Romanya Devrimi, Aralık 1989'da Romanya devlet başkanı Nikolay Çavuşesku'nun iktidardan indirilmesi için halk ve Rumen ordusu tarafından gerçekleştirilen devrimdir. Romanya, Doğu Blokundaki sosyalist rejimlerin yıkıldığı sırada iktidarın kanlı bir yöntemle değiştiği tek ülke oldu.
Romanya Devrimi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1989 Devrimleri | |||||||
| |||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Nikolay Çavuşesku | Ion Iliescu ve diğer çeşitli bağımsız liderler | ||||||
Kayıplar | |||||||
689–1,290 ölü 3,321 yaralı |
Devrim öncesi koşullar
1965'ten beri Romanya'nın lideri olan Nikolay Çavuşesku'nun iktisadi ve kalkınma politikalarının Romanya'nın kaynaklarını zorlayarak uygulatılması ülkede yaygın bir kıtlığa ve yoksulluğun artışına neden oldu. 1970'lerdeki kötü mali yönetim ve yanlış yatırım kararları sonucu Romanya'nın dış borcu çok yüksek boyutlara ulaştı. Bu borcun kısa bir sürede kapatılması için yapılan kemer sıkma politikaları (gıda maddelerinin karneye bağlanması, evlerin 14° den fazla ısıtılmasının yasaklanması), 1982'den itibaren ülkenin tarım ve sanayi ürünlerinin büyük bölümünün ihraç edilmeye başlanması, Parlamento Sarayı gibi debdebeli ve gereksiz inşaat projeleri ve 13,000 köyden 6,000'inin boşaltılıp yıkılması ve burada yaşayanların yeni kurulan apartmanlara yerleştirilmesi kararı hoşnutsuzluğu doruğa çıkardı.
Nikolay Çavuşesku, 1980'lerde parti ve hükûmet üzerindeki sıkı denetimini sürdürmek için katı politikalar izlemeye başladı. 1988'de Sovyetler Birliği'nde uygulamaya konan açıklık (glasnost) ve yeniden yapılanma (perestroyka) politikası Romanya'da benimsenmedi. SSCB'de uygulamaya konan bu politikaların SSCB'nin güdümündeki diğer Doğu Bloku ülkelerinde neden olduğu reform dalgasından sonra muhalefete karşı izlenen baskıcı tutum daha da sertleşti.
1989'un ekim ve kasım aylarında Berlin Duvarı'nın yıkılışı ve Doğu Bloku liderlerinin birer birer görevlerinden çekilmesi Nikolay Çavuşesku'nun, geleceği hakkında bir endişe yaşamasına neden olmadı. Kasım 1989'da yapılan Romanya Komünist Partisi'nin 14. Kongresi'nde Nikolay Çavuşesku yeniden parti genel sekreterliğine seçildi.
Temeşvar
Fakat Doğu Avrupa'daki sosyalist ülkelerde meydana gelen rejim değişiklikleri ve özgürlük hareketleri çok geçmeden Romanya'ya da yansıdı. Romanya'nın kuzeybatısındaki Transilvanya'daki Macar azınlık öteden beri baskı altındaydı. Transilvanya bölgesinin güneyindeki Temeşvar (Timişoara) şehrinde Macar bir rahibin rejim muhalifi olduğu gerekçesiyle sürgüne gönderilmeye çalışılması üzerine bir ayaklanma patlak verdi. 16 Aralık günü başlayan olaylar, polis ve Securitate'nin (gizli polis) müdahale etmesiyle daha da yayıldı. Protestolar asıl nedeninden saparak doğrudan Çavuşesku rejimini hedef almaya başladı.
Ertesi gün ayaklanmalar ve protestolar devam etti; bölge komitesinin binası ele geçirildi. Olayların daha da büyümesi üzerine devreye ordu girdi; 18 Aralık sabahı şehrin denetimi ancak sağlanabildi. Aynı gün şehirde sıkıyönetim ilan edildi. 20 Aralık günü kalabalık yürüyüşçü kolları şehre girdi; büyük bir protestocu grubu şehrin Operei Meydanı'nı işgal etti. İran'a ziyarette bulunan Nikolay Çavuşesku'nun yerine bakan karısı Elena Çavuşesku olayların yatıştırılması için protestoculara tutukluların büyük bir kısmının serbest bırakılmasını önerdi, ancak ayaklanmacılar Çavuşesku çekilene kadar devam edeceklerini belirterek teklifi reddettiler.
20 Aralık akşamı Çavuşesku'nun dönüşüne rağmen durum daha da gerginleşti. Çavuşesku aynı günün akşamı yaptığı televizyon konuşmasında Temeşvar'daki olayları “yabancı güçlerin Romanya'nın içişlerine müdahalesi” ve “Romanya'nın egemenliğine tecavüz” olarak niteledi. Temeşvar'daki olayları dünyaya ilk olarak Budapeşte radyosu duyurdu, Batılı medya kuruluşları da katliam haberleri verdiler, onbinlerce kişinin ölümünden söz ettiler, ulusal televizyondan bilgi alamayan Romanya halkını Çavuşesku rejimine karşı ayaklanmaya teşvik ettiler. Çavuşesku'nun denetiminde olan Romanya Televizyonu 21 Aralık günü Bükreş'te aynen 1968'de Varşova Paktı ülkelerinin Romanya'yı işgal etmesini engellemek amacıyla yapılan toplantı gibi büyük bir toplantının Çavuşesku'nun desteklenmesi amacıyla yapılacağını duyurdu.
Çavuşesku'nun devrilişi
Askeri iltica ve Çavuşesku'nun düşüşü
Çavuşesku'nun duruma egemen görünüyor olmasına rağmen ayaklanmalar kısa sürede Bükreş'e sıçradı; 21 Aralık'ta Çavuşesku'nun Bükreş'te yaptığı konuşma sırasında dinleyicilerin tepki göstermesi, Çavuşesku'nun iktidarını kaybettiğinin en açık belirtisi oldu. 21-22 Aralık gecesi yer yer ordu birliklerinin de desteklediği ayaklanmacılarla Çavuşesku'nun emrindeki gizli polis gücü Securitate arasında şiddetli sokak çatışmaları yaşandı. Ardından tüm Çavuşesku karşıtları, yayın binaları, kamu kuruluşlarını ve polis karakollarını ele geçirdi. Bu nedenle devlet kurumları görevlerini tam yapamaz hale geldi ve devlet televizyonu TVR'nin sık sık yayınları kesildi.
22 Aralık sabahı yaklaşık 09:30 sularında Çavuşesku'nun savunma bakanı şüpheli bir şekilde öldü. Çavuşesku'nun bir bildirisi, Milea'nın vatana ihanetten görevden alındığını ve ihaneti ortaya çıktıktan sonra intihar ettiğini belirtti. O zamanlar en yaygın görüş, o sabah Bükreş şehir merkezine tanklar gönderilmiş olmasına rağmen, Milea'nın Çavuşesku'nun göstericilere ateş etme emrini yerine getirmekte tereddüt ettiğiydi. Milea, başlangıçta Timișoara'ya gerçek mühimmat olmadan asker gönderdiği için Çavuşesku ile ciddi bir hoşnutsuzluk içindeydi. Sıradan askerler, Milea'nın gerçekten öldürüldüğüne inanıyorlardı ve neredeyse toplu halde devrime gittiler. Kıdemli komutanlar Çavuşesku'yu artık kayıp bir dava olarak gördüler ve adamlarını rejime sadık tutmak için hiçbir çaba göstermediler. Bu, Çavuşesku'nun iktidarda kalma şansını fiilen sona erdirdi.
Hesaplar, Milea'nın nasıl öldüğü konusunda farklıdır. Ailesi ve birkaç astsubay, Securitate tarafından kendi ofisinde vurulduğuna inanırken, başka bir grup subay intihar ettiğine inanıyordu. 2005'te yapılan bir soruşturma, bakanın kalbine ateş ederek kendini öldürdüğü, ancak kurşunun kalbi ıskaladığı, yakındaki bir atardamara isabet ettiği ve kısa süre sonra ölümüne yol açtığı sonucuna vardı.
Milea'nın ölümünü öğrenen Çavuşesku, 'yu savunma bakanı olarak atadı. Stănculescu kısa bir tereddütten sonra görevi kabul etti. Ancak Stănculescu, Çavuşesku'nun bilgisi olmadan birliklerin karargahlarına geri dönmesini emretti ve Çavuşesku'yu helikopterle ayrılmaya ikna etti, böylece diktatörü kaçak yaptı. Aynı anda, öfkeli protestocular Komünist Parti karargahını basmaya başladılar; Stănculescu ve emrindeki askerler onlara karşı çıkmadı.
Çavuşesku'nun emirlerini yerine getirmeyi reddeden Stănculescu, diktatörlüğün devrilmesinde merkezi bir rol oynadı. Öğleden sonra, Stănculescu, Ion Iliescu'nun siyasi grubunu, son olayların ardından iktidar için çabalayan diğerleri arasından "seçti".
Helikopter çıkarma
Çavuşesku'nun kalabalığa hitap etmeye yönelik ikinci başarısız girişiminin ardından, o ve karısı Elena çatıya giden bir asansöre bindiler. Bir grup protestocu zorla binaya girmeyi, Çavuşesku'nun korumalarını etkisiz hale getirmeyi ve balkona çıkmadan önce ofisinden geçmeyi başardı. Çavuşesku'dan sadece birkaç metre (yarda) uzakta olduklarının farkında değillerdi. Asansörün elektriği en üst kata ulaşmadan hemen önce kesildi ve Çavuşesku'nun korumaları asansörü zorla açıp çifti çatıya çıkardı.
22 Aralık 1989 günü saat 11:20'de Çavuşesku'nun özel pilotu Yarbay Vasile Maluțan, Korgeneral Opruta'dan cumhurbaşkanını almak için Saray Meydanı'na gitmesi talimatını aldı. Saray Meydanı üzerinde uçarken oraya inmenin imkansız olduğunu gördü. Maluțan, #203 numaralı beyaz Dauphin model helikopteri saat 11:44'te terasa indirdi. Pencerelerden birinden beyaz bir ağ perdesi sallayan bir adam onu aşağı doğru salladı.
Maluțan, "Sonra yardımcı pilot Stelica bana geldi ve terasa gelen göstericilerin olduğunu söyledi. Sonra Çavuşeskular çıktı, ikisi de neredeyse korumaları tarafından taşındı... Bayılıyor gibiydiler. Korkudan bembeyazdılar. Manea Mănescu [başkan yardımcılarından biri] ve Emil Bobu arkalarından koşuyorlardı. Mănescu, Bobu, Neagoe ve başka bir Securitate memuru arkadaki dört koltuğa yerleştiler... Çavuşesku'yu içeri çekerken, göstericilerin terasa koştuğunu gördüm... Yeterli alan yoktu, Elena Çavuşesku ve ben sandalyeler ve kapı arasına sıkıştık... Sadece dört yolcu taşımamız gerekiyordu... Altı kişiydik."
Maluțan'ın anlattığına göre, 'a gittiklerinde saat 12:08'di. Oraya vardıklarında Çavuşesku, Maluțan'ı başkanlık süitine aldı ve ona silahlı muhafızlar için askerlerle dolu iki helikopter ve Snagov'a gelmesi için bir Dauphin helikopteri daha getirmesini emretti. Maluțan'ın birlik komutanı telefonda şu yanıtı verdi: "Bir devrim oldu... Tek başınasın... İyi şanslar!". Maluțan daha sonra Çavuşesku'ya ikinci motorun ısındığını ve hemen yola çıkmaları gerektiğini, ancak altı değil, yalnızca dört kişiyi alabildiğini söyledi. Mănescu ve Bobu geride kaldı. Çavuşesku Maluțan'a 'ya gitmesini emretti. Titu yakınlarındayken Maluțan, helikopteri aşağı ve yukarı daldırdığını söylüyor. Çavuşesku'ya yalan söyleyerek, bunun uçaksavar ateşinden kaçınmak için olduğunu, çünkü artık menzil içinde olacaklarını söyledi. Çavuşesku panikledi ve ona inmesini söyledi.
İnişi Piteşti'ye giden eski yolun yanındaki bir tarlaya yaptı. Maluțan daha sonra dört yolcusuna daha fazlasını yapamayacağını söyledi. Securitate'nin adamları yol kenarına koştu ve geçen arabaları durdurmaya başladı. Biri bir orman görevlisi tarafından kullanılan ve diğeri bir doktor tarafından kullanılan kırmızı bir Dacia olmak üzere iki araba durdu. Ancak doktor, olaya karışmaktan memnun değildi ve kısa bir süre sürdükten sonra, motorun arıza yaptığını söyleyerek Çavuşesku'ları kandırdı. Daha sonra bir bisiklet tamircisinin arabası durduruldu ve onları arabasıyla Târgoviște'ye doğru götürdü. Tamirci Nicolae Petrisor, kasabanın kenarındaki bir tarım teknik enstitüsünde saklanabileceklerini söyleyerek onları ikna etti. Vardıklarında, Çavuşesku'yu bir odaya yönlendirdi ve sonra onları kilitledi. Yerel polis tarafından 15:30 sularında tutuklandılar, daha sonra bazı adamları etrafta dolaştıktan sonra Târgoviște garnizonunun askeri yerleşkesine nakledildi ve duruşmalarına kadar birkaç gün esir tutuldular.
24 Aralık'ta, yeni kurulan Ulusal Kurtuluş Cephesi Konseyi'nin (FSN) başkanı Ion Iliescu, Çavuşesku'yu soykırım ve diğer suçlardan yargılayacak bir askeri mahkeme olan Olağanüstü Askeri Mahkemeyi kuran bir kararnameyi imzaladı. Bükreş'in kuzeybatısındaki Târgovişte'de bir kışlada tutulan Çavuşesku ve karısı, 25 Aralık 1989'da, yaklaşık bir saat süren yargılamanın ardından kitle katliamı, yolsuzluk, görevi kötüye kullanma, vatana ihanet ve kamu malını zimmetlerine geçirme suçlarından idama mahkûm edildiler. Aynı gün içinde kurşuna dizilerek idam edildiler.
Yeni rejim
Hemen ardından çok partili sisteme geçildi. Ion Iliescu'nun başkanlığında kurulan eski komünist yöneticilerden, askerlerden ve eski parti muhaliflerinden oluşan Ulusal Kurtuluş Cephesi (FSN) şiddetli itirazlara uğradıysa da, girişilen protesto ve ayaklanma hareketleri Bükreş'e getirilen maden işçilerinin yardımıyla şiddetle bastırıldı, göstericiler polis gücünün yetersiz kalması nedeniyle bizzat maden işçileri tarafından dövülerek dağıtıldı. Bununla birlikte Konsey, şubat 1990'da iktidarı muhalefetle paylaşmayı kabul etti. 20 Mayıs 1990'da yapılan ilk serbest seçimleri (FSN) ezici çoğunlukla kazandı.
Kaynakça
- ^ 2014 , sayfa 3758,
- ^ Valentin Marin (2010). (PDF). Caietele Revoluției (Rumence). Bükreş: Editura Institutului Revoluției Române din Decembrie 1989. ISSN 1841-6683. 13 Haziran 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2018.
- ^ Marius Ignătescu (21 Mart 2009). . Descoperă.org (Rumence). 28 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b and Bob Wylie, Downfall: The Ceaușescus and the Romanian Revolution, pp. 168–169. Futura Publications, 1991
- ^ and Bob Wylie, Downfall: The Ceaușescus and the Romanian Revolution, p. 170
- ^ and Bob Wylie, Downfall: The Ceaușescus and the Romanian Revolution, p. 171
=== Genel ===31 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. tercüme edilmiştir.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Romanya Devrimi Aralik 1989 da Romanya devlet baskani Nikolay Cavusesku nun iktidardan indirilmesi icin halk ve Rumen ordusu tarafindan gerceklestirilen devrimdir Romanya Dogu Blokundaki sosyalist rejimlerin yikildigi sirada iktidarin kanli bir yontemle degistigi tek ulke oldu Romanya Devrimi1989 DevrimleriTarih16 25 Aralik 1989BolgeRomanya Arad Brasov Bukres Targoviste ve TemesvarSonucKomunist Romanya nin cokusu Nikolay ve Elena Cavusesku nun idam edilmesiKomutanlar ve liderlerNikolay Cavusesku Ion Iliescu ve diger cesitli bagimsiz liderlerKayiplar689 1 290 olu 3 321 yaraliDevrim oncesi kosullar1965 ten beri Romanya nin lideri olan Nikolay Cavusesku nun iktisadi ve kalkinma politikalarinin Romanya nin kaynaklarini zorlayarak uygulatilmasi ulkede yaygin bir kitliga ve yoksullugun artisina neden oldu 1970 lerdeki kotu mali yonetim ve yanlis yatirim kararlari sonucu Romanya nin dis borcu cok yuksek boyutlara ulasti Bu borcun kisa bir surede kapatilmasi icin yapilan kemer sikma politikalari gida maddelerinin karneye baglanmasi evlerin 14 den fazla isitilmasinin yasaklanmasi 1982 den itibaren ulkenin tarim ve sanayi urunlerinin buyuk bolumunun ihrac edilmeye baslanmasi Parlamento Sarayi gibi debdebeli ve gereksiz insaat projeleri ve 13 000 koyden 6 000 inin bosaltilip yikilmasi ve burada yasayanlarin yeni kurulan apartmanlara yerlestirilmesi karari hosnutsuzlugu doruga cikardi Nikolay Cavusesku 1980 lerde parti ve hukumet uzerindeki siki denetimini surdurmek icin kati politikalar izlemeye basladi 1988 de Sovyetler Birligi nde uygulamaya konan aciklik glasnost ve yeniden yapilanma perestroyka politikasi Romanya da benimsenmedi SSCB de uygulamaya konan bu politikalarin SSCB nin gudumundeki diger Dogu Bloku ulkelerinde neden oldugu reform dalgasindan sonra muhalefete karsi izlenen baskici tutum daha da sertlesti 1989 un ekim ve kasim aylarinda Berlin Duvari nin yikilisi ve Dogu Bloku liderlerinin birer birer gorevlerinden cekilmesi Nikolay Cavusesku nun gelecegi hakkinda bir endise yasamasina neden olmadi Kasim 1989 da yapilan Romanya Komunist Partisi nin 14 Kongresi nde Nikolay Cavusesku yeniden parti genel sekreterligine secildi TemesvarFakat Dogu Avrupa daki sosyalist ulkelerde meydana gelen rejim degisiklikleri ve ozgurluk hareketleri cok gecmeden Romanya ya da yansidi Romanya nin kuzeybatisindaki Transilvanya daki Macar azinlik oteden beri baski altindaydi Transilvanya bolgesinin guneyindeki Temesvar Timisoara sehrinde Macar bir rahibin rejim muhalifi oldugu gerekcesiyle surgune gonderilmeye calisilmasi uzerine bir ayaklanma patlak verdi 16 Aralik gunu baslayan olaylar polis ve Securitate nin gizli polis mudahale etmesiyle daha da yayildi Protestolar asil nedeninden saparak dogrudan Cavusesku rejimini hedef almaya basladi Ertesi gun ayaklanmalar ve protestolar devam etti bolge komitesinin binasi ele gecirildi Olaylarin daha da buyumesi uzerine devreye ordu girdi 18 Aralik sabahi sehrin denetimi ancak saglanabildi Ayni gun sehirde sikiyonetim ilan edildi 20 Aralik gunu kalabalik yuruyuscu kollari sehre girdi buyuk bir protestocu grubu sehrin Operei Meydani ni isgal etti Iran a ziyarette bulunan Nikolay Cavusesku nun yerine bakan karisi Elena Cavusesku olaylarin yatistirilmasi icin protestoculara tutuklularin buyuk bir kisminin serbest birakilmasini onerdi ancak ayaklanmacilar Cavusesku cekilene kadar devam edeceklerini belirterek teklifi reddettiler 20 Aralik aksami Cavusesku nun donusune ragmen durum daha da gerginlesti Cavusesku ayni gunun aksami yaptigi televizyon konusmasinda Temesvar daki olaylari yabanci guclerin Romanya nin icislerine mudahalesi ve Romanya nin egemenligine tecavuz olarak niteledi Temesvar daki olaylari dunyaya ilk olarak Budapeste radyosu duyurdu Batili medya kuruluslari da katliam haberleri verdiler onbinlerce kisinin olumunden soz ettiler ulusal televizyondan bilgi alamayan Romanya halkini Cavusesku rejimine karsi ayaklanmaya tesvik ettiler Cavusesku nun denetiminde olan Romanya Televizyonu 21 Aralik gunu Bukres te aynen 1968 de Varsova Pakti ulkelerinin Romanya yi isgal etmesini engellemek amaciyla yapilan toplanti gibi buyuk bir toplantinin Cavusesku nun desteklenmesi amaciyla yapilacagini duyurdu Cavusesku nun devrilisiAskeri iltica ve Cavusesku nun dususu Cavusesku nun duruma egemen gorunuyor olmasina ragmen ayaklanmalar kisa surede Bukres e sicradi 21 Aralik ta Cavusesku nun Bukres te yaptigi konusma sirasinda dinleyicilerin tepki gostermesi Cavusesku nun iktidarini kaybettiginin en acik belirtisi oldu 21 22 Aralik gecesi yer yer ordu birliklerinin de destekledigi ayaklanmacilarla Cavusesku nun emrindeki gizli polis gucu Securitate arasinda siddetli sokak catismalari yasandi Ardindan tum Cavusesku karsitlari yayin binalari kamu kuruluslarini ve polis karakollarini ele gecirdi Bu nedenle devlet kurumlari gorevlerini tam yapamaz hale geldi ve devlet televizyonu TVR nin sik sik yayinlari kesildi 22 Aralik sabahi yaklasik 09 30 sularinda Cavusesku nun savunma bakani supheli bir sekilde oldu Cavusesku nun bir bildirisi Milea nin vatana ihanetten gorevden alindigini ve ihaneti ortaya ciktiktan sonra intihar ettigini belirtti O zamanlar en yaygin gorus o sabah Bukres sehir merkezine tanklar gonderilmis olmasina ragmen Milea nin Cavusesku nun gostericilere ates etme emrini yerine getirmekte tereddut ettigiydi Milea baslangicta Timișoara ya gercek muhimmat olmadan asker gonderdigi icin Cavusesku ile ciddi bir hosnutsuzluk icindeydi Siradan askerler Milea nin gercekten olduruldugune inaniyorlardi ve neredeyse toplu halde devrime gittiler Kidemli komutanlar Cavusesku yu artik kayip bir dava olarak gorduler ve adamlarini rejime sadik tutmak icin hicbir caba gostermediler Bu Cavusesku nun iktidarda kalma sansini fiilen sona erdirdi Hesaplar Milea nin nasil oldugu konusunda farklidir Ailesi ve birkac astsubay Securitate tarafindan kendi ofisinde vurulduguna inanirken baska bir grup subay intihar ettigine inaniyordu 2005 te yapilan bir sorusturma bakanin kalbine ates ederek kendini oldurdugu ancak kursunun kalbi iskaladigi yakindaki bir atardamara isabet ettigi ve kisa sure sonra olumune yol actigi sonucuna vardi Milea nin olumunu ogrenen Cavusesku yu savunma bakani olarak atadi Stănculescu kisa bir tereddutten sonra gorevi kabul etti Ancak Stănculescu Cavusesku nun bilgisi olmadan birliklerin karargahlarina geri donmesini emretti ve Cavusesku yu helikopterle ayrilmaya ikna etti boylece diktatoru kacak yapti Ayni anda ofkeli protestocular Komunist Parti karargahini basmaya basladilar Stănculescu ve emrindeki askerler onlara karsi cikmadi Cavusesku nun emirlerini yerine getirmeyi reddeden Stănculescu diktatorlugun devrilmesinde merkezi bir rol oynadi Ogleden sonra Stănculescu Ion Iliescu nun siyasi grubunu son olaylarin ardindan iktidar icin cabalayan digerleri arasindan secti Helikopter cikarma Cavusesku nun kalabaliga hitap etmeye yonelik ikinci basarisiz girisiminin ardindan o ve karisi Elena catiya giden bir asansore bindiler Bir grup protestocu zorla binaya girmeyi Cavusesku nun korumalarini etkisiz hale getirmeyi ve balkona cikmadan once ofisinden gecmeyi basardi Cavusesku dan sadece birkac metre yarda uzakta olduklarinin farkinda degillerdi Asansorun elektrigi en ust kata ulasmadan hemen once kesildi ve Cavusesku nun korumalari asansoru zorla acip cifti catiya cikardi 22 Aralik 1989 gunu saat 11 20 de Cavusesku nun ozel pilotu Yarbay Vasile Maluțan Korgeneral Opruta dan cumhurbaskanini almak icin Saray Meydani na gitmesi talimatini aldi Saray Meydani uzerinde ucarken oraya inmenin imkansiz oldugunu gordu Maluțan 203 numarali beyaz Dauphin model helikopteri saat 11 44 te terasa indirdi Pencerelerden birinden beyaz bir ag perdesi sallayan bir adam onu asagi dogru salladi Maluțan Sonra yardimci pilot Stelica bana geldi ve terasa gelen gostericilerin oldugunu soyledi Sonra Cavuseskular cikti ikisi de neredeyse korumalari tarafindan tasindi Bayiliyor gibiydiler Korkudan bembeyazdilar Manea Mănescu baskan yardimcilarindan biri ve Emil Bobu arkalarindan kosuyorlardi Mănescu Bobu Neagoe ve baska bir Securitate memuru arkadaki dort koltuga yerlestiler Cavusesku yu iceri cekerken gostericilerin terasa kostugunu gordum Yeterli alan yoktu Elena Cavusesku ve ben sandalyeler ve kapi arasina sikistik Sadece dort yolcu tasimamiz gerekiyordu Alti kisiydik Maluțan in anlattigina gore a gittiklerinde saat 12 08 di Oraya vardiklarinda Cavusesku Maluțan i baskanlik suitine aldi ve ona silahli muhafizlar icin askerlerle dolu iki helikopter ve Snagov a gelmesi icin bir Dauphin helikopteri daha getirmesini emretti Maluțan in birlik komutani telefonda su yaniti verdi Bir devrim oldu Tek basinasin Iyi sanslar Maluțan daha sonra Cavusesku ya ikinci motorun isindigini ve hemen yola cikmalari gerektigini ancak alti degil yalnizca dort kisiyi alabildigini soyledi Mănescu ve Bobu geride kaldi Cavusesku Maluțan a ya gitmesini emretti Titu yakinlarindayken Maluțan helikopteri asagi ve yukari daldirdigini soyluyor Cavusesku ya yalan soyleyerek bunun ucaksavar atesinden kacinmak icin oldugunu cunku artik menzil icinde olacaklarini soyledi Cavusesku panikledi ve ona inmesini soyledi Inisi Pitesti ye giden eski yolun yanindaki bir tarlaya yapti Maluțan daha sonra dort yolcusuna daha fazlasini yapamayacagini soyledi Securitate nin adamlari yol kenarina kostu ve gecen arabalari durdurmaya basladi Biri bir orman gorevlisi tarafindan kullanilan ve digeri bir doktor tarafindan kullanilan kirmizi bir Dacia olmak uzere iki araba durdu Ancak doktor olaya karismaktan memnun degildi ve kisa bir sure surdukten sonra motorun ariza yaptigini soyleyerek Cavusesku lari kandirdi Daha sonra bir bisiklet tamircisinin arabasi durduruldu ve onlari arabasiyla Targoviște ye dogru goturdu Tamirci Nicolae Petrisor kasabanin kenarindaki bir tarim teknik enstitusunde saklanabileceklerini soyleyerek onlari ikna etti Vardiklarinda Cavusesku yu bir odaya yonlendirdi ve sonra onlari kilitledi Yerel polis tarafindan 15 30 sularinda tutuklandilar daha sonra bazi adamlari etrafta dolastiktan sonra Targoviște garnizonunun askeri yerleskesine nakledildi ve durusmalarina kadar birkac gun esir tutuldular 24 Aralik ta yeni kurulan Ulusal Kurtulus Cephesi Konseyi nin FSN baskani Ion Iliescu Cavusesku yu soykirim ve diger suclardan yargilayacak bir askeri mahkeme olan Olaganustu Askeri Mahkemeyi kuran bir kararnameyi imzaladi Bukres in kuzeybatisindaki Targoviste de bir kislada tutulan Cavusesku ve karisi 25 Aralik 1989 da yaklasik bir saat suren yargilamanin ardindan kitle katliami yolsuzluk gorevi kotuye kullanma vatana ihanet ve kamu malini zimmetlerine gecirme suclarindan idama mahkum edildiler Ayni gun icinde kursuna dizilerek idam edildiler Yeni rejimRomanya Devrimi nin bayragi sayilan sosyalist donemin armasinin cikarildigi delikli Romanya bayragi Askeri Muze Bukres Hemen ardindan cok partili sisteme gecildi Ion Iliescu nun baskanliginda kurulan eski komunist yoneticilerden askerlerden ve eski parti muhaliflerinden olusan Ulusal Kurtulus Cephesi FSN siddetli itirazlara ugradiysa da girisilen protesto ve ayaklanma hareketleri Bukres e getirilen maden iscilerinin yardimiyla siddetle bastirildi gostericiler polis gucunun yetersiz kalmasi nedeniyle bizzat maden iscileri tarafindan dovulerek dagitildi Bununla birlikte Konsey subat 1990 da iktidari muhalefetle paylasmayi kabul etti 20 Mayis 1990 da yapilan ilk serbest secimleri FSN ezici cogunlukla kazandi Kaynakca 2014 sayfa 3758 978 1857437140 Valentin Marin 2010 PDF Caietele Revoluției Rumence Bukres Editura Institutului Revoluției Romane din Decembrie 1989 ISSN 1841 6683 13 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 15 Nisan 2018 Marius Ignătescu 21 Mart 2009 Descoperă org Rumence 28 Mart 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b and Bob Wylie Downfall The Ceaușescus and the Romanian Revolution pp 168 169 Futura Publications 1991 and Bob Wylie Downfall The Ceaușescus and the Romanian Revolution p 170 and Bob Wylie Downfall The Ceaușescus and the Romanian Revolution p 171 Genel 31 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi tercume edilmistir Encyclopaedia Britannica