Psikoseksüel gelişim (psikoseksüel gelişme), psikanalizin kurucusu Sigmund Freud (Sigismund Schlomo Freud)'un öncülük ettiği psikodinamik akımın kişilik gelişim kuramıdır.
Tıp açısından, insan, üç boyutlu bir varlıktır: biyolojik, psikolojik, sosyal (biyo-psiko-sosyal yapı). Biyolojik-psikolojik yapının gelişmesi psikomotor gelişme olarak nitelendirilir. Biyolojik ve psikolojik yapı, insanın içinde yaşadığı ve sürekli bir karşılıklı etkileşimde bulunduğu toplumdan “sosyal” bileşenini de alarak biyo-psiko-sosyal üniteyi oluşturur. Bireyin ve kişiliğinin oluşması ve olgunlaşması, bu üç bileşenin ortaklaşa ve karşılıklı etkileşimlerinin sonucudur. Psikomotor gelişme prenatal dönemde izlenebilse de psikoseksüel (ruhsal-cinsel) gelişme doğumdan sonra gözlenen ve belirli aşamalardan geçen bir evrimdir. Bu aşamalar kişiliğin kuruluş ve olgunlaşmasının temelini oluşturan birtakım evreleri içerir; kişinin, her evreyi zamanında ve tüm gereği ile yaşadıktan sonra, yine zamanında, bir sonrakine geçmesi koşulu vardır. İlkel benlik (id), “almak, elde etmek, zevk almak” temeli üzerine oturmuştur ve tek amacı bunları elde etmektir (acıdan hazza ulaşma). Bu amaca ulaşmak için hiçbir kural, ahlak ve vicdan kısıtlayıcı ya da cezalandırıcı izi görülmez. “İd” sürekli olarak ister, arzular ve amacına ulaşmak için en küçük bir kısıtlama ya da duraksama tanımaz. Bir süre sonra çevrenin etkisi başlar; eğitim, yasalar, gelenekler, ahlak, vb etkenler id’in ölçü tanımaz isteklerine gem vurarak ve törpüleyerek, toplum içinde ve toplum kurallarına uyan kişiliğe dönüşür; “ego” oluşmuştur. Ego, isteklerini, haklarını ve sınırlarını bilen bir kişilik bileşenidir. Daha sonra da “süperego (ahlaki benlik)” olarak nitelendirilen en üst benlik gelişir; böylece, gerektiğinde başkalarının yararına olacak her türlü özveriyi göstermek, paylaşmak, bağışlamak gibi yüksek ahlak göstergelerini içeren bir benlik türü ortaya çıkar.
Dinçmen'e göre, normal kişi, gerek ruhsal-cinsel (psikoseksüel) evrelerin tümünü zamanında ve doğru biçimde yaşayarak, her bir evreden bir sonrakine zamanında geçerek, aile dışındaki karşı cinse yönelmiş bir cinsellik gösteren, gerekse id’inin gereksinimlerini yeterli bir süperego ögesiyle yoğurarak mutlu, isteklerini elde etme yetisinde; aynı zamanda başkalarının haklarına, isteklerine ve bireyselliğine saygılı bir egoya sahip kişidir.
Ego, id’in arzularını süperego’nun emirleriyle yoğurup çevresel gerçeklere uyabilecek bir biçime sokan kişilik bileşenidir. Bilinçaltındaki Oedipius, Elektra veya kastrasyon gibi çeşitli kompleksler vardır. Bu kompleksler süperegonun yönetimi altında olan egonun, id’i susturucu ve sindirici etkisiyle denetlenir; Freud’a göre “ id’in bulunduğu yer ego geçecektir”. Psikodinamik kurama göre, kişi doğumda hazzıyla birlikte doğar. Psikoseksüel (cinsel-ruhsal) gelişmenin evreleri, kişiliğin ortaya çıkmasında büyük önem taşır; haz alımının yolunda gitmemesi kişiliğin oluşumunda izler bırakır. Psikoseksüel gelişimin sistemli bir biçimde gerçekleşebilmesi psikomotor gelişimin düzenli olmasıyla olanaklıdır.
Psikoseksüel gelişim kuramına göre insanın cinsel yönden gelişimi beş evrede tamamlanır.
- Oral dönem (0-1 yaş)
- Anal dönem (1-3 yaş)
- Fallik dönem (4-6 yaş)
- Latent dönem (7-11 yaş)
- Genital dönem (12-18 yaş)
Kaynakça
Dış bağlantılar
- "Psikoseksüel gelişim - İngilizce"
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Psikoseksuel gelisim psikoseksuel gelisme psikanalizin kurucusu Sigmund Freud Sigismund Schlomo Freud un onculuk ettigi psikodinamik akimin kisilik gelisim kuramidir Tip acisindan insan uc boyutlu bir varliktir biyolojik psikolojik sosyal biyo psiko sosyal yapi Biyolojik psikolojik yapinin gelismesi psikomotor gelisme olarak nitelendirilir Biyolojik ve psikolojik yapi insanin icinde yasadigi ve surekli bir karsilikli etkilesimde bulundugu toplumdan sosyal bilesenini de alarak biyo psiko sosyal uniteyi olusturur Bireyin ve kisiliginin olusmasi ve olgunlasmasi bu uc bilesenin ortaklasa ve karsilikli etkilesimlerinin sonucudur Psikomotor gelisme prenatal donemde izlenebilse de psikoseksuel ruhsal cinsel gelisme dogumdan sonra gozlenen ve belirli asamalardan gecen bir evrimdir Bu asamalar kisiligin kurulus ve olgunlasmasinin temelini olusturan birtakim evreleri icerir kisinin her evreyi zamaninda ve tum geregi ile yasadiktan sonra yine zamaninda bir sonrakine gecmesi kosulu vardir Ilkel benlik id almak elde etmek zevk almak temeli uzerine oturmustur ve tek amaci bunlari elde etmektir acidan hazza ulasma Bu amaca ulasmak icin hicbir kural ahlak ve vicdan kisitlayici ya da cezalandirici izi gorulmez Id surekli olarak ister arzular ve amacina ulasmak icin en kucuk bir kisitlama ya da duraksama tanimaz Bir sure sonra cevrenin etkisi baslar egitim yasalar gelenekler ahlak vb etkenler id in olcu tanimaz isteklerine gem vurarak ve torpuleyerek toplum icinde ve toplum kurallarina uyan kisilige donusur ego olusmustur Ego isteklerini haklarini ve sinirlarini bilen bir kisilik bilesenidir Daha sonra da superego ahlaki benlik olarak nitelendirilen en ust benlik gelisir boylece gerektiginde baskalarinin yararina olacak her turlu ozveriyi gostermek paylasmak bagislamak gibi yuksek ahlak gostergelerini iceren bir benlik turu ortaya cikar Dincmen e gore normal kisi gerek ruhsal cinsel psikoseksuel evrelerin tumunu zamaninda ve dogru bicimde yasayarak her bir evreden bir sonrakine zamaninda gecerek aile disindaki karsi cinse yonelmis bir cinsellik gosteren gerekse id inin gereksinimlerini yeterli bir superego ogesiyle yogurarak mutlu isteklerini elde etme yetisinde ayni zamanda baskalarinin haklarina isteklerine ve bireyselligine saygili bir egoya sahip kisidir Ego id in arzularini superego nun emirleriyle yogurup cevresel gerceklere uyabilecek bir bicime sokan kisilik bilesenidir Bilincaltindaki Oedipius Elektra veya kastrasyon gibi cesitli kompleksler vardir Bu kompleksler superegonun yonetimi altinda olan egonun id i susturucu ve sindirici etkisiyle denetlenir Freud a gore id in bulundugu yer ego gececektir Psikodinamik kurama gore kisi dogumda hazziyla birlikte dogar Psikoseksuel cinsel ruhsal gelismenin evreleri kisiligin ortaya cikmasinda buyuk onem tasir haz aliminin yolunda gitmemesi kisiligin olusumunda izler birakir Psikoseksuel gelisimin sistemli bir bicimde gerceklesebilmesi psikomotor gelisimin duzenli olmasiyla olanaklidir Psikoseksuel gelisim kuramina gore insanin cinsel yonden gelisimi bes evrede tamamlanir Oral donem 0 1 yas Anal donem 1 3 yas Fallik donem 4 6 yas Latent donem 7 11 yas Genital donem 12 18 yas Kaynakca a b c khanacademy org tr 11 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Subat 2016 a b c d e f Dincmen K Psikiyatri Psikosomatik Tip Pan Yayincilik Istanbul 2005 Freudian 6 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Psychology Psychologist World 2020Dis baglantilar Psikoseksuel gelisim Ingilizce