyssey from the Big Bang to Life on Earth ISBN 978 0 316 49946 0 D D Wu T Z Li 1985 Proton decay annihilation or fusion 27 2 321 323 Bibcode 1985ZPhyC 27 321W doi 10 1007 BF01556623 P Nath P Fileviez Perez 2007 Proton stability in grand unified theories in strings and in branes Physics Reports 441 5 6 191 317 arXiv hep ph 0601023 2 Bibcode 2007PhR 441 191N doi 10 1016 j physrep 2007 02 010 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Proton decay ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Proton decay at Super Kamiokande 18 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Pictorial history of the IMB experiment 13 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Luciano Maiani 8 Subat 2006 The problem of proton decay PDF Third NO VE International Workshop on Neutrino Oscillations in Venice Venedik Bilinmeyen parametre konferansurl gormezden gelindi yardim