Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Riga Antlaşması veya Letonya-Sovyet Barış Antlaşması, 11 Ağustos 1920 günü Letonya Cumhuriyeti ve Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti arasında imzalanan adını Letonya'nın başkenti Riga'dan alan antlaşma. İmzalanmasının ardından Letonya Bağımsızlık Savaşı resmen sona ermiştir.
Antlaşmanın 2. maddesinde Sovyet Rusya, Letonya'nın bağımsızlığını "gelecekte tüm zamanlar için" dokunulmaz olarak kabul etti.
Zaman çizelgesi
- 11 Kasım 1918: I. Dünya Savaşı resmen sona erdi.
- 18 Kasım 1918: Letonya Cumhuriyeti ilan edildi
- 1 Aralık 1918: Kızıl Ordu Letonya'ya girdi.
- 17 Aralık 1918: Letonya Sosyalist Sovyet Cumhuriyeti kuruldu
- 13 Ocak 1920: Letonya Sosyalist Sovyeti Hükûmeti istifa etti
- 1 Şubat 1920: Rusya SFSC ile Letonya arasındaki ateşkes imzalandı.
- 11 Ağustos 1920: Letonya-Sovyet Barış Antlaşması imzalandı
- 4 Ekim 1920: Vekâletnameler Moskova'da değiştirildi ve antlaşma yürürlüğe girdi.
Arka plan
I. Dünya Savaşı'ndan sonra Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti, bir zamanlar Rus İmparatorluğu'nun bir parçası olan Letonya'yı geri kazanmak istedi. Letonyalı başbakan 'in bağımsızlığını ilan etmesinin ardından Kızıl Ordu, 1918'de Letonya'ya girdi . Kızıl Ordu başkent Riga'yı ele geçirdi ve Ulmanis'in yerini Sovyet tarzı hükûmet aldı. Almanya, Letonya'nın Bolşevik kuvvetleri devirmesine yardım etmek için askerî birlikler gönderdi, ancak ardından sonra Almanya Versay Barış Antlaşması'na aykırı olduğu için birliklerini geri çekti. Alman birlikleri sınır dışı edilince, Sovyet birlikleri tekrar Riga'ya doğru ilerledi. Bu birlikler 1920 başlarında geri püskürtüldü. Ardından Letonya ve Sovyetler arasında barış antlaşması imzalanmasına karar verildi.
Hükümleri
Antlaşma 23 makale ile yeni Letonya devletinin egemenliğini ele aldı. İlk maddede "Taraflar arasında var olan savaş halinin bu Barış Antlaşmasının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren sona ereceğini" belirildi. Madde 2'de Letonya'nın bağımsızlığını ve egemenliğini ilan edildi ve ardından üçüncü maddede devletin sınırları belirlendi. Ayrıca yabancı birliklerin çıkması gereken son tarihler de ifade edildi. Askeri işler ve savaş hasarıyla ilgilenen 4., 5. ve 6. maddeler, geri dönmeyi arzularsa savaş esirlerinin iadesi için hükümler içeren 7. madde. 8'den 9'a kadar olan maddeler, yurttaşlık, mültecilerin geri gönderilmesi ve mülk talepleri ile ilgili idi. Antlanşa hükümlerine göre 18 yaş ve üstü yetişkinler, Letonya veya Sovyet Rusya vatandaşlığını seçmek konusunda özgür bırakıldılar; tercih edilmezse bireylerin antlaşmanın imzalandığı sırada ikamet ettikleri devletin vatandaşı olması varsayıldı. 11'den 16'ya kadar olan maddeler, Sovyet Rusya'nın Letonya devletine ve vatandaşlarına yapacakları tazminatları ele alıyordu. 17. ve 18. maddelerde ticari, transit, posta ve navigasyon düzenlemeleri, 19'uncu madde ise diplomatik ilişkiler düzenlendi. Madde 20'de uyrukluk konularını ele alındı, madde 21'de karşılıklı menfaatleri ilgilendiren konularda bir komisyon kurulması kararı alındı. Madde 22 ve 23 ise dil ve onay gibi anlaşma tekniklerini ele aldı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Özel
Genel
- Embassy of Latvia (American)28 Ağustos 2002 tarihinde Library of Congress sitesinde arşivlendi
- Kohn, George Childs. “Treaty of Riga (1920).” Dictionary of Historic Documents. Revised ed. Modern World History Online.
- Laserson, Max. “The Recognition of Latvia” The American Journal of International Law 37.2 (1943): 233-247.JSTOR.
- Phillips, Charles, and Alan Axelrod. “Latvian War of Independence” Encyclopedia of Wars. Vol. 2. Modern World History Online.
- Rislakki, Jukka. “Was Independence a Present?” The Case for Latvia: Disinformation Campaigns Against a Small Nation: Fourteen Hard Questions and Straight Answers about a Baltic Country. N.p.: Rodopi, n.d. 87-94. Google Books.
Dış bağlantılar
- Antlaşma metni (İngilizce)3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Riga Antlasmasi veya Letonya Sovyet Baris Antlasmasi 11 Agustos 1920 gunu Letonya Cumhuriyeti ve Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti arasinda imzalanan adini Letonya nin baskenti Riga dan alan antlasma Imzalanmasinin ardindan Letonya Bagimsizlik Savasi resmen sona ermistir Antlasmanin 2 maddesinde Sovyet Rusya Letonya nin bagimsizligini gelecekte tum zamanlar icin dokunulmaz olarak kabul etti Zaman cizelgesi11 Kasim 1918 I Dunya Savasi resmen sona erdi 18 Kasim 1918 Letonya Cumhuriyeti ilan edildi 1 Aralik 1918 Kizil Ordu Letonya ya girdi 17 Aralik 1918 Letonya Sosyalist Sovyet Cumhuriyeti kuruldu 13 Ocak 1920 Letonya Sosyalist Sovyeti Hukumeti istifa etti 1 Subat 1920 Rusya SFSC ile Letonya arasindaki ateskes imzalandi 11 Agustos 1920 Letonya Sovyet Baris Antlasmasi imzalandi 4 Ekim 1920 Vekaletnameler Moskova da degistirildi ve antlasma yururluge girdi Arka planI Dunya Savasi ndan sonra Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti bir zamanlar Rus Imparatorlugu nun bir parcasi olan Letonya yi geri kazanmak istedi Letonyali basbakan in bagimsizligini ilan etmesinin ardindan Kizil Ordu 1918 de Letonya ya girdi Kizil Ordu baskent Riga yi ele gecirdi ve Ulmanis in yerini Sovyet tarzi hukumet aldi Almanya Letonya nin Bolsevik kuvvetleri devirmesine yardim etmek icin askeri birlikler gonderdi ancak ardindan sonra Almanya Versay Baris Antlasmasi na aykiri oldugu icin birliklerini geri cekti Alman birlikleri sinir disi edilince Sovyet birlikleri tekrar Riga ya dogru ilerledi Bu birlikler 1920 baslarinda geri puskurtuldu Ardindan Letonya ve Sovyetler arasinda baris antlasmasi imzalanmasina karar verildi HukumleriAntlasma 23 makale ile yeni Letonya devletinin egemenligini ele aldi Ilk maddede Taraflar arasinda var olan savas halinin bu Baris Antlasmasinin yururluge girdigi tarihten itibaren sona erecegini belirildi Madde 2 de Letonya nin bagimsizligini ve egemenligini ilan edildi ve ardindan ucuncu maddede devletin sinirlari belirlendi Ayrica yabanci birliklerin cikmasi gereken son tarihler de ifade edildi Askeri isler ve savas hasariyla ilgilenen 4 5 ve 6 maddeler geri donmeyi arzularsa savas esirlerinin iadesi icin hukumler iceren 7 madde 8 den 9 a kadar olan maddeler yurttaslik multecilerin geri gonderilmesi ve mulk talepleri ile ilgili idi Antlansa hukumlerine gore 18 yas ve ustu yetiskinler Letonya veya Sovyet Rusya vatandasligini secmek konusunda ozgur birakildilar tercih edilmezse bireylerin antlasmanin imzalandigi sirada ikamet ettikleri devletin vatandasi olmasi varsayildi 11 den 16 ya kadar olan maddeler Sovyet Rusya nin Letonya devletine ve vatandaslarina yapacaklari tazminatlari ele aliyordu 17 ve 18 maddelerde ticari transit posta ve navigasyon duzenlemeleri 19 uncu madde ise diplomatik iliskiler duzenlendi Madde 20 de uyrukluk konularini ele alindi madde 21 de karsilikli menfaatleri ilgilendiren konularda bir komisyon kurulmasi karari alindi Madde 22 ve 23 ise dil ve onay gibi anlasma tekniklerini ele aldi Ayrica bakinizLetonya Sovyet Sosyalist CumhuriyetiKaynakcaOzel Kohn George Childs Treaty of Riga 1920 Dictionary of Historic Documents Revised ed Modern World History Online Web 27 Jan 2010 Peace Treaty between Latvia and Russia Litvanya Cumhuriyeti Disisleri Bakanligi web sayfasi 1 Subat 2010 Genel Embassy of Latvia American 28 Agustos 2002 tarihinde Library of Congress sitesinde arsivlendi Kohn George Childs Treaty of Riga 1920 Dictionary of Historic Documents Revised ed Modern World History Online Laserson Max The Recognition of Latvia The American Journal of International Law 37 2 1943 233 247 JSTOR Phillips Charles and Alan Axelrod Latvian War of Independence Encyclopedia of Wars Vol 2 Modern World History Online Rislakki Jukka Was Independence a Present The Case for Latvia Disinformation Campaigns Against a Small Nation Fourteen Hard Questions and Straight Answers about a Baltic Country N p Rodopi n d 87 94 Google Books Dis baglantilarAntlasma metni Ingilizce 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde