Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Retina implantı, Retina dejenerasyonu nedeniyle kör olan hastalara görme restorasyonu için , dünya çapında bir dizi özel şirket ve araştırma kurumu tarafından geliştirilmektedir. Sistem, retinitis pigmentosa (RP) veya yaşa bağlı maküler dejenerasyon (AMD) gibi retina hastalıkları nedeniyle fotoreseptörlerini kaybeden kişilere faydalı görüşü kısmen geri kazandırmak içindir. Şu anda klinik deneylerde üç tip retina implantı bulunmaktadır: epiretinal (retina üzerinde), subretinal (retinanın arkasında) ve suprakoroidal (koroid ile sklera arasında). Retina implantları, hayatta kalan retina nöronlarını elektriksel olarak uyararak retinaya görsel bilgi sağlar. Şimdiye kadar, ortaya çıkarılan algılar oldukça düşük çözünürlüğe sahipti ve ışığın algılanması ve basit nesnelerin tanınması için uygun olabilir.
Geçmiş
Foerster, oksipital korteksin elektriksel uyarımının görsel algılar, fosfenler yaratmak için kullanılabileceğini keşfeden ilk kişiydi. İmplante edilebilir bir stimülatörün görme restorasyonu için ilk uygulaması Dr. Brindley ve Lewin, 1968 idi. Bu deney, doğrudan elektrik stimülasyonu kullanılarak görsel algılar yaratmanın uygulanabilirliğini gösterdi ve retina implantları da dahil olmak üzere görsel yolun stimülasyonu için başka implante edilebilir cihazların geliştirilmesini motive etti. Özellikle retina stimülasyon cihazları, tüm körlük vakalarının yaklaşık yarısının retina hasarından kaynaklanması nedeniyle araştırmaların odak noktası haline geldi. Retinal implantların gelişimi, kısmen, insanların sınırlı girdi ile önemli duyusal fonksiyonları yeniden kazanabileceğini gösteren koklear implantların ilerlemesi ve başarısı ile motive edilmiştir.
tarafından üretilen , Şubat 2013'te ABD'de ve Şubat 2011'de Avrupa'da pazar onayını alarak onaylanan ilk implant oldu. Cihaz, şekilleri ve hareketi algılama yeteneğini kaybetmiş RP'li yetişkinlerin daha hareketli olmalarına ve günlük aktiviteleri gerçekleştirmelerine yardımcı olabilir. Epiretinal cihaz Retina İmplant olarak bilinir ve orijinal olarak Almanya'da tarafından geliştirilmiştir. Avrupa'da çok merkezli bir klinik deneyi tamamladı ve 2013'te CE İşareti alarak onay alan ilk kablosuz epiretinal elektronik cihaz oldu.
Adaylar
Retina implantları için en uygun adaylar, retinitis pigmentosa veya yaşa bağlı makula dejenerasyonu gibi retina hastalıklarına sahiptir. Bu hastalıklar, retinanın dış tabakasındaki fotoreseptör hücrelerini etkileyerek, iç ve orta retina tabakalarını sağlam bırakarak körlüğe neden olur. Minimal olarak, bir hastanın retina implantına aday olabilmesi için sağlam bir tabakasına sahip olması gerekir. Bu, optik koherens tomografi (OCT) görüntüleme kullanılarak non-invaziv olarak değerlendirilebilir. Retina implantları için adaylar belirlenirken, kalan görme miktarı, genel sağlık ve ailenin rehabilitasyona bağlılığı gibi diğer faktörler de dikkate alınır. Yaşa bağlı makula dejenerasyonu olan ve periferik görüşü bozulmamış olan kişilerde, retina implantları hibrit bir görme şekline neden olabilir. Bu durumda implant, kalan çevresel görüşü merkezi görme bilgisi ile tamamlayacaktır.
Türler
Yerleşime göre iki ana tip retina implantı vardır. Epiretinal implantlar retinanın iç yüzeyine, subretinal implantlar ise dış retina tabakası ile arasına yerleştirilir.
Epiretinal implantlar
Tasarım ilkeleri
Epiretinal implantlar, retina yüzeyinin üstüne, sinir lifi tabakasının üzerine, doğrudan ganglion hücrelerini uyararak ve diğer tüm retina katmanlarını atlayarak yerleştirilir. Elektrot dizisi, skleraya nüfuz eden mikro yapışkanlar kullanılarak retina üzerinde stabilize edilir. Tipik olarak, gözlüklerdeki harici video kamera görüntüler alır ve işlenmiş video bilgilerini kablosuz telemetri yoluyla uyarıcı elektrotlara iletir. İmplanta bobinleri veya kızılötesi lazerler yoluyla güç sağlamak için harici bir verici de gereklidir. Gerçek zamanlı görüntü işleme, çözünürlüğü azaltmayı, kontrastı artırmayı, görüntüdeki kenarları algılamayı ve bunu retinadaki elektrot dizisine iletilen uzamsal-zamansal bir stimülasyon modeline dönüştürmeyi içerir. Elektroniklerin çoğu, ilgili harici bileşenlere dahil edilebilir, bu da daha küçük bir implanta ve ek cerrahi olmadan daha basit yükseltmelere olanak tanır. Harici elektronikler, her hasta için görüntü işleme üzerinde tam kontrol sağlar.
Avantajlar
Epiretinal implantlar doğrudan retina ganglion hücrelerini uyarır, böylece diğer tüm retina katmanlarını atlar. Bu nedenle, prensip olarak, epiretinal implantlar, diğer tüm retina katmanları hasar görmüş olsa bile, bireylere görsel algı sağlayabilir.
Dezavantajları
Sinir lifi tabakası, retina gangliyon hücrelerinin uyarı eşiğine benzer olduğundan, epiretinal elektrotların altından geçen aksonlar uyarılarak kavisli algılar oluşturulur ve böylece retinotopik harita bozulur. Şimdiye kadar, epiretinal implantların hiçbiri ışığa duyarlı piksellere sahip değildi ve bu nedenle görsel bilgileri yakalamak için harici kameraya güveniyorlar. Bu nedenle, doğal görmenin aksine, göz hareketleri retina üzerinde iletilen görüntüyü kaydırmaz, bu da böyle bir implantı olan kişi bakış yönünü değiştirdiğinde hareketli nesnenin algısını oluşturur. Bu nedenle, bu tür implantları olan hastalardan gözlerini hareket ettirmemeleri, bunun yerine görme alanını kafalarıyla taramaları istenir. Ek olarak, ganglion hücre katmanında görsel bilgilerin kodlanması, görüntünün farklı özelliklerini kodlayan çeşitli retina ganglion hücrelerinin türlerini hesaba katmak için çok karmaşık görüntü işleme teknikleri gerektirir.
Klinik çalışma
İlk epiretinal implant olan ARGUS cihazı, 16 elektrotlu bir silikon platin dizisi içeriyordu. ARGUS'un Faz I klinik denemesi, 2002 yılında altı katılımcıya cihaz implante edilerek başladı. Tüm hastalar, bazı hastaların görsel işlevi zamanla önemli ölçüde iyileşirken, hafif ve ayrık fosfenler algısı kazandıklarını bildirdi. ARGUS cihazının gelecekteki sürümleri, daha iyi uzaysal çözünürlüğe izin veren, giderek daha yoğun elektrot dizileriyle geliştirilmektedir. En yeni ARGUS II cihazı 60 elektrot içerir ve USC Göz Enstitüsü'ndeki oftalmologlar ve mühendisler tarafından 200 elektrotlu bir cihaz geliştirilmektedir. ARGUS II cihazı Şubat 2011'de pazarlama onayı almıştır (güvenlik ve performansı gösteren CE İşareti) ve Almanya, Fransa, İtalya ve Birleşik Krallık'ta mevcuttur. 2012'de Oftalmoloji'de 30 hasta uzun süreli denemelerinin ara sonuçları yayınlandı. Argus II, 14 Nisan 2013 FDA Onayında 18 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ABD FDA'dan onay aldı . Diğer bir epiretinal cihaz olan Learning Retinal Implant, IIP Technologies GmbH tarafından geliştirilmiş ve klinik deneylerde değerlendirilmeye başlanmıştır. Üçüncü bir epiretinal cihaz olan EPI-RET geliştirilmiş ve altı hastada klinik testlere geçirilmiştir. EPI-RET cihazı 25 elektrot içerir ve kristal lensin bir alıcı çipi ile değiştirilmesini gerektirir. Tüm denekler, farklı uzamsal ve zamansal uyarım kalıpları arasında ayrım yapma yeteneğini göstermiştir.
Subretinal implantlar
Tasarım ilkeleri
Subretinal implantlar, retinanın dış yüzeyinde, fotoreseptör tabakası ile retina pigment epiteli arasında, doğrudan retina hücrelerini uyararak ve iç ve orta retina tabakalarının normal işlemesine dayanarak oturur. İmplant, dış retina ve retina pigment epiteli arasındaki minimum mesafe ile mekanik olarak sınırlandırıldığından, bir subretinal implantın yerine yapıştırılması nispeten basittir. Bir subretinal implant, doğrudan gelen ışıktan sinyaller üreten, ışığa duyarlı mikrofotodiyotlar içeren bir silikon levhadan oluşur. Retinadan geçen ışık aracılığıyla altta yatan retina hücrelerine doğrudan elde edilen akımı enjekte eden mikrofotodiyotlar içinde akımlar üretir. Gelen ışık tarafından aktive edilen mikrofotodiyotların modeli bu nedenle, orijinal olay görüntüsünü temsil eden bir görsel algıya yol açan , yatay, ve hücrelerinin bir modelini uyarır. Prensip olarak, subretinal implantlar, implante edilen mikrofotodiyotlar dizisinin ötesinde herhangi bir harici donanım gerektirmez. Bununla birlikte, bazı subretinal implantlar, görüntü sinyalini geliştirmek için harici devrelerden güç gerektirir.
Avantajlar
Bir subretinal implant, kısmen daha basit tasarımı nedeniyle bir epiretinal implanta göre avantajlıdır. Işık toplama, işleme ve stimülasyon, harici kamera, işlem çipi ve bir epiretinal implant ile bağlantılı implante elektrot dizisinin aksine, tek bir çip üzerine monte edilmiş mikrofotodiyotlar tarafından gerçekleştirilir. Uyarıcı diziyi doğrudan hasarlı fotoreseptörlerin yanına yerleştirdiği için subretinal yerleşim de daha basittir. Geri kalan retina katmanlarının işlevine dayanarak, subretinal implantlar, amplifikasyon dahil normal iç retinal işlemeye izin verir, böylece görsel bir yanıt için genel olarak daha düşük bir eşik ile sonuçlanır. Ek olarak, subretinal implantlar, deneklerin bakışlarını değiştirmek için normal göz hareketlerini kullanmalarını sağlar. Subretinal implantlardan gelen uyarım, mikrofotodiyotlar üzerine gelen ışığın modeli, istenen görüntünün doğrudan bir yansıması olduğundan, doğası gereği daha doğrudur. Subretinal boşluk mekanik olarak kısıtlı olduğundan ve retina pigment epiteli subretinal boşluk içinde negatif basınç oluşturduğundan, subretinal implantlar minimum fiksasyon gerektirir.
Dezavantajları
Subretinal implantların ana dezavantajı, mikrofotodiyotların yeterli akım üretmesini sağlamak için yeterli gelen ışığın olmamasıdır. Bu nedenle, subretinal implantlar, gelen ışığın etkisini artırmak için genellikle harici bir güç kaynağı içerir. Subretinal boşluğun kompakt doğası, implant üzerinde önemli boyut kısıtlamaları getirir. İmplant ve retina arasındaki yakınlık, implant tarafından üretilen ısıdan retinada termal hasar olasılığını da artırır. Subretinal implantlar, sağlam iç ve orta retina tabakaları gerektirir ve bu nedenle dış fotoreseptör tabakasının ötesine uzanan retina hastalıklarında faydalı değildir. Ek olarak, fotoreseptör kaybı, hasarlı fotoreseptörlerin sınırında stimülasyonu engelleyebilecek ve stimülasyon eşiğini artırabilecek bir oluşumuna neden olabilir.
Klinik çalışmalar
Optobionics, bir subretinal implant geliştiren ve tasarımı klinik bir deneyde değerlendiren ilk şirketti. İlk raporlar, implantasyon prosedürünün güvenli olduğunu gösterdi ve tüm denekler, görsel işlevde hafif bir iyileşme ve hafif bir iyileşme bildirdi. Bu cihazın mevcut versiyonu, kontrast, şekil ve hareket dahil olmak üzere görsel detayların algılanmasında iyileşmeler bildiren 10 hastaya implante edilmiştir. Almanya'daki , dokuz hastada klinik testlerden geçen bir subretinal implant da geliştirdi. Duruşma tekrarlanan başarısızlıklar nedeniyle beklemeye alındı. Retina Implant AG cihazı, artan uzaysal çözünürlüğe izin veren 1500 mikrofotodiyot içerir, ancak harici bir güç kaynağı gerektirir. Retina implant AG, Şubat 2013'teki Alpha IMS çalışmasına ilişkin 12 aylık sonuçları rapor etti ve Kraliyet Cemiyeti'nin B 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . implant proceedings'inden sonraki dokuz ayda dokuz hastadan altısının cihaz arızası yaşadığını ve sekiz denekten beşinin çeşitli implant- Günlük yaşamda aracılı görsel algılar. Birinde optik sinir hasarı vardı ve stimülasyonu algılamadı. Boston Subretinal İmplant Projesi ayrıca fonksiyonel bir subretinal implantın birkaç tekrarını geliştirdi ve implant fonksiyonunun kısa vadeli analizine odaklandı. Bugüne kadarki tüm klinik deneylerden elde edilen sonuçlar, subretinal implant alan hastaların bazılarının şekil tanıma ve hareket algılama gibi temel görsel görevleri yerine getirme becerisi kazanarak fosfen algısı bildirdiğini göstermektedir.
Uzamsal çözünürlük
Bir retina implantından beklenen görme kalitesi, büyük ölçüde implantın maksimum uzaysal çözünürlüğüne bağlıdır. Retina implantlarının mevcut prototipleri, düşük çözünürlüklü, görüntüler sağlama yeteneğine sahiptir.
"Son teknoloji ürünü" retina implantları, temel nesne ayırt etme ve tanıma görevleri için yeterli olan 60-100 kanal içerir. Bununla birlikte, elde edilen pikselli görüntülerin simülasyonları, implant üzerindeki tüm elektrotların istenen retinal hücre ile temas halinde olduğunu varsayar; gerçekte, elektrotlardan birkaçı optimal olarak çalışmayabileceğinden, beklenen uzaysal çözünürlük daha düşüktür. Okuma performansı testleri, 60 kanallı bir implantın, sadece önemli ölçüde büyütülmüş metinle, bir miktar okuma kabiliyetini geri kazandırmak için yeterli olduğunu göstermiştir. Pikselli görüntülerle odada gezinme yeteneğini değerlendiren benzer deneyler, deneyimli denekler için 60 kanalın yeterli olduğunu, naif deneklerin ise 256 kanal gerektirdiğini gösterdi. Bu deney, bu nedenle, yalnızca düşük çözünürlüklü görsel geri bildirimle sağlanan işlevselliği değil, aynı zamanda deneklerin zaman içinde uyum sağlama ve gelişme yeteneğini de gösterdi. Bununla birlikte, bu deneyler, implante edilen deneklerin klinik testlerinden ziyade, normal deneklerdeki düşük çözünürlüklü görme simülasyonlarına dayanmaktadır. Okuma veya oda navigasyonu için gerekli elektrot sayısı implante edilen deneklerde farklılık gösterebilir ve belirli görsel görevler için gerekli uzaysal çözünürlüğü belirlemek için bu klinik popülasyonda daha fazla test yapılması gerekir.
Simülasyon sonuçları, deneklerin okuma, yüz tanıma ve odalarda gezinme dahil olmak üzere çok çeşitli görevleri gerçekleştirmesini sağlamak için 600-1000 elektrotun gerekli olacağını göstermektedir. Bu nedenle, retina implantlarının mevcut uzaysal çözünürlüğünün, bu görevler için yeterli görsel işlevi geri yüklemek için implante edilecek kadar küçük kalırken 10 kat artması gerekir. Yüksek yoğunluklu stimülasyonun, hem donanımda (elektrotlar ve kaplamalar) hem de yazılımda (cerrahi sonuçlara dayalı stimülasyon stratejileri) birçok faktör gerektiren yüksek görme keskinliğine (çözünürlük) eşit olmadığını belirtmekte fayda var.
Mevcut durum ve gelecekteki gelişmeler
Bugüne kadarki klinik raporlar, tüm hastaların elektrotlardan en azından bir miktar ışık hissi verdiğini ve daha küçük bir oranın aydınlık ve karanlık alanların modellerini tanımlama gibi daha ayrıntılı görsel işlevler kazandığını bildirdiği karışık bir başarı göstermiştir. Klinik raporlar, düşük çözünürlükte bile retina implantlarının, aksi takdirde herhangi bir görsel duyusu olmayacak kişilere kaba görme sağlamada potansiyel olarak yararlı olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, implante edilen deneklerde klinik testler bir şekilde sınırlıdır ve uzaysal çözünürlük simülasyon deneylerinin çoğu normal kontrollerde yapılmıştır. Mevcut retina implantları tarafından sağlanan düşük seviyeli görüşün, özellikle periferik görüşü sağlam olan denekler için cerrahi prosedürle ilişkili riskleri dengelemek için yeterli olup olmadığı belirsizliğini koruyor. Gelecekteki araştırmalarda, implantların uzun vadeli stabilitesi ve uzun süreli stimülasyona yanıt olarak retina nöron plastisitesi olasılığı da dahil olmak üzere, retina implantlarının diğer bazı yönlerinin ele alınması gerekir.
Manchester Royal Infirmary ve Prof Paulo E Stanga, 22 Temmuz 2015'te, Second Sight's ciddi Yaşa Bağlı Makula Dejenerasyonundan mustarip hastalarda ilk başarılı implantasyonunu duyurdu. Bu sonuçlar, hastaların artık görme ile yapay görüşü bütünleştirdiği göründüğü için çok etkileyicidir. AMD'den muzdarip milyonlarca hastaya retina implantlarının kullanımını potansiyel olarak açar.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Japonya Retina İmplant Projesi 19 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- - Retina İmplant Projesi - rle.mit.edu 15 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Ulusal Sağlık Enstitüleri Ulusal Göz Enstitüsü 8 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (NIH)
Kaynakça
- ^ . fda.gov. U.S. Food and Drug Administration. 14 Şubat 2013. 16 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2015.
- ^ "Interim results from the international trial of Second Sight's visual prosthesis". Ophthalmology. 119 (4): 779-88. 2012. doi:10.1016/j.ophtha.2011.09.028. (PMC) 3319859 $2. (PMID) 22244176.
- ^ Zeng (22 Haziran 2019). "Micro/Nano Technologies for High-Density Retinal Implant". Micromachines. Micromachines (Basel). 10 (6): 419. doi:10.3390/mi10060419. (PMC) 6630275 $2. (PMID) 31234507.
- ^ "Article in Times". 30 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Nisan 2022.
- ^ "BBC". 26 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Nisan 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Retina implanti Retina dejenerasyonu nedeniyle kor olan hastalara gorme restorasyonu icin dunya capinda bir dizi ozel sirket ve arastirma kurumu tarafindan gelistirilmektedir Sistem retinitis pigmentosa RP veya yasa bagli makuler dejenerasyon AMD gibi retina hastaliklari nedeniyle fotoreseptorlerini kaybeden kisilere faydali gorusu kismen geri kazandirmak icindir Su anda klinik deneylerde uc tip retina implanti bulunmaktadir epiretinal retina uzerinde subretinal retinanin arkasinda ve suprakoroidal koroid ile sklera arasinda Retina implantlari hayatta kalan retina noronlarini elektriksel olarak uyararak retinaya gorsel bilgi saglar Simdiye kadar ortaya cikarilan algilar oldukca dusuk cozunurluge sahipti ve isigin algilanmasi ve basit nesnelerin taninmasi icin uygun olabilir Gozun retinanin ve cesitli retina implantlarinin yerinin diyagrami Asagidan yukariya retina katmanlari retina pigment epiteli RPE fotoreseptorler PR yatay hucreler HC bipolar hucreler BC amakrin hucreler AC ganglion hucreleri RGC sinir lifi katmani RNFL GecmisFoerster oksipital korteksin elektriksel uyariminin gorsel algilar fosfenler yaratmak icin kullanilabilecegini kesfeden ilk kisiydi Implante edilebilir bir stimulatorun gorme restorasyonu icin ilk uygulamasi Dr Brindley ve Lewin 1968 idi Bu deney dogrudan elektrik stimulasyonu kullanilarak gorsel algilar yaratmanin uygulanabilirligini gosterdi ve retina implantlari da dahil olmak uzere gorsel yolun stimulasyonu icin baska implante edilebilir cihazlarin gelistirilmesini motive etti Ozellikle retina stimulasyon cihazlari tum korluk vakalarinin yaklasik yarisinin retina hasarindan kaynaklanmasi nedeniyle arastirmalarin odak noktasi haline geldi Retinal implantlarin gelisimi kismen insanlarin sinirli girdi ile onemli duyusal fonksiyonlari yeniden kazanabilecegini gosteren koklear implantlarin ilerlemesi ve basarisi ile motive edilmistir tarafindan uretilen Subat 2013 te ABD de ve Subat 2011 de Avrupa da pazar onayini alarak onaylanan ilk implant oldu Cihaz sekilleri ve hareketi algilama yetenegini kaybetmis RP li yetiskinlerin daha hareketli olmalarina ve gunluk aktiviteleri gerceklestirmelerine yardimci olabilir Epiretinal cihaz Retina Implant olarak bilinir ve orijinal olarak Almanya da tarafindan gelistirilmistir Avrupa da cok merkezli bir klinik deneyi tamamladi ve 2013 te CE Isareti alarak onay alan ilk kablosuz epiretinal elektronik cihaz oldu AdaylarRetina implantlari icin en uygun adaylar retinitis pigmentosa veya yasa bagli makula dejenerasyonu gibi retina hastaliklarina sahiptir Bu hastaliklar retinanin dis tabakasindaki fotoreseptor hucrelerini etkileyerek ic ve orta retina tabakalarini saglam birakarak korluge neden olur Minimal olarak bir hastanin retina implantina aday olabilmesi icin saglam bir tabakasina sahip olmasi gerekir Bu optik koherens tomografi OCT goruntuleme kullanilarak non invaziv olarak degerlendirilebilir Retina implantlari icin adaylar belirlenirken kalan gorme miktari genel saglik ve ailenin rehabilitasyona bagliligi gibi diger faktorler de dikkate alinir Yasa bagli makula dejenerasyonu olan ve periferik gorusu bozulmamis olan kisilerde retina implantlari hibrit bir gorme sekline neden olabilir Bu durumda implant kalan cevresel gorusu merkezi gorme bilgisi ile tamamlayacaktir TurlerYerlesime gore iki ana tip retina implanti vardir Epiretinal implantlar retinanin ic yuzeyine subretinal implantlar ise dis retina tabakasi ile arasina yerlestirilir Epiretinal implantlarTasarim ilkeleri Epiretinal implantlar retina yuzeyinin ustune sinir lifi tabakasinin uzerine dogrudan ganglion hucrelerini uyararak ve diger tum retina katmanlarini atlayarak yerlestirilir Elektrot dizisi skleraya nufuz eden mikro yapiskanlar kullanilarak retina uzerinde stabilize edilir Tipik olarak gozluklerdeki harici video kamera goruntuler alir ve islenmis video bilgilerini kablosuz telemetri yoluyla uyarici elektrotlara iletir Implanta bobinleri veya kizilotesi lazerler yoluyla guc saglamak icin harici bir verici de gereklidir Gercek zamanli goruntu isleme cozunurlugu azaltmayi kontrasti artirmayi goruntudeki kenarlari algilamayi ve bunu retinadaki elektrot dizisine iletilen uzamsal zamansal bir stimulasyon modeline donusturmeyi icerir Elektroniklerin cogu ilgili harici bilesenlere dahil edilebilir bu da daha kucuk bir implanta ve ek cerrahi olmadan daha basit yukseltmelere olanak tanir Harici elektronikler her hasta icin goruntu isleme uzerinde tam kontrol saglar Avantajlar Epiretinal implantlar dogrudan retina ganglion hucrelerini uyarir boylece diger tum retina katmanlarini atlar Bu nedenle prensip olarak epiretinal implantlar diger tum retina katmanlari hasar gormus olsa bile bireylere gorsel algi saglayabilir Dezavantajlari Sinir lifi tabakasi retina gangliyon hucrelerinin uyari esigine benzer oldugundan epiretinal elektrotlarin altindan gecen aksonlar uyarilarak kavisli algilar olusturulur ve boylece retinotopik harita bozulur Simdiye kadar epiretinal implantlarin hicbiri isiga duyarli piksellere sahip degildi ve bu nedenle gorsel bilgileri yakalamak icin harici kameraya guveniyorlar Bu nedenle dogal gormenin aksine goz hareketleri retina uzerinde iletilen goruntuyu kaydirmaz bu da boyle bir implanti olan kisi bakis yonunu degistirdiginde hareketli nesnenin algisini olusturur Bu nedenle bu tur implantlari olan hastalardan gozlerini hareket ettirmemeleri bunun yerine gorme alanini kafalariyla taramalari istenir Ek olarak ganglion hucre katmaninda gorsel bilgilerin kodlanmasi goruntunun farkli ozelliklerini kodlayan cesitli retina ganglion hucrelerinin turlerini hesaba katmak icin cok karmasik goruntu isleme teknikleri gerektirir Klinik calisma Ilk epiretinal implant olan ARGUS cihazi 16 elektrotlu bir silikon platin dizisi iceriyordu ARGUS un Faz I klinik denemesi 2002 yilinda alti katilimciya cihaz implante edilerek basladi Tum hastalar bazi hastalarin gorsel islevi zamanla onemli olcude iyilesirken hafif ve ayrik fosfenler algisi kazandiklarini bildirdi ARGUS cihazinin gelecekteki surumleri daha iyi uzaysal cozunurluge izin veren giderek daha yogun elektrot dizileriyle gelistirilmektedir En yeni ARGUS II cihazi 60 elektrot icerir ve USC Goz Enstitusu ndeki oftalmologlar ve muhendisler tarafindan 200 elektrotlu bir cihaz gelistirilmektedir ARGUS II cihazi Subat 2011 de pazarlama onayi almistir guvenlik ve performansi gosteren CE Isareti ve Almanya Fransa Italya ve Birlesik Krallik ta mevcuttur 2012 de Oftalmoloji de 30 hasta uzun sureli denemelerinin ara sonuclari yayinlandi Argus II 14 Nisan 2013 FDA Onayinda 18 Subat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ABD FDA dan onay aldi Diger bir epiretinal cihaz olan Learning Retinal Implant IIP Technologies GmbH tarafindan gelistirilmis ve klinik deneylerde degerlendirilmeye baslanmistir Ucuncu bir epiretinal cihaz olan EPI RET gelistirilmis ve alti hastada klinik testlere gecirilmistir EPI RET cihazi 25 elektrot icerir ve kristal lensin bir alici cipi ile degistirilmesini gerektirir Tum denekler farkli uzamsal ve zamansal uyarim kaliplari arasinda ayrim yapma yetenegini gostermistir Subretinal implantlarTasarim ilkeleri Subretinal implantlar retinanin dis yuzeyinde fotoreseptor tabakasi ile retina pigment epiteli arasinda dogrudan retina hucrelerini uyararak ve ic ve orta retina tabakalarinin normal islemesine dayanarak oturur Implant dis retina ve retina pigment epiteli arasindaki minimum mesafe ile mekanik olarak sinirlandirildigindan bir subretinal implantin yerine yapistirilmasi nispeten basittir Bir subretinal implant dogrudan gelen isiktan sinyaller ureten isiga duyarli mikrofotodiyotlar iceren bir silikon levhadan olusur Retinadan gecen isik araciligiyla altta yatan retina hucrelerine dogrudan elde edilen akimi enjekte eden mikrofotodiyotlar icinde akimlar uretir Gelen isik tarafindan aktive edilen mikrofotodiyotlarin modeli bu nedenle orijinal olay goruntusunu temsil eden bir gorsel algiya yol acan yatay ve hucrelerinin bir modelini uyarir Prensip olarak subretinal implantlar implante edilen mikrofotodiyotlar dizisinin otesinde herhangi bir harici donanim gerektirmez Bununla birlikte bazi subretinal implantlar goruntu sinyalini gelistirmek icin harici devrelerden guc gerektirir Avantajlar Bir subretinal implant kismen daha basit tasarimi nedeniyle bir epiretinal implanta gore avantajlidir Isik toplama isleme ve stimulasyon harici kamera islem cipi ve bir epiretinal implant ile baglantili implante elektrot dizisinin aksine tek bir cip uzerine monte edilmis mikrofotodiyotlar tarafindan gerceklestirilir Uyarici diziyi dogrudan hasarli fotoreseptorlerin yanina yerlestirdigi icin subretinal yerlesim de daha basittir Geri kalan retina katmanlarinin islevine dayanarak subretinal implantlar amplifikasyon dahil normal ic retinal islemeye izin verir boylece gorsel bir yanit icin genel olarak daha dusuk bir esik ile sonuclanir Ek olarak subretinal implantlar deneklerin bakislarini degistirmek icin normal goz hareketlerini kullanmalarini saglar Subretinal implantlardan gelen uyarim mikrofotodiyotlar uzerine gelen isigin modeli istenen goruntunun dogrudan bir yansimasi oldugundan dogasi geregi daha dogrudur Subretinal bosluk mekanik olarak kisitli oldugundan ve retina pigment epiteli subretinal bosluk icinde negatif basinc olusturdugundan subretinal implantlar minimum fiksasyon gerektirir Dezavantajlari Subretinal implantlarin ana dezavantaji mikrofotodiyotlarin yeterli akim uretmesini saglamak icin yeterli gelen isigin olmamasidir Bu nedenle subretinal implantlar gelen isigin etkisini artirmak icin genellikle harici bir guc kaynagi icerir Subretinal boslugun kompakt dogasi implant uzerinde onemli boyut kisitlamalari getirir Implant ve retina arasindaki yakinlik implant tarafindan uretilen isidan retinada termal hasar olasiligini da artirir Subretinal implantlar saglam ic ve orta retina tabakalari gerektirir ve bu nedenle dis fotoreseptor tabakasinin otesine uzanan retina hastaliklarinda faydali degildir Ek olarak fotoreseptor kaybi hasarli fotoreseptorlerin sinirinda stimulasyonu engelleyebilecek ve stimulasyon esigini artirabilecek bir olusumuna neden olabilir Klinik calismalar Optobionics bir subretinal implant gelistiren ve tasarimi klinik bir deneyde degerlendiren ilk sirketti Ilk raporlar implantasyon prosedurunun guvenli oldugunu gosterdi ve tum denekler gorsel islevde hafif bir iyilesme ve hafif bir iyilesme bildirdi Bu cihazin mevcut versiyonu kontrast sekil ve hareket dahil olmak uzere gorsel detaylarin algilanmasinda iyilesmeler bildiren 10 hastaya implante edilmistir Almanya daki dokuz hastada klinik testlerden gecen bir subretinal implant da gelistirdi Durusma tekrarlanan basarisizliklar nedeniyle beklemeye alindi Retina Implant AG cihazi artan uzaysal cozunurluge izin veren 1500 mikrofotodiyot icerir ancak harici bir guc kaynagi gerektirir Retina implant AG Subat 2013 teki Alpha IMS calismasina iliskin 12 aylik sonuclari rapor etti ve Kraliyet Cemiyeti nin B 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde implant proceedings inden sonraki dokuz ayda dokuz hastadan altisinin cihaz arizasi yasadigini ve sekiz denekten besinin cesitli implant Gunluk yasamda aracili gorsel algilar Birinde optik sinir hasari vardi ve stimulasyonu algilamadi Boston Subretinal Implant Projesi ayrica fonksiyonel bir subretinal implantin birkac tekrarini gelistirdi ve implant fonksiyonunun kisa vadeli analizine odaklandi Bugune kadarki tum klinik deneylerden elde edilen sonuclar subretinal implant alan hastalarin bazilarinin sekil tanima ve hareket algilama gibi temel gorsel gorevleri yerine getirme becerisi kazanarak fosfen algisi bildirdigini gostermektedir Uzamsal cozunurlukBir retina implantindan beklenen gorme kalitesi buyuk olcude implantin maksimum uzaysal cozunurlugune baglidir Retina implantlarinin mevcut prototipleri dusuk cozunurluklu goruntuler saglama yetenegine sahiptir Son teknoloji urunu retina implantlari temel nesne ayirt etme ve tanima gorevleri icin yeterli olan 60 100 kanal icerir Bununla birlikte elde edilen pikselli goruntulerin simulasyonlari implant uzerindeki tum elektrotlarin istenen retinal hucre ile temas halinde oldugunu varsayar gercekte elektrotlardan birkaci optimal olarak calismayabileceginden beklenen uzaysal cozunurluk daha dusuktur Okuma performansi testleri 60 kanalli bir implantin sadece onemli olcude buyutulmus metinle bir miktar okuma kabiliyetini geri kazandirmak icin yeterli oldugunu gostermistir Pikselli goruntulerle odada gezinme yetenegini degerlendiren benzer deneyler deneyimli denekler icin 60 kanalin yeterli oldugunu naif deneklerin ise 256 kanal gerektirdigini gosterdi Bu deney bu nedenle yalnizca dusuk cozunurluklu gorsel geri bildirimle saglanan islevselligi degil ayni zamanda deneklerin zaman icinde uyum saglama ve gelisme yetenegini de gosterdi Bununla birlikte bu deneyler implante edilen deneklerin klinik testlerinden ziyade normal deneklerdeki dusuk cozunurluklu gorme simulasyonlarina dayanmaktadir Okuma veya oda navigasyonu icin gerekli elektrot sayisi implante edilen deneklerde farklilik gosterebilir ve belirli gorsel gorevler icin gerekli uzaysal cozunurlugu belirlemek icin bu klinik populasyonda daha fazla test yapilmasi gerekir Simulasyon sonuclari deneklerin okuma yuz tanima ve odalarda gezinme dahil olmak uzere cok cesitli gorevleri gerceklestirmesini saglamak icin 600 1000 elektrotun gerekli olacagini gostermektedir Bu nedenle retina implantlarinin mevcut uzaysal cozunurlugunun bu gorevler icin yeterli gorsel islevi geri yuklemek icin implante edilecek kadar kucuk kalirken 10 kat artmasi gerekir Yuksek yogunluklu stimulasyonun hem donanimda elektrotlar ve kaplamalar hem de yazilimda cerrahi sonuclara dayali stimulasyon stratejileri bircok faktor gerektiren yuksek gorme keskinligine cozunurluk esit olmadigini belirtmekte fayda var Mevcut durum ve gelecekteki gelismelerBugune kadarki klinik raporlar tum hastalarin elektrotlardan en azindan bir miktar isik hissi verdigini ve daha kucuk bir oranin aydinlik ve karanlik alanlarin modellerini tanimlama gibi daha ayrintili gorsel islevler kazandigini bildirdigi karisik bir basari gostermistir Klinik raporlar dusuk cozunurlukte bile retina implantlarinin aksi takdirde herhangi bir gorsel duyusu olmayacak kisilere kaba gorme saglamada potansiyel olarak yararli oldugunu gostermektedir Bununla birlikte implante edilen deneklerde klinik testler bir sekilde sinirlidir ve uzaysal cozunurluk simulasyon deneylerinin cogu normal kontrollerde yapilmistir Mevcut retina implantlari tarafindan saglanan dusuk seviyeli gorusun ozellikle periferik gorusu saglam olan denekler icin cerrahi prosedurle iliskili riskleri dengelemek icin yeterli olup olmadigi belirsizligini koruyor Gelecekteki arastirmalarda implantlarin uzun vadeli stabilitesi ve uzun sureli stimulasyona yanit olarak retina noron plastisitesi olasiligi da dahil olmak uzere retina implantlarinin diger bazi yonlerinin ele alinmasi gerekir Manchester Royal Infirmary ve Prof Paulo E Stanga 22 Temmuz 2015 te Second Sight s ciddi Yasa Bagli Makula Dejenerasyonundan mustarip hastalarda ilk basarili implantasyonunu duyurdu Bu sonuclar hastalarin artik gorme ile yapay gorusu butunlestirdigi gorundugu icin cok etkileyicidir AMD den muzdarip milyonlarca hastaya retina implantlarinin kullanimini potansiyel olarak acar Ayrica bakinizDis baglantilarJaponya Retina Implant Projesi 19 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Retina Implant Projesi rle mit edu 15 Subat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ulusal Saglik Enstituleri Ulusal Goz Enstitusu 8 Aralik 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde NIH Kaynakca fda gov U S Food and Drug Administration 14 Subat 2013 16 Subat 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Mart 2015 Interim results from the international trial of Second Sight s visual prosthesis Ophthalmology 119 4 779 88 2012 doi 10 1016 j ophtha 2011 09 028 PMC 3319859 2 PMID 22244176 Zeng 22 Haziran 2019 Micro Nano Technologies for High Density Retinal Implant Micromachines Micromachines Basel 10 6 419 doi 10 3390 mi10060419 PMC 6630275 2 PMID 31234507 Article in Times 30 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Nisan 2022 BBC 26 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Nisan 2022