Qi Jiguang (12 Kasım 1528 - 5 Ocak 1588) Ming Hanedanı zamanından general ve ulusal kahraman. Japon korsanlarla mücadelesi ve Moğol saldırısında Çin Seddi'ne yaptığı destek ile hatırlanır.
Qi Jiguang | |
---|---|
Qi Jiguang'ın portresi | |
Doğum | 戚繼光 12 Kasım 1528 Shandong |
Ölüm | 17 Ocak 1588 (59 yaşında) Penglai, Shandong |
Diğer ad(lar)ı |
|
Meslek | General |
Doğumu ve Çocukluğu
Shandong vilayetinin kasabasında bir generalin evinde doğdu ve daha sonra Ming Hanedanı'nın kurucusu olacak Zhu Yuanzhang'ın emrinde bir savaşta ölen babası Qi Jingtong'ın derin etkisinde kaldı. Daha küçük yaşta askerlik sanatına büyük ilgi duydu. Hem sivil, hem de askeri kabiliyetli, doğru ve dürüst bir insan olmaya kararlıydı. Zamanında Doğu Çin Denizi sahilleri, sık sık Japon korsanların saldırısına uğruyordu. Japon korsanların zorbalığından son derece nefret ediyordu. 16 yaşında bir şiirinde, “Bağrıma memurluğu değil, denizlerin sakinliğini bastım” dedi. Bu şiirde dileğinin memurluk değil, vatanın denizlerinin sükunete ve güvenliğe kavuşması olduğunu ifade etti. 17 yaşında babası ölünce Dengzhou garnizonunun başına geçti.
Korsanlarla Mücadelesi
17 yaşında babasının görevini devralan Qi Jiguang, askeri yaşamına başladı. Görev başına geçer geçmez ağır bir sorunla, Japon korsanların saldırı belâsıyla karşılaştı. Japon korsanlar, yani Japonya’nın iç savaşında yenilmiş askeri birlikler, zorbalar ve tüccarlar (zamanın tarihçileri aslında korsanların çoğunluğunu Çinliler'in oluşturduğunu yazar), 14. yüzyılda Yuan hanedanlığının son yılları- Ming hanedanlığının ilk yılları arasında her fırsatta korsan gemileriyle Çin’in sahil bölgelerine saldırıyor, yangın çıkarıp insan öldürüyor ve yağma yapıyorlardı. 15. yüzyılın ikinci yarısında Japon korsanlar, Çin’in sahil bölgelerindeki asilerle işbirliği yaparak Çin’in iç kesimlerine kadar ilerledi ve bazı eyalet ile nahiyeleri ele geçirdi. Japon korsanlar, Çin’in Doğu Denizi sahil bölgelerinde bir felâket haline geldi. 1555 yılında Shandong eyaletinde Japon korsanlara karşı direniş hareketinde büyük hizmetler yapan Qi Jiguang, Zhejiang eyaleti bölgesine danışman olarak tayin edildi. Japon korsanların kol gezdikleri bölgelerden biri olan ’da Qi Jiguang, köylüler ve maden işçilerinden oluşan bir askeri birlik kurdu. Qi Jiguang, Çin’in güney bölgesinin çoğunlukla bataklık olduğunu ve Japon korsanların savaşta genellikle ağır ok ve uzun namlulu silahlar kullandıklarını göz önünde bulundurarak, yeni bir savaş taktiği yarattı. Bu, Japon korsanlarla kısa mesafeli kılıç çarpışmasında kullanılan yeni bir savaş tertibatına dayanıyordu. Çarpışmalarda Qi Jiguang’ın askeri birlikleri, ateşli silah ve okların himayesi altında, düşman 100 adıma kadar yaklaşınca ateşli silah, 60 adıma kadar yaklaşınca ok ve düşman daha da yaklaşırsa yeni kılıç tekniğine dayalı savaş düzenini uyguluyordu. 4 binden fazla askerden oluşan bu yeni askeri birlik, Qi Jiguang’ın yoğun eğitimi sayesinde savaşkan, becerikli ve disiplinli bir güç olarak yetiştirildi. Savaşta zafer üstüne zafer kazanan bu askeri birlik, halk tarafından büyük sevgi ve saygı gördü ve “Qi Aile Ordusu” olarak tanımlandı. 1561 yılında binlerce Japon korsan, 100’den fazla savaş gemisiyle Çin’in Zhejiang eyaleti Taizhou bölgesine saldırdı. Bunu haber alan ve hayret verici bir hızla davranan “Qi Aile Ordusu”, Taizhou bölgesinde Japon korsanlarla arasında meydana gelen 9 çarpışmada düşman askerî birliklerini tamamen yok ettti. Daha sonraki yıllarda (1568'den sonra) kuzey sınırında, Pekin bölgesindeki birliklere kumanda etti.
Düşünür olarak Qi Jiguang
Mükemmel bir eğitimi savunurdu; bu düşüncelerini yaymak için iki kitap yazdı: Güneydoğudaki koşulları temel alan (1560, düzeltilmiş metin 1584) ile kuzeydeki koşulları ele alan Lianbing shiji (1571). Düşünceleri etkiliydi; bu etki yalnız Çin'le sınırlı değildi. 1592-1598 arasında, Kore'nin Japonlar tarafından istilası sırasında Koreli yönetici Yu Song-nyong sık sık ondan alıntı yapıyordu; iki kitabı da Kore'de eğitim amacıyla uyarlanmıştı. Japonlar da kitaplarını ilgiyle okuyorlardı. Tai-Chi Chuan'ın da onun kitabından esinlenerek geliştirildi iddia edilmektedir.
Ordu Yapılandırması
Lianbing shiji dört çeşit tugay örgütlemeyi tasarlamıştı: 2699 kişilik piyade, 2988 kişilik süvari, 3109 kişilik araba ve 1660 kişilik taşıma tugayları. Qi Jiguang bir savunma savaşına hazırlanıyordu. Yavaş hareket eden piyade ve araba tugaylarının Moğolları kovalama umudu yoktu. Süvari tugaylarının durumu bile kovalamaya uygun değildi. Ancak hiç olmazsa arabalar sayesinde cesaretle direnme umutları olacağını şöyle anlatır: "Arabalar piyade ile süvariyi çevirmek için kullanılabilir. Safları düzen içinde tutabilir, ordugahın siperleri olarak kullanılabilir, zırhın yerini alabilir. Düşman süvarisi etrafta toplandığında, baskı yapmasının yolu yoktur; arabalar, gerçekten ayaklı duvar ya da yem istemeyen atlar gibidir. Yine de her şey ateşli silaha bağlıdır. Ateşli silahlar yitirilirse arabalar nasıl dayanır?"
Kaynakça
- Chase, Kenneth (2003), Firearms: A Global History to 1700, Cambridge University Press,
Notlar
- ^ Qi, Lianbing shiji, zaji 6/11b (s.702)
Dış bağlantılar
- Dictionary of Ming Biography 14 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Qi Jiguang 12 Kasim 1528 5 Ocak 1588 Ming Hanedani zamanindan general ve ulusal kahraman Japon korsanlarla mucadelesi ve Mogol saldirisinda Cin Seddi ne yaptigi destek ile hatirlanir Qi JiguangQi Jiguang in portresiDogum戚繼光 12 Kasim 1528 ShandongOlum17 Ocak 1588 59 yasinda Penglai ShandongDiger ad lar iYuanjing 元敬 Wuyi 武毅 Nantang 南塘 Mengzhu 孟諸 MeslekGeneralDogumu ve CocukluguShandong vilayetinin kasabasinda bir generalin evinde dogdu ve daha sonra Ming Hanedani nin kurucusu olacak Zhu Yuanzhang in emrinde bir savasta olen babasi Qi Jingtong in derin etkisinde kaldi Daha kucuk yasta askerlik sanatina buyuk ilgi duydu Hem sivil hem de askeri kabiliyetli dogru ve durust bir insan olmaya kararliydi Zamaninda Dogu Cin Denizi sahilleri sik sik Japon korsanlarin saldirisina ugruyordu Japon korsanlarin zorbaligindan son derece nefret ediyordu 16 yasinda bir siirinde Bagrima memurlugu degil denizlerin sakinligini bastim dedi Bu siirde dileginin memurluk degil vatanin denizlerinin sukunete ve guvenlige kavusmasi oldugunu ifade etti 17 yasinda babasi olunce Dengzhou garnizonunun basina gecti Korsanlarla Mucadelesi17 yasinda babasinin gorevini devralan Qi Jiguang askeri yasamina basladi Gorev basina gecer gecmez agir bir sorunla Japon korsanlarin saldiri belasiyla karsilasti Japon korsanlar yani Japonya nin ic savasinda yenilmis askeri birlikler zorbalar ve tuccarlar zamanin tarihcileri aslinda korsanlarin cogunlugunu Cinliler in olusturdugunu yazar 14 yuzyilda Yuan hanedanliginin son yillari Ming hanedanliginin ilk yillari arasinda her firsatta korsan gemileriyle Cin in sahil bolgelerine saldiriyor yangin cikarip insan olduruyor ve yagma yapiyorlardi 15 yuzyilin ikinci yarisinda Japon korsanlar Cin in sahil bolgelerindeki asilerle isbirligi yaparak Cin in ic kesimlerine kadar ilerledi ve bazi eyalet ile nahiyeleri ele gecirdi Japon korsanlar Cin in Dogu Denizi sahil bolgelerinde bir felaket haline geldi 1555 yilinda Shandong eyaletinde Japon korsanlara karsi direnis hareketinde buyuk hizmetler yapan Qi Jiguang Zhejiang eyaleti bolgesine danisman olarak tayin edildi Japon korsanlarin kol gezdikleri bolgelerden biri olan da Qi Jiguang koyluler ve maden iscilerinden olusan bir askeri birlik kurdu Qi Jiguang Cin in guney bolgesinin cogunlukla bataklik oldugunu ve Japon korsanlarin savasta genellikle agir ok ve uzun namlulu silahlar kullandiklarini goz onunde bulundurarak yeni bir savas taktigi yaratti Bu Japon korsanlarla kisa mesafeli kilic carpismasinda kullanilan yeni bir savas tertibatina dayaniyordu Carpismalarda Qi Jiguang in askeri birlikleri atesli silah ve oklarin himayesi altinda dusman 100 adima kadar yaklasinca atesli silah 60 adima kadar yaklasinca ok ve dusman daha da yaklasirsa yeni kilic teknigine dayali savas duzenini uyguluyordu 4 binden fazla askerden olusan bu yeni askeri birlik Qi Jiguang in yogun egitimi sayesinde savaskan becerikli ve disiplinli bir guc olarak yetistirildi Savasta zafer ustune zafer kazanan bu askeri birlik halk tarafindan buyuk sevgi ve saygi gordu ve Qi Aile Ordusu olarak tanimlandi 1561 yilinda binlerce Japon korsan 100 den fazla savas gemisiyle Cin in Zhejiang eyaleti Taizhou bolgesine saldirdi Bunu haber alan ve hayret verici bir hizla davranan Qi Aile Ordusu Taizhou bolgesinde Japon korsanlarla arasinda meydana gelen 9 carpismada dusman askeri birliklerini tamamen yok ettti Daha sonraki yillarda 1568 den sonra kuzey sinirinda Pekin bolgesindeki birliklere kumanda etti Dusunur olarak Qi JiguangMukemmel bir egitimi savunurdu bu dusuncelerini yaymak icin iki kitap yazdi Guneydogudaki kosullari temel alan 1560 duzeltilmis metin 1584 ile kuzeydeki kosullari ele alan Lianbing shiji 1571 Dusunceleri etkiliydi bu etki yalniz Cin le sinirli degildi 1592 1598 arasinda Kore nin Japonlar tarafindan istilasi sirasinda Koreli yonetici Yu Song nyong sik sik ondan alinti yapiyordu iki kitabi da Kore de egitim amaciyla uyarlanmisti Japonlar da kitaplarini ilgiyle okuyorlardi Tai Chi Chuan in da onun kitabindan esinlenerek gelistirildi iddia edilmektedir Ordu YapilandirmasiLianbing shiji dort cesit tugay orgutlemeyi tasarlamisti 2699 kisilik piyade 2988 kisilik suvari 3109 kisilik araba ve 1660 kisilik tasima tugaylari Qi Jiguang bir savunma savasina hazirlaniyordu Yavas hareket eden piyade ve araba tugaylarinin Mogollari kovalama umudu yoktu Suvari tugaylarinin durumu bile kovalamaya uygun degildi Ancak hic olmazsa arabalar sayesinde cesaretle direnme umutlari olacagini soyle anlatir Arabalar piyade ile suvariyi cevirmek icin kullanilabilir Saflari duzen icinde tutabilir ordugahin siperleri olarak kullanilabilir zirhin yerini alabilir Dusman suvarisi etrafta toplandiginda baski yapmasinin yolu yoktur arabalar gercekten ayakli duvar ya da yem istemeyen atlar gibidir Yine de her sey atesli silaha baglidir Atesli silahlar yitirilirse arabalar nasil dayanir KaynakcaChase Kenneth 2003 Firearms A Global History to 1700 Cambridge University Press ISBN 0 521 82274 2Notlar Qi Lianbing shiji zaji 6 11b s 702 Dis baglantilarDictionary of Ming Biography 14 Kasim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde